Σερ Φίλιπ Χάμπτον, ο Ρομπέν των Τραπεζών

Η φήμη του σερ Φίλιπ Χάμπτον ως «Ρομπέν» των βρετανικών χρηματοπιστωτικών οργανισμών έκανε τον τραπεζικό κόσμο να ψιθυρίζει εδώ και μήνες ότι σύντομα θα γινόταν ο επόμενος πρόεδρος της ιστορικής Royal Bank of Scotland (RBS). Οι φήμες πρόσφατα επιβεβαιώθηκαν, καθώς ο σερ Φίλιπ καλείται να εξυγιάνει τον βαριά πληγωμένο από την κρίση τραπεζικό γίγαντα, αλλά και να τον κρατήσει μακριά από τον κρατικό έλεγχο.

Με τη μετοχή της RBS να υποχωρεί έως και 71% και την ανακοίνωση ότι θα έχει ζημίες 28 δισ. λιρών (52 δισ. δολαρίων) για το 2008, σημειώνοντας έτσι τις μεγαλύτερες ζημίες στην ιστορία των βρετανικών επιχειρήσεων, ο σερ Φίλιπ δεν έχει καθόλου εύκολο έργο μπροστά του. Πρόκειται για έναν τραπεζικό κολοσσό (τον μεγαλύτερο του κόσμου το 2007), η αξία του οποίου κατρακύλησε από 75 δισ. λίρες πριν από δύο χρόνια στα 5 δισ. λίρες σήμερα - και μάλιστα αφού έλαβε δύο φορές ενίσχυση μέσα σε τέσσερις μήνες από τα χρήματα των φορολογουμένων. Η ελεύθερη πτώση της τράπεζας ανάγκασε την κυβέρνηση Μπράουν να αυξήσει την κρατική συμμετοχή σε αυτήν από 58% σε 70%, δημιουργώντας ακόμα έναν «πονοκέφαλο» για τον νέο πρόεδρο.

Παρά τις τεράστιες δυσκολίες, ο σερ Φίλιπ δηλώνει πως θα καταφέρει να γυρίσει τον τροχό αντιμετωπίζοντας την RBS όπως κάθε άλλη μεγάλη επιχείρηση που βρίσκεται σε κρίση, αλλά που διαθέτει κάποια σημαντικά ατού, όπως ένα καλό όνομα στην αγορά, ιστορικά περιουσιακά στοιχεία και μια ικανή διοικητική ομάδα.

Στην RBS ο σερ Φίλιπ αναμένεται να επιδείξει διπλωματικές ικανότητες, κρατώντας τις ισορροπίες μεταξύ των ιδιωτών επενδυτών και μιας κυβέρνησης αποφασισμένης να προστατεύσει θέσεις εργασίας και να ενισχύσει τον δανεισμό ώστε να αντιμετωπίσει την ύφεση. Η RBS μάλιστα όφειλε να λογοδοτεί στην «UK Financial Investments», μία κρατική holding εταιρεία, την οποία συνέστησε η βρετανική κυβέρνηση για να διαχειρίζεται τα κρατικά τραπεζικά μερίσματα και στην οποία ο σερ Φίλιπ υπήρξε πρόεδρος.

Παρά τις φήμες ότι το πιθανότερο είναι η RBS να μην αποφύγει τελικά την ολοκληρωτική κρατικοποίηση, ο σερ Φίλιπ υποστηρίζει πως κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητο, καθώς υπάρχει ακόμα ένα μειοψηφικό ποσοστό holding 30%. Μία άλλη επιλογή είναι το προτεινόμενο από την κυβέρνηση πιλοτικό σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο η κυβέρνηση θα εγγυηθεί τα επικίνδυνα επενδυτικά προϊόντα της τράπεζας και το οποίο, αν περιλαμβάνει ελκυστικούς όρους, μπορεί να αποτρέψει περαιτέρω κρατικές ενισχύσεις σε ρευστό και να απομακρύνει την πιθανότητα πλήρους κρατικοποίησης.

H συνταγή της British Telecom

Το περιπετειώδες ταξίδι του σερ Φίλιπ Χάμπτον στον κόσμο των επιχειρήσεων ξεκίνησε το 1981, όταν άρχισε να εργάζεται για την επενδυτική εταιρεία «Lazards». Υστερα από εννέα χρόνια συγχωνεύσεων και εξαγορών, τον πλησίασε η «British Steel». Στα 37 του χρόνια έγινε οικονομικός διευθυντής και ο νεότερος διευθυντής στην ιστορία της.

Το 2000 είχε έρθει η σειρά της «British Telecom», την οποία κατάφερε να απαλλάξει από το εξοντωτικό βάρος συσσωρευμένων χρεών (30 δισ. λίρες), τα οποία θα την οδηγούσαν αναμφισβήτητα σε χρεοκοπία. Η «συνταγή» του σερ Φίλιπ στην περίπτωση αυτή περιλάμβανε ένα γιγάντιο πακέτο αποπλήρωσης χρεών, το οποίο μεταφράστηκε στη μεγαλύτερη τότε δημόσια εγγραφή στην ιστορία των βρετανικών επιχειρήσεων. Ετσι, θεωρείται πιθανό ότι η άφιξή του στην RBS θα σηματοδοτήσει άλλη μία σε βάθος επανεξέταση των βιβλίων της τράπεζας για χρέη.

Μετά την ολοκλήρωση του έργου του στην «British Telecoms» αναζήτησε νέες προκλήσεις στη «Lloyds TSB» το 2002. Εκεί πρότεινε σκληρά μέτρα, όπως το «ψαλίδισμα» των μερισμάτων. Οι προτάσεις του τον έφεραν σε σύγκρουση με τον διευθύνοντα σύμβουλο κ. Ερικ Ντάνιελς και τελικά τον οδήγησαν στην έξοδο.

Αντίθετα, στο επόμενο πόστο του, το 2004 στην αλυσίδα σούπερ μάρκετ «Sainsbury», «έδεσε» άψογα με τον διευθύνοντα σύμβουλο και μπόρεσε να περάσει τη δική του γραμμή προχωρώντας πρώτα από όλα στο ξεκαθάρισμα διευθυντικών και άλλων στελεχών. Επιπλέον κλήθηκε να διαιτητεύσει στις διαφωνίες μεταξύ μετόχων όταν ένα fund με συμφέροντα στο Κατάρ κατέθεσε επιθετική προσφορά εξαγοράς. Κάποιοι από τους μετόχους τάχθηκαν τότε υπέρ της συμφωνίας, αλλά η οικογένεια Sainsbury κάθε άλλο παρά ενθουσιάστηκε.

Who is who

• Το 1727 ιδρύεται στο Εδιμβούργο η Royal Bank of Scotland με πρώτο διοικητή τον Αρτσιμπαλντ Κάμπελ, λόρδο Ιλάι.
• Το 1783 η τράπεζα ανοίγει στη Γλασκόβη το πρώτο της υποκατάστημα εκτός Εδιμβούργου.
• Το 1874 επεκτείνεται ανοίγοντας το πρώτο υποκατάστημα στο Λονδίνο
• Το 1970 η Royal Bank of Scotland συγχωνεύεται με τη National Commercial Bank of Scotland και την Commercial Bank of Scotland, συγκεντρώνοντας έτσι το 40% των τραπεζικών εργασιών της Σκοτίας
• Το 2000 πραγματοποιείται η μεγαλύτερη συγχώνευση στη βρετανική τραπεζική ιστορία: η Royal Bank of Scotland εξαγόρασε την National Westminster Bank Plc (NatWest)
• # Το 2002 από τη συγχώνευση της Royal Bank of Scotland και της NatWest προέκυψε ένας τεράστιος όμιλος τραπεζικών επιχειρήσεων.