Μητσοτάκης στη Λιβυή: Το κρίσιμο ταξίδι του Ελληνα πρωθυπουργού

Σε αγώνα δρόμου για να αποκαταστήσει τα τραύματα στις σχέσεις της Ελλάδας με τη Λιβύη αποδύεται η κυβέρνηση, με πρώτο βήμα την επίσκεψη που θα πραγματοποιήσουν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Νίκος Δένδιας στην Τρίπολη την Τρίτη.

Οι σχέσεις της Αθήνας με την Τρίπολη διαταράχθηκαν και μετατράπηκαν σε σχεδόν εχθρικές μετά την απόφαση της προηγούμενης μεταβατικής κυβέρνησης της Λιβύης υπό τον Φαγέζ αλ Σάρατζ να συνάψει μνημόνιο με την Αγκυρα, με το οποίο οι Τούρκοι αποπειρώνται να σφετεριστούν θαλάσσιες ζώνες ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, χαράσσοντας μονομερώς θαλάσσια σύνορα με τη Λιβύη και επιχειρώντας να εξαφανίσουν την Ελλάδα από τον χάρτη! Η τότε παράνομη απόφαση Ερντογάν - Σάρατζ είχε οδηγήσει την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στην απόφαση να απελάσει τον πρεσβευτή της Λιβύης στην Αθήνα κηρύσσοντάς τον ανεπιθύμητο.

Ο Μοχάμαντ Μένφι, επικεφαλής της λιβυκής διπλωματικής αποστολής στην Ελλάδα μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019, μπορεί να χαρακτηρίστηκε persona non grata, όμως το υπουργείο Εξωτερικών είχε επιτρέψει στην οικογένειά του να συνεχίσει να ζει στην Αθήνα διαβλέποντας ότι στο μέλλον ο Λίβυος μηχανικός θα έχει κομβικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα της γειτονικής χώρας. Μετά την πρόσφατη συμφωνία του Φεβρουαρίου ο Μοχάμαντ Μένφι επελέγη ως ο μεταβατικός πρόεδρος της Λιβύης, στο σχήμα όπου πρωθυπουργός τοποθετήθηκε ο Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊντά, με αποστολή τον τερματισμό των εχθροπραξιών, τη σταθεροποίηση της πολιτικής κατάστασης και τη διενέργεια εκλογών τον Δεκέμβριο του 2021.

Με τα πρόσωπα αυτά, τον γνώριμο στην Ελλάδα επικεφαλής του προεδρικού συμβουλίου της Λιβύης Μοχάμαντ Μένφι και τον μεταβατικό πρωθυπουργό Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊντά, θα συναντηθούν την Τρίτη ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Νίκος Δένδιας στην Τρίπολη. Τα πράγματα βεβαίως δεν είναι ρόδινα. Και ούτε με την επαναλειτουργία ελληνικής πρεσβείας στην Τρίπολη παράλληλα με το άνοιγμα ελληνικού προξενείου στη Βεγγάζη οι Λίβυοι θα πειστούν να ακυρώσουν το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Οι μεταβατικοί θεσμοί είναι σχεδόν αδύνατο να λάβουν μεγάλες αποφάσεις και στην Αθήνα γνωρίζουν ότι στην παρούσα φάση η απαίτηση για διαγραφή της παράνομης συμφωνίας Ερντογάν - Σάρατζ με την οποία η Λιβύη και η Τουρκία μοιράζονται θαλάσσιες ζώνες όπου η Ελλάδα έχει νόμιμα κυριαρχικά δικαιώματα φαντάζει ένα απίθανο ενδεχόμενο.

Η προσπάθεια που θα καταβάλουν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Νίκος Δένδιας είναι να πείσουν τους Λίβυους συνομιλητές τους να μην προχωρήσουν σε κινήσεις για την ενεργοποίηση του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου. Δηλαδή η Αθήνα θα ζητήσει από την Τρίπολη να μην προχωρήσει σε αποφάσεις που θα εκληφθούν ως έμπρακτη κίνηση ενεργοποίησης των προβλέψεων του παράνομου μνημονίου για τις θαλάσσιες ζώνες.

Η επιδίωξη της ελληνικής κυβέρνησης, σε πρώτη φάση, είναι τα πράγματα να μην επιδεινωθούν και παράλληλα να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την επανεκκίνηση ελληνολιβυκού διαλόγου για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών από το σημείο που είχαν διακοπεί το 2010. «Η Ελλάδα δεν έπρεπε να χάσει μια ιστορική ευκαιρία, όπως συνέβη στο παρελθόν με τη Λιβύη, όταν για ποσοστό 3,7% επί της συνολικής έκτασης δεν οριοθετήθηκαν οι θαλάσσιες ζώνες με τη συγκεκριμένη χώρα», είχε αποκαλύψει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε συνέντευξή του στο «ΘΕΜΑ» τον Ιούνιο του 2020.

Μέχρι σήμερα, σχεδόν 17 μήνες μετά τη συνομολόγηση του μνημονίου Ερντογάν - Σάρατζ, η Λιβύη δεν έχει προσπαθήσει να υλοποιήσει τις προβλέψεις της παράνομης συμφωνίας, κατά συνέπεια ακόμη δεν έχουν εγκριθεί από την Τρίπολη τα αιτήματα που έχουν κατατεθεί στην Εθνική Εταιρεία Πετρελαίων της Λιβύης από την τουρκική κρατική TPAO για παραχώρηση αδειών πραγματοποίησης ερευνών για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων σε περιοχές ελληνικής υφαλοκρηπίδας νότια από την Κρήτη.

Ουδείς παραγνωρίζει το ότι η τουρκική παρουσία στη Λιβύη δεν μπορεί να σταματήσει από τη μία μέρα στην άλλη. Η Αγκυρα διατηρεί δύναμη περίπου 10.000 μισθοφόρων στα εδάφη της τεράστιας σε έκταση γειτονικής χώρας, φιλοδοξώντας να μετατρέψει σε προτεκτοράτο τη χώρα που μέχρι πριν από μία δεκαετία ήλεγχαν οι άνθρωποι του Μουαμάρ Καντάφι.

Σκοπός της μεθαυριανής επίσκεψης Μητσοτάκη - Δένδια είναι να αρχίσει η αποκατάσταση των διμερών σχέσεων και να ξαναμπούν τα πράγματα σε μια σειρά σε πολιτικό, διπλωματικό και επιχειρηματικό επίπεδο. Παρότι διατηρεί καλές σχέσεις με την Αγκυρα και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, ο μεταβατικός πρωθυπουργός της Λιβύης έχει στείλει μηνύματα ότι θέλει συνεργασία και αποκατάσταση των σχέσεων με την Ελλάδα.

Και από την Αθήνα άλλωστε περνά ο δρόμος της αποκατάστασης των σχέσεων της Λιβύης με την Ε.Ε., παρά το γεγονός ότι η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία έχουν πάρει προβάδισμα για τη διαμόρφωση των όρων του διαλόγου με την Τρίπολη. Στο παρελθόν, οι ελληνολιβυκές σχέσεις ήταν εδραιωμένες όχι μόνο στην εκπαίδευση αξιωματικών των λιβυκών ενόπλων δυνάμεων και τη συνεργασία στον ναυτιλιακό τομέα, αλλά και σε μια σειρά από πεδία όπως ο νοσοκομειακός τομέας και οι κατασκευές. Η επίσκεψη Μητσοτάκη και Δένδια στη Λιβύη θα σηματοδοτήσει την επαναλειτουργία της ελληνικής πρεσβείας στην Τρίπολη έπειτα από επτά χρόνια, παράλληλα με την ανακοίνωση του ανοίγματος προξενείου στη Βεγγάζη, πάγιο αίτημα των πολιτικών λιβυκών δυνάμεων που διαφωνούν με την τουρκική διείσδυση στη χώρα.

Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊντά
Ποιος είναι ο μεταβατικός πρωθυπουργός της Λιβύης

Ο ηλικίας 62 ετών Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊντά είναι επιχειρηματίας και πολιτικός. Θεωρείται ένας από τους πλουσιότερους πολίτες της Μισράτα, της πόλης από την οποία κατάγεται. Είναι απόφοιτος της Σχολής Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου του Τορόντο.  Θεωρείται ότι ακολουθεί πολιτική κοντά στη γραμμή των Αδελφών Μουσουλμάνων και την Αγκυρα.

Πριν από την επανάσταση του 2011 διατηρούσε σχέσεις με τον Μουαμάρ Καντάφι. Αναγνωρίζεται ως μια προσωπικότητα της Λιβύης με πολλές διασυνδέσεις. Εχει διευθύνει πολλές μεγάλες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της Λιβυκής Εταιρείας Επενδύσεων και Ανάπτυξης (LIDCO). Ανέλαβε και επέβλεψε την πραγματοποίηση μιας σειράς έργων υποδομής στη χώρα, όπως στάδια, αεροδρόμια και αρδευτικά δίκτυα.


Μοχάμαντ Μένφι
Από την πρεσβεία της Αθήνας, πρόεδρος της Λιβύης

Επικεφαλής του προεδρικού συμβουλίου της Λιβύης ορίστηκε ο Μοχάμαντ Μένφι. Γεννήθηκε το 1976 στο Τομπρούκ και κατάγεται από τη φυλή Αλ Μάνφα της Ανατολικής Λιβύης. Είναι γιος του Γιουνίς αλ Μένφι, καθηγητή Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης στο Πανεπιστήμιο Τομπρούκ.

Πήρε το διδακτορικό του από τη Σχολή Μηχανικών του Πανεπιστημίου Τομπρούκ. Υπήρξε ενεργό στέλεχος στο λιβυκό φοιτητικό κίνημα που είχε δημιουργηθεί στη Γαλλία και θεωρούνταν από τους πιο πιστούς οπαδούς του συστήματος της «δημοκρατίας των μαζών» (αλ Τζαμαχιρίγια) του Μουαμάρ Καντάφι. Μετά την επανάσταση της 17ης Φεβρουαρίου του 2011 διεκδίκησε τις εκλογές το 2012 και κέρδισε την ιδιότητα μέλους στο Γενικό Εθνικό Συνέδριο διατελώντας επικεφαλής της Επιτροπής Στέγασης και Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας του ίδιου Κοινοβουλίου. Στις 31 Ιουλίου του 2018 διορίστηκε πρέσβης της Λιβύης στην Ελλάδα.

Τον Δεκέμβριο του 2019, λόγω της υπογραφής των παράνομων τουρκολιβυκών μνημονίων, υπό την τότε ιδιότητά του κηρύχθηκε persona non grata και επέστρεψε στη Λιβύη, όμως με απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης η οικογένειά του έλαβε άδεια παραμονής στην Ελλάδα.

Ειδήσεις σήμερα:

Αφγανιστάν: 3 νεκροί και 12 τραυματίες σε βομβιστική ενέργεια των Ταλιμπάν

Γαλλία: Αυξάνεται ο αριθμός των ασθενών με κορωνοϊό στις ΜΕΘ

Φάληρο: Επίθεση σε περιπολικό που πήγε να διαλύσει συγκέντρωση