Διερευνητικές: Τα τουρκικά παιχνίδια για την ατζέντα, οι «κουμπάρες» και η «αλβανική διαμεσολάβηση»

Στς  25 Ιανουαρίου ξεκινούν και πάλι οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, που προδιαγράφονται «δύσκολες» , σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, καθώς η Άγκυρα εμμένει σε έναν διάλογο εφ' όλης της ύλης των δικών της απαιτήσεων, ενώ η Αθήνα ξεκαθαρίζει σε όλους τους τόνους ότι το μοναδικό ζήτημα στο τραπέζι είναι η διευθέτηση των θαλασσίων ζωνών σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο. 

Είχε προηγηθεί μία γενικόλογη πρόσκληση από τον υπουργό Εξωτερικών της Άγκυρας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου,  για επανάληψη των διερευνητικών επαφών «μέσα στον Ιανουάριο», με την Αθήνα να απαντά ότι δεν είχε λάβει ως εκείνη την στιγμή επίσημη πρόσκληση, αλλά και να δηλώνει ετοιμότητα για συμμετοχή στον διάλογο. 

Λίγο αργότερα, από την Πορτογαλία - όπου πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη μετά από την ανάληψη της ευρωπαϊκής προεδρίας από την χώρα της Ιβηρικής, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστελνε το δικό του μήνυμα στην Άγκυρα, ευχόμενος να βρεθεί λύση «στο ζήτημά μας με την Τουρκία, που είναι η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών»., ζητώντας μάλιστα  δηκτικά από την Τουρκία «να σταματήσουμε να παίζουμε τις κουμπάρες».

Tι θα προηγηθεί

Προβλέπεται να προηγηθούν  επαφές του Ιμπραήμ Καλίν, βασικού συμβούλου του Ταγίπ Ερντογάν, με την διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού , Ελένη Σουρανή. Μάλιστα, ο κ. Τσαβούσογλου μίλησε για συνάντησή του με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια στα Τίρανα μετά από την ολοκλήρωση του πρώτου γύρου των διερευνητικών, πράγμα που έφερε στην επιφάνεια την «αλβανική διαμεσολάβηση» στα ελληνοτουρκικά.

Όπως είναι γνωστό, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα επισκέφθηκε επισήμως πρόσφατα την Άγκυρα μετά από πρόσκληση του Ταγίπ Ερντογάν – και στη συνέχεια βρέθηκε ανεπισήμως στην Αθήνα, όπου συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Νίκο Δένδια.

Τότε, είχε ειπωθεί ότι ο πρωθυπουργός της Αλβανίας επιχειρούσε να μεσολαβήσει ανάμεσα σε Άγκυρα και Αθήνα – όπως είναι γνωστό, ο Έντι Ράμα είναι πιστός σύμμαχος του Ερντογάν, ωστόσο στις 20 Οκτωβρίου συμφώνησε στην παραπομπή της διευθέτησης των θαλασσίων ζωνών στο Ιόνιο , στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης και στη συνέχεια χαρακτήρισε «δικαίωμα της Ελλάδας» την επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 μίλια, όπου αυτό είναι εφικτό, προκαλώντας εκνευρισμό στην Άγκυρα.

Παράλληλα, η Αλβανία παίζει το χαρτί της ευρωπαϊκής προοπτικής – και αναμένει τον προσδιορισμό ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων – που έχει ωστόσο «κολλήσει» σε βουλγαρικό βέτο για τη Βόρεια Μακεδονία, με αφορμή το γλωσσικό ζήτημα, μιας και η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει ως «πακέτο» τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις των χωρών των δυτικών Βαλκανίων. Όπως είναι φανερό, για το συγκεκριμένο ζήτημα – που είναι κομβικό για το πολιτικό μέλλον του Ράμα, η Αλβανία δεν μπορεί παρά να αποσκοπεί στην στήριξη της Ελλάδας. Επομένως, στην συγκεκριμένη συγκυρία, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας μπορεί να λειτουργήσει ως «ενδιάμεσος» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Ωστόσο, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου δημοσιοποίησε την πρόσκληση για επανέναρξη των διερευνητικών επαφών με έναν τρόπο ενδεικτικό της τακτικής της Άγκυρας, που επιδιώκει τον «μηδενισμό του κοντέρ» στο πεδίο των διερευνητικών επαφών και την επανέναρξή τους με μία εφ' όλης της ύλης διαπραγμάτευση, επί του συνόλου των απαιτήσεών της.

Ο Νίκος Δένδιας, στην συνέντευξή του στην «Καθημερινή της Κυριακής , προανήγγειλε την ετοιμότητα της Αθήνας για συμμετοχή στο διάλογο με βάση το διεθνές δίκαιο , για την διευθέτηση των θαλασσίων ζωνών – προειδοποιώντας παράλληλα ότι όποια πλευρά επιχειρήσει την διεύρυνση της ατζέντας, θα λειτουργήσει υπονομευτικά για τις διερευνητικές.

Αποκλιμάκωση

Η πρώτη αντίδραση από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, στάθηκε στο τυπικό μέρος της υπόθεσης και στην μη λήψη επίσημης πρόσκλησης από την Τουρκία, προδιαθέτοντας για την αποδοχή της τουρκικής πρόσκλησης που αναμενόταν εδώ και καιρό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η πρώτη αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: Ο εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Πίτερ Στάνο, απαντώντας σε ερωτήσεις, είπε μεν ότι η Ε.Ε. δεν έχει ενημερωθεί επισήμως για την επανέναρξη των συνομιλιών, αλλά τόνισε ότι είναι κάτι το οποίο αναμένει, καθώς «ζητήματα που ερεθίζουν» τις σχέσεις της Τουρκίας με οποιοδήποτε κράτος-μέλος της Ένωσης «αποτελούν ερεθιστικά ζητήματα για ολόκληρη την Ε.Ε.».

Η αποκλιμάκωση και η εξομάλυνση των σχέσεων Ελλάδας – Τουρκίας, πρόσθεσε o Στάνο, είναι «πολύ σημαντικό στοιχείο» για την εξέλιξη των ευρωτουρκικών σχέσεων. Περιέγραψε έτσι την ανακούφιση που προκαλεί στις Βρυξέλες η επανέναρξη διαλόγου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, παρά το γεγονός ότι παραμένουν αρκετά εμπόδια στη διαδρομή, λόγω της τουρκικής στάσης.

Σημειώνεται ότι οι διερευνητικές επαφές είχαν διακοπεί το 2016 – με ευθύνη της Άγκυρας – ενώ η ομάδα των Τούρκων διαπραγματευτών είχε σχεδόν αποδεχθεί ως μοναδική διαφορά ανάμεσα στις δύο χώρες, τον καθορισμό υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο. Είναι δε χαρακτηριστικό , ότι στις χθεσινές του δηλώσεις ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου επιχείρησε να επιρρίψει στην Ελλάδα την ευθύνη για την διακοπή των συνομιλιών, συνεχίζοντας ένα «blame game» που απευθύνεται κυρίως προς την Ενωμένη Ευρώπη – με την Τουρκία να επιχειρεί να πείσει ότι είναι υπέρ του διαλόγου, σε ...αντίθεση με την Ελλάδα...

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου αναφέρθηκε και στις ελληνικές κατηγορίες για την τακτική της παρατεταμένης έντασης στην ανατολική Μεσόγειο , την οποία εφάρμοσε για πολλούς μήνες η Άγκυρα μέσω της αποστολής του Oruc Reis για έρευνες εντός της μη οριοθετημένης, αλλά υπαρκτής ελληνικής υφαλοκρηπίδας: ανέφερε ότι το ερευνητικό σκάφος είναι πλέον σε τουρκικά χωρικά ύδατα και δεν πρόκειται να επιχειρήσει νέες έρευνες το επόμενο εξάμηνο. «Δεν έχει δικαιολογίες η Ελλάδα», ανέφερε χαρακτηριστικά, σε άλλη μία προσπάθεια να εμφανίσει την Τουρκία ως υπέρμαχο του διαλόγου.

Η ελληνική πλευρά θα προσέλθει στις διερευνητικές με επικεφαλής διαπραγματευτή τον πρέσβη Παύλο Αποστολίδη , ο οποίος διαθέτει μεγάλη εμπειρία στις διερευνητικές επαφές με τους Τούρκους διπλωμάτες. Πάγια θέση της χώρας παραμένει ότι το μοναδικό ζήτημα με την Άγκυρα είναι η διευθέτηση των θαλασσίων ζωνών, πράγμα που η Ελλάδα έχει ήδη κάνει πράξη με την Ιταλία και την Αίγυπτο, ενώ έχει συμφωνήσει με την Αλβανία την κοινή προσφυγή στη Χάγη.
Ωστόσο, η αναφορά Τσαβούσογλου για συνάντησή του με τον Νίκο Δένδια στα Τίρανα, μετά από τον πρώτο γύρο των διερευνητικών επαφών, ενδεχομένως να έχει να κάνει με την πρόθεση της Άγκυρας να αποδεχθεί μεσοπρόθεσμα  και υπό προϋποθέσεις – που έχουν να κάνουν με τις εξελίξεις στις ευρύτερες ευρωτουρκικές σχέσεις - την διαδικασία της Χάγης, όπως έπραξε ήδη η Αλβανία για την διαφορά της με  την Ελλάδα.

Βεβαίως, η αναφορά του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας σε συζήτηση «χωρίς προϋποθέσεις» , υπονοεί ότι πέρα από την υφαλοκρηπίδα υπάρχουν και άλλα θέματα που θέτει η Άγκυρα, όπως η αποστρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου. 

Εν τω μεταξύ, η υπουργός Άμυνας της Γαλλίας Φλορένς Παρλί εξαπέλυσε νέα επίθεση εναντίον της Άγκυρας: μιλώντας σε τηλεοπτικη΄εκπομπή, επανέφερε το θέμα της παρενόχλησης γαλλικής φρεγάτας ανοικτά της Λιβύης το καλοκαίρι του 2020 , για να σημειώσει ότι  "επισήμως, η Τουρκία είναι μέλος της Ατλαντικής Συμμαχίας, αλλά η Τουρκία δεν συμπεριφέρεται σαν  σύμμαχος εδώ και μήνες και το έχουμε γνωστοποιήσει. Και για αρκετούς μήνες, ήμασταν πολύ μόνοι στην Ατλαντική Συμμαχία που το λέγαμε’’, συνέχισε η γαλλίδα υπουργός Άμυνας.

Η Φλορένς Παρλί προσέθεσε  ότι έχουν ήδη επιβληθεί ‘’κυρώσεις από τους Ευρωπαίους το Δεκέμβριο και ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν έχει κάνει δηλώσεις σύμφωνα με τις οποίες θα ήθελε να ξαναρχίσει τις σχέσεις του με την Ευρωπαϊκή Ένωση σε διαφορετικό τόνο . Τώρα, οι λέξεις πρέπει να ακολουθούνται από πράξεις" , διεμήνυσε. 


Ειδήσεις σήμερα: 

Τι SMS θα στέλνουν γονείς και κηδεμόνες για τη μεταφορά των μαθητών

Επίδομα θέρμανσης 80-650 ευρώ: Τέλος χρόνου για τις αιτήσεις

Ανοίγει κι άλλο η «ομπρέλα» προστασίας για τις επιταγές