Είναι αθώοι οι τραυματισμοί στην παιδική χαρά;

Τα παιχνίδια στις παιδικές χαρές και στις γειτονιές εγκυμονούν κινδύνους για τους οποίους οι γονείς πρέπει να είναι ενήμεροι ώστε να προλαμβάνονται οι σοβαροί τραυματισμοί.

Πέρα από τις κλασικές πτώσεις στο έδαφος, όπου συνήθως τραυματίζονται τα γόνατα και οι αγκώνες των μικρών παιδιών, υπάρχουν και σοβαρότερες κακώσεις που αφορούν τον υπόλοιπο σκελετό.

Οι συνήθεις πτώσεις στα γόνατα είναι τις περισσότερες φορές αθώες. Μια μικρή εκδορά δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι το κόκαλο και η άρθρωση έχουν τραυματιστεί σοβαρά. Παρόλα αυτά, μια πτώση από σχετικό ύψος πάνω στα γόνατα ή μια πτώση στο έδαφος με ταχύτητα, που μπορεί να συμβεί όταν τα παιδιά κάνουν για παράδειγμα ποδήλατο, μπορεί να τραυματίσει σοβαρά το γόνατο ενός παιδιού. 

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή του ΑΠΘ – Γ΄ Πανεπιστημιακή Ορθοπεδική Κλινική του Νοσοκομείου «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» Θεσσαλονίκης Ελευθέριο Τσιρίδη, «υπάρχουν δύο σχετικά σοβαρές βλάβες της άρθρωσης του γόνατος που χρήζουν προσοχής και απαιτούν νοσοκομειακή φροντίδα. Η μία είναι η απόσπαση τμήματος χόνδρου από το γόνατο και η άλλη είναι η συνδεσμική βλάβη του γόνατος». 

Η απόσπαση του χόνδρου συνοδεύεται από πολύ πόνο και οίδημα, διαγιγνώσκεται με απλή ακτινογραφία, αλλά κυρίως με μαγνητική τομογραφία και μπορεί να απαιτήσει από απλή ακινητοποίηση σε γύψο μέχρι και μια μικρής εμβέλειας επέμβαση για να καθηλωθεί ο χόνδρος πίσω στη θέση του. 

Οι συνδεσμικές βλάβες μπορεί να αφορούν τους πλάγιους συνδέσμους, τον έσω και τον έξω, οι οποίες συνήθως θεραπεύονται με σχετική ακινητοποίηση μερικών εβδομάδων, αλλά μπορεί να αφορούν και έναν πολύ σπουδαίο σύνδεσμο του γόνατος που ονομάζεται πρόσθιος χιαστός. Στην τελευταία αυτή περίπτωση η απόσπαση της βάσης του πρόσθιου χιαστού μέσα από το γόνατο μαζί με ένα τμήμα οστικό συνήθως απαιτεί τη χειρουργική αποκατάσταση και επανακαθήλωση. 

Τέλος, συνηθισμένες κακώσεις γύρω από το γόνατο είναι και οι αποσπάσεις του επιγονατιδικού συνδέσμου μαζί με τμήμα του κάτω πόλου της επιγονατίδας, που συνήθως θεραπεύονται συντηρητικά αλλά παραμένουν σοβαρές κακώσεις.

Ωστόσο, υπάρχουν παιχνίδια που μπορεί ναι προκαλέσουν τραυματισμό άλλων αρθρώσεων του σκελετού, όπως αυτά που περιλαμβάνουν άλματα. Για παράδειγμα το μπάσκετ, το βόλεϊ και το τραμπολίνο μπορεί να προκαλέσουν κακώσεις στην ποδοκνημική άρθρωση. Παρότι το παιδί λέει απλά στους γονείς «χτύπησα τον αστράγαλό μου», οι τελευταίοι θα πρέπει να δώσουν προσοχή καθώς το “αθώο” στραμπούληγμα μπορεί να μην είναι τελικά και τόσο απλό. Μπορεί να υποκρύπτει και κάκωση του αναπτυσσόμενου σκελετού στην περιοχή. Εάν η περιοχή του αστραγάλου είναι πολύ πρησμένη και επώδυνη καλό θα είναι ο γονιός να απευθυνθεί στο τμήμα ατυχημάτων του νοσοκομείου για μια ακτινογραφία.

Στην περιοχή του αγκώνα μπορούν επίσης να συμβούν σοβαρές βλάβες μετά από πτώση σε τεντωμένο χέρι -για παράδειγμα μετά από βίαιη έξοδο από την κούνια. Εδώ τα ενδαρθρικά οστικά στοιχεία του αγκώνα μπορεί να υποστούν κατάγματα, τα οποία είναι πάρα πολύ σοβαρά. Τέτοια είναι τα κατάγματα του έσω και του έξω βραχιονίου κονδύλου ή τα κατάγματα της κάτω αρθρικής επιφάνειας του βραχιονίου οστού, μας εξηγεί ο κ. Τσιρίδης. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις υπάρχει πόνος, παραμόρφωση και αδυναμία κίνησης και το παιδί θα πρέπει να θεραπευτεί σε νοσοκομείο, διότι συνήθως χρειάζεται επέμβαση.

Τα κατάγματα του καρπού είναι συνήθως πιο αθώα αν και όχι πάντοτε απλά. Στις περισσότερες περιπτώσεις η απλή ανάταξη με γύψο είναι αρκετή. 

Επίσης, μια σημαντική κάκωση που έχει σχέση με το ποδήλατο και τα χέρια των μικρών παιδιών είναι αυτή που προκαλείται όταν τα μικρά τους δάχτυλα μπλέκονται στην αλυσίδα ή στις ακτίνες του ποδηλάτου. Αυτοί είναι γνωστοί τραυματισμοί στην ορθοπεδική βιβλιογραφία και συνοδεύονται από σοβαρό τραυματισμό τόσο των οστών όσο και των μαλακών μορίων και του δέρματος. Οι γονείς δεν θα πρέπει να υποτιμούν τέτοιου είδους τραυματισμούς, οι οποίοι πρέπει να αντιμετωπίζονται σε νοσοκομειακό περιβάλλον.

Τέλος, οι γονείς δεν πρέπει να ξεχνούν ότι τα τραύματα στο χώμα ή στο έδαφος της παιδικής χαράς, όπου το χώμα έρχεται σε επαφή με το ανοιχτό τραύμα, χρειάζονται σοβαρό καθαρισμό και θα πρέπει πάντα τα παιδιά να είναι προστατευμένα με αντιτετανικό εμβολιασμό.