Αγιά Σοφιά: Η ΕΕ εξετάζει κυρώσεις για Τουρκία - Η Αθήνα έτοιμη για όλα τα σενάρια
Πέτσας: Δυσκολότερος ο διάλογος με την Τουρκία μετά την απόφαση για Αγιά Σοφιά - Οι υπ. Εξωτερικών των 27 κάλεσαν την Άγκυρα να επανεξετάσει την απόφαση - Τι ζήτησε η Ελλάδα - Τι απάντησε σε ανακοίνωσή του το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών
Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ έπραξαν το στοιχειώδες και αναμενόμενο: καταδίκασαν την απόφαση μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Η έκκλησή τους προς την Άγκυρα να επανεξετάσει την απόφασή τηςθεωρείται βέβαιο ότι θα πέσει στο κενό. Ο Τούρκος πρόεδρος δεν παίρνει από λόγια και όσο αυτά δεν ακολουθούνται από πράξεις, τα πετάει στον κάλαθο των αχρήστων.
Ενδεικτική των προθέσεων της Άγκυρας η ανακοίνωση του εκπροσώπου τύπου του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας Χαμί Ακσόι μετά τις ανακοινώσεις Μπορέλ τόσο για την ανατολική Μεσόγειο όσο και για την Αγία Σοφία.
Ο κ. Ακσόι στην ανακοίνωσή του αφενός λέει για την ανατολική Μεσόγειο ότι η Τουρκίαείναι αυτή που ζητά τη συνεργασία επαναλαμβάνοντας τη θέση για δίκαιη κατανομή των υδρογονανθράκων, αφετέρου για την Αγία Σοφία λέει ότι το θέμα είναι ζήτημα εθνικής κυριαρχίας της Τουρκίας σημειώνοντας ότι «κανείς δεν μπορει να εμπλακεί στο ζήτημα αυτό».
Σύμφωνα με τον κ. Ακσόι, μάλιστα, οι όποιες εργασίες γίνουν στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας δεν θα επηρεάσουν τα κριτήρια βάσει των οποίων εντάχθηκε στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
ΗΕυρωπαϊκή Ένωση, όμως, δεν έχει την πολιτική βούληση περάσει από τα λόγια στις πράξεις. Και μάλιστα πράξεις που να έχουν σοβαρό κόστος για τον Ερντογάν, αφού μόνο έτσι μπορεί να ελπίζει πως θα φέρουν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.
Αναφερόμενος στο ζήτημα της Αγίας Σοφίας, οΖοζέπ Μπορέλείπε ότι η απόφαση μετατροπής του εμβληματικού μνημείου σε τέμενος «αναπόφευκτα καλλιεργεί δυσπιστία, προκαλεί νέες διχόνοιες και υπονομεύει τις προσπάθειές μας για διάλογο» και κάλεσε τις τουρκικές αρχές «άμεσα να επανεξετάσουν και να αλλάξουν την απόφαση». Οι δηλώσεις του μάλλον προκάλεσαν θυμηδία στην Άγκυρα, αφού πολύ σωστά θεωρήθηκαν άσφαιρες.
Κλείσιμο
Κατά τη διάρκεια της συνόδου, στο πλευρό της Αθήνας στάθηκε η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, η Εσθονία, η Σλοβακία, η Σουηδία, ενώ η Αυστρία ζήτησε και τη διακοπή των ήδη εδώ και πολύ καιρό ουσιαστικά παγωμένων ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Οι υπόλοιπες χώρες δεν φάνηκαν να θέλουν να κατανοήσουν την θέση της Αθήνας: «αν δεν μπει φρένο στην τουρκική προκλητικότητα και επεκτατικότητα δύο κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα βρεθούν προ τετελεσμένων».
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Αθήνα ξεκαθάρισε ότι αν χρειαστεί θα αντιδράσει με όλα τα μέσα (και με τις ένοπλες δυνάμεις της) για να προασπίσει τα κυριαρχικά δικαιώματά της. Ο Έλληνας υπουργός των Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, σύμφωνα με διασταυρωμένες διπλωματικές πηγές, εξήγησε εκτενώς στους 27 Ευρωπαίους ομολόγους του ότι σε μια τέτοια περίπτωση, θα επικαλεστεί το άρθρο 42 της ιδρυτικής συνθήκης της ΕΕκαι θα ζητήσει την στρατιωτική συνδρομή των άλλων χωρών-μελών.
«Σε περίπτωση κατά την οποία κράτος-μέλος δεχθεί ένοπλη επίθεση στο έδαφος του, τα άλλα κράτη-μέλη οφείλουν να του παράσχουν βοήθεια και συνδρομή με όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών» αναφέρεται στο προοίμιο του άρθρου 42 παράγραφος 7 της ιδρυτικής συνθήκης της ΕΕ.
Πέτσας: Ετοιμαζόμαστε για όλα τα σενάρια
Ερωτηθείς για τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος,Στέλιος Πέτσας, υπογράμμισε ότι η Ελλάδα προετοιμάζεται για όλα τα σενάρια σε ενδεχόμενο που η Τουρκία «περάσει την κόκκινη γραμμή» με γνώμονα όχι το καλύτερο αλλά το δυσμενέστερο σενάριο.
Σύμφωνα με τον κύριο Πέτσα, που μίλησε στον ΣΚΑΪ, η Τουρκία με τις κινήσεις της δείχνει ξεκάθαρα την αλλαγή προσανατολισμού της σε σχέση με την Δύση, καθώς η απόφαση για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί την απομακρύνει de facto από την Ευρώπη.
«Το θέμα δεν είναι ελληνοτουρκικό είναι διεθνές και παγκόσμιο» είπε χαρακτηριστικά ενώ ανέφερε πως ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν είχε προϊδεάσει τον Έλληνα Πρωθυπουργό για τις βλέψεις του για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί στην τελευταία τους επικοινωνία.
Παράλληλα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έκανε λόγο για γεγονός που «ανοίγει» ψυχικό χάσμα ανάμεσα στους χριστιανούς και την Τουρκία και δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τον διάλογο με την Ελλάδα.
H στάση Γερμανίας-Ρωσίας
Η γερμανική κυβέρνηση λειτούργησε σαν Πόντιος Πιλάτος. Κατέστησε σαφές πως κατά την άποψή της η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί «δεν αφορά τις πολιτικές σχέσεις με την Τουρκία, αλλά πρόκειται για πολιτιστικό θέμα που αφορά θεσμούς, όπως την UNESCO». Μένει να δούμε τί θα γίνει με τα μέτρα που προτείνει η Ελλάδα, τα οποία χαρακτηρίστηκαν «τομεακά μέτρα».
Από την πλευρά της η Μόσχα ουσιαστικά τάχθηκε στο πλευρό της Άγκυρας. Η θέση της εκφράστηκε από τον υφυπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Βερσίνιν, ο οποίος είπε ότι η απόφαση για λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως χώρου λατρείας αποτελεί εσωτερική υπόθεση της Τουρκίας και πως δεν θα πρέπει να αναμειχθεί ούτε η χώρα του ούτε κανένα άλλο κράτος. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε βέβαια και η θέση του Βλαντιμίρ Πούτιν κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίαςπου είχε με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της ρωσικής προεδρίας, ο Ρώσος πρόεδρος επέστησε την προσοχή στον Τούρκο ομόλογό του στη «σημαντική δημόσια κατακραυγή» που προκάλεσε η αλλαγή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη. Σε αντίθεση με την ανεκτική επίσημη αντίδραση, η ορθόδοξη ρωσική κοινή γνώμη, που κατά κανόνα είναι βαθιά θρησκευόμενη, βιώνει ως προσβολή την εξέλιξη αυτή.
Εντύπωση προκαλεί, ότι ακόμα και στην Τουρκία, υπάρχει ένα ποσοστό του πληθυσμού που δηλώνει αντίθετο με την απόφαση του καθεστώτος. Σύμφωνα με δημοσκόπηση, μόνο το 46% των Τούρκων είναι υπέρ της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί και το 44% είναι εναντίον. Στην πραγματικότητα, είναι οι κεμαλιστές της αξιωματικής αντιπολίτευσης και άλλων μικρότερων κομμάτων που αντίτίθενται, επειδή θεωρούν ότι η πράξη του Ταγίπ Ερντογάν συνιστά ευθεία βολή εναντίον του Κεμάλ και του κεμαλισμού.
Σε παρέμβαση για το θέμα της Αγίας Σοφίας προχώρησε ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και πάσης Αλβανίας Αναστάσιος. Με αποκλειστική του δήλωση χαρακτηρίζει «πολιτιστική τζιχάντ» την επιλογή Ερντογάν να μετατραπεί η Αγία Σοφία σε τέμενος και σημειώνει ότι η απόφαση αυτή «γυρίζει την ανθρωπότητα σε παλιές σκοτεινές εποχές».
