Τα πλεονεκτήματα της κατασκήνωσης

Το καλοκαίρι είναι περίοδος ξεγνοιασιάς και διασκέδασης για τα παιδιά και η κατασκή­νωση αποτελεί έναν από τους πιο σωστούς χώρους για να γίνει κάτι τέτοιο πραγματικότητα.  Μπορούν να δημιουργήσουν νέους φίλους, να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση, ανεξαρτησία, συνέπεια, συμμόρφωση σε κανόνες, αλλά και να μάθουν να λειτουργούν ως μέλη μιας ομάδας. Αν είναι να προχωρήσουμε σε ένα τέτοιο βήμα, θα πρέπει βέβαια να ψάξουμε αρκετά τις λεπτομέρειες. Στόχος είναι η κατασκήνωση να καλύπτει τις ποιοτικές προδιαγραφές μας.

■ Τι κάνει μια κατασκήνωση επωφελή;
Το να πάει ένα παιδί στην κατασκήνωση αποτελεί εμπειρία. Ενθουσιάζεται με την προοπτική ότι θα μείνει για λίγο εκτός σπιτιού και εκτός οικογενειακού ελέγχου. Δεν είναι ότι θα είναι ανεξέλεγκτο, απλώς ο έλεγχος θα είναι διαφορετικός από αυτόν που βιώνει στο σπίτι. Θα απολαμβάνει την ελευθερία και θα νιώθει ότι μεγάλωσε.

■ Να αφήσουμε τα παιδιά μας να κερδίσουν
Σε μια κατασκήνωση τα παιδιά εμπλέκονται σε πολλές φυσικές / σωματικές δραστηριότητες - και αυτό είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Μαθαίνουν τι σημαίνει το ομαδικό παιχνίδι, αλλά και τι υποχρεώσεις έχουν.

■ Επαφή με τη φύση
Στην κατασκήνωση βιώνουν στην πράξη τι σημαίνει να αγαπάς τη φύση, ενώ αποκτούν οικολογική συνείδηση. Θα μάθουν να την προστατεύουν. 

■ Πειθαρχία, οργάνωση και αυτονομία
Οι κατασκηνώσεις έχουν ένα προδιαγεγραμμένο ημερήσιο πρόγραμμα το οποίο πρέπει να ακολουθούν όλα τα παιδιά. Να πειθαρχούν σε συγκεκριμένους κανόνες και όρια όπως: μαθαίνουν να ξυπνούν νωρίς, να τρώνε το συγκεκριμένο φαγητό που σερβίρεται σε καθορισμένη ώρα, να ασχολούνται με κάποιες καθημερινές εργασίες, δραστηριότητες δηλαδή που αποβλέπουν στη αυτονόμηση, στην πειθαρχία, στην υπευθυνότητα, στην οργάνωση, αλλά και στις κοινωνικές επαφές τους. 

Προετοιμασία για την κατασκήνωση

Προτού αποφασίσουμε, θα πρέπει να έχουμε διαπιστώσει αν μπορεί να απολαύσει αυτή την ελεύθερη ζωή μακριά από το σπίτι και, κυρίως, αν είναι έτοιμο γι’ αυτό το βήμα. Λάβετε υπόψη σας:

■ Την ηλικία και το επίπεδο αυτοεξυπηρέτησής του
Φυσικά μιλάμε για παιδιά μετά την ηλικία των 5-6 ετών που μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν. Που γνωρίζουν να τρώνε, να ντύνονται, να κάνουν μπάνιο μόνα τους κ.λπ. Για παιδιά που έχουμε διαπιστώσει ότι δεν θα έχουν μεγάλο πρόβλημα αποχωρισμού από την οικογένειά τους. Πολλά είναι ανέτοιμα γι’ αυτό το βήμα. Αν υπάρχουν υποψίες για κάτι τέτοιο επειδή, για παράδειγμα, έχουν αρνηθεί να κοιμηθούν στο σπίτι ενός συγγενή ή κάποιου πολύ φίλου τους, δεν θα πρέπει να παραιτηθούμε από την προσπάθεια να πάνε κατασκήνωση, ωστόσο είναι αναγκαίο να λάβουμε υπόψη τις ευαισθησίες τους.

■ Τη διαδικασία επιλογής
Το παιδί θα πρέπει να πάρει μέρος στην επιλογή της κατασκήνωσης. Αν του ανακοινώσουμε πού θα πάει χωρίς να του επιτρέψουμε να συμμετάσχει στη διαδικασία επιλογής, θα αισθανθεί αδύναμο όσο ποτέ. Αν όμως το συζητήσουμε μαζί του, θα νιώσει ότι η κατασκήνωση είναι και δική του απόφαση. Ισως είναι καλή ιδέα να γίνει μια επίσκεψη στους χώρους εκ των προτέρων και να υπάρξει κάποια επαφή με τον ομαδάρχη για να γίνει πιο ομαλά η μετάβαση.

■ Να έχουμε θετική στάση
Δεν ωφελεί να εκφράζουμε την ανησυχία μας - για παράδειγμα, ότι μπορεί να χτυπήσει ή να χαθεί στην κατασκήνωση. Δεν πρέπει να εκδηλώσουμε τυχόν στενοχώρια μας που θα το αποχωριστούμε πρόσκαιρα, ούτε να του πούμε ότι «αν δεν μπορέσεις να τα βγάλεις πέρα εκεί, μην ανησυχείς, θα έρθω να σε πάρω σπίτι». Το αντίθετο! Πρέπει να τονίσουμε τα θετικά: πόσο διασκεδαστική και ενδιαφέρουσα θα είναι η κατασκήνωση, πόσες νέες φιλίες θα κάνει, τις ευκαιρίες για παιχνίδια και άθληση που έχει κ.λπ.

■ Την προηγούμενη εξάσκηση
Βέβαια η πρώτη φορά που το παιδί μας θα κοιμηθεί εκτός σπιτιού δεν θα πρέπει να είναι στην κατασκήνωση. Μπορεί να προετοιμαστεί σταδιακά περνώντας κάποια Σαββατοκύριακα στο σπίτι ενός φίλου ή σε κάποιο συγγενικό σπίτι , να συμμετάσχει στις εκδρομές του σχολείου του κ.λπ. Επίσης, πρέπει  να βρούμε ευκαιρίες να κοιμηθεί στον υπνόσακό του έστω και στο σπίτι.

■ Να το βοηθάμε να εκφραστεί!
Αν το ίδιο το παιδί εκφράσει ανησυχία για ενδεχόμενη εμφάνιση νοσταλγίας, να μην αρνηθούμε τη συζήτηση. Μάλιστα να γίνουμε καλοί ακροατές όσων έχει να μας πει. Τι φοβάται ειδικά στην κατασκήνωση; Μήπως το ανησυχεί που θα αφήσει πίσω του τα αγαπημένα του πρόσωπα;

■ Να του δώσουμε τα μέσα
Στο μικρό παιδί πρέπει να του δώσουμε να πάρει μαζί του το αγαπημένο του παιχνίδι. Να του πούμε να κάνει παρέα με έναν συμμαθητή/φίλο του (που επίσης θα ήταν ιδανικό να είναι στην ίδια κατασκήνωση με το δικό μας παιδί). Να του γνωρίσουμε τον/την υπεύθυνη της κατασκήνωσης όπου θα μπορεί να απευθυνθεί για κάθε του πρόβλημα.

 Κι αν όλα αυτά δεν αποδώσουν; Αν ο/η επικεφαλής της κατασκήνωσης είναι ικανός στη δουλειά του, σίγουρα μια συζήτηση μαζί του θα βοηθήσει. Επίσης, ποτέ δεν θα πρέπει να «πειράζουμε» ή να υποτιμούμε ένα παιδί που νιώθει νοσταλγία. Δεν ήρθε και το τέλος του κόσμου, ούτε θα του χρεώσουμε κάποια τεράστια αποτυχία. 

Και μια σύσταση για το τέλος. Αποφύγετε τα πολλά τηλεφωνήματα και τις υπερβολικές επισκέψεις, γιατί αυτό θα εμποδίσει την κοινωνική ένταξη του παιδιού στην ομάδα και πιθανόν να επιτείνει τη νοσταλγία του για το σπίτι. 

Ψυχραιμία, λοιπόν, και καλή διασκέδαση!.

Της Χαράς Καραμήτσου
(λογοπεδικός, M.R.C.S.L.T.)
charakaramitsou@ath.forthnet.gr