Γιατί οι Δανοί μεγαλώνουν τα πιο ευτυχισμένα παιδιά στον κόσμο;

Σύμφωνα με τον επίσημο δείκτη των Ηνωμένων Εθνών, οι Δανοί είναι σταθερά τα τελευταία χρόνια στις πρώτες θέσεις των πιο ευτυχισμένων λαών στον κόσμο. Τι γνωρίζουν, λοιπόν, για την ανατροφή χαρούμενων και γεμάτων αυτοπεποίθηση παιδιών; Ένα μικρό, απλό παράδειγμα, που όμως, μπορεί να έχει μεγάλη εφαρμογή στην καθημερινότητά μας, αποτελεί και το παρακάτω: Ο Knud Ejler Løgstrup, διάσημος Δανός φιλόσοφος και θεολόγος, ο οποίος έχει επηρεάσει πολύ τη δανέζικη σκέψη, πίστευε ότι οι γονείς έχουν την ευθύνη να τρέφουν το μυαλό των παιδιών τους με κάτι περισσότερο από διασκέδαση και στείρες γνώσεις. Θεωρούσε ότι πρέπει να καλλιεργούν την ικανότητά τους για ενσυναίσθηση. 

Έλεγε ότι οι λέξεις που χρησιμοποιούμε ή οι ιστορίες που λέμε για τους άλλους είναι σημαντικά εργαλεία για να διδάξουμε τα παιδιά μας πώς να μπαίνουν στη θέση των άλλων. Όταν οι Δανοί μιλούν για άλλα παιδιά μπροστά στα δικά τους, για παράδειγμα, οι λέξεις που χρησιμοποιούν έχουν πολύ ενδια­­φέρον. Προφανώς, δεν τις σκέφτονται ιδιαίτερα. Είναι απλώς φράσεις που όλοι οι γονείς χρησιμοποιούν όταν μιλούν με άλλους. Αλλά έχουν μια ισχυρή τάση να τονίζουν τα καλά χαρακτηριστικά των άλλων παιδιών. Είναι πολύ συνηθισμένο να ακούσεις φράσεις όπως «Είναι τόσο γλυκό αγοράκι, έτσι δεν είναι;», «Είναι πολύ ευγενική, δεν συμφωνείς;», «Αυτό που έκανε βοήθησε πολύ, σωστά;», «Είναι καλός, συμφωνείς;».

Οι λέξεις που χρησιμοποιούν θέτουν τις βάσεις ώστε τα παιδιά τους να τείνουν αυτόματα να βλέπουν το καλό στους άλλους στο μέλλον. Τονίζοντας το καλό στους άλλους, αρχίζουν αυθόρμητα να το βλέπουν και εκείνα. Έτσι, δημιουργείται στα παιδιά μια φυσική τάση να εμπιστεύονται τους άλλους. Είναι πραγματικά σπάνιο να ακούσεις έναν Δανό να μιλάει αρνητικά για κάποιο άλλο παιδί μπροστά στα δικά του παιδιά.

Αντιθέτως, αυτό που κάνουν είναι ότι προσπαθούν να εξηγήσουν τη συμπεριφορά των άλλων και γιατί μπορεί να φέρθηκαν άσχημα – «Μάλλον θα ήταν πολύ κουρασμένη και δεν θα είχε κοιμηθεί καλά», «Λες να ήταν πεινασμένος; Ξέρεις πόσο γκρινιάρηδες μπορεί να γίνουμε όταν πεινάμε» κ.ά. Προσπαθούν να κάνουν τα παιδιά τους να βλέπουν τη συμπεριφορά ενός άλλου παιδιού ως αποτέλεσμα κάποιων συνθηκών, αντί να κολλήσουν στο παιδί την ταμπέλα του κακού, του εγωιστή ή του αγενή.

Αν είμαστε σε θέση να φανταστούμε ότι μπορεί κάποιος να περνάει δύσκολα, μπορούμε ευκολότερα να δούμε τη συμπεριφορά του με κατανόηση. Αντί να του κολλήσουμε μια αρνητική ταμπέλα, μπορούμε να φωτίσουμε την οπτική μας με ενσυναίσθηση. Αυτό μας κάνει επίσης να αισθανόμαστε καλύτερα, επειδή εξοικονομούμε χρόνο που διαφορετικά θα σπαταλούσαμε για να νιώθουμε αρνητικά.

Ο Løgstrup δεν ήταν αφελής να νομίζει ότι όταν εμπιστεύεσαι άλλους πάντα ανταμείβεσαι. Απλώς πίστευε ότι η εμπιστοσύνη, καθώς και άλλες κυρίαρχες εκφράσεις της ζωής, όπως η ικανότητα να μιλάς ανοιχτά, η αγάπη και η συμπόνια, είναι βασικά συστατικά της ανθρώπινης φύσης. «Όταν δείχνεις εμπιστοσύνη στους άλλους, απελευθερώνεις τον εαυτό σου», έλεγε. Και είναι αλήθεια. Η εμπιστοσύνη είναι πολύ απελευθερωτική.

Διαβάστε κι άλλες ενδιαφέρουσες απόψεις για τον τρόπο με τον οποίο οι γονείς στη Δανία μεγαλώνουν τα παιδιά τους στο βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα «Γιατί οι Δανοί μεγαλώνουν τα πιο ευτυχισμένα παιδιά στον κόσμο».