Χωρίς παρηγοριτική φροντίδα οι καρκινοπαθείς

Συνυφασμένος με την καθημερινότητα πολλών χιλιάδων Ελλήνων  είναι ο πόνος. Σε ετήσια βάση, χάνουν τη ζωή τους 20.000 έως 25.000 πάσχοντες από καρκίνο. Από αυτούς, το 30% έως 40% έχουν υποφέρει από πόνο στα αρχικά στάδια και το 80% έως 90% στα τελικά στάδια της νόσου. Ο πόνος είναι το δεύτερο σύμπτωμα μετά τον πυρετό, που έχουν οι ασθενείς με AIDS ενώ το 50% αυτών υποφέρει από χρόνιο νευροπαθητικό πόνο. Από χρόνιο καλοήθη πόνο υποφέρουν ένας στους πέντε ανθρώπους στην Ευρώπη. Ο χρόνιος πόνος προκαλεί κατάθλιψη στο 40% των ασθενών και διαταραχές ύπνου στο 70%.

Παρά την τεράστια έκταση και τις επιπτώσεις του προβλήματος στην καθημερινότητα των πασχόντων, η αντιμετώπισή του υστερεί σημαντικά. Ενδεικτικό είναι ότι ένας στους τέσσερις καρκινοπαθείς δεν αντιμετωπίζονται για τον πόνο και δεν τους παρέχεται παρηγορητική φροντίδα.

Τα παραπάνω ανέφεραν, μεταξύ άλλων, σε συνέντευξη τύπου ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αλγολογίας κ. Εμμανουήλ Αναστασίου και η πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Παρηγορητικής Συμπτωματικής Φροντίδας Καρκινοπαθών και μη Ασθενών, κυρία Αθηνά Βαδαλούκα, με αφορμή την διακήρυξη του 2010 ως Έτους ενάντια στον Καρκινικό και τον Μυοσκελετικό Πόνο.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, στην Ελλάδα εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά επείγοντα τα αιτήματα σχετικά με τη βελτίωση της παροχής παρηγορητικής φροντίδας και ανακούφισης του χρόνου καλοήθους και καρκινικού πόνου.

Δυστυχώς, στην χώρα μας, όπως ανέφεραν, παρά τις νομοθετικές πρωτοβουλίες οι υποδομές, τόσο οι αναγκαίοι ξενώνες όσο και η κατ’ οίκον νοσηλεία,  δεν έχουν εφαρμοστεί. Όπως υπογράμμισαν υπάρχει άμεση ανάγκη βελτίωσης του θεσμικού πλαισίου για τη δημιουργία θεμελιωδών δομών, για την οργάνωση και λειτουργία μονάδων ανακούφισης χρόνιου πόνου και παρηγορητικής φροντίδας.

Πότε εμφανίζεται ο πόνος

Οι ασθενείς με καρκίνο αποτελούν την πλειονότητα εκείνων των ανθρώπων που ταλαιπωρούνται από τον πόνο. Σύμφωνα με τους ειδικούς, όμως, και οι πάσχοντες από κατάθλιψη έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν χρόνιο πόνο. Μελέτες δείχνουν ότι αν οι γιατροί εξέταζαν για κατάθλιψη όλους τους ασθενείς που πάσχουν από πόνο, θα ανακάλυπταν ότι το 60% πάσχει από τρέχουσα, μη διαγνωσμένη κατάθλιψη.

Ο μυοσκελετικός πόνος είναι γνωστή συνέπεια της συχνής καταπόνησης των μυών, καθώς και των μυοσκελετικών διαταραχών οι οποίες σχετίζονται με την εργασιακή δραστηριότητα. Τα πιο συνηθισμένα παραδείγματα χρόνιου μυοσκελετικού πόνου είναι η οσφυαλγία, η τενοντίτιδα και η χρόνια τενοντοπάθεια, οι νευροπάθειες, η μυαλγία και τα κατάγματα κόπωσης.

Η συχνότητα τραυματισμών λόγω υπερπροσπάθειας για ανύψωση βάρους είναι κατά 1,3 φορές μεγαλύτερη στους άνδρες. Οι γυναίκες, ωστόσο, υφίστανται τενοντίτιδα κατά 2,3 φορές συχνότερα, σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα κατά τρεις φορές συχνότερα και τραυματισμούς που οφείλονται σε επαναλαμβανόμενες κινήσεις κατά δύο φορές πιο συχνά.

Οι επιπτώσεις του χρόνιου πόνου

Ένας στους τέσσερις πάσχοντες αισθάνονται ότι δεν μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους, όπως θα ήθελαν. Το 27% νιώθουν λιγότερο ικανοί να διατηρήσουν φιλικές ή οικογενειακές σχέσεις, το 30% έχουν μειωμένη ικανότητα διατήρησης ενός ανεξάρτητου τρόπου ζωής και το 19% δηλώνουν ανίκανοι να συνάψουν σεξουαλικές σχέσεις.

Ο χρόνιος πόνος έχει αρνητικές συνέπειες και στη συναισθηματική τους υγεία, καθώς οι μισοί πάσχοντες αναφέρουν συνεχές αίσθημα κόπωσης. Το 43% αισθάνονται αβοήθητοι λόγω του πόνου, το 44% δηλώνουν ότι ο πόνος εμποδίζει την ικανότητα καθαρής σκέψης και συγκέντρωσής τους, ενώ το 16% δηλώνουν ότι κάποιες μέρες είναι τόσο έντονος, που θα ήθελαν θα πεθάνουν.