Αυστραλία : Η κυβέρνηση απειλεί με πρόωρες εκλογές

Με προσφυγή σε πρόωρες εκλογές απειλεί η αυστραλιανή κυβέρνηση αν η αντιπολίτευση δεν εγκρίνει, όπως απειλεί, το δεύτερο πακέτο στήριξης της αυστραλιανής οικονομίας που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Κέβιν Ραντ σε διάγγελμά του προς το έθνος.

Το πακέτο ύψους 42 δισ. δολαρίων έχει ως στόχο τη μείωση της επίδρασης της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στην αυστραλιανή οικονομία και κυρίως τη στήριξη της απασχόλησης και των εισοδημάτων των νοικοκυριών. Το πακέτο θα διανεμηθεί ως εξής:

- 12.7 δισ. δολάρια για την οικονομική ενίσχυση οικογενειών μεσαίων και χαμηλών εισοδημάτων

- 14.7 δισ. δολάρια για τη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό των σχολικών υποδομών

- 10.5 δισ. δολάρια για την κατασκευή και επισκευή κατοικιών για τους άπορους καθώς και για τη μόνωση των κατοικιών

- 2.7 δισ. δολάρια για φορολογικές ελαφρύνσεις των μικρών επιχειρήσεων

- 890 δισ. δολάρια για την κατασκευή και βελτίωση οδικών αρτηριών

Ας σημειωθεί ότι το πρώτο πακέτο ενίσχυσης της αυστραλιανής οικονομίας ύψους 10.4 δισ. δολαρίων ανακοινώθηκε τον περασμένο Οκτώβριο και διανεμήθηκε κυρίως προς όφελος των συνταξιούχων, των οικογενειών χαμηλών εισοδημάτων και των αγοραστών πρώτης κατοικίας, ενώ έκτοτε έχουν ανακοινωθεί και πρόσθετα μέτρα οικονομικής στήριξης των επιμέρους πολιτειών.

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Μάλκολμ Τέρνμπελ εξέφρασε την αντίθεσή του στο πακέτο και δήλωσε ότι το κόμμα του θα το καταψηφίσει, γεγονός που προκαλεί αμφιβολίες για την εφαρμογή του.

Ο κ. Τέρνμπελ δήλωσε την αντίθεσή του στο μέγεθος του πακέτου και τόνισε την ανάγκη τήρησης δημοσιονομικής πειθαρχίας και μη επιβάρυνσης των επόμενων γενεών. Ο κ. Τέρνμπελ δήλωσε αντίθετος στην απευθείας παροχή χρηματικών ποσών σε οικογένειες, προτείνοντας αντ αυτού τη μείωση των φόρων. Τέλος εξέφρασε αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα και του πρώτου κυβερνητικού πακέτου οικονομικής στήριξης.

Σε συνδυασμό με την παγκόσμια οικονομική κρίση και το πρώτο πακέτο μέτρων στήριξης, τα νέα μέτρα θα οδηγήσουν τον επόμενο κρατικό προϋπολογισμό σε έλλειμμα, για πρώτη φορά στα τελευταία 15 χρόνια.

Παράλληλα, η Αποθεματική Τράπεζα Αυστραλίας προέβη σε μείωση των επιτοκίων στο 3,25%. Πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο στα επιτόκια από το 1960 και για ένα ακόμη μέτρο ενίσχυσης της οικονομίας.

Σύμφωνα με οικονομολόγους το σύνολο των μέτρων θα ενισχύσει το ΑΕΠ κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες το 2009, ωστόσο η οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί κατά λιγότερο από 1%. Στο σύνολό τους οι οικονομικοί αναλυτές συμφωνούν ότι έπρεπε να παρθούν μέτρα και ότι το έλλειμμα του αυστραλιανού προϋπολογισμού είναι αμελητέο σε σχέση με αντίστοιχα ελλείμματα άλλων ανεπτυγμένων χωρών, εκφράζονται φόβοι ωστόσο ότι, παρόλες τις κυβερνητικές εξαγγελίες για προστασία 90.000 θέσεων εργασίας, η ανεργία θα αυξηθεί στο 7% και ότι το πακέτο μέτρων δεν θα οδηγήσει σε μακροχρόνια στήριξη της οικονομίας.

Η Κυβέρνηση προτιμά την αντιμετώπιση μέσω της εκροής χρημάτων προς την αγορά και τα νοικοκυριά, πιστεύοντας ότι έτσι κινητοποιείται η οικονομία, λόγω αυξημένων δαπανών και ότι το έλλειμμα μπορεί να μειωθεί σχετικά εύκολα, όταν η ανάπτυξη αρχίσει να σημειώνει εκ νέου αύξηση.

Κριτική στάση κρατά ο αρχηγός της Αντιπολίτευσης Τέρνμπελ και με αυτόν συντάσσονται οικονομικοί αναλυτές, θεωρώντας ότι μονομερή μέτρα δεν λειτουργούν, εφόσον οι καταναλωτές τείνουν να εξοικονομούν τις προσωρινές οικονομικές ενισχύσεις που λαβαίνουν, ενώ επιστρέφουν στην αγορά μόνο επιπλέον χρήματα που λαβαίνουν σε μόνιμη βάση, μέσω για παράδειγμα καθολικών φορολογικών περικοπών.

Κριτική ασκείται επίσης στην ανακοίνωση νέων μέτρων επειδή ακόμη δεν έχει υπολογιστεί αν έχουν αποδώσει τα προηγούμενα. Εφόσον εξάλλου πρόκειται για την ίδια κίνηση, θεωρείται ότι το πρώτο πακέτο μέτρων δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, άρα εκ προοιμίου η εφαρμογή του δεύτερου πακέτου καθίσταται περιττή. Εκτιμάται ότι το δεύτερο πακέτο αποτελεί μέθοδο αποφυγής της τεχνικής ύφεσης, ενόψει των επόμενων ομοσπονδιακών εκλογών (που πραγματοποιούνται στην Αυστραλία σε βάση τριετίας).

Τέλος, από πολλούς υπολογίζεται ότι ξεκινώντας με έναν ελλειμματικό προϋπολογισμό, η κυβέρνηση θέτει εαυτήν στη δυσμενή θέση να πρέπει να δανειστεί με χειρότερους όρους στη διεθνή αγορά, κατάσταση που ενδέχεται να μονιμοποιηθεί, αν ο κυβερνητικός δανεισμός δεν απορροφάται από επενδύσεις υποδομών (επιστροφή των χρημάτων στα κρατικά ταμεία), αλλά απλώς συντηρεί την εσωτερική κατανάλωση (παράδειγμα προς αποφυγή η Ιαπωνία στη δεκαετία του 1990). Υπογραμμίζεται ότι ο τραπεζικός τομέας στην Αυστραλία είναι υγιής. Όμως, ενώ έχουν γίνει πολλές εμπειρικές μελέτες για τον αντίκτυπο των δημοσιονομικών κινήτρων στην μακρο-οικονομική συμπεριφορά, δεν υπάρχουν σαφείς αποδείξεις ότι η ενεργός δημοσιονομική πολιτική που στοχεύει στην αλλαγή πορείας των μικροπρόθεσμων κύκλων εργασίας λειτουργεί μακροπρόθεσμα ως όφελος για την οικονομία.