Με «ρεαλιστικές ελπίδες» η συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν στον Βόσπορο

Στην παγωμένη από τον χιονιά Κωνσταντινούπολη, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει σήμερα την ευκαιρία να συζητήσει εφ’ όλης της ύλης με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μετά από αρκετούς μήνες δια ζώσης, προκειμένου, αν είναι εφικτό, να σπάσει κάπως ο πάγος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και να μην μεταβληθεί ξανά η Ανατολική Μεσόγειος σε πεδίο έντασης, την ώρα της ανάφλεξης στην Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή.

Ο κ. Μητσοτάκης φτάνει στην Κωνσταντινούπολη με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος και θα πάει κατευθείαν στο Πατριαρχείο, προκειμένου να δώσει το παρών στον εορτασμό της Κυριακής της Ορθοδοξίας, στο πλευρό του Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Αμέσως μετά, θα αναχωρήσει από το Φανάρι με κατεύθυνση το Μέγαρο Βαχντετίν, στην περιοχή Ουσκουντάρ της ασιατικής πλευράς της Κωνσταντινούπολης, ώστε να γίνει δεκτός στη 13:00 από τον Τούρκο πρόεδρο. Με βάση τον επίσημο προγραμματισμό, το γεύμα των δύο ανδρών θα διαρκέσει περίπου δύο ώρες, ως τις 15:00 ώρα Ελλάδος.

Η ατζέντα

Για τη συνάντηση έχει υπάρξει προσεκτική προετοιμασία μεταξύ των δύο επιτελείων και αυτός ήταν άλλωστε ο λόγος, για τον οποίο η ελληνική πλευρά είχε αποφύγει να επιβεβαιώσει αμέσως τις τουρκικές διαρροές, ώστε να έχουν κλειδώσει όλες οι λεπτομέρειες. Η ύπαρξη ατζέντας σημαίνει, επί της ουσίας, ότι οι δύο ηγέτες δεν κάνουν απλώς μια ελεύθερη κουβέντα, η οποία μπορεί κιόλας να εκτραπεί, κυρίως με ενέργειες της τουρκικής πλευράς.

Στο επίκεντρο της συζήτησης, λοιπόν, περιλαμβάνονται οι περιφερειακές εξελίξεις μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αλλά και η αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο. Το μήνυμα του κ. Μητσοτάκη είναι ότι δεν μπορεί η περιοχή μας να είναι μια δεύτερη πηγή γεωπολιτικής αστάθειας, άρα θα πρέπει να πέσουν οι τόνοι, ενώ στέλνει και μήνυμα στον κ. Ερντογάν ότι ο ιστορικός αναθεωρητισμός δεν γίνεται αποδεκτός. Βεβαίως σε μια τέτοια συζήτηση, είναι προφανώς ότι θα συζητηθούν και τα διμερή μας ζητήματα, με τον πρωθυπουργό να είναι έτοιμος, εφόσον ο κ. Ερντογάν προτάξει την αναθεωρητική του ατζέντα, ενώ στο τραπέζι είναι παράλληλα και η λεγόμενη «θετική ατζέντα», με τα μέτρα χαμηλής πολιτικής, που χειρίζονται σε καλό κλίμα οι δύο υφυπουργοί Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης και Σεντάτ Ονάλ. Βεβαίως, επί τάπητος τίθενται και οι νέες ενεργειακές ισορροπίες, μιας και η Ανατολική Μεσόγειος θα μπορούσε να λειτουργήσει ως εναλλακτικός κόμβος, ιδίως για φορτία LNG, με δεδομένη τη βούληση της Ευρώπης να απεξαρτηθεί ως το 2027 από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.

Στην Αθήνα, βεβαίως, δεν υπάρχουν υπερβολικές προσδοκίες από τη συνάντηση και ο πρωθυπουργός πηγαίνει μάλλον με χαμηλά την μπάλα. Από το Μέγαρο Μαξίμου, όμως, λένε ότι πρέπει να υπάρχει δίαυλος επικοινωνίας και παρά τις διαφωνίες, Ελλάδα και Τουρκία να μιλάνε, ιδίως σε αυτό το εντελώς νέο γεωπολιτικό περιβάλλον. Ενδιαφέρον σε αυτή την εξίσωση έχει, βεβαίως, και το γεγονός ότι οι Τούρκοι δείχνουν σε αυτή τη φάση ορισμένα δείγματα καταλαγής.

Το παρασκήνιο του ραντεβού

Τον χειρισμό της προετοιμασίας του ραντεβού έκαναν, ως συνήθως, οι δύο διπλωματικοί σύμβουλοι, Ελένη Σουρανή και Ιμπραήμ Καλίν, οι οποίοι, με βάση τον αρχικό προγραμματισμό, θα έχουν θέση και στο τραπέζι του γεύματος. Μένει, βεβαίως, αυτό να επιβεβαιωθεί στην πράξη, διότι ο κ. Ερντογάν έχει μια τάση για εκπλήξεις, αν και το πρωτόκολλο έχει διαμορφωθεί προσεκτικά. Το γεύμα στο Βαχντετίν, πάντως, θα είναι «το τέλος μιας σχέσης», καθώς η κ. Σουρανή αποχωρεί ως το τέλος του μήνα από τη θέση της για την πρεσβεία της Ρώμης.

Τούτων δοθέντων, κατά πληροφορίες στην αποστολή συμμετέχει και η νέα διπλωματική σύμβουλος του πρωθυπουργού πρέσβης Άννα Μαρία Μπούρα, η οποία θα αναλάβει πλήρως σε μερικές μέρες και έτσι θα έχει μια πρώτη επαφή με τον κ. Καλίν, για τη συνέχιση αυτού του παρασκηνιακού δίαυλου μεταξύ των γραφείων των δύο ηγετών.