«Ωδή στη Λέσβο»: Οι καθημερινοί ήρωες του νησιού που σήκωσαν το «βάρος» του προσφυγικού

«Μπορείς στ' αλήθεια να αγνοήσεις αυτό που βλέπεις μπροστά στα μάτια σου; Αύριο μπορεί να συμβεί και σ' εμένα. Μπορεί να είμαι εγώ πάνω σε μια βάρκα με την οικογένειά μου – και θα ήθελα κάποιος να με βοηθήσει». Τα λόγια αυτά ανήκουν στον ψαρά Στρατή Βαλαμιό, έναν από τους ήρωες της Λέσβου που αντιμετώπισαν ένα παγκόσμιο φαινόμενο, μια κορυφαία πρόσκληση των καιρών, την προσφυγική κρίση, ακούραστα και ανιδιοτελώς, δείχνοντας στην πράξη τι σημαίνει ανθρωπιά και αλληλεγγύη. 

Είδαν μπροστά στα μάτια τους την απόλυτη απόγνωση, την απελπισία, τον τρόμο και ταυτόχρονα τη «δίψα» για ζωή. Έζησαν συγκλονιστικά σκηνικά καθώς η δύση του ηλίου έφερνε καραβάνια προσφύγων στις παραλίες του τόπου τους. Τόνοι νερών βούλιαζαν τις βάρκες που μετέφεραν χιλιάδες συνανθρώπους τους από εμπόλεμες ζώνες, που ρίσκαραν τα πάντα για να ξεφύγουν από τη βία και τις διώξεις. Και εκείνοι έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για να διευκολύνουν λίγο τη ζωή των «κυνηγημένων». Εγκατέλειψαν τις δουλειές τους και έτρεξαν να βοηθήσουν όπου υπήρχε ανάγκη, άνοιξαν τα σπίτια τους και προσέφεραν φαγητό στους εξαντλημένους, πεινασμένους ταξιδιώτες. Τους καλωσόρισαν στην πατρίδα τους με ανοιχτές αγκάλες… Τους φρόντισαν, τους περίθαλψαν, τους παρηγόρησαν…

Είναι οι σπουδαίοι κάτοικοι της Λέσβου που σήκωσαν στους ώμους τους το βάρος των προσφυγικών ροών με αυταπάρνηση και αγάπη για τον συνάνθρωπο, αδιαφορώντας για κάθε είδους «αναγνώριση», όπως την υποψηφιότητα για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. 

«Μια φορά έσωσα κάποιους μετανάστες, και οι γονείς της βάρκας όταν τους έβγαλα έξω έβαλαν όλα τα παιδιά στη σειρά και με αγκάλιασαν και με φίλησαν. Αυτό είναι το Νόμπελ. Μεγαλύτερη χαρά δεν υπάρχει» περιγράφει ένας από τους κατοίκους του χωριού Σκάλα Συκαμιάς, απ’ όπου πέρασαν πάνω από 300.000 πρόσφυγες. 

«Αντί να ψαρεύουμε ψάρια, ψαρεύαμε ανθρώπους. Κάτι σκηνικά τρελά». «Έκανα αυτό που έπρεπε να κάνω. Οποιοσδήποτε άνθρωπος θα το έκανε. Δεν είμαστε ήρωες». «Ευχαριστιέσαι αν κάνεις καλό σε ταλαιπωρημένους ανθρώπους», λένε οι κάτοικοι του ελληνικού χωριού που αριθμεί πληθυσμό 153 ατόμων, καθώς μιλούν για ιστορίες που φέρνουν δάκρυα στα μάτια. 

Βγήκαν στα ανοιχτά και έσωσαν ζωές που πνίγονταν, βοήθησαν με την καρδιά τους χωρίς να περιμένουν «ευχαριστώ» και ανταλλάγματα, κι όμως κάθε φορά που έβγαζαν σώους τους πρόσφυγες στη στεριά, αντιμετωπίζονταν σαν σωτήρες. Τους έσφιγγαν θερμά το χέρι και τους κοιτούσαν με απέραντη ευγνωμοσύνη. Κι αυτό τελικά είναι η κινητήριος δύναμη τους.

Δείτε τις ιστορίες τους… 

Η ταινία δημιουργήθηκε με την υποστήριξη του Johnnie Walker, στο πλαίσιο του προγράμματος «Storyline», μέσω του οποίου ακούγονται πραγματικές ιστορίες από ολόκληρο τον κόσμο.

 

Η Τούλα μετέτρεψε την καφετέρια της στη Λέσβο σε καταφύγιο, όπου φιλοξενήθηκαν χιλιάδες πρόσφυγες. Αυτή είναι η ιστορία της 


 
Όταν οι πρόσφυγες ξεβράζονταν στη θάλασσα, ο Θανάσης σταματούσε το ψάρεμα για να τους βοηθήσει να φτάσουν στην ακτή. Αυτή είναι η ιστορία του

  
 
Όταν οι προσφυγικές ροές άρχισαν να εμφανίζονται στο χωριό τους, η Αιμιλία, η Μαρίτσα και η Κωνσταντίνα βοηθούσαν στην καθημερινή τους φροντίδα. Αυτή είναι η ιστορία τους



Η ζωή του Στρατή άλλαξε ριζικά, καθώς χρησιμοποιώντας τη βάρκα του αφιέρωσε πολλούς μήνες στη διάσωση ανδρών, γυναικών και παιδιών από τη θάλασσα δίπλα στο σπίτι του. Αυτή είναι η ιστορία του