Γιατί είναι σημαντικοί οι φίλοι στην παιδική ηλικία;

Η φιλία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο τόσο στη ζωή των ενήλικων, όσο και των παιδιών. Οι διαπροσωπικές σχέσεις στη ζωή του παιδιού συμβάλλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης και ισορροπημένης ταυτότητας. Μέσω της φιλίας το παιδί ανακαλύπτει τον εαυτό του, αποκτά αίσθηση εμπιστοσύνης προς τον εαυτό του, διευρύνει τους πνευματικούς του ορίζοντες, μαθαίνει να σέβεται, να συναισθάνεται, να κατανοεί, να μοιράζεται και να αποκτά ηθικούς φραγμούς, μας εξηγεί η κλινική ψυχολόγος, οικογενειακή συστημική σύμβουλος Αποστολία Ντέκοβα.

Ο κοινωνικός περίγυρος του παιδιού μεταβάλλεται με συστηματικό τρόπο και επηρεάζεται από τα αναπτυξιακά στάδια που διέρχεται. Η φιλία στην προσχολική ηλικία δομείται με αργό και σταθερό ρυθμό. Η κινητήρια δύναμη που κατευθύνει την κοινωνική αλληλεπίδραση στη προσχολική ηλικία είναι η ανάγκη για ασφάλεια. Το παιδί κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του προσπαθεί να συνδεθεί με τους άλλους με απλό τρόπο όπως με ένα χαμόγελο, άπλωμα του χεριού, κοίταγμα  κ.α. Με την πάροδο του χρόνου το παιδί αποκτά κάποιες προτιμήσεις προς συνομήλικους του, οι οποίες όμως δεν είναι σταθερές. Στην ηλικία των 3-4  ετών συχνά μπορεί να παρατηρηθούν διαφωνίες μεταξύ των παιδιών οι οποίες συχνά περιστρέφονται γύρω από δραστηριότητες ή παιχνίδια.

Οι ψυχικές αυτές εντάσεις και διαφωνίες συνήθως είναι σύντομες. Στην ηλικία των 4 ετών τα παιδιά αναζητούν συνομήλικους που έχουν τις ίδιες προτιμήσεις με εκείνα. Σ’ αυτή την ηλικία η παιδική φιλία παίρνει τη μορφή της ευχαρίστησης και της διασκέδασης. Μεγαλώνοντας το παιδί επιδεικνύει αυξανομένη τάση να δημιουργεί ομόφυλες παρέες.  Η φιλία στη σχολική   ηλικία λαμβάνει πιο μόνιμες και προσωπικές ιδιότητες και επηρεάζονται από τα κοινά ενδιαφέροντα.  

Η παιδική φιλία, τονίζει η κυρία Ντέκοβα, παίρνει τη μορφή αλληλοϋποστήριξης , συναισθηματικής συμπαράστασης και συνεργατικότητας. Το παιδί επιλέγει και διατηρεί ένα φίλο ανάλογα με την προσωπικότητά του, τη συμπεριφορά του καθώς και τη μελλοντική συμπαράσταση που μπορεί να του δώσει. Στην εφηβεία οι κοινωνικές σχέσεις με τους συνομηλίκους αντιπροσωπεύουν την εσωτερική αναζήτηση του εαυτού, καθώς και τη δημιουργία συναισθηματικού δεσμού με τον άλλον. Οι κοινωνικές συναναστροφές στην εφηβεία αποτελούν το προοίμιο για την ομαλή ένταξη στην ενήλικη ζωή.
 
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι οι παιδικές φιλίες έχουν προστατευτικό ρόλο στη ψυχοκοινωνική υγεία του παιδιού. Έρευνες  έχουν επιδείξει ότι τα παιδιά που έχουν στενές διαπροσωπικές επαφές έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν  προβλήματα ψυχοπαθολογίας  όπως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, προβλήματα συμπεριφοράς. Επίσης παρουσιάζουν καλύτερη κοινωνική και σχολική προσαρμογή και δεν πέφτουν θύματα βίας από τους συνομήλικους τους.  

Συμπερασματικά οι παιδικές φιλίες θωρακίζουν το συναισθηματικό κόσμο του παιδιού αφού παρέχουν τη δυνατότητα στο παιδί να μοιραστεί τις σκέψεις, τα συναισθήματά του με τους άλλους και να πειραματιστεί στην εδραίωση στενών διαπροσωπικών σχέσεων στη ζωή του.