Σύνοδος Κορυφής: Συμφωνία στις Βρυξέλλες για Τουρκία
Σύνοδος Κορυφής: Συμφωνία στις Βρυξέλλες για Τουρκία
Πολύωρο διπλωματικό θρίλερ μετά το «βέτο» της Ελλάδας και της Κύπρου στο αρχικό κείμενο συμπερασμάτων - Συμφωνία για τον «τρόπο αντιμετώπισης της Τουρκίας» και το «σχέδιο επιβολής κυρώσεων στη Λευκορωσία», ανέφεραν αξιωματούχοι - Μισέλ: Κρίσιμες οι επόμενες δύο εβδομάδες για τη σχέση μας με την Τουρκία - Φον ντερ Λάιεν: Πολύ υψηλές οι εντάσεις στη Μεσόγειο - Ξανά το θέμα της Τουρκίας στη Σύνοδο του Δεκεμβρίου
Σε διπλωματικό θρίλερ εξελίχθηκε η πρώτη μέρα στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, μετά την άρνηση της Ελλάδας και της Κύπρου να αποδεχθούν το προσχέδιο συμπερασμάτων για τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία.
Η Σύνοδος Κορυφής θα συνεχιστεί το πρωί της Παρασκευής, στις 9:30 (ώρα Βρυξελλών), ενώ το μεσημέρι είναι προγραμματισμένη η κοινή συνέντευξη Τύπου των Σαρλ Μισέλ και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για το κλείσιμο των διήμερων εργασιών.
Σύμφωνα με αξιωματούχους στις Βρυξέλλες, η πρώτη μέρα της Συνόδου έκλεισε με συμφωνία των «27» για «τον τρόπο αντιμετώπισης της Τουρκίας» και το «σχέδιο επιβολής κυρώσεων στη Λευκορωσία», μετά τα γεγονότα στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές.
Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, ο Σαρλ Μισέλ κατέθεσε το νέο κείμενο (τρίτο) για το προσχέδιο συμπερασμάτων. Το νέο κείμενο βασίζεται στα δύο προηγούμενα και προσθέτει την έντονη καταδίκη της ΕΕ για τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ, σημειώνει ότι η ΕΕ «είναι πλήρως δεσμευμένη στην επίλυση του κυπριακού», διατηρεί τη φράση για «χρήση όλων των μέσων» σε περίπτωση μονομερών ενεργειών της Τουρκίας, δεσμεύει το Συμβούλιο για αποφάσεις ως το Δεκέμβρη και περιλαμβάνει την ελληνική φράση για «οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών».
Το νέο προτεινόμενο κείμενο προσθέτει ότι «καλεί την Τουρκία να ξεκινήσει διάλογο με στόχο την επίλυση όλων των θαλάσσιων διαφορών μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου» και σημειώνει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «παραμένει πλήρως δεσμευμένο για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού».
Η νέα διατύπωση σημειώνει ότι «σε περίπτωση ανανεωμένων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, συμπεριλαμβανομένων σύμφωνα με το άρθρο 29 της ΣΕΕ και το άρθρο 215 ΣΛΕΕ, προκειμένου για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της. Τα αναφερόμενα άρθρα της Συνθήκης αφορούν κυρώσεις, αλλά δεν αναφέρει ρητώς τη λέξη.
Το νέο προσχέδιο καταργεί επίσης μια προηγούμενη αναφορά ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί η κατανομή των πόρων υδρογονανθράκων στην Κύπρο. Ένα από τα βασικά αιτήματα της Άγκυρας είναι ότι οι Τουρκοκύπριοι πρέπει να λάβουν δίκαιο μερίδιο από τυχόν ευρήματα γύρω από το διχοτομημένο νησί.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα επανέλθει αναλόγως και θα λάβει αποφάσεις, ανάλογα με την περίπτωση, το αργότερο κατά τη σύνοδό του του Δεκεμβρίου».
Μισέλ: Διπλή στρατηγική με Τουρκία
Αμέσως μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της πρώτης ημέρας, ακολούθησε η συνέντευξη Τύπου του προέδρου του Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ και της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Ο Σαρλ Μισέλ είπε ότι «είναι πάρα πολύ μεγάλη επιθυμία μας να έχουμε μια ισχυρότερη φωνή στη διεθνή σκηνή και αυτό προϋποθέτει ότι μπορούμε να συνεργαστούμε στενότερα με τα κράτη μέλη. Με την Τουρκία θα ακολουθήσουμε διπλή στρατηγική. Θέλουμε πάρα πολύ να δώσουμε στον πολιτικό διάλογο την ευκαιρία και να κινηθούμε προς μια μεγαλύτερη σταθερότητα.
Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι η ΕΕ αναμένει από την Τουρκία να εντείνει τις προσπάθειές της και να προσεγγίσει τις Βρυξέλλες, κάνοντας βήματα ουσιαστικά. Πρόσθεσε, ότι οι ηγέτες της ΕΕ θα επανεξετάσουν το ζήτημα της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου.
«Είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε όλα τα πιθανά εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας σε περίπτωση ανάγκης», δήλωσε ο πρόεδρος του Συμβουλίου, επιβεβαιώνοντας ότι η ΕΕ είναι αποφασισμένη να θέσει τους όρους της στον νέο πολιτικό διάλογο.
Τόνισε, δε, πως είναι κρίσιμες οι επόμενες δύο εβδομάδες για τη σχέση της ΕΕ με την Τουρκία.
Φον ντερ Λάιεν: Οι εντάσεις στη Μεσόγειο είναι πολύ υψηλές
Η Σύνοδος Κορυφής θα συνεχιστεί το πρωί της Παρασκευής, στις 9:30 (ώρα Βρυξελλών), ενώ το μεσημέρι είναι προγραμματισμένη η κοινή συνέντευξη Τύπου των Σαρλ Μισέλ και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για το κλείσιμο των διήμερων εργασιών.
Σύμφωνα με αξιωματούχους στις Βρυξέλλες, η πρώτη μέρα της Συνόδου έκλεισε με συμφωνία των «27» για «τον τρόπο αντιμετώπισης της Τουρκίας» και το «σχέδιο επιβολής κυρώσεων στη Λευκορωσία», μετά τα γεγονότα στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές.
Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, ο Σαρλ Μισέλ κατέθεσε το νέο κείμενο (τρίτο) για το προσχέδιο συμπερασμάτων. Το νέο κείμενο βασίζεται στα δύο προηγούμενα και προσθέτει την έντονη καταδίκη της ΕΕ για τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ, σημειώνει ότι η ΕΕ «είναι πλήρως δεσμευμένη στην επίλυση του κυπριακού», διατηρεί τη φράση για «χρήση όλων των μέσων» σε περίπτωση μονομερών ενεργειών της Τουρκίας, δεσμεύει το Συμβούλιο για αποφάσεις ως το Δεκέμβρη και περιλαμβάνει την ελληνική φράση για «οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών».
Το νέο προτεινόμενο κείμενο προσθέτει ότι «καλεί την Τουρκία να ξεκινήσει διάλογο με στόχο την επίλυση όλων των θαλάσσιων διαφορών μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου» και σημειώνει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «παραμένει πλήρως δεσμευμένο για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού».
Η νέα διατύπωση σημειώνει ότι «σε περίπτωση ανανεωμένων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, συμπεριλαμβανομένων σύμφωνα με το άρθρο 29 της ΣΕΕ και το άρθρο 215 ΣΛΕΕ, προκειμένου για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της. Τα αναφερόμενα άρθρα της Συνθήκης αφορούν κυρώσεις, αλλά δεν αναφέρει ρητώς τη λέξη.
Το νέο προσχέδιο καταργεί επίσης μια προηγούμενη αναφορά ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί η κατανομή των πόρων υδρογονανθράκων στην Κύπρο. Ένα από τα βασικά αιτήματα της Άγκυρας είναι ότι οι Τουρκοκύπριοι πρέπει να λάβουν δίκαιο μερίδιο από τυχόν ευρήματα γύρω από το διχοτομημένο νησί.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα επανέλθει αναλόγως και θα λάβει αποφάσεις, ανάλογα με την περίπτωση, το αργότερο κατά τη σύνοδό του του Δεκεμβρίου».
Μισέλ: Διπλή στρατηγική με Τουρκία
Αμέσως μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της πρώτης ημέρας, ακολούθησε η συνέντευξη Τύπου του προέδρου του Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ και της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Ο Σαρλ Μισέλ είπε ότι «είναι πάρα πολύ μεγάλη επιθυμία μας να έχουμε μια ισχυρότερη φωνή στη διεθνή σκηνή και αυτό προϋποθέτει ότι μπορούμε να συνεργαστούμε στενότερα με τα κράτη μέλη. Με την Τουρκία θα ακολουθήσουμε διπλή στρατηγική. Θέλουμε πάρα πολύ να δώσουμε στον πολιτικό διάλογο την ευκαιρία και να κινηθούμε προς μια μεγαλύτερη σταθερότητα.
Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι η ΕΕ αναμένει από την Τουρκία να εντείνει τις προσπάθειές της και να προσεγγίσει τις Βρυξέλλες, κάνοντας βήματα ουσιαστικά. Πρόσθεσε, ότι οι ηγέτες της ΕΕ θα επανεξετάσουν το ζήτημα της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου.
«Είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε όλα τα πιθανά εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας σε περίπτωση ανάγκης», δήλωσε ο πρόεδρος του Συμβουλίου, επιβεβαιώνοντας ότι η ΕΕ είναι αποφασισμένη να θέσει τους όρους της στον νέο πολιτικό διάλογο.
Τόνισε, δε, πως είναι κρίσιμες οι επόμενες δύο εβδομάδες για τη σχέση της ΕΕ με την Τουρκία.
Φον ντερ Λάιεν: Οι εντάσεις στη Μεσόγειο είναι πολύ υψηλές
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε ότι η συμφωνία έδειξε ότι τα έθνη της ΕΕ στέκονται μαζί και υποστηρίζουν την Ελλάδα και την Κύπρο.
«Επαναβεβαιώσαμε την αλληλεγγύη μας με την Ελλάδα και με την Κύπρο. Και είναι πολύ σαφές ότι κανείς δεν μπορεί να μπει σφήνα ανάμεσά μας», τόνισε και πρόσθεσε ότι «οι εντάσεις στη Μεσόγειο ήταν πολύ υψηλές». Συνεχίζοντας η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανέφερε πως «περιμένουμε από την Τουρκία να απέχει από μονομερείς ενέργειες», υπογραμμίζοντας οτι, «υπάρχει εργαλειοθήκη η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί αμέσως», ενώ σημείωσε οτι «η Τουρκία μπορεί να κερδίσει από την ισχυρή συνεργασία με την ΕΕ».
Από την πλευρά του ο Αυστριακός Καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς με ανάρτησή του στο Twitter ανέφερε: «Η ΕΕ εκφράζει σαφή απειλή κυρώσεων κατά της Τουρκίας, εάν παραβιάζει περαιτέρω το διεθνές δίκαιο. Επιπλέον, θα επιβληθούν κυρώσεις στη Λευκορωσία».
Προκλητικοί και πάλι οι Τούρκοι
«Είναι γνωστό πως για την τουρκική πλευρά, οποιαδήποτε καταδίκη, οποιαδήποτε αναφορά σε οποιαδήποτε μέτρα και κυρώσεις, οποιαδήποτε εξαίρεση των δικαιωμάτων και της πολιτικής ισότητας των Τουρκοκυπρίσων, είναι εντελώς απαράδεκτα», τόνισε Τούρκος αξιωματούχος στο politico.
Το παρασκήνιο που προηγήθηκε
Νωρίτερα, αμέσως μετά τη 45λεπτη διακοπή, οργανώθηκε τετραμερής συνάντησης με τη συμμετοχή των Άνγκελα Μέρκελ, Εμανουέλ Μακρόν, Κυριάκο Μητσοτάκη και Νίκο Αναστασιάδη, καθώς και των Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Σαρλ Μισέλ.
Λίγο πριν τις 10 το βράδυ ολοκληρώθηκε η σύσκεψη των τεσσάρων, οι οποίοι κατέληξαν σε συμφωνία να συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις. μετά το τέλος του δείπνου. Το μενού στο δείπνο των «27» περιελάμβανε γεμιστά ορτύκια και σαλάτα με φασολάκια, ψητό ιβηρικό χοιρινό φιλέτο με ψητά λαχανικά και σορμπέ βατόμουρου.
Η συζήτηση στο δείπνο άνοιξε με την πολεμική σύρραξη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και με τη δηλητηρίαση του Ρώσου πολιτικού αντιπάλου του Βλαντιμίρ Πούτιν, Αλεξέι Ναβάλνι.
Σύμφωνα με το Politico, το οποίο επικαλείται ως πηγή του του Έλληνα αξιωματούχο, το νέο κείμενο-προσχέδιο θα έχει «σαφή αναφορά στην Τουρκία», αλλά δεν θα περιλαμβάνει τη λέξη «κυρώσεις».
Όπως ανέφερε επίσης το Politico, Κύπριος διπλωμάτης είπε ότι ενδεχομένως οι διαβουλεύσεις για την Ανατολική Μεσόγειο να συνεχιστούν την Παρασκευή.
Η ελληνική αντιπρόταση για το προσχέδιο
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική συμβιβαστική πρόταση περιέχει τα εξής διαφορετικά στοιχεία:
– ότι «η ΕΕ παραμένει δεσμευμένη στην δημιουργία περιβάλλοντος εμπιστοσύνης και ενός περιβάλλοντος συνεργασίας και κοινά επωφελούς συνεργασίας με την Τουρκία».
– ότι «οι μονομερείς έρευνες για υδρογονάνθρακες πρέπει να τερματιστούν αμέσως».
– ζητά «όπως η Τουρκία δεσμευθεί στον διάλογο με καλή πίστη και απέχει από μονομερείς ενέργειες που θα έρθουν σε αντίθεση με τα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των Κρατών Μελών – κάτι το οποίο αποτελεί απόλυτη προϋπόθεση».
– προσθέτει τη φράση: «η ΕΕ καλωσορίζει τα βήματα οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκία και την ανακοίνωση της επανέναρξης άμεσων διερευνητικών επαφών για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ των δύο κρατών, μέσω διαπραγματεύσεων και προσφυγής στο διεθνές δικαστήριο».
– αναφέρει ακόμη ότι: «η ΕΕ επαναλαμβάνει πως μονομερείς ανακοινώσεις θαλάσσιων δικαιοδοσιών όπως στο χάρτη ‘mavi vatan’ δεν συνάδουν με το δίκαιο της θάλασσας και δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα για τρίτες χώρες».
Πέτσας: Η Ελλάδα αρνήθηκε διότι το κείμενο δεν ήταν ισορροπημένο
«Είναι μία σημαντική σύνοδος για τις ευρωτουρκικές σχέσεις και όχι μόνο, για όλες τις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ», τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ1 για τις ενστάσεις της Ελλάδας όσον αφορά στο προσχέδιο θέσεων της Συνόδου Κορυφής, στις Βρυξέλλες.
«Ειδικά για το θέμα αυτό της ημερήσιας διάταξης που είναι ξανά η συζήτηση για το ποιον δρόμο ακολουθεί η Τουρκία που φαίνεται να ολισθαίνει μακριά από τη Δύση, το βασικό κείμενο που προτάθηκε ως πρώτη βάση συζήτησης δεν είναι αποδεκτό από την Ελλάδα. Και δεν είναι αποδεκτό γιατί δεν ήταν ισορροπημένο.
Χρειάζεται να οικοδομηθεί ένα σχέδιο συμπερασμάτων το οποίο θα έχει τουλάχιστον τέσσερις πυλώνες: ο πρώτος είναι φυσικά η έμπρακτη αλληλεγγύη απέναντι στην Ελλάδα και στην Κύπρο έναντι της τουρκικής προκλητικότητας. Ο δεύτερος πυλώνας έχει να κάνει με την ΕΕ να καλεί την Τουρκία να σταματήσει αμέσως κάθε παράνομη εξορυκτική δραστηριότητα στην κυπριακή ΑΟΖ και φυσικά να τερματίσει τις υπόλοιπες προκλητικές τις ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι άλλοι δύο πυλώνες είναι αλληλένδετοι κι έχουν να κάνουν με το καρότο, όταν η Τουρκία επιδείξει με συνέπεια και συνέχεια ότι εννοεί την αποκλιμάκωση δηλαδή οποιαδήποτε βοήθεια μπορεί να παρασχεθεί στην Τουρκία στο πλαίσιο αυτό. Και το τελευταίο, είναι το μαστίγιο αν δεν δείξει η Τουρκία τη διάθεση έμπρακτης αποκλιμάκωσης επαναλαμβάνω, με συνέπεια και συνέχεια», τόνισε ο κ. Πέτσας.
Γιατί η Ελλάδα αρνήθηκε το προσχέδιο
Σύμφωνα με πληροφορίες στο πρώτο κείμενο δεν υπάρχει αναφορά για κυρώσεις στην Τουρκία. Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι η διαπραγμάτευση έχει μακρύ δρόμο ακόμη. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αρνήθηκε το προσχέδιο διεκδικώντας αλλαγές που «να αντικατοπτρίζουν πληρέστερα τις ελληνικές θέσεις», όπως επισήμαιναν κυβερνητικές πηγές.
Σύμφωνα με πληροφορίες το προσχέδιο δεν είχε αναφορά για κυρώσεις, αλλά ότι «η ΕΕ είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία και τα μέσα που έχει στη διάθεση της προκειμένου να διασφαλίσει το σεβασμό και την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας και της Κύπρου», κάτι που δεν έγινε δεκτό από την ελληνική πλευρά.
Στο προσχέδιο επίσης προβλέπεται και πολυμερής Σύνοδος για την Ανατολική Μεσόγειο, ενω υπάρχει και μια παράγραφο για την Κύπρο όπου καλέιται η Άγκυρα να σταματήσει όλες τις θαλάσσιες δραστηριότητες στην περιοχή και να μπουν οι δύο πλευρές σε διάλογο υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Μετά την ελληνική άρνηση διάλειμμα 45 λεπτών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ανακοίνωσε ο πρόεδρος Σαρλ Μισέλ. Σύμφωνα με συγκλίνουσες πληροφορίες το σημείο του προσχεδίου στο οποίο θα αναφέρεται η τουρκική προκλητικότητα αναμένεται να ξαναγραφεί και να παρουσιαστεί εκ νέου στους 27, μετά από τις αντιρρήσεις Ελλάδας και Κύπρου.
Τι ανέφερε το απορριφθέν προσχέδιο σύμφωνα με το Politico
Η ΕΕ είναι έτοιμη να «χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της» για να διασφαλίσει τον σεβασμό της κυριαρχίας της Ελλάδας και της Κύπρου, σημειώνει το προσχέδιο συμπερασμάτων σχετικά με την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, σύμφωνα με το Politico.
Ωστόσο, αναφέρει: «Υπό την προϋπόθεση ότι διατηρούνται εποικοδομητικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση θεμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο», οι ηγέτες της ΕΕ συμφωνούν να «δρομολογήσουν μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας με ιδιαίτερη έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και τη διευκόλυνση του εμπορίου» καθώς και «υψηλού επιπέδου διαλόγους »και« συνεχή συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης σύμφωνα με τη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας για το 2016». Πολλά από αυτά τα σημεία ήταν μεταξύ των βασικών αιτημάτων της Άγκυρας.
Το προσχέδιο ζητά επίσης «πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο» και αναθέτει στον ανώτατο διπλωμάτη της Ζοζέπ Μπορέλ να επεξεργαστεί τις λεπτομέρειες. Το κείμενο «χαιρετίζει επίσης τα πρόσφατα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από την Ελλάδα και την Τουρκία».
Ποιες χώρες στηρίζουν Ελλάδα-Κύπρο και ποιες Τουρκία
Το θρίλερ στη Σύνοδο Κορυφής αφορά τις θέσεις των κρατών-μελών και το ποιες στηρίζουν την Ελλάδα και την Κύπρο και ποιες αντιμετωπίζουν πιο «φιλικά» την Τουρκία. Σύμφωνα με τις διαρροές που υπήρξαν από τις διάφορες αντιπροσωπείες, αλλά και από τις δηλώσεις των ηγετών προσερχόμενοι στη Σύνοδο, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, εκτός από τις δηλώσεις στήριξης σε Ελλάδα και Κύπρο, έκανε μια αναφορά που προκάλεσε αίσθηση σημειώνοντας ότι τζιχαντιστές από τη Συρία πέρασαν μέσα από την Τουρκία για να πάνε στο Αζερμπαϊτζάν και ότι αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα, το οποίο θα συζητηθεί. Η νέα αυτή κρίση, στην οποία εμπλέκεται και πάλι η Τουρκία, ήταν άλλωστε και ο λόγος που οδήγησε τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ να αλλάξει την ατζέντα και να φέρει πιο νωρίς τη συζήτηση για την Τουρκία.
Επίσης, ο Καγκελάριος της Αυστρίας, Σεμπάστιαν Κουρτς, ήταν πολύ σκληρός απέναντι στην Άγκυρα και μίλησε ξανά για διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων τονίζοντας ότι πρέπει να επιβληθούν κυρώσειςσε βάρος της Τουρκίας για να λάβει το μήνυμα ότι δεν μπορεί να παρεμβαίνει στα κυριαρχικά δικαιώματα κρατών-μελών της Ένωσης
Από την άλλη, η Γερμανία, αλλά και η Μάλτα τάσσονται υπέρ της αποφυγής των κυρώσεων και του εποικοδομητικού διαλόγου, ενώ στην ίδια γραμμή κινήθηκε και η Ισπανία με δηλώσεις που αποδόθηκαν στον πρωθυπουργό, Πέδρο Σάντσεθ μετά τη συνάντησή του με τον κ. Μισέλ. Ο Ισπανός φέρεται να είπε ότι εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας σε Ελλάδα και Κύπρο, αλλά η προτάσσουμε τον διάλογο με την Τουρκία ως τρόπο επαναφοράς στην κανονικότητα.
Τι σκοπεύουν να προσφέρουν οι Ευρωπαίοι στην Άγκυρα
Σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, οι ηγέτες της ΕΕ σκοπεύουν να προσφέρουν στην Άγκυρα «να ξεκινήσει μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας με ιδιαίτερη έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και στη διευκόλυνση του εμπορίου», υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία να ενεργεί υπεύθυνα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι Βρυξέλλες έχουν ήδη υποσχεθεί στην Άγκυρα τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης το 2016, στο πλαίσιο της συμφωνίας μετανάστευσης ΕΕ-Τουρκίας. Ωστόσο, οι εμπορικές συνομιλίες δεν ξεκίνησαν ποτέ καθώς οι χώρες της ΕΕ δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν να δώσουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντολή για τις διαπραγματεύσεις.
Το κύριο ζήτημά τους είναι το εξής: Στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού, η Τουρκία θέλει καθεστώς παρατηρητή σε ευαίσθητες ενημερώσεις σχετικά με τις εμπορικές διαπραγματεύσεις της ΕΕ. Αυτό αναφέρθηκε ως απόλυτη απαγόρευση από πολλές χώρες της ΕΕ εκείνη την εποχή - συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, η οποία είναι τώρα κύριος υποστηρικτής της προσφοράς της Άγκυρας στην αναβάθμιση.
Ο εκσυγχρονισμός θα διευρύνει την τελωνειακή ένωση - η οποία σήμερα καλύπτει βιομηχανικά αγαθά και ορισμένα τρόφιμα - στη γεωργία, τις υπηρεσίες και τις δημόσιες συμβάσεις. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων το 2016 και το 2017, ορισμένες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης εξέφρασαν φόβους ότι η απελευθέρωση των οδικών μεταφορών θα οδηγούσε σε αθέμιτο ανταγωνισμό από τούρκους οδηγούς φορτηγών.
Τελευταίο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, η Κύπρος είχε αντιρρήσεις ότι δεν θα μπορούσε να συμφωνήσει σε οποιαδήποτε διεύρυνση των οικονομικών σχέσεων με την Άγκυρα, αρκεί να παραμείνει κλειστή από την τρέχουσα τελωνειακή ένωση, ιδίως μέσω της τουρκικής απαγόρευσης για πλοία με κυπριακή σημαία ή κυπριακή κυριότητα. Τα πλοία που αναχωρούν από κυπριακά λιμάνια δεν μπορούν επίσης να ελλιμενίζονται σε τουρκικά λιμάνια.
Παρά τα εμπόδια αυτά, ωστόσο, οι επιχειρηματικές ενώσεις και από τις δύο πλευρές συμφωνούν ότι απαιτείται επειγόντως μια αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης και θα ωφελήσει και τις δύο πλευρές οικονομικά.
Μητσοτάκης: Χρέος των Ευρωπαίων να δείξουν αλληλεγγύη
Πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε απευθύνει σαφές και αυστηρό μήνυμα στην Τουρκία.
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στη συμπεριφορά της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, λέγοντας πως «έχει έρθει η ώρα η Ευρώπη να συζητήσει με θάρρος και με ειλικρίνεια τι είδους σχέση θέλει πραγματικά να έχει με την Τουρκία. Ένα είναι βέβαιο. Η τουρκική προκλητικότητα, είτε αυτή εκδηλώνεται μέσα από μονομερείς ενέργειες είτε εκδηλώνεται μέσα από μία ακραία ρητορική δεν μπορεί να γίνει άλλο ανεκτή. Κι αυτό όχι μόνο γιατί η τουρκική συμπεριφορά παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα δύο κρατών-μελών της ΕΕ, της Ελλάδος και της Κύπρου αλλά και γιατί αυτή η τουρκική συμπεριφορά θίγει σημαντικά γεωπολιτικά συμφέροντα ολόκληρης της Ευρώπης στη Μεσόγειο».
«Δύο δρόμοι ανοίγονται μπροστά μας, ο ένας είναι ο δρόμος του διαλόγου της διπλωματίας, ένας διάλογος ο οποίος πρέπει να στηρίζεται στο σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, στην αποφυγή μονομερών ενεργειών και στους κανόνες καλής γειτονίας. Ο άλλος δρόμος είναι η κλιμακούμενη ένταση, η οποία αναπόφευκτα αργά η γρήγορα θα οδηγήσει στη λήψη μέτρων από την Ευρώπη εις βάρος της Τουρκίας. Η Ελλάδα έχει αποδείξει έμπρακτα ότι θέλει να ακολουθήσει τον πρώτο δρόμο. Εναπόκειται στην Τουρκία να πράξει και αυτή το ίδιο αλλά θα πρέπει να το κάνει με συνέπεια και με σταθερότητα» πρόσθεσε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Φον Ντερ Λάιεν: Πλήρης αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο
«Θα συζητήσουμε το ζήτημα της Τουρκίας. Είμαι σίγουρη ότι το Συμβούλιο θα επαναβεβαιώσει την πλήρη αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο. Αναφορικά με τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία υπάρχουν δύο πιθανότητες: ή θα υπάρξει αύξηση των εντάσεων κάτι το οποίο δεν επιθυμούμε ή θα υπάρξει αποκλιμάκωση και κινούμαστε προς εποικοδομητική σχέση. Αυτό είναι που θέλουμε. Αλλά όπως και να έχει υπάρχει μια εργαλειοθήκη στη διάθεση της ΕΕ. Θέλουμε αποκλιμάκωση. Επιθυμούμε μία θετική ατζέντα».
Αυτά δήλωσε προσερχόμενη στη Σύνοδο Κορυφής η Πρόεδρος της Κομισίον, τονίζοντας ότι η Ευρώπη έχει στη διάθεσή της μια «πλήρη εργαλειοθήκη».
Μισέλ: Διαφορετικές επιλογές στο τραπέζι για την Τουρκία
«Διαφορετικές επιλογές είναι στο τραπέζι» ανέφερε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προσερχόμενος στη σύνοδο. Παράλληλα, ο Σαρλ Μισέλ, υπογράμμισε «την πλήρη αλληλεγγύη με την Ελλάδα και την Κύπρο». «Είναι σημαντικό για εμάς να δεσμευτούμε ώστε να προστατευτούν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα» είπε και σημείωσε ότι «επιθυμούμε περισσότερη προβλεψιμότητα, περισσότερη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο».
Αλληλεγγύη ζήτησε και ο Μακρόν για Ελλάδα - Κύπρο
«Η αλληλεγγύη απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο, και εδώ θέλω να είμαι απόλυτα ξεκάθαρος, δεν είναι διαπραγματεύσιμη», δήλωσε ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν προσερχόμενος στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής.
«Οταν ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης δέχεται επίθεση ή απειλή, όταν τα χωρικά ύδατά του δεν γίνονται σεβαστά, αποτελεί χρέος των Ευρωπαίων να δείξουν αλληλεγγύη. Και θα επαναδιατυπώσουμε την υποστήριξή μας προς την Ελλάδα και την Κύπρο», πρόσθεσε.
«Για μένα, αυτές οι δύο περιπτώσεις (Ελλάδα και Κύπρος) είναι εμβληματικές, σχετικά με το πώς πρέπει να επανασχεδιαστεί μια αυστηρή, αλλά και ρεαλιστική πολιτική γειτονίας, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία δεν πρέπει να συμβιβάζεται ποτέ σε θέματα κυριαρχίας, σε θέματα αξιών και νόμου και να επιδιώκει, με ρεαλισμό και αποφασιστικότητα, να ξεκινήσει εποικοδομητικό διάλογο» ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος.
«Το προσχέδιο της Συνόδου μας επιτρέπει να προχωρήσουμε με σαφήνεια προς μια Ευρώπη που θεωρεί τον εαυτό της γεωστρατηγική δύναμη, που ανοικοδομεί τη βιομηχανική και τεχνολογική της ανεξαρτησία», κατέληξε ο Μακρόν.
Μέρκελ: Πολύπλοκη η σχέση με την Τουρκία, αλλά θέλουμε εποικοδομητική σχέση μαζί της
Αντίθετη στην επιβολή κυρώσεων εμφανίστηκε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, κατά την άφιξή της στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ.
«Θα επισημάνω ότι η σχέση μας με την Τουρκία είναι φυσικά πολύπλοκη και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον να αναπτύξει μια πραγματικά εποικοδομητική σχέση μαζί της, παρ' όλες τις δυσκολίες», δήλωσε η Μέρκελ. «Είμαστε εταίροι στο ΝΑΤΟ και ο ένας εξαρτάται από τον άλλο, όσον αφορά την τακτική στο μεταναστευτικό και στην υποστήριξη που παρέχουμε στην Τουρκία στην αντιμετώπιση των πολλών προσφύγων ροών που αναλαμβάνει να διαχειριστεί».
Η Μέρκελ πρόσθεσε ότι «φυσικά πρέπει να επιλύσουμε τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο και για μένα εδώ η διπλωματία διαδραματίζει εξέχοντα ρόλο».
Κουρτς: Πρέπει να δώσουμε ξεκάθαρη απάντηση στην Τουρκία
Ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς δήλωσε προσερχόμενος στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση χρειάζεται να δώσει μία ξεκάθαρη απάντηση στις ενέργειες της Τουρκίας, περιλαμβανομένων των κυρώσεων.
«Είναι ανυπόφορος ο τρόπος με τον οποίο η Τουρκία αντιμετωπίζει δημοσιογράφους, αντιφρονούντες και πολιτικούς της αντιπολίτευσης» ανέφερε ο Αυστριακός καγκελάριος.
Κατηγόρησε επίσης τη χώρα ότι χρησιμοποίησε τους μετανάστες ως «όπλο» κατά της ΕΕ και διεξήγαγε γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες «παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο».
Ειδήσεις σήμερα:
Bαριά καμπάνα για e-shop - Έπαιρνε λεφτά και δεν παρέδιδε τα προϊόντα!
Μητσοτάκης σε Μισέλ: Στο χέρι της Τουρκίας να συνεργαστεί ή να υποστεί τις συνέπειες της στάσης της
Σοκ με τα γηροκομεία: Το 7ο που «χτυπά» ο κορωνοϊός - 40 τα κρούσματα στον Άγιο Παντελεήμονα
«Επαναβεβαιώσαμε την αλληλεγγύη μας με την Ελλάδα και με την Κύπρο. Και είναι πολύ σαφές ότι κανείς δεν μπορεί να μπει σφήνα ανάμεσά μας», τόνισε και πρόσθεσε ότι «οι εντάσεις στη Μεσόγειο ήταν πολύ υψηλές». Συνεχίζοντας η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανέφερε πως «περιμένουμε από την Τουρκία να απέχει από μονομερείς ενέργειες», υπογραμμίζοντας οτι, «υπάρχει εργαλειοθήκη η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί αμέσως», ενώ σημείωσε οτι «η Τουρκία μπορεί να κερδίσει από την ισχυρή συνεργασία με την ΕΕ».
Από την πλευρά του ο Αυστριακός Καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς με ανάρτησή του στο Twitter ανέφερε: «Η ΕΕ εκφράζει σαφή απειλή κυρώσεων κατά της Τουρκίας, εάν παραβιάζει περαιτέρω το διεθνές δίκαιο. Επιπλέον, θα επιβληθούν κυρώσεις στη Λευκορωσία».
Die #EU spricht eine klare Sanktionsdrohung gegen die #Türkei aus, sollte diese weiterhin Völkerrecht verletzen. Gegen #Belarus werden zudem Sanktionen verhängt.
— Sebastian Kurz (@sebastiankurz) October 1, 2020
Προκλητικοί και πάλι οι Τούρκοι
«Είναι γνωστό πως για την τουρκική πλευρά, οποιαδήποτε καταδίκη, οποιαδήποτε αναφορά σε οποιαδήποτε μέτρα και κυρώσεις, οποιαδήποτε εξαίρεση των δικαιωμάτων και της πολιτικής ισότητας των Τουρκοκυπρίσων, είναι εντελώς απαράδεκτα», τόνισε Τούρκος αξιωματούχος στο politico.
Το παρασκήνιο που προηγήθηκε
Νωρίτερα, αμέσως μετά τη 45λεπτη διακοπή, οργανώθηκε τετραμερής συνάντησης με τη συμμετοχή των Άνγκελα Μέρκελ, Εμανουέλ Μακρόν, Κυριάκο Μητσοτάκη και Νίκο Αναστασιάδη, καθώς και των Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Σαρλ Μισέλ.
Λίγο πριν τις 10 το βράδυ ολοκληρώθηκε η σύσκεψη των τεσσάρων, οι οποίοι κατέληξαν σε συμφωνία να συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις. μετά το τέλος του δείπνου. Το μενού στο δείπνο των «27» περιελάμβανε γεμιστά ορτύκια και σαλάτα με φασολάκια, ψητό ιβηρικό χοιρινό φιλέτο με ψητά λαχανικά και σορμπέ βατόμουρου.
Η συζήτηση στο δείπνο άνοιξε με την πολεμική σύρραξη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και με τη δηλητηρίαση του Ρώσου πολιτικού αντιπάλου του Βλαντιμίρ Πούτιν, Αλεξέι Ναβάλνι.
Σύμφωνα με το Politico, το οποίο επικαλείται ως πηγή του του Έλληνα αξιωματούχο, το νέο κείμενο-προσχέδιο θα έχει «σαφή αναφορά στην Τουρκία», αλλά δεν θα περιλαμβάνει τη λέξη «κυρώσεις».
Όπως ανέφερε επίσης το Politico, Κύπριος διπλωμάτης είπε ότι ενδεχομένως οι διαβουλεύσεις για την Ανατολική Μεσόγειο να συνεχιστούν την Παρασκευή.
Η ελληνική αντιπρόταση για το προσχέδιο
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική συμβιβαστική πρόταση περιέχει τα εξής διαφορετικά στοιχεία:
– ότι «η ΕΕ παραμένει δεσμευμένη στην δημιουργία περιβάλλοντος εμπιστοσύνης και ενός περιβάλλοντος συνεργασίας και κοινά επωφελούς συνεργασίας με την Τουρκία».
– ότι «οι μονομερείς έρευνες για υδρογονάνθρακες πρέπει να τερματιστούν αμέσως».
– ζητά «όπως η Τουρκία δεσμευθεί στον διάλογο με καλή πίστη και απέχει από μονομερείς ενέργειες που θα έρθουν σε αντίθεση με τα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των Κρατών Μελών – κάτι το οποίο αποτελεί απόλυτη προϋπόθεση».
– προσθέτει τη φράση: «η ΕΕ καλωσορίζει τα βήματα οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκία και την ανακοίνωση της επανέναρξης άμεσων διερευνητικών επαφών για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ των δύο κρατών, μέσω διαπραγματεύσεων και προσφυγής στο διεθνές δικαστήριο».
– αναφέρει ακόμη ότι: «η ΕΕ επαναλαμβάνει πως μονομερείς ανακοινώσεις θαλάσσιων δικαιοδοσιών όπως στο χάρτη ‘mavi vatan’ δεν συνάδουν με το δίκαιο της θάλασσας και δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα για τρίτες χώρες».
Πέτσας: Η Ελλάδα αρνήθηκε διότι το κείμενο δεν ήταν ισορροπημένο
«Είναι μία σημαντική σύνοδος για τις ευρωτουρκικές σχέσεις και όχι μόνο, για όλες τις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ», τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ1 για τις ενστάσεις της Ελλάδας όσον αφορά στο προσχέδιο θέσεων της Συνόδου Κορυφής, στις Βρυξέλλες.
«Ειδικά για το θέμα αυτό της ημερήσιας διάταξης που είναι ξανά η συζήτηση για το ποιον δρόμο ακολουθεί η Τουρκία που φαίνεται να ολισθαίνει μακριά από τη Δύση, το βασικό κείμενο που προτάθηκε ως πρώτη βάση συζήτησης δεν είναι αποδεκτό από την Ελλάδα. Και δεν είναι αποδεκτό γιατί δεν ήταν ισορροπημένο.
Χρειάζεται να οικοδομηθεί ένα σχέδιο συμπερασμάτων το οποίο θα έχει τουλάχιστον τέσσερις πυλώνες: ο πρώτος είναι φυσικά η έμπρακτη αλληλεγγύη απέναντι στην Ελλάδα και στην Κύπρο έναντι της τουρκικής προκλητικότητας. Ο δεύτερος πυλώνας έχει να κάνει με την ΕΕ να καλεί την Τουρκία να σταματήσει αμέσως κάθε παράνομη εξορυκτική δραστηριότητα στην κυπριακή ΑΟΖ και φυσικά να τερματίσει τις υπόλοιπες προκλητικές τις ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι άλλοι δύο πυλώνες είναι αλληλένδετοι κι έχουν να κάνουν με το καρότο, όταν η Τουρκία επιδείξει με συνέπεια και συνέχεια ότι εννοεί την αποκλιμάκωση δηλαδή οποιαδήποτε βοήθεια μπορεί να παρασχεθεί στην Τουρκία στο πλαίσιο αυτό. Και το τελευταίο, είναι το μαστίγιο αν δεν δείξει η Τουρκία τη διάθεση έμπρακτης αποκλιμάκωσης επαναλαμβάνω, με συνέπεια και συνέχεια», τόνισε ο κ. Πέτσας.
Γιατί η Ελλάδα αρνήθηκε το προσχέδιο
Σύμφωνα με πληροφορίες στο πρώτο κείμενο δεν υπάρχει αναφορά για κυρώσεις στην Τουρκία. Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι η διαπραγμάτευση έχει μακρύ δρόμο ακόμη. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αρνήθηκε το προσχέδιο διεκδικώντας αλλαγές που «να αντικατοπτρίζουν πληρέστερα τις ελληνικές θέσεις», όπως επισήμαιναν κυβερνητικές πηγές.
Σύμφωνα με πληροφορίες το προσχέδιο δεν είχε αναφορά για κυρώσεις, αλλά ότι «η ΕΕ είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία και τα μέσα που έχει στη διάθεση της προκειμένου να διασφαλίσει το σεβασμό και την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας και της Κύπρου», κάτι που δεν έγινε δεκτό από την ελληνική πλευρά.
Στο προσχέδιο επίσης προβλέπεται και πολυμερής Σύνοδος για την Ανατολική Μεσόγειο, ενω υπάρχει και μια παράγραφο για την Κύπρο όπου καλέιται η Άγκυρα να σταματήσει όλες τις θαλάσσιες δραστηριότητες στην περιοχή και να μπουν οι δύο πλευρές σε διάλογο υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Μετά την ελληνική άρνηση διάλειμμα 45 λεπτών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ανακοίνωσε ο πρόεδρος Σαρλ Μισέλ. Σύμφωνα με συγκλίνουσες πληροφορίες το σημείο του προσχεδίου στο οποίο θα αναφέρεται η τουρκική προκλητικότητα αναμένεται να ξαναγραφεί και να παρουσιαστεί εκ νέου στους 27, μετά από τις αντιρρήσεις Ελλάδας και Κύπρου.
Τι ανέφερε το απορριφθέν προσχέδιο σύμφωνα με το Politico
Η ΕΕ είναι έτοιμη να «χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της» για να διασφαλίσει τον σεβασμό της κυριαρχίας της Ελλάδας και της Κύπρου, σημειώνει το προσχέδιο συμπερασμάτων σχετικά με την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, σύμφωνα με το Politico.
Ωστόσο, αναφέρει: «Υπό την προϋπόθεση ότι διατηρούνται εποικοδομητικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση θεμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο», οι ηγέτες της ΕΕ συμφωνούν να «δρομολογήσουν μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας με ιδιαίτερη έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και τη διευκόλυνση του εμπορίου» καθώς και «υψηλού επιπέδου διαλόγους »και« συνεχή συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης σύμφωνα με τη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας για το 2016». Πολλά από αυτά τα σημεία ήταν μεταξύ των βασικών αιτημάτων της Άγκυρας.
Το προσχέδιο ζητά επίσης «πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο» και αναθέτει στον ανώτατο διπλωμάτη της Ζοζέπ Μπορέλ να επεξεργαστεί τις λεπτομέρειες. Το κείμενο «χαιρετίζει επίσης τα πρόσφατα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από την Ελλάδα και την Τουρκία».
Ποιες χώρες στηρίζουν Ελλάδα-Κύπρο και ποιες Τουρκία
Το θρίλερ στη Σύνοδο Κορυφής αφορά τις θέσεις των κρατών-μελών και το ποιες στηρίζουν την Ελλάδα και την Κύπρο και ποιες αντιμετωπίζουν πιο «φιλικά» την Τουρκία. Σύμφωνα με τις διαρροές που υπήρξαν από τις διάφορες αντιπροσωπείες, αλλά και από τις δηλώσεις των ηγετών προσερχόμενοι στη Σύνοδο, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, εκτός από τις δηλώσεις στήριξης σε Ελλάδα και Κύπρο, έκανε μια αναφορά που προκάλεσε αίσθηση σημειώνοντας ότι τζιχαντιστές από τη Συρία πέρασαν μέσα από την Τουρκία για να πάνε στο Αζερμπαϊτζάν και ότι αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα, το οποίο θα συζητηθεί. Η νέα αυτή κρίση, στην οποία εμπλέκεται και πάλι η Τουρκία, ήταν άλλωστε και ο λόγος που οδήγησε τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ να αλλάξει την ατζέντα και να φέρει πιο νωρίς τη συζήτηση για την Τουρκία.
Επίσης, ο Καγκελάριος της Αυστρίας, Σεμπάστιαν Κουρτς, ήταν πολύ σκληρός απέναντι στην Άγκυρα και μίλησε ξανά για διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων τονίζοντας ότι πρέπει να επιβληθούν κυρώσειςσε βάρος της Τουρκίας για να λάβει το μήνυμα ότι δεν μπορεί να παρεμβαίνει στα κυριαρχικά δικαιώματα κρατών-μελών της Ένωσης
Από την άλλη, η Γερμανία, αλλά και η Μάλτα τάσσονται υπέρ της αποφυγής των κυρώσεων και του εποικοδομητικού διαλόγου, ενώ στην ίδια γραμμή κινήθηκε και η Ισπανία με δηλώσεις που αποδόθηκαν στον πρωθυπουργό, Πέδρο Σάντσεθ μετά τη συνάντησή του με τον κ. Μισέλ. Ο Ισπανός φέρεται να είπε ότι εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας σε Ελλάδα και Κύπρο, αλλά η προτάσσουμε τον διάλογο με την Τουρκία ως τρόπο επαναφοράς στην κανονικότητα.
Τι σκοπεύουν να προσφέρουν οι Ευρωπαίοι στην Άγκυρα
Σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, οι ηγέτες της ΕΕ σκοπεύουν να προσφέρουν στην Άγκυρα «να ξεκινήσει μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας με ιδιαίτερη έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και στη διευκόλυνση του εμπορίου», υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία να ενεργεί υπεύθυνα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι Βρυξέλλες έχουν ήδη υποσχεθεί στην Άγκυρα τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης το 2016, στο πλαίσιο της συμφωνίας μετανάστευσης ΕΕ-Τουρκίας. Ωστόσο, οι εμπορικές συνομιλίες δεν ξεκίνησαν ποτέ καθώς οι χώρες της ΕΕ δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν να δώσουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντολή για τις διαπραγματεύσεις.
Το κύριο ζήτημά τους είναι το εξής: Στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού, η Τουρκία θέλει καθεστώς παρατηρητή σε ευαίσθητες ενημερώσεις σχετικά με τις εμπορικές διαπραγματεύσεις της ΕΕ. Αυτό αναφέρθηκε ως απόλυτη απαγόρευση από πολλές χώρες της ΕΕ εκείνη την εποχή - συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, η οποία είναι τώρα κύριος υποστηρικτής της προσφοράς της Άγκυρας στην αναβάθμιση.
Ο εκσυγχρονισμός θα διευρύνει την τελωνειακή ένωση - η οποία σήμερα καλύπτει βιομηχανικά αγαθά και ορισμένα τρόφιμα - στη γεωργία, τις υπηρεσίες και τις δημόσιες συμβάσεις. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων το 2016 και το 2017, ορισμένες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης εξέφρασαν φόβους ότι η απελευθέρωση των οδικών μεταφορών θα οδηγούσε σε αθέμιτο ανταγωνισμό από τούρκους οδηγούς φορτηγών.
Τελευταίο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, η Κύπρος είχε αντιρρήσεις ότι δεν θα μπορούσε να συμφωνήσει σε οποιαδήποτε διεύρυνση των οικονομικών σχέσεων με την Άγκυρα, αρκεί να παραμείνει κλειστή από την τρέχουσα τελωνειακή ένωση, ιδίως μέσω της τουρκικής απαγόρευσης για πλοία με κυπριακή σημαία ή κυπριακή κυριότητα. Τα πλοία που αναχωρούν από κυπριακά λιμάνια δεν μπορούν επίσης να ελλιμενίζονται σε τουρκικά λιμάνια.
Παρά τα εμπόδια αυτά, ωστόσο, οι επιχειρηματικές ενώσεις και από τις δύο πλευρές συμφωνούν ότι απαιτείται επειγόντως μια αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης και θα ωφελήσει και τις δύο πλευρές οικονομικά.
Μητσοτάκης: Χρέος των Ευρωπαίων να δείξουν αλληλεγγύη
Πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε απευθύνει σαφές και αυστηρό μήνυμα στην Τουρκία.
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στη συμπεριφορά της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, λέγοντας πως «έχει έρθει η ώρα η Ευρώπη να συζητήσει με θάρρος και με ειλικρίνεια τι είδους σχέση θέλει πραγματικά να έχει με την Τουρκία. Ένα είναι βέβαιο. Η τουρκική προκλητικότητα, είτε αυτή εκδηλώνεται μέσα από μονομερείς ενέργειες είτε εκδηλώνεται μέσα από μία ακραία ρητορική δεν μπορεί να γίνει άλλο ανεκτή. Κι αυτό όχι μόνο γιατί η τουρκική συμπεριφορά παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα δύο κρατών-μελών της ΕΕ, της Ελλάδος και της Κύπρου αλλά και γιατί αυτή η τουρκική συμπεριφορά θίγει σημαντικά γεωπολιτικά συμφέροντα ολόκληρης της Ευρώπης στη Μεσόγειο».
«Δύο δρόμοι ανοίγονται μπροστά μας, ο ένας είναι ο δρόμος του διαλόγου της διπλωματίας, ένας διάλογος ο οποίος πρέπει να στηρίζεται στο σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, στην αποφυγή μονομερών ενεργειών και στους κανόνες καλής γειτονίας. Ο άλλος δρόμος είναι η κλιμακούμενη ένταση, η οποία αναπόφευκτα αργά η γρήγορα θα οδηγήσει στη λήψη μέτρων από την Ευρώπη εις βάρος της Τουρκίας. Η Ελλάδα έχει αποδείξει έμπρακτα ότι θέλει να ακολουθήσει τον πρώτο δρόμο. Εναπόκειται στην Τουρκία να πράξει και αυτή το ίδιο αλλά θα πρέπει να το κάνει με συνέπεια και με σταθερότητα» πρόσθεσε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Φον Ντερ Λάιεν: Πλήρης αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο
«Θα συζητήσουμε το ζήτημα της Τουρκίας. Είμαι σίγουρη ότι το Συμβούλιο θα επαναβεβαιώσει την πλήρη αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο. Αναφορικά με τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία υπάρχουν δύο πιθανότητες: ή θα υπάρξει αύξηση των εντάσεων κάτι το οποίο δεν επιθυμούμε ή θα υπάρξει αποκλιμάκωση και κινούμαστε προς εποικοδομητική σχέση. Αυτό είναι που θέλουμε. Αλλά όπως και να έχει υπάρχει μια εργαλειοθήκη στη διάθεση της ΕΕ. Θέλουμε αποκλιμάκωση. Επιθυμούμε μία θετική ατζέντα».
Looking forward to discussions at #EUCO today on external affairs: EU-China, Belarus, poisoning of Alexei Navalny, Nagorno-Karabakh escalation and situation in the Eastern Mediterranean.
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) October 1, 2020
There is a clear need for Europe to take clear positions and quick action on global affairs! pic.twitter.com/bAkPVoYKKk
Αυτά δήλωσε προσερχόμενη στη Σύνοδο Κορυφής η Πρόεδρος της Κομισίον, τονίζοντας ότι η Ευρώπη έχει στη διάθεσή της μια «πλήρη εργαλειοθήκη».
Μισέλ: Διαφορετικές επιλογές στο τραπέζι για την Τουρκία
«Διαφορετικές επιλογές είναι στο τραπέζι» ανέφερε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προσερχόμενος στη σύνοδο. Παράλληλα, ο Σαρλ Μισέλ, υπογράμμισε «την πλήρη αλληλεγγύη με την Ελλάδα και την Κύπρο». «Είναι σημαντικό για εμάς να δεσμευτούμε ώστε να προστατευτούν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα» είπε και σημείωσε ότι «επιθυμούμε περισσότερη προβλεψιμότητα, περισσότερη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο».
Αλληλεγγύη ζήτησε και ο Μακρόν για Ελλάδα - Κύπρο
«Η αλληλεγγύη απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο, και εδώ θέλω να είμαι απόλυτα ξεκάθαρος, δεν είναι διαπραγματεύσιμη», δήλωσε ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν προσερχόμενος στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής.
«Οταν ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης δέχεται επίθεση ή απειλή, όταν τα χωρικά ύδατά του δεν γίνονται σεβαστά, αποτελεί χρέος των Ευρωπαίων να δείξουν αλληλεγγύη. Και θα επαναδιατυπώσουμε την υποστήριξή μας προς την Ελλάδα και την Κύπρο», πρόσθεσε.
«Για μένα, αυτές οι δύο περιπτώσεις (Ελλάδα και Κύπρος) είναι εμβληματικές, σχετικά με το πώς πρέπει να επανασχεδιαστεί μια αυστηρή, αλλά και ρεαλιστική πολιτική γειτονίας, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία δεν πρέπει να συμβιβάζεται ποτέ σε θέματα κυριαρχίας, σε θέματα αξιών και νόμου και να επιδιώκει, με ρεαλισμό και αποφασιστικότητα, να ξεκινήσει εποικοδομητικό διάλογο» ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος.
«Το προσχέδιο της Συνόδου μας επιτρέπει να προχωρήσουμε με σαφήνεια προς μια Ευρώπη που θεωρεί τον εαυτό της γεωστρατηγική δύναμη, που ανοικοδομεί τη βιομηχανική και τεχνολογική της ανεξαρτησία», κατέληξε ο Μακρόν.
Μέρκελ: Πολύπλοκη η σχέση με την Τουρκία, αλλά θέλουμε εποικοδομητική σχέση μαζί της
Αντίθετη στην επιβολή κυρώσεων εμφανίστηκε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, κατά την άφιξή της στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ.
«Θα επισημάνω ότι η σχέση μας με την Τουρκία είναι φυσικά πολύπλοκη και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον να αναπτύξει μια πραγματικά εποικοδομητική σχέση μαζί της, παρ' όλες τις δυσκολίες», δήλωσε η Μέρκελ. «Είμαστε εταίροι στο ΝΑΤΟ και ο ένας εξαρτάται από τον άλλο, όσον αφορά την τακτική στο μεταναστευτικό και στην υποστήριξη που παρέχουμε στην Τουρκία στην αντιμετώπιση των πολλών προσφύγων ροών που αναλαμβάνει να διαχειριστεί».
Η Μέρκελ πρόσθεσε ότι «φυσικά πρέπει να επιλύσουμε τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο και για μένα εδώ η διπλωματία διαδραματίζει εξέχοντα ρόλο».
Κουρτς: Πρέπει να δώσουμε ξεκάθαρη απάντηση στην Τουρκία
Ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς δήλωσε προσερχόμενος στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση χρειάζεται να δώσει μία ξεκάθαρη απάντηση στις ενέργειες της Τουρκίας, περιλαμβανομένων των κυρώσεων.
«Είναι ανυπόφορος ο τρόπος με τον οποίο η Τουρκία αντιμετωπίζει δημοσιογράφους, αντιφρονούντες και πολιτικούς της αντιπολίτευσης» ανέφερε ο Αυστριακός καγκελάριος.
Κατηγόρησε επίσης τη χώρα ότι χρησιμοποίησε τους μετανάστες ως «όπλο» κατά της ΕΕ και διεξήγαγε γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες «παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο».
Ειδήσεις σήμερα:
Bαριά καμπάνα για e-shop - Έπαιρνε λεφτά και δεν παρέδιδε τα προϊόντα!
Μητσοτάκης σε Μισέλ: Στο χέρι της Τουρκίας να συνεργαστεί ή να υποστεί τις συνέπειες της στάσης της
Σοκ με τα γηροκομεία: Το 7ο που «χτυπά» ο κορωνοϊός - 40 τα κρούσματα στον Άγιο Παντελεήμονα
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Ειδήσεις
Δημοφιλή
Σχολιασμένα