Ο δρομέας της Γάζας

Ο Ναντέρ αλ Μάσρι είναι δρομέας μεγάλων αποστάσεων. Με τα παλιωμένα και τρύπια αθλητικά του παπούτσια διανύει καθημερινά τους βομβαρδισμένους δρόμους της Μεΐτ Χανούν στην Παλαιστίνη. Το παρελθόν του ήταν πιο ένδοξο από το παρόν του, αφού του είχε δοθεί επανειλημμένα η ευκαιρία να τρέξει και να διακριθεί σε αγώνες στην Ασία και στη Μέση Ανατολή. Παρότι το Κατάρ τού έχει χορηγήσει ειδική βίζα καθώς και υποτροφία προκειμένου να συνεχίσει την αθλητική του καριέρα, οι ισραηλινοί αρνούνται να του επιτρέψουν να ταξιδέψει, με αποτέλεσμα φέτος να χάσει οκτώ διεθνείς διοργανώσεις. Ευτυχώς για τον ίδιο, οι προσευχές του εισακούστηκαν και έστω αργοπορημένα έφτασε η πολυπόθητη άδεια. Αν όλα πάνε καλά, ο 28χρονος Ναντέρ θα είναι ο μόνος αθλητής από τη Γάζα που θα ενταχθεί στην ούτως ή άλλως ολιγάριθμη παλαιστινιακή ολυμπιακή ομάδα. Το όνειρό του είναι να συμμετάσχει στον τελικό των 5.000 μέτρων. Ωστόσο, ο Ναντέρ έχει ήδη τρέξει τα δυσκολότερα χιλιόμετρα της ζωής του.

Η Μπεΐτ Χανούν, γενέτειρα των αλ Μάσρι, είναι μια τρισάθλια και βρόμικη πόλη στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας. Από τα περίχωρα της πόλης οι χοντροκέφαλοι μαχητές της Χαμάς και άλλων σκληροπυρηνικών οργανώσεων αρέσκονται να εκτοξεύουν αυτοσχέδιες ρουκέτες με στόχο τους ισραηλινούς οικισμούς στην άλλη πλευρά των συνόρων. Μια ρουκέτα μάλιστα βρήκε τον περασμένο μήνα το σπίτι του Ναντέρ, χωρίς ευτυχώς να τραυματίσει κάποιον από την οικογένειά του. Η τύχη του Ναντέρ είναι διπλή αφού το σπίτι του έχει γλιτώσει και από τις βόμβες που οι Ισραηλινοί εκτοξεύουν προς τη Γάζα για να τιμωρήσουν τους μαχητές - συχνά πετυχαίνουν αμάχους και καταστρέφουν τις περιουσίες αθώων ανθρώπων. Οι χιλιοτρυπημένοι από τις σφαίρες τοίχοι είναι το τοπικό αρχιτεκτονικό μοτίβο και οι γεμάτοι κρατήρες και απορρίμματα δρόμοι αποτελούν το τοπικό δίκτυο. Σε αυτό το απάνθρωπο περιβάλλον, ο μοναδικός δρομέας της Γάζας συνεχίζει να τρέχει.

Από μια κυνική άποψη, ο Ναντέρ είναι σαν τα μικρά χάμστερ που τρέχουν υστερικά μέσα στη ρόδα του στενόχωρου κλουβιού τους. Ζει στη Λωρίδα της Γάζας, τη μεγαλύτερη φυλακή του κόσμου, όπου 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι στοιβάζονται σαν τα ζώα σε πόλεις και σε χωριά χωρίς στοιχειώδη υποδομή. Εκτός από ελάχιστους επιχειρηματίες και τους βαριά άρρωστους που χρήζουν νοσηλείας στο εξωτερικό, κανένας δεν έχει το δικαίωμα να βγει από αυτό το στενό και άνυδρο κομμάτι γης. Τα σύνορα με το Ισραήλ όσο και με την Αίγυπτο είναι ερμητικά κλειστά, γεγονός που προκαλεί στους κατοίκους ένα αίσθημα ασφυξίας και απόγνωσης. Ωστόσο δεν είναι μόνο η απομόνωση που φέρνει τους Παλαιστίνιους στα πρόθυρα της απελπισίας, αλλά και οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Πάνω από το 64% των κατοίκων ζει με λιγότερο από 2 δολάρια τη μέρα -το ποσοστό είναι μεγαλύτερο από της Ρουάντα- ενώ οι άνεργοι ξεπερνούν το 70%.

Οι νέοι άνδρες που ψάχνουν κάθε τρόπο για να ξεφύγουν από τη μιζέρια συχνά στρατολογούνται στις διάφορες οργανώσεις που ελέγχονται από ισχυρούς τοπικούς πολέμαρχους. Ωστόσο, η παραμικρή παρεξήγηση είναι ικανή να αποσπάσει αυτούς τους άνδρες από τον πρωταρχικό τους σκοπό, την καταστροφή του Ισραήλ, και να τους στρέψει εναντίον μιας αντίπαλης φατρίας. Το Νοέμβριο του 2005 ένα κάρο που οδηγούσε ένα μέλος της οικογένειας αλ Μάσρι χτύπησε ένα τζιπ που ανήκε σ’ ένα μέλος της οικογένειας Καφάρνα. Σε τρεις μήνες εννέα άνθρωποι είχαν σκοτωθεί, ενώ ο Ναντέρ για να προπονηθεί έπρεπε να ξεφεύγει τις σφαίρες που έρχονταν από κάθε

κατεύθυνση. Οταν, πάλι, οι Ισραηλινοί επέβαλαν απαγόρευση κυκλοφορίας εξαιτίας συμπλοκών που είχαν ξεσπάσει στα σύνορα, ο Ναντέρ αναγκαζόταν να τρέχει γύρω γύρω από το σπίτι του προκειμένου να καλύψει τα χιλιόμετρα που χρειαζόταν. Σήμερα προπονείται στο ημιτελές γήπεδο ποδοσφαίρου της Μπεΐτ Χανούν, το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για τις συγκεντρώσεις των διαφόρων οργανώσεων.

Παρ’ όλες τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζει καθημερινά, ο Ναντέρ αλ Μάσρι μπορεί να καυχάται πως είναι ένας από τους λίγους τυχερούς Παλαιστίνιους. Το ταλέντο του τού έδωσε τη δυνατότητα να δραπετεύσει από το αδιέξοδο στο οποίο ζουν οι περισσότεροι συμπατριώτες του. Ωστόσο, μόνο ο ίδιος γνωρίζει πόσο πείσμα χρειάζεται για να είναι κανείς αθλητής στην Παλαιστίνη. Το μόνο του εισόδημα, 100 δολάρια κάθε μήνα, προέρχεται από την Παλαιστινιακή Αθλητική Ομοσπονδία. Το ποσό αυτό δεν φτάνει ούτε κατά διάνοια για να καλύψει τις ανάγκες του, πόσο μάλλον να θρέψει τα τρία παιδιά του. Το πλήρες εμπάργκο που έχει επιβληθεί στη Γάζα μετά την εκεί επικράτηση της ισλαμικής Χαμάς στερεί απ’ όλους τους Παλαιστίνιους βασικά αγαθά, όπως φάρμακα, καύσιμα και τρόφιμα. Από τον Ναντέρ στερεί όλα τα μέσα για να κάνει πρωταθλητισμό, όπως βιταμίνες, διατροφικά συμπληρώματα ή ακόμη και ένα καινούργιο ζευγάρι αθλητικά παπούτσια. Η είδηση ότι επιτέλους μπορεί να ταξιδέψει στον Περσικό Κόλπο και να προπονηθεί με αξιοπρεπείς συνθήκες τού γέμισε την καρδιά αυτοπεποίθηση και περηφάνια. Τα παιδιά στον δρόμο του φωνάζουν: «Τρέξε, Ναντέρ, τρέξε». Τρέξε να σωθείς ή τρέξε να νικήσεις, ποιος ξέρει...