Το σίριαλ Μπερλουσκόνι οξύνει τα πολιτικά πάθη στην Ιταλία

«Γλύτωσα από θαύμα. Υπάρχει πολύ μίσος γύρω μου». Παρά το σοκ από την επίθεση που δέχθηκε, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι δεν έχασε την ψυχραιμία του. Ανέκτησε την ισορροπία του και, με το κεφάλι ματωμένο, χαιρέτησε τους οπαδούς του, για να μεταφερθεί στη συνέχεια στο νοσοκομείο.

Κι όμως, η ημέρα είχε ξεκινήσει καλά. Το πλήθος είχε συγκεντρωθεί στην πλατεία του καθεδρικού ναού του Μιλάνου για να ακούσει τον πρωθυπουργό να διακηρύσσει ότι θα παραμείνει στην εξουσία μέχρι το 2013 - κι ας έχει πέσει η δημοτικότητα του κόμματός του στο 38%, έναντι 30% για το Δημοκρατικό Κόμμα της αντιπολίτευσης.

Τα σφυρίγματα άρχισαν όταν ο Μπερλουσκόνι αναφέρθηκε στην οικονομική ανόρθωση της χώρας. Εκείνος στράφηκε προς εκείνους που τον αποδοκίμαζαν και τους είπε τρεις φορές: «Ντροπή σας!» Αποδοκιμασίες είχαν ακουστεί και την προηγουμένη, στην Πιάτσα Φοντάνα, όταν τιμήθηκε η μνήμη των 17 θυμάτων της πρώτης μεγάλης επίθεσης με την οποία ξεκίνησαν τα «Μολυβένια Χρόνια», την 12η Δεκεμβρίου 1969. Η Κοριέρε ντέλα Σέρα κατήγγειλε αμέσως αυτούς τους «επαγγελματίες ταραξίες». Από το σημείο αυτό, όμως, μέχρι να υποστηρίξει κάποιος ότι αυτοί οι ταραξίες «όπλισαν» το χέρι του 42χρονου Μάσιμο Ταρτάλια, υπάρχει μια τεράστια απόσταση.

Τις πρώτες 24 ώρες μετά την επίθεση, πάντως, βρέθηκαν 20.000 άνθρωποι για να υπογράψουν στο Facebook ένα κείμενο με τίτλο «Ευχαριστούμε, Μάσιμο Ταρτάλια!» Πρόκειται ίσως για τους ίδιους ανθρώπους που έσπευσαν να γραφτούν στην ιστοσελίδα με τίτλο «Ας σκοτώσουμε τον Μπερλουσκόνι!», η οποία απαγορεύτηκε από την αστυνομία τον περασμένο Οκτώβριο. Ο Ιταλός δημοσιογράφος Τζαμπάολο Πάνσα φοβάται μια επιστροφή στη δεκαετία του 70. «Υπάρχει στον αέρα ένα άρωμα πολιτικής αμφισβήτησης που υπάρχει κίνδυνος να μεταφραστεί σε βία», έγραψε. «Είμαι έτοιμος να στοιχηματίσω ότι οι μισοί Ιταλοί βλέπουν με ικανοποίηση αίμα στο πρόσωπο του Μπερλουσκόνι».

Ο αρθρογράφος Σέρτζο Ρομάνο αποδίδει την επίθεση του Ταρτάλια στο κλίμα «πολιτικής υπερδιέγερσης» που επικρατεί στην Ιταλία. «Το κλίμα αυτό ενέχει πάντα τον κίνδυνο να πιστέψει κάποιος ότι θα σώσει την πατρίδα σκοτώνοντας έναν ηγέτη». Ο Ρομάνο κατηγορεί τον Μπερλουσκόνι ότι έκτισε όλη του τη πολιτική σταδιοδρομία γύρω από την πολιτική ένταση. «Η μοναδική του στρατηγική ήταν πάντα η αναζήτηση της έντασης. Σε μια περίοδο έντονης προσωποποίησης της εξουσίας, πιστεύει ότι μια τέτοια στρατηγική χαρίζει τη νίκη».

Παρόλα αυτά, σημειώνει η Φιγκαρό, η κυβέρνηση και η αντιπολίτευση είναι πιο κοντά από ποτέ στην ανάγκη να πραγματοποιηθούν μεγάλες μεταρρυθμίσεις. Σε ό,τι αφορά στην τροποποίηση του Συντάγματος, για παράδειγμα, μπορεί εύκολα να υπάρξει συμφωνία για τη μετατροπή της Γερουσίας σε Βουλή των επαρχιών, για τη μείωση του αριθμού των βουλευτών και για την ενίσχυση των εξουσιών του πρωθυπουργού. Οσο για τη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης, Δεξιά και Αριστερά θέλουν την επίσπευση των δικών. Για όλα αυτά, όμως, χρειάζεται διάλογος και κλίμα εμπιστοσύνης. Κι όπως επισημαίνει ένα λαμπρό στέλεχος της αντιπολίτευσης, ο Ενρίκο Λέτα, τα στοιχεία αυτά σήμερα δεν υπάρχουν. «Ολη η πολιτική συζήτηση περιστρέφεται γύρω από την προσωπικότητα του Μπερλουσκόνι», τονίζει. «Το κλίμα είναι πνιγηρό».

Η χρονιά αυτή σίγουρα δεν ήταν από τις καλύτερες για τον πρωθυπουργό. «Annus horribilis» τη χαρακτήρισε το περιοδικό Εσπρέσο. Όλα ξεκίνησαν με την υπόθεση Νοέμι, τη 18χρονη Ναπολιτάνα με την οποία ο Μπερλουσκόνι θεώρησε ότι μπορούσε να έχει μια «περιπετειούλα». Υστερα ήλθαν οι αποκαλύψεις της Φραντσέσκα ΝτΑντάριο, μιας πόρνης πολυτελείας που δήλωσε ότι έλαβε χρήματα για να κοιμηθεί μαζί του. Ακολούθησαν οι φωτογραφίες από τη Βίλλα Τσερτόζα: πολιτικοί με αδαμιαία περιβολή και νεαρές καλλονές δίπλα στην πισίνα. Και, βέβαια, το διαζύγιο με τη Βερόνικα Λάριο, ύστερα από 19 χρόνια γάμου: η Βερόνικα ζητά διατροφή ύψους 2,5 εκατομμυρίων ευρώ τον μήνα, εκείνος δίνει το πολύ 300.000.

Στο πολιτικό επίπεδο, πρέπει να σημειωθεί η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου με την οποία ήρθη τον περασμένο Οκτώβριο η ασυλία που απολάμβανε ο Μπερλουσκόνι για όλη τη διάρκεια της θητείας του. Η απόφαση αυτή οδήγησε στην επανάληψη τριών δικών όπου ο πρωθυπουργός κατηγορείται για διαφθορά. Και στις 27 Νοεμβρίου, ένας «μετανοήσας» της Μαφίας κατέθεσε ότι ο Μπερλουσκόνι συνωμότησε με δύο νονούς του Παλέρμο για να γίνουν οι επιθέσεις που στοίχισαν 11 ζωές το 1993 στο Μιλάνο, τη Φλωρεντία και τη Ρώμη. Οι καταγγελίες αυτές, που διαψεύστηκαν μία εβδομάδα αργότερα από τον ένα εκ των δύο «νονών», δημιούργησαν ένα βαρύ κλίμα στην Ιταλία. Πολλοί πίστεψαν τότε ότι το πλήγμα για τον Μπερλουσκόνι θα ήταν μοιραίο. Αλλά η επίθεση που δέχθηκε ο Μπερλουσκόνι στο Μιλάνο αλλάζει ασφαλώς τα δεδομένα.