Ισχυρή καταδίκη του ΟΗΕ για την πειρατική στάση της Τουρκίας στα Βαρώσια - Έγιναν «Τούρκοι» στην Άγκυρα

Πιο ισχυρή και πιο σαφής ήταν η χθεσινή προεδρική δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τα Βαρώσια, σε σχέση με αυτήν της 9ης Οκτωβρίου του 2020. Η σημαντική διαφοροποίηση αφορά στη ρητή αναφορά σε Τούρκους και Τουρκοκύπριους ηγέτες, οι οποίοι με τις εξαγγελίες τους για άνοιγμα μέρους της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου, λειτούργησαν αντίθετα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Με το κείμενο συμφώνησαν και τα 15 (μόνιμα και μη μόνιμα) μέλη του ΣΑ, μετά από έντονες διαβουλεύσεις επί των τριών σχεδίων που παρουσίασε η Βρετανία. Το τρίτο σχέδιο ήταν βελτιωμένο σε σχέση με τα δύο προηγούμενα, και αυτό επετεύχθη με την προσωπική παρέμβαση του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν, αλλά και προσπάθειες της Κίνας, Ρωσίας, της Ινδίας και της Ιρλανδίας. Συνεχείς ήταν και οι επαφές με όλα τα μέρη των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Κύπρου Νίκου Δένδια και Νίκου Χριστοδουλίδη.

Η Άγκυρα αντέδρασε με μια ανακοίνωση, μνημειώδους αμετροέπειας και ασυναρτησίας, αποδίδοντας την στάση του ΟΗΕ στην αποδοχή της «μαύρης προπαγάνδας» Ελλάδας και Κύπρου. Με τον ίδιο τρόπο και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ κάνει μαθήματα σεβασμού ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον ΟΗΕ και την ΕΕ.

Η ευθύνη με το όνομα της

Παρά το γεγονός ότι η Βρετανία επιχείρησε στα σχέδια της προεδρικής δήλωσης που παρουσίασε να αποφύγει την αναφορά στον Ταγίπ Ερντογάν και τον Ερσίν Τατάρ, δεν το πέτυχε, αφού ήταν έντονη η απαίτηση Λευκωσίας και Αθηνών για ρητή απόδοση ευθυνών. Στην προεδρική δήλωση της 9ης Οκτωβρίου 2020 γινόταν αναφορά «σε δηλώσεις που έγιναν στην Άγκυρα» χωρίς να προσδιορίζονται αυτοί που τις έκαναν. Κάτι παρόμοιο ήθελε να επαναληφθεί και πάλι η Βρετανία η οποία βρισκόταν σε επαφή με την Τουρκία. Αυτή η συνεννόηση μεταξύ Άγκυρας και Λονδίνου έχει σημασία, καθώς Τουρκία και Βρετανία είναι οι δύο εκ των τριών εγγυητριών δυνάμεων της Κύπρου.

Ωστόσο, καθοριστικός ήταν ο ρόλος των ΗΠΑ και η προσωπική εμπλοκή του υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν. Ως εκ τούτου, στο τελικό κείμενο γίνεται αναφορά σε ανακοινώσεις «Τούρκων και Τουρκοκυπρίων ηγετών» οι οποίες είναι αντίθετες με τα ψηφίσματα 550 και 789 για την Αμμόχωστο.

Παρασκηνιακά κινήθηκε και η Τουρκία, αλλά η συγκυρία δεν ευνοούσε τις παρεμβάσεις της, λόγω του ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας ουσιαστικά θα έπρεπε να αναιρέσει τον εαυτό του, αν απέφευγε να καταδικάσει τις εξαγγελίες για άνοιγμα μέρους της Αμμοχώστου.

«Ανακαλέστε τώρα»

Σημαντική είναι και η απαίτηση του Συμβουλίου Ασφαλείας για ανάκληση, όχι μόνο της απόφασης για άνοιγμα μέρους των Βαρωσίων, αλλά και όλων των ενεργειών που έγιναν από τον Οκτώβριο του 2020 με το άνοιγμα της παραλίας μπροστά από την περίκλειστη πόλη.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας καλεί επίσης την Τουρκία να σεβαστεί τα ψηφίσματα και να μεταβιβάσει τα Βαρώσια στην διοίκηση του ΟΗΕ, χαρακτηρίζοντας ως μη συμβατή με τα ψηφίσματα κάθε απόφαση για εγκατάσταση πολιτών, άλλων, πλην των νομίμων κατοίκων.

Άδειασμα της Άγκυρας για λύση 2 κρατών

Άξια σημασίας είναι και η επανάληψη της πάγιας θέσης του ΟΗΕ για τη μορφή της επιδιωκόμενης λύσης στο Κυπριακό, λόγω της προσπάθειας της τουρκικής πλευράς να αλλάξει τη βάση επί της οποίας γίνονται μέχρι σήμερα οι διαπραγματεύσεις.

Ο Ερσίν Τατάρ στην πρόσφατη άτυπη σύνοδο «5+1» στη Γενεύη είχε θέσει επισήμως θέμα λύσης δύο κρατών με κυριαρχική ισότητα. Με δεδομένο ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ αντλεί καθοδήγηση από το Συμβούλιο Ασφαλείας, δεν θα μπορούσε να μπει σε διαδικασία συζήτησης της τουρκικής πρότασης, αφού στην προεδρική δήλωση γίνεται σαφής αναφορά σε διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα όπως αυτή περιγράφεται από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.

Εκ των πραγμάτων, αν η Τουρκία δεν επιδείξει σεβασμό στις θέσεις του ΟΗΕ, θα είναι αδύνατον να επαναρχίσει διαδικασία συνομιλιών και βεβαίως αυτή την φορά θα πρέπει να της αποδοθεί ευθύνη, κάτι που επιμελώς απέφευγε να πράξει ο Αντόνιο Γκουτέρες μέχρι σήμερα

Ικανοποίηση Λευκωσίας

Η Λευκωσία εξέφρασε την ικανοποίησή της, καθώς στη δήλωση γίνεται για πρώτη φορά σαφής αναφορά στις ευθύνες της Τουρκίας και του κατοχικού καθεστώτος. Η επιτυχής έκβαση της προσπάθειας αποδίδεται, στις προσπάθειες των υπουργών Εξωτερικών Νίκου Δένδια και Νίκου Χριστοδουλίδη, στον μεταξύ τους συντονισμό και στο πνεύμα συνεργασίας που επέδειξαν ξένες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Γαλλία, η Ινδία και η Ιρλανδία. Ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης, με δηλώσεις του χθες το βράδυ στο ΡΙΚ, μετά την υιοθέτηση της δήλωσης, είπε πως υπήρξε ισχυρή στήριξη από μόνιμα και μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και τώρα ξεκινάει μία νέα προσπάθεια, έχοντας στη διάθεσή μας ακόμα ένα «εργαλείο». Αναφέρθηκε στο αναμενόμενο ψήφισμα για την ανανέωση της θητείας της UNFICYP (Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ στην Κύπρο), αλλά και στις εξελίξεις σε επίπεδο ΕΕ την ερχόμενη Δευτέρα ή Τρίτη. Ο κ. Χριστοδουλίδης παραδέχθηκε πως οι δηλώσεις δεν μπορούν να ανατρέψουν τετελεσμένα, αλλά σίγουρα θα ήταν αρνητικό γεγονός αν δεν υπήρχαν δηλώσεις.

Η σειρά της ΕΕ τώρα

Μετά την τοποθέτηση του Συμβουλίου του ΟΗΕ, αναμένεται να υπάρξει κίνηση και εκ μέρους της ΕΕ, η οποία τηρούσε στάση αναμονής, παρά τη σαφή καταδίκη από τον Ζοζέπ Μπορέλ και αριθμό κρατών μελών. Το θέμα των Βαρωσίων θα τεθεί στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε χθες ο Πρόεδρος Αναστασιάδης με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ζήτησε ισχυρή αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να υπάρξει αναστροφή των έκνομων τουρκικών ενεργειών σε σχέση με την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου. Όπως ανέφερε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Μάριο Πελεκάνος, ο πρόεδρος Μισέλ διαβεβαίωσε τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ότι ο ίδιος βρισκόταν εν αναμονή των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, και η ΕΕ θα αντιδράσει περαιτέρω αναλόγως. Ο κ. Μισέλ αναφέρθηκε και στις συστάσεις που είχε κάνει ο ίδιος προς τον Ταγίπ Ερντογάν για να αποφευχθούν μονομερείς ενέργειες στην Αμμόχωστο.

Έγιναν «Τούρκοι» στην Άγκυρα

Μετά την επίσημη δημοσιοποίηση της προεδρικής δήλωσης από τον Γάλλο μόνιμο αντιπρόσωπο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Άγκυρα αντέδρασε με τρόπο που δείχνει πως έχασε την ψυχραιμία της.

Ανακοίνωση του υπουργείου εξωτερικών της Τουρκίας αναφέρει πως απορρίπτεται η προεδρική δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τα Βαρώσια, όπως και οι δηλώσεις από διάφορες χώρες, τις οποίες απέδωσε σε «αβάσιμους ισχυρισμούς» που δεν συνάδουν με τις «πραγματικότητες στο νησί».

Αυτές οι δηλώσεις, προσθέτει το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών, βασίζονται στη «μαύρη προπαγάνδα» Ελλάδας και Ελληνοκυπρίων και σε «αβάσιμους ισχυρισμούς, όπως ότι τα Βαρώσια δεν είναι έδαφος της τδβκ (ψευδοκράτος), ότι η τδβκ θα κατασχέσει τις περιουσίες στα Βαρώσια και θα φέρει εποίκους εκεί ενάντια στα περιουσιακά δικαιώματα».

Τα Βαρώσια, προσθέτει «είναι μέρος της επικράτειας της τδβκ» και η περιοχή δεν ήταν ανοιχτή για εποικισμό για αυτό είχε χαρακτηριστεί «ως στρατιωτική ζώνη ως χειρονομία καλής θέλησης από τις αρχές της τδβκ».

Το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών στην ανακοίνωσή του αναφέρει επίσης ότι τον περασμένο Οκτώβριο η λεγόμενη «κυβέρνηση» του ψευδοκράτους επέτρεψε τη δημόσια πρόσβαση σε δύο κύριες αρτηρίες και την παραλία, που παρέμεναν κλειστές για 47 χρόνια, ενώ προσφάτως αποχαρακτήρισε το στρατιωτικό καθεστώς σε μια πιλοτική περιοχή που αντιστοιχεί στο 3,5% των Βαρωσίων.

«Όλες οι αποφάσεις που λαμβάνονται από τις αρχές της τδβκ, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για τα Βαρώσια, σέβονται τα περιουσιακά δικαιώματα και συμμορφώνονται πλήρως με το διεθνές δίκαιο. Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς, οι σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν παραβιάζονται. Επιπλέον, τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν είναι υπεράνω των περιουσιακών και κυριαρχικών δικαιωμάτων» συνεχίζει η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου εξωτερικών.

Παρατίθεται επίσης δήλωση του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν ότι τα βήματα αυτά δεν θα προκαλέσουν νέες αδικίες, αλλά θα εξαλείψουν τις υπάρχουσες προς όφελος όλων.

Από την άλλη πλευρά, συνεχίζει η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου εξωτερικών, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ επιμένει, δυστυχώς, να μην λαμβάνει υπόψη τις πραγματικότητες επί του εδάφους σε σχέση με το Κυπριακό.

Παρά την καλή θέληση της τουρκικής πλευράς, συμπληρώνει, «δεκαετίες προσπαθειών δεν μπόρεσαν να οδηγήσουν σε λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας λόγω της αδιάλλακτης στάσης της ελληνοκυπριακής διοίκησης» όπως αναφέρεται στην Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

«Ελλείψει συμφωνίας στη βάση αυτού του μοντέλου μεταξύ των μερών, η επιμονή τώρα σε ομοσπονδιακή λύση βλάπτει την αξιοπιστία του Συμβουλίου», υποστηρίζει η Άγκυρα.

Αναφέρει ακόμη πως μια νέα διαδικασία διαπραγματεύσεων για μια δίκαιη, διαρκή και βιώσιμη διευθέτηση του Κυπριακού θα μπορούσε να ξεκινήσει μόνο με τη διασφάλιση της «κυριαρχικής ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος του τουρκοκυπριακού λαού».

Η Άγκυρα καλεί το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να «αποφύγει την παραπλανητική προπαγάνδα του ελληνικού-ελληνοκυπριακού δίδυμου» στηρίζοντας τα «νόμιμα μέτρα που έλαβε η τδβκ» σχετικά με τα Βαρώσια, καθώς και την «εποικοδομητική και ρεαλιστική πρόταση» που υπέβαλε η τουρκοκυπριακή πλευρά στη Γενεύη.

Λέει ακόμη πως δεν έχει νόημα η ΕΕ να μιλά για νομιμότητα, καθώς «δέχθηκε παράνομα την ελληνοκυπριακή διοίκηση στην Ένωση, παραδεχόμενη ότι αυτή ήταν μια πολιτική απόφαση». Αυτό, συνεχίζει, ισχύει εξίσου και για ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες που «υποστήριζαν την ανομία εκείνη την εποχή». Το γεγονός ότι αυτή η «ομάδα» προσπαθεί τώρα να μας διδάξει τη νομιμότητα είναι μια πράξη υποκρισίας, κατά το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών.

Καλεί τέλος αυτή την «ομάδα» στην ΕΕ και τη διεθνή κοινότητα να αντικρίσουν τις πραγματικότητες στο νησί, να τερματίσουν την αδικία που, όπως λέει, προκάλεσαν στον τουρκοκυπριακό «λαό» και να σεβαστούν τη βούληση των Τουρκοκυπρίων καθώς και την «κυριαρχική τους ισότητα και το ισότιμο καθεστώς τους» που πέτυχαν το 1960.

«Ξέφυγε» και άλλο ο Τατάρ

Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ υποστήριξε ότι η περιοχή του Βαρωσιού ανήκει στο ΕΒΚΑΦ (θρησκευτικό τουρκικό ίδρυμα) και ότι έγιναν κάποια λάθη κατά την περίοδο της αγγλικής αποικιοκρατίας. Ισχυρίστηκε ότι δεν γίνεται κάτι αντίθετο με το διεθνές δίκαιο σε σχέση με το άνοιγμα του Βαρωσιού και επανέλαβε ότι θα μπορεί να υπάρξει επιστροφή και αποζημίωση σε σχέση με τις περιουσίες που βρίσκονται στο Βαρώσι, σύμφωνα με τις αποφάσεις που θα λαμβάνει η λεγόμενη «Επιτροπή Ακίνητης Περιουσίας». Ανάφερε ακόμα ότι έγιναν ανοίγματα στο Βαρώσι με επιλογή μιας πιλοτικής περιοχής και είπε ότι είναι «ορθή η απόφαση να ανοίξει πλέον το Βαρώσι για τους ανθρώπους».

Είπε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά, υποστηριζόμενη από την ΕΕ και άλλες χώρες προσπαθεί με κάθε τρόπο να εμποδίσει αυτή την πρωτοβουλία, και ισχυρίστηκε ότι οι Τουρκοκύπριοι ενήργησαν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Αναφερόμενος στην αντίδραση της ΕΕ για το Βαρώσι, ο Τατάρ είπε ότι η ΕΕ, «η οποία δεν εκπλήρωσε τις υποσχέσεις της προς τους Τουρκοκύπριους και ποδοπατούσε τα δικαιώματα του τουρκοκυπριακού λαού, αντιτίθεται τώρα στο άνοιγμα των Βαρωσίων, μιλώντας για το διεθνές δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα κρατώντας μια φιλο-ελληνοκυπριακή στάση. Αυτό αποκαλύπτει για άλλη μια φορά την υποκρισία και την έλλειψη αρχών από την ΕΕ».

«Δεν θα μάθουμε διεθνές δίκαιο και ανθρώπινα δικαιώματα από εκείνους που περιμένουν ενόσω ο τουρκοκυπριακό λαός σφαγιάζεται, θάβεται σε τάφους σφαγής, αφήνεται χωρίς φαγητό και νερό, και όλα τα δικαιώματά τους καταπατούνται. Ανεξάρτητα από το τι κάνει ή λέει ο καθένας, η πρόταση μας για λύση που βασίζεται στην ύπαρξη δύο κυρίαρχων ισότιμων κρατών που υποστηρίζεται από τη μητέρα πατρίδα την Τουρκία, βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Τα ανοίγματα στο Βαρώσι θα συνεχιστούν. Δεν θα υπάρξει ποτέ πισωγύρισμα», κατέληξε ο Τατάρ.

Το πλήρες κείμενο της δήλωσης

«Το Συμβούλιο Ασφαλείας επιβεβαιώνει τη δήλωση του Προέδρου του της 9ης Οκτωβρίου 2020 (S / PRST / 2020/9) σχετικά με τα Βαρώσια.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας επιβεβαιώνει το καθεστώς των Βαρωσίων όπως ορίζεται σε προηγούμενα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, συμπεριλαμβανομένου του ψηφίσματος 550 (1984) και της απόφασης 789 (1992). Το Συμβούλιο Ασφαλείας επαναλαμβάνει ότι οποιεσδήποτε απόπειρες διευθέτησης οποιουδήποτε μέρους των Βαρωσίων από ανθρώπους εκτός των κατοίκων του είναι απαράδεκτες και ότι δεν πρέπει να πραγματοποιηθούν ενέργειες σε σχέση με τα Βαρώσια που δεν είναι σύμφωνες με τα ψηφίσματά του.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας καταδικάζει την ανακοίνωση στην Κύπρο από Τούρκους και Τουρκοκύπριους ηγέτες στις 20 Ιουλίου 2021 σχετικά με περαιτέρω εκ νέου ανοίγματος τμήματος της περιφραγμένης περιοχής των Βαρωσίων. Το Συμβούλιο Ασφαλείας εκφράζει τη βαθιά του λύπη για αυτές τις μονομερείς ενέργειες που έρχονται σε αντίθεση με τα προηγούμενα ψηφίσματα και δηλώσεις του.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας ζητά την άμεση αναστροφή αυτής της πορείας δράσης και την αντιστροφή όλων των μέτρων που έχουν ληφθεί στα Βαρώσια από τον Οκτώβριο του 2020. Το Συμβούλιο Ασφαλείας υπογραμμίζει την ανάγκη να αποφευχθούν περαιτέρω μονομερείς ενέργειες που είναι σε μη συμφωνία με τα ψηφίσματά του και θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις στο νησί και να βλάψουν τις προοπτικές για μια διευθέτηση.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας τονίζει τη σημασία του πλήρους σεβασμού και της εφαρμογής των ψηφισμάτων του, συμπεριλαμβανομένης της μεταβίβασης των Βαρωσίων υπό τη διοίκηση του ΟΗΕ και του σεβασμού της ελεύθερης μετακίνησης της UNF1CYP.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας επιβεβαιώνει τη δέσμευσή του για μια διαρκή, συνολική και δίκαιη διευθέτηση σύμφωνα με τις επιθυμίες του κυπριακού λαού και βασισμένη σε μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, και την υποστήριξή του για τις προσπάθειες του γενικού γραμματέα.

Τέλος, το ΣΑ δηλώνει πως θα συνεχίσει να παρακολουθεί το θέμα».

Ειδήσεις σήμερα

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι Ιάπωνες κατάφεραν να μας συγκινήσουν σε ένα άδειο από κόσμο στάδιο

Τραγωδία στο Μάτι: Πλήθος κόσμου στην επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο των θυμάτων της πυρκαγιάς - Φωτογραφίες

Μίνα Σουβάρι: Η πρωταγωνίστρια του American Beauty εξομολογείται: «Με εκμεταλλεύτηκε, διασκέδασε μαζί μου και μετά με πέταξε»