Δύο εκθέσεις – κόλαφος για την οικονομική πολιτική

Ζοφερό μέλλον προδιαγράφουν οι δύο κρίσιμες εκθέσεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας που δημοσιοποιούνται αυτή την εβδομάδα. Η πρώτη, του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιώργου Προβόπουλου που θα δοθεί σήμερα το μεσημέρι στη δημοσιότητα, θα λειτουργήσει σαν προπομπός της ακόμα σκληρότερης, όπως αναμένεται, έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία θα ανακοινωθεί την Τετάρτη.

Και οι δύο εκθέσεις αναμένεται να συστήνουν στην κυβέρνηση τη λήψη επώδυνων μέτρων εν μέσω της μεγαλύτερης οικονομικής κρίσης των τελευταίων 100 ετών, βάζοντας τα δύο πόδια σ’ ένα παπούτσι, με την Ελλάδα να εισέρχεται σε μια νέα περίοδο κοινοτικής επιτήρησης λόγω υπερβολικού ελλείμματος με μηδενικές ανοχές από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία δηλώνει πλέον κατηγορηματικά ότι δεν υπάρχει περίπτωση αυτή τη φορά να «κάνει τα στραβά μάτια».

Οι φόβοι των Ευρωπαίων εταίρων στηρίζονται στο γεγονός ότι η Ελλάδα που εδώ και μήνες περιγράφεται ως ο ασθενής κρίκος της Ευρωζώνης μπορεί ακόμη και να αποβεί το μοιραίο μέλος για τη συνοχή του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Οι φόβοι αυτοί, αποδεκτοί κατά κάποιο τρόπο και από  την ελληνική κυβέρνηση, μεταφράζονται στον κίνδυνο να αυξηθεί κατακόρυφα το κόστος δανεισμού της χώρας η οποία ενδέχεται να αντιμετωπίσει προβλήματα στη εξυπηρέτηση των δανειακών της αναγκών.

Ο μεγαλύτερος φόβος των Βρυξελλών είναι μήπως μια τέτοια εξέλιξη μετατραπεί σε ντόμινο παρασύροντας και άλλα κράτη μέλη με παρόμοια προβλήματα.  

Το σενάριο αυτό - καθόλου απίθανο, σύμφωνα με ξένους αλλά και Έλληνες αναλυτές - θα οξύνει τα ήδη σοβαρά προβλήματα της πραγματικής οικονομίας, με κορυφαίο τη διατήρηση του ακριβού κόστους χρήματος που θα γίνει ακόμη πιο δυσεύρετο τόσο για την αγορά όσο και για τις τράπεζες, καθιστώντας αναποτελεσματικό το πακέτο των 28 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας.

Σύμφωνα με πληροφορίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαρακτηρίζει το Επικαιροποιημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας που κατέθεσε προ ημερών ο υπουργός Οικονομίας κ. Γιάννης Παπαθανασίου, αν μη τι άλλο υπεραισιόδοξο, θεωρώντας ότι οι προβλέψεις της Αθήνας τόσο για το ρυθμό ανάπτυξης όσο και για τη μείωση του ελλείμματος είναι περίπου ανέφικτες.

Γι’ αυτό θα προτείνουν δραστικό περιορισμό των δημοσίων δαπανών, αυστηρά μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής που εκτιμάται ότι κινείται στο 30% - ποσοστό πολύ υψηλότερο από οποιοδήποτε άλλο κράτος της Ευρωζώνης - και παράλληλα θα θυμίζει με αυστηρότητα ότι οι μεταρρυθμίσεις πρέπει επιτέλους να ξεκολλήσουν από τα χαρτιά και να εφαρμοσθούν στην πράξη.

Η Ε.Ε. θεωρεί ότι η Ελλάδα οφείλει πια να προσαρμοσθεί στην σκληρή πραγματικότητα, να λάβει συγκεκριμένα μέτρα και να τα εφαρμόσει εισερχόμενη σε μια περίοδο σκληρής λιτότητας.

Στο πλαίσιο αυτό θεωρείται έως υπερβολική η εισοδηματική πολιτική  και όπως αναφέρον χαρακτηριστικά κοινοτικοί αξιωματούχοι «όταν ο πληθωρισμός αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 1,8% -2% δεν μπορεί οι αυξήσεις των μισθών στο δημόσιο τομέα να ξεπερνούν το ποσοστό», θυμίζοντας ότι οι αυξήσεις στο δημόσιο μαζί με τις ωριμάνσεις φθάνουν έως και 6%, ποσοστό απίστευτο στην τρέχουσα συγκυρία.

Οι Ευρωπαίοι δεν θεωρούν υπερβολικό ακόμα και τα πάγωμα των μισθών στο δημόσιο τομέα, επισημαίνοντας ό,τι δεν μπορεί στην σημερινή συγκυρία να μη συνεκτιμηθεί και η ασφάλεια της εργασίας στο δημόσιο.

Περίπου τα ίδια αναμένεται να επισημάνει το μεσημέρι και ο κ. Προβόπουλος, ο οποίος εκτιμά ότι η ανάπτυξη το 2009 δεν θα ξεπεράσει το 0,5% και ο πληθωρισμός θα κινηθεί στο 1,8%. Αναμένεται να συστήσει αυστηρή εισοδηματική πολιτική με επισημάνσεις παρόμοιες με εκείνες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Παράλληλα όμως ο κ. Προβόπουλος αναμένεται να ασκήσει δριμεία κριτική και προς τις τράπεζες, καλώντας τες να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, θα απορρίψει το μοντέλο δημιουργίας μιας ελληνικής Bad Bank καθώς θεωρεί ότι οι ίδιες οι τράπεζες θα πρέπει να αναλάβουν το κόστος των προβληματικών δανείων τους και θα κάνει λόγο για τον αυξανόμενο κίνδυνο των επισφαλειών και την ανάγκη υψηλών προβλέψεων

Κάτι που πρώτος από τους τραπεζίτες τόλμησε να κάνει με δηλώσεις του ο κ. Γιάννης Κωστόπουλος προϊδεάζοντας ουσιαστικά για την έναρξη μιας ζημιογόνου περιόδου.