Ελληνοτουρκική κρίση: Άγρια παζάρια των Τούρκων για συμμαχίες στη Μεσόγειο

Ενα μεγάλο παζάρι και ένας παράλληλος αγώνας αντοχής βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ανατολική Μεσόγειο, με την Ελλάδα και την Τουρκία να ανταγωνίζονται σε διπλωματικό επίπεδο για την προσέλκυση όσο το δυνατόν περισσότερων συμμάχων.

Στο παίγνιο εμπλέκονται οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, η Γαλλία, το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Ιταλία, αλλά και άλλες χώρες που προσπαθούν να ανιχνεύσουν το ισοζύγιο ισχύος για να επιλέξουν φίλους και αντιπάλους και να αποκομίσουν τα περισσότερα οφέλη για λογαριασμό τους.

Σε μια συγκυρία που μπορεί να καθορίσει την ισορροπία στην περιοχή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου για τα επόμενα χρόνια, βασικός στόχος της ελληνικής κυβέρνησης είναι να καταστήσει άκυρο το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο για τις θαλάσσιες ζώνες και να αποτρέψει το ενδεχόμενο έναρξης ερευνών της Αγκυρας στις θαλάσσιες περιοχές μεταξύ Καστελόριζου - Ρόδου - Καρπάθου - Κάσου και Κρήτης - Λιβύης.

«Θέλουμε να προβούμε σε βήματα γα να προστατεύσουμε τα δικαιώματά μας, η συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο δεν υφίσταται λόγω των προσπαθειών αποκλεισμού της Τουρκίας», επιχειρηματολόγησε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου την Παρασκευή μετά τη συνάντησή του με τον Ιταλό υπουργό Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο.

Εννέα ημέρες μετά την επίσκεψή του στην Αθήνα και την υπογραφή της ελληνο-ιταλικής συμφωνίας οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών, ο κ. Ντι Μάιο ταξίδεψε στην Αγκυρα και συναντήθηκε με τον επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας.

Λειτουργώντας ως επιτήδειος ουδέτερος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών άκουσε τον κ. Τσαβούσογλου να του αναγνωρίζει ότι η ισχυρότερη στήριξη προς την Αγκυρα εντός της Ε.Ε. έρχεται από τη Ρώμη. Μάλιστα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών προανήγγειλε την ενίσχυση της συνεργασίας με την Ιταλία στο θέμα της Λιβύης.

«Η Ιταλία δεν τάσσεται με τον πραξικοπηματία Χαφτάρ, αλλά έχει καταβάλει ειλικρινείς προσπάθειες για την κατάπαυση πυρός και την πολιτική διαδικασία», είπε ο κ. Τσαβούσογλου, προαναγγέλλοντας τριμερή διαδικασία της Τουρκίας με την Ιταλία και την επίσημη λιβυκή κυβέρνηση υπό το ενεργούμενο της Αγκυρας Φαγέζ αλ Σάρατζ.

Η προσπάθεια της τουρκικής κυβέρνησης να ανανεώσει τους όρκους της για «έντιμη» συνεργασία με τη Ρώμη δεν θα πρέπει να θεωρείται άσχετη με την υπογραφή της ελληνο-ιταλικής συμφωνίας για την οριοθέτηση ΑΟΖ στο Ιόνιο, την οποία περιέργως ο κ. Τσαβούσογλου χαρακτήρισε «σημαντική για την περιοχή μας».

Σε μια εξέλιξη που προηγήθηκε της συνάντησης Ντι Μάιο - Τσαβούσογλου κατά τέσσερα 24ωρα, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας επισκέφθηκε το Παρίσι σε μια προσπάθεια συντονισμού των ελληνικών κινήσεων με την τακτική της Γαλλίας.

«Με τους Γάλλους υπάρχουν κοινά συμφέροντα και κοινή οπτική σε μια σειρά από θέματα, όπου όλα συναρτώνται με όλα», είπε στο «ΘΕΜΑ» κυβερνητικός αξιωματούχος, εξηγώντας ότι ακόμη και το θέμα της απόκτησης δύο γαλλικών φρεγατών από το Πολεμικό Ναυτικό συναρτάται με τα ευρύτερα ζητήματα.

Την ώρα που η Τουρκία με την επέμβασή της στη Λιβύη επιχειρεί να σφετεριστεί δικαιώματα δεκαετιών της γαλλικής πετρελαϊκής εταιρείας Total, αμφισβητώντας παραλλήλως τις συμφωνίες της Αθήνας με το Παρίσι για εκμετάλλευση πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κρήτης και Λιβύης, στον ανταγωνισμό ενεπλάκη και το ΝΑΤΟ.

Δύο τουρκικές φρεγάτες που επιχειρούσαν υπό ΝΑΤΟϊκό καπέλο στα ανοιχτά της Λιβύης και παρενόχλησαν γαλλική φρεγάτα ήταν η αφορμή για τη θυελλώδη συνεδρίαση της Συμμαχίας την Πέμπτη, όπου κατά πληροφορίες η Γαλλίδα υπουργός Αμυνας Φλοράνς Παρλί αντάλλαξε βαριές κατηγορίες με τον Τούρκο ομόλογό της Χουλουσί Ακάρ.

«Η κρίση αλληλεγγύης με την Τουρκία», στην οποία αναφέρθηκε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στα τέλη του 2019 όταν μίλησε για «εγκεφαλικό θάνατο» του ΝΑΤΟ, «παραμένει σαφώς επίκαιρη», σχολίασε γαλλική διπλωματική πηγή.

Οι Γάλλοι απορρίπτουν και τις απόψεις όσων λένε ότι η τουρκική επέμβαση στη Λιβύη θα μπορούσε να είναι χρήσιμη για να περιοριστεί η ρωσική επιρροή στη χώρα που κρατούσε ενωμένη με σιδηρά πυγμή ο Μουαμάρ Καντάφι, σημειώνοντας ότι «περισσότερη Τουρκία στη Λιβύη δεν σημαίνει λιγότερη Ρωσία».

Η γαλλική εφημερίδα «Le Figaro» έγραψε ότι εκτός της Γαλλίας υπάρχουν και χώρες της Βαλτικής και της Ανατολικής Ευρώπης που επικρίνουν εδώ και καιρό την τακτική της Αγκυρας να εμποδίζει τα «διαβαθμισμένα αμυντικά σχέδια» που σχεδιάστηκαν εναντίον της Ρωσίας, απαιτώντας από το ΝΑΤΟ να αναγνωρίσει τον τρομοκρατικό χαρακτήρα των κουρδικών πολιτοφυλακών του YPG.

Πέραν της πολιτικής κατευνασμού της Γερμανίας προς την Τουρκία, στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες επικρατεί ανησυχία για τον μαζικό στρατιωτικό «ακτιβισμό» της Αγκυρας που δραστηριοποιείται ανοιχτά από τη Συρία μέχρι τη Λιβύη, προωθώντας και το εγχείρημα της «Γαλάζιας Πατρίδας» που απειλεί ευθέως όχι μόνο ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, αλλά και την ελληνική κυριαρχία επί συγκεκριμένων νήσων του Αιγαίου.

«Κι άλλες χώρες καταλαβαίνουν τον περίεργο ρόλο που παίζει η Τουρκία για να υπηρετήσει το εθνικό της συμφέρον», υπογράμμισε ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος, και πρόσθεσε: «Η Τουρκία ενοχλεί το εθνικό συμφέρον πολλών κρατών, του Ισραήλ, της Συρίας, της Αιγύπτου, της Γαλλίας, μέρους της Λιβύης. Οταν κάποιος μεγαλώνει πολύ και προκαλεί, δημιουργεί αντισυσπειρώσεις. Η Τουρκία έχει καταλήξει να μην έχει ούτε έναν φίλο στην περιοχή, μόνο στη στρατιωτική ισχύ πάνε καλά».

Με αυτή την ισχύ, ο Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να δημιουργήσει τετελεσμένα όχι μόνο στη Λιβύη αλλά και στη θαλάσσια περιοχή ανατολικά και νότια της Κρήτης, όπου την τελευταία περίοδο κινούνται διαρκώς συνολικά επτά τουρκικές φρεγάτες.

Ο παράγοντας ΗΠΑ

Την ώρα που η Αγκυρα αναζητά σημεία ισορροπίας με τη Μόσχα, αφού ο κ. Ερντογάν γνωρίζει ότι χωρίς τον Βλαντιμίρ Πούτιν δεν μπορεί να ολοκληρωθεί καμία συμφωνία για τη Λιβύη, η Αμερική -βυθισμένη στα εσωτερικά της προβλήματα- μοιάζει σαν να προσφέρει στην Τουρκία τον χρόνο που χρειάζεται για να συνεχίσει την ενίσχυση των δυνάμεών της με στρατιωτικό υλικό και τις επιχειρήσεις στη Λιβύη.

Κι αν σε κάποιους η συμπεριφορά του Ντόναλντ Τραμπ μοιάζει αλλοπρόσαλλη, αφού ο Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται τώρα να αλλάζει στάση ως προς την αγορά των ρωσικών πυραύλων S-400 από την Τουρκία, ο Τζον Μπόλτον αποκαλύπτει ένα άγνωστο παζάρι. Στο βιβλίο του «The room where it happened», ο πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ υποστηρίζει ότι ο Τραμπ προσφέρθηκε να σταματήσει την έρευνα για την υπόθεση της τράπεζας Halkbank, στην οποία εικάζεται ότι είχε εμπλοκή ο ίδιος ο Ερντογάν.

Το περιστατικό δείχνει τη στενή σχέση του προέδρου των ΗΠΑ με τον Τούρκο πρόεδρο και εκθέτει τους Αμερικανούς διπλωμάτες που ισχυρίζονταν δημοσίως ότι επί των ημερών του Τραμπ οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις είναι στο καλύτερο επίπεδο όλων των εποχών.

Πόσο υπολογίζει ο Αμερικανός πρόεδρος την Ελλάδα όταν κάνει προσωπικές εξυπηρετήσεις στον σουλτάνο της Τουρκίας και μοιάζει σαν να αδιαφορεί ακόμη και να ζητήσει από την Αγκυρα να σταματήσει τις επιθετικές ενέργειες και τις προκλήσεις εναντίον της Αθήνας επειδή μπορούν να οδηγήσουν σε αποσταθεροποίηση την ευρύτερη περιοχή;

Οι κινήσεις Μητσοτάκη προς την Ε.Ε.

Αντιλαμβανόμενος προφανώς την ουδετεροφιλία της αμερικανικής κυβέρνησης προς την Τουρκία, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κινείται δραστήρια προς τον ευρωπαϊκό παράγοντα με γνώμονα τη θωράκιση της Ελλάδας από πιθανή έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας.

«Είναι παράδοξο να συζητάμε για κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας για την Ουκρανία και να μη συζητάμε για την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων κρατών-μελών της Ε.Ε., της Ελλάδας και της Κύπρου», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Παρασκευής, και ζήτησε το θέμα αυτό να συζητηθεί στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουλίου.

Παραλλήλως, η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να βελτιώσει τις στρατιωτικές σχέσεις της με το Ισραήλ, στο οποίο ο κ. Μητσοτάκης πραγματοποίησε διήμερη επίσημη επίσκεψη την Τρίτη και την Τετάρτη 17 και 18 Ιουνίου.

Σε επίπεδο προετοιμασίας, την προηγούμενη εβδομάδα το Πολεμικό Ναυτικό πραγματοποίησε μια κρίσιμη άσκηση με αντικείμενο σενάρια για την αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας σε περίπτωση που η Αγκυρα στείλει ερευνητικά και πολεμικά πλοία σε περιοχή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Η επιχειρησιακή εκπαίδευση με τη συμμετοχή φρεγατών, υποβρυχίων, κανονιοφόρων, κομάντο της Διοίκησης Υποβρυχίων Καταστροφών, ελικοπτέρων του Ναυτικού και μαχητικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά και του νεοαποκτηθέντος πλοίου Γενικής Υποστήριξης «ΑΤΛΑΣ-Ι» έγινε στο Μυρτώο και το νότιο Κρητικό Πέλαγος, όπου εικάζεται ότι μπορεί να εκδηλωθεί η τουρκική απειλή.

«Η άσκηση που έγινε δεν ήταν τυχαία. Να είστε βέβαιοι ότι τα σχέδια θα εφαρμοστούν το πρώτο πεντάλεπτο», διαβεβαίωσε ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, και πρόσθεσε: «Μετά το πρώτο πεντάλεπτο δεν υπάρχουν σχέδια, υπάρχουν δυνάμεις και αποφάσεις». Μάλιστα, ο στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση προς όποιους επιχειρήσουν κατάληψη ελληνικού εδάφους λέγοντας: «Οποιος πατήσει τα ποδάρια του πάνω, πρώτα θα τον κάψουμε και μετά θα πάμε να δούμε ποιος ήτανε…».

Σε διπλωματικό επίπεδο, το υπουργείο Εξωτερικών στρέφει την προσοχή του στην προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με την Αίγυπτο, στο πρότυπο της ελληνοϊταλικής συμφωνίας για την ΑΟΖ.

«Βγήκαμε από τη λογική με την οποία κινούμασταν μέχρι σήμερα στις διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο», είπε στο «ΘΕΜΑ» υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος, και αποκάλυψε ότι μέσα στον Ιούλιο αναμένεται στην Αθήνα ομάδα Αιγυπτίων εμπειρογνωμόνων -ίσως και ο υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου Σάμεχ Σούκρι- για την εντατικοποίηση των διαπραγματεύσεων.

Ειδήσεις σήμερα:

Συνομιλία Μιωνή-Παππά: Χωρίς απάντηση οι αποκαλύψεις για μεθόδους παρακράτους επί ΣΥΡΙΖΑ

Συγκινεί η Φώφη Γεννηματά: «Στα 22 μου είπαν ότι έχω λίγες πιθανότητες να γίνω μητέρα»

Σοκ από την αυτοκτονία του πρώην συντρόφου της Ελίζαμπεθ Χάρλεϊ: Βούτηξε από 27ο όροφο κτηρίου