Τεχνητός ανθρώπινος εγκέφαλος

Ένας ολοκληρωμένος και λειτουργικός ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να κατασκευαστεί μέσα σε μια δεκαετία από σήμερα, σύμφωνα με εκτιμήσεις κορυφαίου επιστήμονα.

Ο καθηγητής του Πολυτεχνείου της Λωζάνης Χένρι Μάρκραμ, διευθυντής του Προγράμματος “Blue Brain” και του Ινστιτούτου «Εγκέφαλος-Νους», ο οποίος έχει ήδη ανακατασκευάσει σε ένα βαθμό τον εγκέφαλο ενός αρουραίου, μιλώντας στη διεθνή συνδιάσκεψη TED στην Οξφόρδη, δήλωσε ότι, μεταξύ άλλων, ένας συνθετικός εγκέφαλος θα αποδειχτεί πολύτιμος για την εύρεση νέων θεραπειών των νοητικών ασθενειών, όπως το Αλτσχάιμερ και ο αυτισμός.

«Δεν είναι αδύνατο να φτιάξουμε έναν ανθρώπινο εγκέφαλο και μπορούμε να το κάνουμε μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια. Αν το κάνουμε όντως, τότε θα στείλουμε ένα ολόγραμμα στη συνδιάσκεψη TED για να μιλήσει», δήλωσε ο Μάρκραμ.

Το Πρόγραμμα “Blue Brain”, που διευθύνει, ξεκίνησε το 2005 και αποσκοπεί στην κατασκευή του εγκεφάλου των θηλαστικών και ειδικότερα του εξελικτικά πιο σύγχρονου και ταυτόχρονα πιο πολύπλοκου τμήματός του, του νέο-φλοιού, με τα δισεκατομμύρια νευρώνες, ο οποίος αποτελεί και το «ιερό δισκοπότηρο» των νευρο-επιστημών λόγω της πολυπλοκότητάς του.

Όπως δήλωσε ο Μάρκραμ, ο νέο-φλοιός ήταν ουσιαστικά ένας νέος εγκέφαλος, που αναπτύχθηκε, ώστε τα θηλαστικά να ανταποκριθούν στις ανάγκες της μητρότητας-πατρότητας, στις κοινωνικές σχέσεις και στις ποικίλες γνωσιακές λειτουργίες τους σε σχέση με το περιβάλλον. «Ήταν τόσο πετυχημένη η εξέλιξή του από το ποντίκι στον άνθρωπο, που αυξήθηκε κατά χίλιες περίπου φορές σε αριθμό μονάδων που τον απαρτίζουν, για να καταλήξει να αποτελεί σήμερα αυτό το σχεδόν τρομακτικό όργανο. Και η εξέλιξη του εγκεφάλου συνεχίζεται με τρομερή ταχύτητα», δήλωσε ο κορυφαίος νευροεπιστήμονας.

Το Πρόγραμμα “Blue Brain” έχει ήδη δημιουργήσει ένα τρισδιάστατο μοντέλο λογισμικού, το οποίο αποτελείται από δεκάδες χιλιάδες νευρώνες, καθένας από τους οποίους είναι διαφορετικός, γεγονός που έχει καταστήσει δυνατή την ψηφιακή αναπαράσταση ενός μέρους του νέο-φλοιού. Για να «ζωντανέψει» το μοντέλο, τροφοδοτείται σε ένα σούπερ-κομπιούτερ, μαζί με μερικούς μαθηματικούς αλγορίθμους (εξισώσεις που αφορούν τους κανόνες επικοινωνίας και διασύνδεσης των νευρώνων μεταξύ τους). «Χρειάζεται ένας φορητός υπολογιστής για να κάνει όλους τους υπολογισμούς για ένα μόνο νευρώνα. Συνεπώς χρειαζόμαστε, σε αυτή την φάση, ταυτόχρονα δέκα χιλιάδες φορητούς υπολογιστές», ανέφερε ο Μάρκραμ.

Αντί για αυτούς, η ερευνητική ομάδα του χρησιμοποιεί έναν υπερ-υπολογιστή “Blue Gene” της ΙΒΜ, που διαθέτει 10.000 επεξεργαστές. Ήδη άρχισαν οι προσομοιώσεις για να καταλάβουν οι επιστήμονες πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος και πώς μπορεί να αναπαραχθεί η λειτουργία του τεχνητά. Για παράδειγμα, δείχνουν μια εικόνα στον εγκέφαλο και μετά παρακολουθούν την ηλεκτρική δραστηριότητά του στον υπολογιστή.

Μια μελλοντική πρακτική εφαρμογή, αν όλα πάνε καλά, θα είναι ότι πλέον θα περιοριστούν τα πειράματα στα μεγάλα ζώα, αφού οι επιστήμονες θα μπορούν να μελετούν ένα τεχνητό εγκέφαλο. Αλλά, σύμφωνα με τον Μάρκραμ, υπάρχει και μια πιο φιλοσοφική διάσταση στην κατασκευή ενός συνθετικού εγκεφάλου. Αφού το 99% περίπου αυτού που «βλέπουμε», είναι η αντίληψη που έχει ο εγκέφαλός μας για τα πράγματα γύρω μας, ένας τεχνητός εγκέφαλος θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε την ίδια φύση της πραγματικότητας - εξωτερικής και εσωτερικής.