Εργασιακό νομοσχέδιο: Τι προβλέπει για τηλεργασία, σεξουαλική βία, άδειες και συνδικαλιστές
05.04.202108:00
Αντιμετωπίζει για πρώτη φορά το θέμα της σεξουαλικής βίας στον χώρο εργασίας και εισάγεται ο ρόλος του «συνδέσμου» - Στο επίκεντρο ψηφιακή κάρτα εργασίας, χορήγηση αδείας πατρότητας και ρυθμίσεις για τη διαφάνεια στον συνδικαλισμό
Σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης προμηνύεται από την κατάθεση στη Βουλή του νομοσχεδίου για μεγάλες αλλαγές στον εργασιακό «Χάρτη», που σύντομα θα παρουσιάσει ο αρμόδιος υπουργός, Κωστής Χατζηδάκης.
Το νέο νομοσχέδιο φέρνει μεγάλες αλλαγές για την διευθέτηση του χρόνου εργασίας με ατομικές συμβάσεις, προβλέπει «ευέλικτο» πλάνο για την τηλεργασία που μπήκε έντονα στην ζωή μας με την τηλεργασία και συμπεριλαμβάνει ρυθμίσεις για την απασχόληση και τα Σαββατοκύριακα, τις υπερωρίες, το συνδικαλιστικό πεδίο, την καταπολέμηση της σεξουαλικής βίας και της παρενόχλησης στους χώρους εργασίας. Ο κ. Χατζηδάκης κάνει λόγο για μια σημαντική μεταρρύθμιση με στόχο τον εκσυγχρονισμό του εργατικού δικαίου και την προσαρμογή της αγοράς εργασίας στα σύγχρονα ευρωπαϊκά οικονομικά και τεχνολογικά δεδομένα. «Είναι ένα νομοσχέδιο που φιλοδοξεί νε ΄φερει τη χώρα στον ευρωπαϊκό «μέσο όρο» σε μια σειρά ζητημάτων, αλλά και να αντιμετωπίσει μια σειρά υστερήσεων της Ελλάδας λόγω του πολύ απλού γεγονότος ότι διαθέτουμε ένα εργατικό δίκαιο που έχει ηλικία περίπου 40 ετών», λέει χαρακτηριστικά ο υπουργός Εργασίας ο οποίος αναμένει σφοδρότατες επικρίσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης αλλά και από τον συνδικαλιστικό κόσμο.
«Το «εργασιακό νομοσχέδιο» που ετοιμάζει ο κ. Χατζηδάκης στοχεύει στην πλήρη απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, στη γενίκευση της ελαστικής και φθηνής εργασίας, στην αποδιάρθρωση του ωραρίου εργασίας και στην κατάργηση του οκταώρου, στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας με ατομικές συμβάσεις, όπως ο ίδιος ο Υπουργός Εργασίας έχει δηλώσει, καθώς και στη θέσπιση της απλήρωτης υπερωριακής εργασίας, χωρίς κανόνες, ακόμη και το Σαββατοκύριακο», δηλώνει η τομεάρχης Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου σχετικά με τα χθεσινά δημοσιεύματα για το εργασιακό νομοσχέδιο που ετοιμάζει η κυβέρνηση υπογραμμίζοντας δια του κ. Χατζηδάκη ότι θα κατατεθεί στην βουλή όχι μεσούσης της έξαρσης της πανδημίας αλλά αμέσως μετά το Πάσχα.
Σύμφωνα με τον υπουργό με το νομοσχέδιο δίνεται η δυνατότητα η διευθέτηση του χρόνου εργασίας μεταξύ των εργοδοτών και των εργαζομένων και έτσι μπορεί ένας εργαζόμενος να δουλέψει για μια περίοδο του χρόνου μέχρι 10 ώρες την ημέρα και μια άλλη για έξι ώρες ή να παίρνει ρεπό.
Για τη νέα συνθήκη, την τηλεργασία- δηλαδή την εξ’ αποστάσεως παροχή της εξαρτημένης εργασίας με την χρήση της τεχνολογίας- οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου παρουσιάστηκαν χθες από το Πρώτο Θέμα. Προβλέπουν πλήρες εργασιακό πλάνο με νέους όρους, κανόνες, δικαιώματα και υποχρεώσεις. Κατ’ εξαίρεση, επιβάλλεται μονομερώς από τον εργοδότη, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας και για όσο χρόνο διαρκεί η ανάγκη αυτή (όπως τώρα με την πανδημία) ή από τον εργαζόμενο, σε περίπτωση τεκμηριωμένου κινδύνου υγείας του, ο οποίος μπορεί να αποφευχθεί αν εργάζεται μέσω τηλεργασίας και όχι στις εγκαταστάσεις του εργοδότη. Οι υπουργοί Εργασίας και Υγείας καθορίζουν με κοινή τους απόφαση τις παθήσεις, τα νοσήματα ή τις αναπηρίες που μπορούν να τεκμηριώσουν κίνδυνο υγείας του εργαζόμενου.
Σε κάθε άλλη περίπτωση η τηλεργασία συμφωνείται εγγράφως μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου κατά την πρόσληψη ή με τροποποίηση της σύμβασης εργασίας. «Κατά την τηλεργασία, ο εργοδότης αναλαμβάνει το κόστος που προκαλείται στον εργαζόμενο από τη μορφή αυτή εργασίας και ειδικότερα των τηλεπικοινωνιών. Παρέχει στον εργαζόμενο τεχνική υποστήριξη για την παροχή της εργασίας του και αναλαμβάνει να αποκαταστήσει τις δαπάνες επισκευής των συσκευών που χρησιμοποιούνται για την εκτέλεσή της ή να τις αντικαταστήσει σε περίπτωση βλάβης. Η υποχρέωση αυτή αφορά και στις συσκευές που ανήκουν στον εργαζόμενο, εκτός εάν στη σύμβαση ή στη σχέση εργασίας ορίζεται διαφορετικά. Στη σύμβαση ή στη σχέση εργασίας ορίζεται ο τρόπος χρηματικής αποκατάστασης εκ μέρους του εργοδότη της χρησιμοποίησης του οικιακού χώρου εργασίας του εργαζομένου. Οι σχετικές δαπάνες καλύπτονται σε μηνιαία βάση, δεν αποτελούν αποδοχές, αλλά εκπιπτέα δαπάνη για την εργοδοτική επιχείρηση, και δεν υπόκεινται σε οποιοδήποτε φόρο ή τέλος ούτε οφείλονται επί αυτών ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη ή εργαζομένου», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο άρθρο 4 του νομοσχεδίου για την τηλεργασία, όπου τονίζεται ότι οι τηλεργαζόμενοι έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους «συγκρίσιμους εργαζόμενους εντός των εγκαταστάσεων της επιχείρησης».
Πως θα ελέγχει ο εργοδότης την απόδοση του εργαζόμενου; «Κατά τρόπο που σέβεται την προσωπική του ζωή και είναι σύμφωνος με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Απαγορεύεται η χρήση της κάμερας (web cam) για τον έλεγχο της απόδοσης του εργαζόμενου», απαντά το άρθρο 8 του νομοσχεδίου, ενώ στο επόμενα άρθρα (12 συνολικά) υπογραμμίζεται μεταξύ άλλων:
-η υποχρέωση του τηλεργαζόμενου να εφαρμόζει τις ισχύουσες διατάξεις για την υγιεινή και ασφάλεια στην εργασία και να μην υπερβαίνει το ωράριο εργασίας
-το δικαίωμα αποσύνδεσης (να απέχει πλήρως από την εργασία, να μην επικοινωνεί ψηφιακώς και να μην απαντά σε τηλεφωνήματα ηλεκτρονικά μηνύματα κλπ εκτός ωραρίου εργασίας και κατά την διάρκεια των νόμιμων αδειών του
-το ωράριο τηλεργασίας, καθώς και η αναλογία τηεργασίας και εργασίας στις εγκαταστάσεις του εργοδότη δηλώνονται στο ΠΣ.ΕΡΓΑΝΗ και το ότι
-ο εργοδότης αναλαμβάνει το κόστος που προκαλείται στον εργαζόμενο, ειδικά από τις τηλεπικοινωνίες.
-απαγόρευση βίας και παρενόχλησης στην εργασία
Η καταπολέμηση κάθε μορφής βίας και της παρενόχλησης στην εργασία – αποτρόπαιων πράξεων που αναδείχθηκαν πρόσφατα από τις καταγγελίες θυμάτων- είναι βασικός στόχος του νομοσχεδίου. «Απαγορεύεται κάθε μορφή βίας ή παρενόχλησης, που είτε εκδηλώνεται κατά τη διάρκεια της εργασίας είτε συνδέεται με αυτήν ή προκύπτει από αυτήν, συμπεριλαμβανομένης της βίας και παρενόχλησης λόγω φύλου και της σεξουαλικής παρενόχλησης», αναφέρεται ρητά και κατηγορηματικά στο άρθρο 1 για το συγκεκριμένο μείζον ζήτημα που αφορά σε «περιστατικά» όχι μόνο στον χώρο εργασίας, αλλά και κατά τις μετακινήσεις από και προς την εργασία, τα ταξίδια, την εκπαίδευση, τις εκδηλώσεις και τις επικοινωνίες για κοινωνικές δραστηριότητες που σχετίζονται με την εργασία.
Ο εργοδότης λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου οι εργαζόμενοι και οι εκπρόσωποί τους να έχουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τη νομοθεσία και τις επιπτώσεις για τους παραβάτες, το πρόγραμμα προληπτικής δράσης, τις πολιτικές εντός της επιχείρησης για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης. Το «σύνθημα» του σχεδίου είναι «μηδενική ανοχή στη βία και την παρενόχληση» και η αξιοσημείωτη πρόβλεψη για τις υποχρεωτικές πολιτικές στις επιχειρήσεις με πάνω από 20 άτομα παραπέμπει μεταξύ άλλων στον: ορισμό ενός προσώπου ως προσώπου αναφοράς («συνδέσμου») , αρμόδιου για να καθοδηγεί και να ενημερώνει τους εργαζόμενους για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας και της παρενόχλησης.
Οι ρυθμίσεις συμπληρώνονται με την «απαγόρευση αντιποίνων» και στην σύσταση Αυτοτελούς Τμήματος για την παρακολούθηση των φαινομένων βίας και παρενόχλησης σον κόσμο της εργασίας που υπάγεται στον Γενικό Επιθεωρητή του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας.
Η κυρία Ξενογιαννακοπούλου υποστηρίζει μεταξύ άλλων ότι πρόκειται για εργασιακό οδοστρωτήρα, που «είναι και η μόνη προεκλογική δέσμευση του κ.Μητσοτάκη που υλοποιεί με συνέπεια αυτή η κυβέρνηση». Μάλιστα απευθυνόμενη στο Μέγαρο Μαξίμου τονίζει: «Προειδοποιούμε την κυβέρνηση ότι θα μας βρει αποφασιστικά απέναντι στη Βουλή και στην κοινωνία, στο πλευρό των εργαζομένων για την υπεράσπιση του μόχθου και των δικαιωμάτων τους.»
Το Κίνημα Αλλαγής υπογραμμίζει ότι το νομοσχέδιο αυτό σημαίνει: «Κατάργηση της συλλογικής διαπραγμάτευσης, απροστάτευτος ο εργαζόμενος απέναντι στην εργοδοτική αυθαιρεσία. Με το ωράριο εργασίας και τη ζωή του να γίνεται λάστιχο. Χωρίς κανόνες ακόμη και για το Σαββατοκύριακο!!! Δεκάωρη δουλειά και απλήρωτες υπερωρίες». Με καταιγίδα αντιδράσεων απαντά και το ΚΚΕ προαναγγέλλοντας σφοδρή αντιπαράθεση με την κυβέρνηση εντός και εκτός βουλής.