Κατερίνα Βρανά: Γύρισε από τον θάνατο και το έκανε παράσταση γέλιου

Από τα πιο σοκαριστικά γεγονότα που προέκυψαν στη δημοσιογραφική μου διαδρομή. Και στη ζωή. Μέσα στα τρία μεγαλύτερα. Τα δύο δεν είναι προς δημοσίευση. Εντελώς προσωπικά. Το τρίτο συνέβη την περασμένη Τρίτη. Οταν μια φίλη -Ευρώπη το όνομά της το μικρό- μου είπε «έχω δύο προσκλήσεις για τη Βρανά στο Μικρό Παλλάς, έρχεσαι;». «Ποια Βρανά; Εννοείς τη Σπεράντζα Βρανά;». Με κοίταξε ολίγον αγριεμένη, ολίγον απορημένη. «Ελα, πλάκα σου κάνω. Τι είναι αυτή η Βρανά;». «Πρωταθλήτρια στο stand up comedy». Και η παράσταση; «Staying Alive». Με ελληνικό υπότιτλο «Σχεδόν πέθανα».

Αντε, είπα από μέσα μου. Αντε να δούμε την πρωταθλήτρια. Και την είδαμε. Ανάμεσα σε 320 θεατές. Το σύμπαν της αίθουσας γεμάτο. Καρφίτσα δεν έπεφτε. Κυρίως από νέους. Πολύ νέους. Που από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό ενός ξέφρενου δίωρου έπεφταν χάμω από τρανταχτά γέλια. Και συνέβη αυτό. Κάτι το μοναδικό. Ιδέα δεν είχα περί Κατερίνας Βρανά. Μήπως μας αφήνει ο Τσίπρας; Δεν μας αφήνει.

Ετσι, συνέβη κάτι το τρομερό. Που όταν το περιέγραψα στην ίδια την Κατερίνα Βρανά, εκείνη με ζωγραφισμένο χαμόγελο μέχρι το κούτελο μου είπε: «Είσαι ο ιδανικός μου θεατής». Αισθάνθηκα σαν να είχα κερδίσει υποτροφία στο Χάρβαρντ. Τέλος πάντων. Και είμαι «ιδανικός» επειδή μέχρι τη μέση αυτής της «μονορούφι» παράστασης (χωρίς διάλειμμα) είχα την ψευδή εντύπωση πως όλα αυτά τα τραγικά και συνάμα τόσο χιουμοριστικά, τόσο ξεκαρδιστικά, που περιέγραφε ασταμάτητα και με οίστρο εμπνευσμένης ιδιοφυΐας ήταν εντελώς ψεύτικα. Εντελώς επινοημένα. Εντελώς υποκριτικά.

Μόλις κατάλαβα ότι όλος αυτός ο γολγοθάς, αυτός ο ανείπωτος γολγοθάς, είναι αληθινός, αισθάνθηκα κεραυνοβολημένος, ηλεκτροτσακισμένος και ολότελα σοκαρισμένος. Σας βεβαιώ. Οποιος, όπως η Κατερίνα Βρανά, καταφέρει να μετατρέψει τη συνάντησή του με τον θάνατο σε πηγή έμπνευσης, ζωής, αισιοδοξίας, δύναμης, απελευθέρωσης και εσωτερικής αναμόχλευσης, ε, αυτός είναι ακατανίκητος. Αυτός ο προνομιούχος. Αυτός ο υπέρτατος. Απόδειξη; Τη ρώτησα, λοιπόν.

- Και ο θάνατος; Και μάλιστα σε εκδοχή hard core; Εκείνη, αυτόματα, χωρίς τον παραμικρό δισταγμό, μου είπε: «Για μένα είναι παιχνιδάκι. Ανακάλυψα πως δεν τον φοβάμαι. Φυσικά δεν θέλω να πεθάνω, αλλά αν είναι να συμβεί, ας συμβεί».

Απίστευτο; Τουλάχιστον! Οποιος γκουγκλάρει το όνομα «Κατερίνα Βρανά» θα τα βρει όλα. Θα τα βρει. Θα χλομιάσει. Μπορεί και να καταρρεύσει. Και θα αναρωτηθεί: «Μα ακόμα ζει;». Αν ζει, λέει; Ζει και βασιλεύει! «Εχω βρει γαλήνη και ηρεμία. Γιατί συνειδητοποίησα ότι και να πεθάνω, θα είμαι καλά»! Αυτό κι αν είναι απίστευτο. Συνέβη, λοιπόν, στη Μαλαισία. Πριν από δύο ακριβώς χρόνια. Στις 21 Απριλίου του 2017. «Είχα πάει στη Μαλαισία να δώσω παραστάσεις».

- Πού ακριβώς στη Μαλαισία; «Στην πόλη Μαλάκα».

- Πλάκα κάνεις... «Οχι, έτσι τη λένε, Μαλάκα».

- Τι σημαίνει; «Σάμπως ξέρω...»

Παραλίγο ο τάφος της στην πόλη Μαλάκα… Στην πόλη με το όνομα Μαλάκα, λοιπόν, τα μέσα της Κατερίνας καταλαμβάνονται από μια εσωτερική ύπουλη «χούντα»: «Εμετοί, διάρροιες, αφόρητοι κοιλιακοί πόνοι. Ετσι βρέθηκα στο νοσοκομείο».

- Τι είχε συμβεί; «Τα έντερά μου γεμάτα πύον. Αφαίρεσαν τα πάντα και τα καθάρισαν. Ακόμα και τη σκωληκοειδίτιδα. Πώς είναι το πετσάκι στο πέος; Ετσι και μ’ αυτό. Το αφαιρούν και το πετάνε στα σκουπίδια. Είναι άχρηστο. Φτου».

- Να το γράψω όπως το λες; «Φυσικά να το γράψεις, Αλλωστε το περιγράφω και στις παραστάσεις μου».

Από το ένα χειρουργείο στο άλλο. Και από το άλλο στο παράλλο. Μέχρι τον Ιούνιο του 2017. Κάπου εκεί Ελληνας γιατρός με το όνομα Βαγγέλαρος («δεν έχει σημασία το επίθετό του, δεν κάνουμε διαφήμιση εδώ») καταφτάνει με ειδικό ασθενοφόρο-αεροσκάφος και η Κατερίνα μεταφέρεται στην Αθήνα.

Πάλι νοσοκομείο, μέχρι τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου. Αποτέλεσμα; Χάνει την ισορροπία της. Βλέπει ελάχιστα. Η φωνή της όπως κάθε Πακιστανού στο Λονδίνο που μιλάει αγγλικά. Αυτό είναι και ένα από τα πιο ξεκαρδιστικά της ευρήματα. Που όμως δεν είναι εύρημα. Είναι εκ του φυσικού. Και φυσικά σε αναπηρικό αμαξίδιο: «Μπορώ να περπατήσω, αλλά δεν ισορροπώ, γι’ αυτό δυσκολεύομαι στο περπάτημα»
.
- Και τώρα; Ποια η πορεία για τα επόμενα χρόνια; «Εγώ πιστεύω ότι όλα θα αποκατασταθούν. Θα γίνω εντελώς καλά».

No prοblem - Δεν πειράζει

Αντε, παιδιά. Σε όλους εσάς το λέω. Και στον εαυτό μου. Που με το παραμικρό αισθανόμαστε πως όλα χάνονται από μπροστά μας, από κάτω μας και από πάνω μας. Αντε. Ο,τι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό. Το θαύμα είναι εσωτερικό. Ομως «συν Αθηνά και χείρα κίνει».

- Και οι γιατροί; «Οι γιατροί εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία. (γελάει) Κι εγώ αυτό πιστεύω».

- Από τότε που ήσουν καλά μέχρι σήμερα έχεις αλλάξει πολύ; «Οχι πολύ. Συνειδητοποίησα ότι στο παρελθόν είχα φορτώσει τον εαυτό μου με μπόλικο άγχος και άφθονη κούραση. Αναρωτιούμουν πώς θα ξημερώσει η επόμενη μέρα. Τώρα αισθάνομαι πιο αισιόδοξη, πιο χαλαρή. Με αφήνει αδιάφορη το πέρασμα του χρόνου. Δεν βιάζομαι να κάνω πράγματα. Δεν έχω τύψεις. Στο παρελθόν ήθελα να κάνω τις παραστάσεις μου όσο πιο γρήγορα γινόταν. Τώρα όλα αυτά με αφήνουν αδιάφορη. Δεν τα σκέφτομαι. Παίρνω τον χρόνο μου. Φαντάσου ότι αυτή την παράσταση που δίνω στο Μικρό Παλλάς χρειάστηκε να τη γράψω, να τη σκηνοθετήσω και να την παίξω σχεδόν δύο χρόνια. Εχω απελευθερωθεί από άγχος, από φοβίες, από κούραση. Εχω απελευθερωθεί από εξαρτήσεις και από τις προσδοκίες των άλλων. Από τη γνώμη τους. Τι θα πουν οι θεατές, τι θα σκεφτούν οι κριτικοί. Τέτοια πράγματα. Η σημερινή κατάσταση με έχει τροφοδοτήσει με ένα βαθύ συναίσθημα. Που καταλήγει στη φράση «δεν πειράζει».

- Δεν πειράζει τι; «Ολα. Ας πούμε ότι δεν μπορώ να αντιμετωπίσω μια κατάσταση. Δεν πειράζει. Δεν είναι κακό να μην μπορείς να αντιμετωπίσεις μερικές καταστάσεις. Αλλωστε κάποια πράγματα σε ξεπερνάνε. Δεν αντιμετωπίζονται. Δεν πειράζει. Μερικά πράγματα που δεν αντιμετωπίζονται πρέπει να τα προσπερνάς. Δεν πειράζει. Εμ, θα αυτομαστιγώνεσαι επειδή δεν τα καταφέρνεις; Μαλακίες. Δεν πειράζει».

Η γλώσσα είναι γεμάτη διαμάντια, π.χ. «παρτούζα»

Περικυκλωμένη από μερικά λατρεμένα πρόσωπα. Η μητέρα της η Λήδα. Ο πατέρας της ο Κώστας (νομίζω αυτό είναι το όνομά του). H δεύτερη σύζυγος του πατέρα της. «Οχι», λέει στην παράσταση, «δεν είναι μητριά μου, τη φωνάζω με το μικρό της όνομα». Και ο αδερφός της ο Θοδωρής. «Δώδεκα ώρες στο νοσοκομείο πάνω από το κεφάλι μου, να ρωτάει διαρκώς τον Μαλαισιανό ντόκτορ Μάλικ».

Ο Θοδωρής είναι ο άνθρωπος της υποδοχής στο εκθεσιακό κέντρο «Hub events» επί της οδού Αλκμήνης 5 στα Κάτω Πετράλωνα. Οι τοίχοι διακοσμημένοι με φωτογραφικά στιγμιότυπα από όλες τις πτυχές ενός γολγοθά που στο τέλος κατέληξε ξεκαρδιστική, αυτοσαρκαστική, εμπνευσμένη κωμωδία. Τ’ ακούς; Εσένα το λέω. Πάρε, μάθε, αφομοίωσε, ενσωμάτωσε και κόψε την γκρίνια. Τα παιδιά ενός «κατώτερου» θεού είναι πλάσματα μιας ανώτερης, υπέρτατης ζωής!

- Τώρα αισθάνεσαι περισσότερο απελευθερωμένη; «Νομίζω πως τώρα έχω πάει ακόμα πιο βαθιά».

- Εκφράζεις ελεύθερα όλες τις επιθυμίες σου; «Πάντα τις εξέφραζα. Τώρα πιο ελεύθερα. Τώρα είμαι εντελώς ο εαυτός μου. Δεν κρατάω προσχήματα. Ούτε είμαι ευγενική με το “πρέπει”. Ομως όλα και όλους πρέπει να τους αντιμετωπίζουμε με αγάπη και σεβασμό».

- Και η γλώσσα; Τώρα τα λες ακόμα πιο χύμα; «Οχι, την ίδια γλώσσα χρησιμοποιώ. Στο θέατρο λέω “παρτούζα”, το ίδιο θα έλεγα και στο παρελθόν. Οπως λέω “π@@τσο”, “μ@@νι”. Στο παρελθόν σε μια παράσταση με τον τίτλο “About Sex” χρησιμοποιούσα πιο κομψές εκφράσεις. Οπως αιδοίο και πέος. Αν έλεγα “π@@τσο” και “μ@@νι” θα τα είχα φτηνύνει. Η γλώσσα είναι γεμάτη διαμάντια. Οσο περισσότερο λες τέτοια, τόσο πιο φτηνά γίνονται τα διαμάντια».

- Τώρα φαντάζομαι θα «κοιτάς» περισσότερο προς τα μέσα σου. «Δεν το απέφυγα. Πώς να το αποφύγω. Αφού μου κάνανε κολονοσκόπηση και γαστροσκόπηση. Μέσα εκείνοι οι γιατροί, μέσα κι εγώ. Αναζητάω και κοιτάω προς τα μέσα. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Κυριολεκτικά με την κολονοσκόπηση και τη γαστροσκόπηση».

- Και όταν επανήλθες από το κώμα; «Κάποια βράδια δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Να αναπνεύσω. Ο Θοδωρής ήταν δίπλα μου. Σε δωδεκάωρη βάση. Μερικές φορές ανέπνεα με θόρυβο».

- Οπως ο επιθανάτιος ρόγχος. «Ακριβώς».

- Τώρα που πέρασες απ’ αυτή την τρομερή και σοκαριστική εμπειρία, μπορείς να πεις ποιο είναι χειρότερο; Το οργανικό είναι το χειρότερο και το καθόλου διαχειρίσιμο ή το ψυχολογικό; «Μα το οργανικό τις περισσότερες φορές είναι διαχειρίσιμο. Το ψυχολογικό δεν είναι. Το οργανικό το βλέπεις, το κόβεις, το πετάς, το ράβεις, το διορθώνεις. Το ψυχολογικό είναι θολό, ίσως και αόρατο. Αλλωστε το ψυχολογικό επηρεάζει τον οργανισμό. Στην Αγγλία, από τότε που σπούδαζα υποκριτική στο Λονδίνο, οι άνθρωποι μιλούσαν ανοιχτά για κατάθλιψη και διπολισμό. Για όλες αυτές τις ψυχικές ασθένειες. Εδώ στην Ελλάδα αρχίσαμε να μιλάμε για κατάθλιψη μόνο όταν προέκυψε η κρίση. Η κατάθλιψη όμως προϋπήρχε».

- Με απλά λόγια, αυτή η ακραία δοκιμασία λειτούργησε ευεργετικά για σένα. «Μα φυσικά. Ασε που βοήθησε πολύ την καριέρα μου. Η καλύτερη κίνηση καριέρας που έχω κάνει. Αν το ήξερα θα είχα σχεδόν πεθάνει νωρίτερα». (γελάει)

Σας το είπα ότι το κορίτσι δεν παίζεται: «Αν το ήξερα θα είχα σχεδόν πεθάνει νωρίτερα»!

«Αν δεν με βγάλεις μου@@ρο, μη με φωτογραφίζεις»

Και μετά κοιτώντας τον Γουίλιαμ Φέιθφουλ που την αποτύπωνε με τον μαγικό του φακό του λέει: «Αν δεν με βγάλεις μου@@ρο δεν θέλω να με φωτογραφίσεις».

- Να το γράψω αυτό; «Φυσικά να το γράψεις. Τα πράγματα τα λέμε με το όνομά τους».

- Αυτή η παραλίγο συνάντηση με τον θάνατο σε έφερε πιο κοντά στη θρησκεία, στον Θεό; «Να σου πω την αλήθεια, ούτε φως είδα, ούτε τον Χριστό είδα, ούτε τον Βούδα, ούτε τον Μωάμεθ. Ούτε καν τη Μις Πίγκυ που είναι το είδωλό μου. Το μόνο πράγμα που είδα ήταν “να με βλέπω” να κάνω γιόγκα, επί τρεις ημέρες, στην Κορνουάλη».

- Δεν έγινες θρησκευόμενη; «Οχι! Τα βαθύτερα πιστεύω μου επιβεβαιώθηκαν πάρα πολύ. Τα προσωπικά μου πιστεύω».

- Να πάμε στην πολιτική; Ποια η γνώμη σου για τον Τσίπρα; «Δεν μ’ αρέσει να μπλέκομαι στα πολιτικά. Η πολιτική είναι βασισμένη στο να βάζει ανθρώπους, ιδέες και πιστεύω σε κουτάκια. Ετσι χάνεται η ουσία. Δεν φταίνε οι άνθρωποι. Το πρόβλημα προκύπτει από το σύστημα. Νομίζω πως τώρα βρισκόμαστε σε μεταβατικό στάδιο. Προχωράμε προς την επόμενη φάση. Παγκοσμίως. Το σύστημα που έχουμε, παγκοσμίως, δεν ικανοποιεί τις ανάγκες των ανθρώπων. Στην πολιτική συμβαίνει το “αυτοί” και “εμείς”. Είμαστε χωρισμένοι. Οι μεν δεν υπηρετούν τους δε. Η γενική άποψη είναι πως οι πολιτικοί μάς δουλεύουν και μας κλέβουν. Μια αντίληψη βαθιά ριζωμένη στους πολίτες. Αν δεν αλλάξουν αυτοί δεν θα αλλάξει τίποτα».

«Ποτέ δεν πίστεψα τον Τσίπρα»

- Μπορείς να μου πεις σε τι πιστεύεις; «Πιστεύω στη δημόσια παιδεία και τη δημόσια υγεία. Να φροντίζει το κράτος τα πιο αδικημένα και ταλαιπωρημένα μέλη της κοινωνίας».

- Αυτά λέει ο Τσίπρας. «Ο Τσίπρας απλώς δεν με εκφράζει. Και ποτέ δεν πίστεψα στις εξαγγελίες του».

- Αρα είσαι ΚΚΕ. «Οχι, δεν είμαι. Δεν υπάρχει τίποτα που να με εκφράζει. Γενικά υπάρχει μια σοβαροφάνεια που δεν με αντιπροσωπεύει καθόλου».

- Σεξουαλικά είσαι εντελώς απελευθερωμένη; «Ποτέ δεν είχα θέμα».

- Θα πρέπει να σε ενοχλεί όλη αυτή η ελληνική υποκρισία. «Ο μέσος Ελληνας έχει εμμονή με το φαίνεσθαι. Πράγμα που δεν συμβαίνει σε άλλες χώρες».

- Αν γουστάρεις κάποιον άντρα θα του το πεις χωρίς να διστάσεις; «Φυσικά. Ομως πρώτα πρέπει να σιγουρευτώ ότι τον γουστάρω. Και μετά θα του το πω. Θέλω να ζήσω τη ζωή μου. Κι αν περίμενα να μιλήσουν πρώτα οι άντρες θα είχα φτάσει σε βαθιά γεράματα. Θα περνούσαν όλα αυτά τα χρόνια χωρίς να πηδήξω».

- Να το γράψω όπως το λες; «Φυσικά να το γράψεις».

- Και με τον άνθρωπό σου τι θα έκανες αν εκείνος πήγαινε με άλλη γυναίκα; Θα το συγχωρούσες; «Ναι, θα το συγχωρούσα. Με μια προϋπόθεση. Οτι δεν βλέπει άλλη κοπέλα ταυτόχρονα με εμένα».

- Μα δεν συμβαίνει, δεν είναι ανθρώπινο μερικές φορές να αγαπάς μια γυναίκα και ταυτόχρονα σεξουαλικά να σου αρέσει κάποια άλλη; «Συμβαίνει. Είναι και πρόβλημα ηλικιακό. Πάντα το πίστευα. Αλλωστε δεν μου αρέσουν οι γενικεύσεις. Κάθε κατάσταση και κάθε άτομο με τις ιδιαιτερότητές του».

- Και η συνάντησή σου με τον θάνατο; «Σου είπα. Δεν φοβάμαι τον θάνατο. Αγαπώ τη ζωή πάρα πολύ. Εχω βρει γαλήνη και ηρεμία. Δεν είχα τίποτα που να ήθελα να κάνω και να μην το έχω κάνει. Αγάπησα. Αγαπήθηκα. Λατρεύω τη δουλειά μου. Εχω αναγνωριστεί σ’ αυτό που κάνω. Οταν ξύπνησα από το κώμα έλεγα συνέχεια σε όλους: “Πόσο σας αγαπώ, μα πόσο σας αγαπώ”. Σε τέτοιο σημείο που όλοι ρωτούσαν τον ντόκτορ Μάλικ αν μου έχει δώσει κάποιο χάπι ειδικό. Οταν ξύπνησα από το κώμα ήμουν πλημμυρισμένη από αγάπη. Τα πάντα είναι αγάπη. Το πιο λεπτό και το πιο γαλήνιο συναίσθημα. Πάνω απ’ όλα αγάπη».

Η Κατερίνα Βρανά με τραυματισμένη όραση και ομιλία. Γιατί δεν έχει αποκατασταθεί πλήρως η ισορροπία της: «Το σώμα μου είναι πολύ δυνατό. Εχω επανέλθει. Είμαι υγιής από πριν. Αν αποκατασταθεί η παρεγκεφαλίδα, η περικεφαλαία, όπως λέω εγώ, τότε θα βρω την απόλυτη ισορροπία».

Οπως η ίδια λέει στην παράστασή της: «Στην οικογένειά μου συνηθίζουμε να το κάνουμε καλά, συχνά και σωστά» (την αφόδευση εννοείται).

Α, και κάτι ακόμα. Με εξαιρετικές σπουδές Υποκριτικής και Θεάτρου στην αγγλική πρωτεύουσα. Με αγγλικά όπως η μητρική της γλώσσα. Με απίστευτη αυτοκυριαρχία και απίστευτο αυτοέλεγχο. Οταν τη δείτε θα καταλάβετε και θα εκπλαγείτε. Με θηλυκή φιλαρέσκεια που την κάνει ακόμα πιο γοητευτική. Με μακριά, πυκνά σαν αφάνα μαλλιά. Και με σώμα έτοιμο να εκραγεί από χυμούς.

Στην αρχή με μικρούς ρόλους σε λονδρέζικες θεατρικές δουλειές «Σκατοδουλειές», μου λέει. Μετά η ίδια αρχίζει να γράφει, να αυτοσχεδιάζει και να παίζει ως One Woman Show. Αγγλία, Αυστραλία και Ελλάδα. Και το 2016 βρίσκεται στην τρίτη θέση σε διεθνές διαγωνισμό Stand Up Comedy.

Και πού ’σαι. Το κορίτσι των 40 Μαΐων που πήγε και επέστρεψε από τον άλλο κόσμο φοράει κολλητά, φοράει στενή φούστα, τονίζει τις χυμώδεις καμπύλες της, εν ολίγοις είναι μου@@ρα. Με τα όλα της!