Τα κέρδη από το ραντεβού Μητσοτάκη-Τζόνσον και τα δημοσιεύματα στη Βρετανία για τα Γλυπτά
17.11.202108:07
Ικανοποίηση στην ελληνική πλευρά από τη δημοσιότητα που έλαβε στη Βρετανία η επαναφορά του αιτήματος για επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα - Τι λένε υψηλόβαθμες κυβερνητικές πηγές
Στην ευαισθητοποίηση της βρετανικής κοινής γνώμης που, όπως φάνηκε από τη δημοσιότητα που έλαβε στα μέσα ενημέρωσης της γηραιάς Αλβιώνος η επανεκκίνηση του ζητήματος από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, «επενδύει» η ελληνική κυβέρνηση για να κάμψει τις ενστάσεις που εξακολουθεί να εγείρει η βρετανική πλευρά στον επαναπατρισμό των γλυπτών του Παρθενώνα και την επανένωσή τους στο Μουσείο της Ακρόπολης.
Αν και τα Μάρμαρα δεν ήταν το βασικό θέμα που περιελάμβανε η ατζέντα των συζητήσεων που είχε ο Έλληνας πρωθυπουργός με τον Βρετανό ομόλογό του Μπόρις Τζόνσον στην επίσημη πρωθυπουργική κατοικία επί της Downing Street 10 του Λονδίνου, οι αντικρουόμενες προσεγγίσεις των δύο πλευρών επισκίασαν, τουλάχιστον από επικοινωνιακής σκοπιάς, τα υπόλοιπα θέματα των συνομιλιών που αφορούσαν τον τουρισμό, τις επενδύσεις, τις εκκρεμότητες που άφησε πίσω του το Brexit και απειλούν τις ευρωβρετανικές σχέσεις, καθώς επίσης το Κυπριακό και τις εντάσεις που προκαλεί η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι θετικές αντιδράσεις των Βρετανών πολιτών που παρακολούθησαν την τηλεοπτική συνέντευξη που παραχώρησε ο κ. Μητσοτάκης στην πρωινή εκπομπή«Good morning Britain» του δικτύου ITV, καθώς και τα δημοσιεύματα σε μια ευρεία γκάμα μέσων, στα οποία, μάλιστα, πιθανολογούνταν οι αρχαιολογικοί θησαυροί που θα μπορούσαν να δοθούν προσωρινά στο Βρετανικό Μουσείο ως «αντάλλαγμα» για την επιστροφή των Μαρμάρων που απέσπασε πριν από δύο και πλέον αιώνες ο Λόρδος Έλγιν από την Ακρόπολη, αντιστάθμισαν σε μεγάλο βαθμό την επανάληψη της αρνητικής θέσης της βρετανικής πλευράς στο αίτημα να ξεκινήσει διάλογος για τους όρους του επαναπατρισμού.
Υψηλόβαθμες κυβερνητικές πηγές χαρακτήριζαν «απολύτως προβλέψιμη» τη στάση του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον να παραπέμψει εκ νέου το θέμα στους ιθύνοντες του Μουσείου που φιλοξενεί τα κλεμμένα επί οθωμανικής κατοχής της Αθήνας Γλυπτά. «Δεν περιμέναμε κάτι διαφορετικό σε αυτή τη φάση», πρόσθεταν οι ίδιες πηγές και διαβεβαίωναν ότι «η ελληνική πλευρά θα επιμείνει να θέτει το ζήτημα με μεθοδικότητα», ευελπιστώντας ότι «η κοινή γνώμη της Βρετανίας θα είναι εκείνη που θα γείρει την πλάστιγγα αποφασιστικά υπέρ της δικαίωσης της ελληνικής απαίτησης για επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα».
Επιμονή και μεθοδικότητα
Μετά τη διάρκειας μιας ώρας συνάντηση που είχε με τον κ. Τζόνσον, ο Έλληνας πρωθυπουργός ξεκαθάριζε στους συνομιλητές του ότι η επαναφορά του ελληνικού αιτήματος από τον ίδιο «δεν είναι φωτοβολίδα». Όπως έλεγε χαρακτηριστικά, «θα επιμείνουμε με μεθοδικότητα για να χτίσουμε τα απαραίτητα ερείσματα και στη βρετανική κοινή γνώμη για την ανάγκη επανένωσης με τα Γλυπτά του Μουσείου Ακροπόλεως. Είναι σημαντικό ζήτημα που αφορά τις διμερείς μας σχέσεις».
Ερωτηθείς αν η ελληνική πλευρά σκοπεύει να κινήσει νομικές διαδικασίες, ο κ. Μητσοτάκης άφησε ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα. «Δεν είναι κατά βάση ζήτημα μόνο νομικό, είναι πρωτίστως ζήτημα αξιακό και πολιτικό και θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα για να πετύχουμε το σκοπό μας», επεσήμανε.
Την ίδια ώρα σε ανακοίνωση της Ντάουνιγκ Στριτ επιβεβαιωνόταν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στο ζήτημα της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα, ενώ αναφερόταν ότι ο Μπόρις Τζόνσον του απάντησε «ότι κατανοεί τη δύναμη των αισθημάτων του ελληνικού λαού γι' αυτό το θέμα».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Βρετανό ομόλογό του Μπόρις Τζόνσον κατά την σημερινή τους συνάντηση
Κατά την ίδια ανακοίνωση, ο Βρετανός πρωθυπουργός επανέλαβε την πάγια θέση του Ηνωμένου Βασιλείου ότι είναι ζήτημα που αφορά στο συμβούλιο του Βρετανικού Μουσείου. Θέση την οποία απορρίπτει η ελληνική πλευρά επικαλούμενη και σχετικές αποφάσεις της UNESCO. Οι δύο πρωθυπουργοί, πάντως, όπως ανέφερε η βρετανική πλευρά, συμφώνησαν ότι αυτό το ζήτημα δεν θα επηρεάσει τις διμερείς τους σχέσεις.
Παρά ταύτα, ο κ. Μητσοτάκης μιλώντας αμέσως στα εγκαίνια έκθεσης με τίτλο «Αρχαίοι Έλληνες: Επιστήμη και Σοφία» που γίνεται στο Μουσείο Επιστημών του Λονδίνου επανήλθε στο θέμα των Μαρμάρων επαναλαμβάνοντας με έμφαση την πρόθεσή μου να συνεχίσει να εργάζεται, όπως είπε, σκληρά έως την οριστική επιστροφή τους στο Μουσείο της Ακρόπολης.
«Μουσεία ανά τον κόσμο εργάζονται όλο και περισσότερο ώστε να μοιραστούν, να επιστρέψουν, να επανενώσουν ή να δανείσουν εκθέματα, σε μία άνευ προηγουμένου κλίμακα», τόνισε ο Πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι τα γλυπτά που φιλοξενούνται στο Βρετανικό Μουσείο «συνιστούν ένα ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και αποτελούν έναν σημαντικό συμβολικό δεσμό ανάμεσα στους σύγχρονους Έλληνες και τους προγόνους τους».
«Θέλουμε να συνεργαστούμε με την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου και το Βρετανικό Μουσείο για την εξεύρεση λύσης που θα καταστήσει δυνατό να δει κανείς τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην ολότητά τους, στην Αθήνα», σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Δεν τίθεται αμφιβολία πως μπορούν να εκτιμηθούν με τον καλύτερο τρόπο ευρισκόμενα στον χώρο που ανήκουν. Έχει μεγάλη σημασία η οπτική σύνδεση των γλυπτών με το ίδιο το μνημείο που τους προσδίδει την παγκόσμια αξία τους», τόνισε.
Ευρεία δημοσιότητα
Οι συνεργάτες του πρωθυπουργού που τον συνόδευαν στη βρετανική πρωτεύουσα δεν έκρυβαν την ικανοποίησή τους για το γεγονός ότι το ζήτημα έτυχε μεγάλης δημοσιότητας στα βρετανικά μέσα ενημέρωσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε δημοσίευμα της ιστοσελίδας των «Times» γινόταν εμφατικά λόγος για συγκεκριμένους αρχαίους ελληνικούς θησαυρούς τους οποίους, όπως υποστήριζε, σκοπεύει να δανείσει η ελληνική κυβέρνηση στη Βρετανία ως αντάλλαγμα για την συναίνεσή της στην επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Πρόκειται, κατά το δημοσίευμα για δύο από τα πλέον δημοφιλή και λαμπρά εκθέματα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, την χρυσή Προσωπίδα του Αγαμέμνονα, που ανακαλύφθηκε από τον Ερρίκο Σλήμαν κατά την διάρκεια της ανασκαφής του στους τάφους των Μυκηνών και το εμβληματικό χάλκινο άγαλμα του Δία ή του Ποσειδώνα, κάτι πάντως που δεν επιβεβαιώνονταν από την ελληνική πλευρά, παρόλο που ανάλογες αναφορές υπήρξαν και σε άλλα βρετανικά μέσα.
«Λίγοι Έλληνες ηγέτες έχουν δώσει τόσο μεγάλη προτεραιότητα στον επαναπατρισμό των Γλυπτών όπως ο Μητσοτάκης ο οποίος έχε περιγράψει την άρνηση της Βρετανίας δεσμευτεί μέσω συζητήσεων ως μια χαμένη μάχη» ανέφερε, εξάλλου, ο «Guardian», σε δημοσίευμά του.
Όταν ο Μπόρις στεκόταν στο πλευρό της Μελίνας
Οι «Financial Times», εξάλλου, στην ηλεκτρονική τους έκδοση φιλοξένησαν συνένταυξη του Έλληνα πρωθυπουργού, ο οποίος ανέφερε χαρακτηριστικά: «Αν βρισκόμουν στη θέση του πρωθυπουργού Τζόνσον και σκεφτόμουν “έξω από το κουτί” όσον αφορά την “Παγκόσμια Βρετανία” και την υποστήριξη αυτής της ιδέας, μιας Βρετανίας που διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στον κόσμο την εποχή μετά το Brexit, θα ήταν μία πολύ μεγάλη επίδειξη δημόσιας διπλωματίας εάν προσέγγιζε το ζήτημα από μία διαφορετική οπτική γωνία».
«Αν επισκεφτείτε το νέο Μουσείο της Ακρόπολης θα καταλάβετε τι εννοώ. Εκεί πρέπει να δει κάποιος τα γλυπτά», δίπλα στα πρωτότυπα έργα που άφησε πίσω ο Έλγιν, τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος στο τμήμα των γλυπτών που φιλοξενείται τώρα στο Λονδίνο και αναπαρίσταται στο Μουσείο της Ακρόπολης από γύψινα εκμαγεία.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι κατανοεί τη θέση του Βρετανικού Μουσείου, πως ενδεχόμενη επιστροφή των γλυπτών θα μπορούσε να οδηγήσει σε μία κατάσταση όπου «άπαντες ζητούν ό,τι εκτίθεται στο Μουσείο», αλλά επέμεινε ότι τα γλυπτά του Παρθενώνα είναι μια «ειδική περίπτωση».
Όπως ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης, το 1986 η Μελίνα Μερκούρη, η Ελληνίδα Υπουργός Πολιτισμού και ένθερμη αγωνίστρια για την επιστροφή των γλυπτών, προσκλήθηκε από τον Μπόρις Τζόνσον στην Oxford Union για να μιλήσει για το θέμα και εκείνη την εποχή ήταν ένθερμος υποστηρικτής της επιστροφής των γλυπτών. Τη σχετική αναφορά του πρωθυπουργού oi «FT» συνόδευαν και με φωτογραφία από την υποδοχή που είχε κάνει ο τότε νεαρός φοιτητής Τζόνσον στη διάσημη Ελληνίδα υπουργό.
Ο αποσταθεροποιητικός ρόλος της Τουρκίας
Σε ότι αφορά τα άλλα θέματα των συνομιλιών Μητσοτάκη – Τζόνσον, ελληνικές πηγές ανέφεραν ότι ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συνέχεια του διαλόγου μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ε.Ε. για το Πρωτόκολλο που αφορά το καθεστώς των εμπορικών σχέσεων στη Βόρεια Ιρλανδία στη μεταBrexit εποχή επισημαίνοντας την ανάγκη να τηρηθούν οι δεσμεύσεις του Ηνωμένου Βασιλείου που απορρέουν από τη Συμφωνία αποχώρησης από την Ε.Ε.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο που δεν αφήνει, όπως είπε, περιθώρια αισιοδοξίας για διάλογο για τον οποίο η Ελλάδα είναι πάντα έτοιμη, με την προϋπόθεση τήρησης του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του δικαίου της θάλασσας, και του σεβασμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της.
Ως προς την Κύπρο, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε την αδιαλλαξία και επιθετικότητα που εξακολουθεί να επιδεικνύει η Άγκυρα, με νέες παράνομες, προκλητικές ενέργειες και απειλές, στα Βαρώσια και τις θαλάσσιες ζώνες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τόνισε πως η ακύρωση των παράνομων τουρκικών μεθοδεύσεων στα Βαρώσια, αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την ευόδωση των, υπό την αιγίδα του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, προσπαθειών επανέναρξης των διαπραγματεύσεων.