Μ. Μαϊλλης, μια πολυεθνική που παλεύει για τη σωτηρία της

Τέλος εποχής για τους επιχειρηματίες που λειτουργούσαν με την «ενός ανδρός αρχή». Oι ελληνικές βιομηχανίες μοιραία είτε οδηγούνται σε διαπραγματεύσεις με τις πιστώτριες τράπεζες είτε θα αποκτηθούν από private equity funds τα οποία θα τις «τεμαχίσουν» ώστε να ξεπουλήσουν αργότερα τα κερδοφόρα κομμάτια τους.

Η «Μαΐλλης» ανήκει πιθανότατα στην περίπτωση μιας βιομηχανίας που γιγαντώθηκε πάνω σε μια προσωποπαγή δομή ενός επιχειρηματία αλλά αργότερα, όπως ήταν εκτεθειμένη, δυσκολεύτηκε στο διεθνοποιημένο περιβάλλον. Αλλωστε, το μοντέλο του επιχειρηματία που λαμβάνει μόνος του τις αποφάσεις γύρω από ένα τραπέζι ίσως είναι επιτυχημένο για μια τοπική εταιρεία, αλλά δύσκολα επιτυγχάνει στις πολυεθνικές.

«Η κερδοφορία είχε γίνει αυτοσκοπός»

Ο κ. Μιχάλης Μαΐλλης παραδέχτηκε τα λάθη του λέγοντας ότι σε κάποια συγκεκριμένη περίοδο η κερδοφορία είχε γίνει αυτοσκοπός, με συνέπεια να μην προχωρήσουν οι απαραίτητες αλλαγές. Παρά ταύτα, ως επιχειρηματίας πάλεψε σκληρά και κέρδισε τον σεβασμό των ανταγωνιστών, καθώς έφερε μια ελληνική εταιρεία στο «γήπεδο του εχθρού» (3Μ), στις ΗΠΑ. Πικράθηκε, μάλιστα, διότι πότε μια δημόσια αρχή δεν ζήτησε τη γνώμη του για την ανταγωνιστικότητα που είχε πετύχει στις εξαγωγές.

Από την άλλη πλευρά, αν και σε επιχειρηματικά λάθη δεν χωρούν δικαιολογίες, στην πατρίδα μας δύσκολα επιτυγχάνει μια βιομηχανία. Οι υποδομές παιδείας είναι ελάχιστες ακόμη και για να στελεχώσουν τις μονάδες, τόσο με εξειδικευμένους τεχνίτες όσο και με ανώτερα στελέχη για τις διοικητικές υπηρεσίες. Mε άλλα λόγια, η χώρα μας ποτέ δεν ενίσχυσε τη βιομηχανία, ενώ και οι επιχειρηματίες που ασχολήθηκαν εναγκαλίστηκαν -με το αζημίωτο- το κράτος, σε μια αδιέξοδη πορεία που κρατά έως τις ημέρες μας.

Η «Μαΐλλης» έπειτα από αξιόλογη διαδρομή και ανάπτυξη βρίσκεται σε μία από τις δυσκολότερες φάσεις της ιστορίας της: η μετοχή έχει καταρρεύσει σχεδόν 80% μέσα σε ένα χρόνο και η διοίκηση ετοιμάζεται να ανακοινώσει την αναδιάρθρωση του δανεισμού της τόσο από τις πιστώτριες τράπεζες όσο και από τους Αμερικανούς ομολογιούχους δανειστές. Ο δε ιδρυτής κ. Μαΐλλης παραμένει πρόεδρος, ωστόσο μια ομάδα έχει ήδη αναλάβει τη διοίκηση - ο ίδιος ασχολείται ακόμη με τις επαφές και ορισμένα projects.

Ελλάδα και βιομηχανικό θαύμα δεν γίνεται

Το επιχειρηματικό όραμα του κ. Μαΐλλη δεν ήταν καθόλου εύκολο, ιδιαίτερα εάν αναλογιστεί κανείς ότι το 1980 δεν ήταν η καλύτερη εποχή για να δημιουργηθεί μια βιομηχανία η οποία θα κατασκεύαζε μεταλλικά τσέρκια. Από φοιτητής ο ιδρυτής της φερώνυμης εταιρείας είχε εντυπωσιαστεί με το γερμανικό βιομηχανικό θαύμα. Η γερμανική «μηχανή» όμως στηρίχτηκε σε υποδομές. Στη χώρα μας δεν υφίσταται καθόλου η έννοια του γερμανικού τεχνικού σχολείου ή των εξειδικευμένων ανθρώπων που εργάζονται στη βιομηχανία.

Το «σύνδρομο των τραπεζών»

Σπουδάζοντας, λοιπόν, στην τότε Δυτική Γερμανία ο μηχανικός μεταλλουργίας κ. Μαΐλλης ασχολήθηκε επαγγελματικά με τον κλάδο, καθώς έπιασε δουλειά σε ένα εργοστάσιο χαλυβουργίας. Οταν θέλησε να στήσει την εταιρεία στην Ελλάδα, ήταν χαρακτηριστικό ότι προσπαθούσε να πείσει τις τράπεζες να χρηματοδοτήσουν το εγχείρημά του. Κατά τραγική ειρωνεία η εταιρεία σήμερα βρίσκεται πάλι ενώπιον των τραπεζών και των δανειστών.

Η διοίκησή της συνομιλεί με τις Εθνική, Eurοbank, Alpha Βank, Εμπορική - BNP, ABN AMRO, αλλά και τους Αμερικανούς ομολογιούχους, ώστε να διαπραγματευτεί τους όρους αναδιάρθρωσης του δανεισμού με ένα νέο ομολογιακό δάνειο που θα επιμηκύνει τον χρόνο αποπληρωμής.

Η πρώτη business με τον Γερμανό συνεταίρο

Μία από τις πρώτες δουλειές του κ. Μαΐλλη ήταν στη χαλυβουργία «Maximilians Hutte», η οποία αργότερα έγινε πελάτης της δικής του επιχείρησης. Με την επιστροφή στην Ελλάδα εργάζεται στην Ελληνική Εταιρεία Χάλυβος στη Θεσσαλονίκη. Δεν μένει όμως στη χαλυβουργία. Ξεκινά ως αντιπρόσωπος και εισαγωγέας βιομηχανικών προϊόντων και στη συνέχεια βρίσκει τη διέξοδο μέσω ενός Γερμανού συνεταίρου και δημιουργούν την πρώτη εταιρεία βιομηχανικής παραγωγής μεταλλικών τσερκιών. Ο Γερμανός κατείχε το 40% της εταιρείας και μαθαίνει στον Ελληνα δύο βασικά κλειδιά της δουλειάς: την εμπορία και τις εξαγωγές. Παράλληλα, αρχίζει η διακίνηση σημαντικών ποσοτήτων από τον Γερμανό συνεταίρο.

Τότε μαθαίνει ότι για να σταθεί η εταιρεία πρέπει να παρακολουθεί τον διεθνή ανταγωνισμό και να παράγει προϊόντα τα οποία θα ξεπερνούν τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά. Η πορεία δεν ήταν ρόδινη. Η εταιρεία λίγο έλειψε να διαλυθεί από απεργίες. Ομως, τα αποτελέσματα δεν άργησαν να φανούν: το 1987 η επιχείρηση είχε πωλήσεις 3 εκατ. ευρώ και εξαγωγές 2,5 εκατ. ευρώ - τότε πήρε και το πρώτο βραβείο εξαγωγών.

Τα μεγάλα λάθη

Το 1994 η «Μαΐλλης» εισάγει τις μετοχές της στην Παράλληλη Αγορά του Χρηματιστηρίου και αντλεί τα πρώτα κεφάλαια για τη μετέπειτα ανάπτυξή της. Το «άλμα» όμως πραγματοποιείται πέντε χρόνια μετά, όταν γεννάται μια φιλόδοξη επιχειρηματική ιδέα. Μέχρι τότε η εταιρεία ήταν ένας ντόπιος παραγωγός (παρήγε μεταλλική ταινία). Η ιδέα ήταν να μετασχηματιστεί από μικρή εξαγωγική εταιρεία σε έναν ισχυρό πολυεθνικό όμιλο, ο οποίος να παράγει σε Ευρώπη και Αμερική ένα πακέτο προϊόντων από μηχανές και υλικά συσκευασίας, καλύπτοντας έτσι όλο το φάσμα.

Για να πραγματοποιηθεί όμως η μετεξέλιξη, η εταιρεία έπρεπε να προαχθεί τεχνολογικά. Ετσι, την περίοδο 1997-2002 ξεκινά ένα μπαράζ εξαγορών εμπορικών και παραγωγικών εταιρειών. Απέκτησε τεχνολογία και τεχνογνωσία σε Ευρώπη - Αμερική και δημιούργησε το απαραίτητο δίκτυο διανομής σε Ανατολική Ευρώπη - Βαλκάνια. Εκ των υστέρων όμως το μοντέλο αποδείχτηκε αναποτελεσματικό.

Εγινε μια πολυεθνική με τζίρο 350-400 εκατ. ευρώ, με 28 θυγατρικές και διανομείς σε 52 χώρες του κόσμου. Αρκετές από τις θυγατρικές έπαιρναν δάνεια ξεχωριστά, ενώ δεν είχε γίνει διαχωρισμός των παραγωγικών - εμπορικών εταιρειών. Το κερασάκι ήταν ο υψηλός δανεισμός και ορισμένα φιλόδοξα σχέδια για παραγωγή στην Ινδία.

Σε διαθεσιμότητα οι μισοί εργαζόμενοι στα Οινόφυτα

Από τον περασμένο Οκτώβριο ολόκληρη η βιομηχανία υπέστη σοκ από τη χαμηλή ζήτηση, αλλά και εξαιτίας των αποθεμάτων, τα οποία είχαν αποκτηθεί σε υψηλότερες τιμές. Η «Μαΐλλης» -όπως και πολλές άλλες εταιρείες- αναγκάστηκε να ξεπουλήσει μέρος των αποθεμάτων με ζημία, αν και η σημερινή διοίκηση τονίζει ότι οι πωλήσεις έγιναν με χαμηλότερα περιθώρια κέρδους.

Απέναντι σε αυτές τις δυσκολίες αλλά και τον υψηλό δανεισμό, η διοίκηση που έχει αναλάβει το management οδηγήθηκε σε ιδιαίτερα δυσμενείς λύσεις, τουλάχιστον για τα μέτρα της Ελλάδας. Από τον περασμένο Δεκέμβριο το 50% των εργαζομένων στα Οινόφυτα βρίσκεται σε διαθεσιμότητα. Η μείωση της απασχόλησης ισχύει μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου και έχει επεκταθεί και σε ορισμένα εργοστάσια του εξωτερικού (Ιταλία, Ρουμανία, Πολωνία) στον βαθμό που το επιτρέπει το νομικό καθεστώς κάθε χώρας.

«Δεν φταίνε τα προϊόντα μας»

Ενα από τα στελέχη της ομάδας που ανέλαβε πέρυσι την αναδιάρθρωση της εταιρείας είναι ο κ. Βίκτωρ Παπακωνταντίνου, ο οποίος παραμένει αισιόδοξος, έστω κι αν η επιχείρηση έχει βρεθεί εκτεθειμένη -λόγω των επενδύσεων- στη δίνη της χειρότερης κρίσης. «Δύσκολα ή εύκολα, πρέπει να διαχειριστούμε την κρίση», τονίζει. Ο ίδιος πιστεύει ότι τα προϊόντα της εταιρείας δεν είναι λανθασμένα, καθώς δεν υπάρχουν υποκατάστατα ούτε οι πελάτες της μεταλλικής ή πλαστικής συσκευασίας έφυγαν.

Από τον περασμένο Οκτώβριο όμως οι βιομηχανίες μειώνουν την παραγωγή, κάτι που έχει άμεσο αντίκτυπο στην επιχείρηση, με αποτέλεσμα τη βουτιά στα είδη συσκευασίας.

Η εταιρεία ανακοίνωσε ζημιές 0,3 εκατ. ευρώ για τον Νοέμβριο, αν και θεωρεί ότι στις αγορές θα αλλάξει η τάση από τον Μάρτιο, καθώς η κάμψη των τιμών και η μείωση των αποθεμάτων ανάγκασαν εταιρείες όπως η «Μαΐλλης» να προσαρμόσουν τις τιμές στις νέες συνθήκες.