Γερμανική «ψυχρολουσία» με τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά

Στον «αέρα» βρίσκεται για ακόμη μια φορά το πρόγραμμα των γερμανικών υποβρυχίων, μετά την αιφνιδιαστική κίνηση της γερμανικής εταιρείας HDW (πρόκειται για την εταιρεία που ανέπτυξε το πρωτότυπο υποβρύχιο τύπου 214 ή "Παπανικολής", σήμερα θυγατρική της τέως ιδιοκτήτριας των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, Thyssen Krupp) να καταγγείλει τη σύμβαση "υποκατασκευής" που έχει συνάψει με τα Ελληνικά Ναυπηγεία ΑΕ.

Για την απόφασή της HDW, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας ενημερώθηκε το μεσημέρι της Δευτέρας από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της γερμανικής εταιρείας, ο οποίος τον επισκέφθηκε στο γραφείο του στο Πεντάγωνο και του ενεχείρισε το κείμενο της καταγγελίας.

Το πρώτο αποτέλεσμα της καταγγελίας είναι ότι αναβάλλεται, "παγώνει" προσωρινά ή ακυρώνεται, η ναυπήγηση των δύο νέων υποβρυχίων τύπου 214, που τον Οκτώβριο του 2010 ανέθεσε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά (σήμερα ανήκουν στην εταιρεία "Privinvest", η οποία ελέγχεται από τον Λιβανέζο επιχειρηματία κ. Ισκαντάρ Σαφά) και στις HDW-Thyssen ως υποκατασκευαστές -συμβόλαιο ύψους ενός δισ. ευρώ-, αλλά και ο εκσυγχρονισμός του υποβρυχίου "Ωκεανός", που βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2002, αλλά επί της ουσίας καρκινοβατεί.

Οπως εγραψε το "ΘΕΜΑ" στο φύλλο της 15ης Μαΐου, η κρίση μεταξύ των Αράβων ιδιοκτητών των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά και της γερμανικής Thyssen -στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται και το υπουργείο Άμυνας- ξέσπασε επειδή ο κύριος ανάδοχος, δηλαδή τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και ο κ. Ισκαντάρ Σαφά, αρνούνται να καταβάλουν στην Thyssen Krupp, δηλαδή τον κύριο υποκατασκευαστή των υποβρυχίων τύπου 214, τη δόση των 50 εκατομμυρίων ευρώ, που επρόκειτο να εκταμιευθεί στις 15 Μαΐου.

Οι τριβές ξεκίνησαν λόγω της άρνησης της Thyssen να καταθέσει τον ισολογισμό της εταιρείας και τα υπόλοιπα στοιχεία που υποχρεούται να κοινοποιήσει στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Το Πεντάγωνο προειδοποίησε ότι δεν θα προχωρήσει στην καταβολή της δόσης των 50 εκατ. ευρώ (προκειμένου να συνεχιστεί η αποπληρωμή της σύμβασης των 4+2 νέων υποβρυχίων), που επρόκειτο να δοθεί μέχρι τις 15 Μαΐου, εάν η γερμανική πλευρά δεν συμμορφωθεί.

Με επιστολή που απέστειλε στον εκτελεστικό πρόεδρο της Thyssen Krupp Marine Systems κ. Χανς Ατζποντίεν (κοινοποιήθηκε στους υπουργούς Οικονομικών και Άμυνας της Γερμανίας), ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος ζητά από τους υποκατασκευαστές των σκαφών τύπου 214 να εκπληρώσουν τις συμβατικές τους υποχρεώσεις, κάνοντας λόγο για νομικό, συμβατικό και ηθικό καθήκον.

«Δεν μπορείτε να μην συμμορφώνεστε με τις ρήτρες που προβλέπονται στη σύμβαση, την στιγμή που γερμανικές εταιρείες εμπλέκονται σε σωρεία σκανδάλων χρηματισμού και δωροδοκιών Ελλήνων, ενώ η Βουλή εξετάζει την παραπομπή ενός πρώην υπουργού στο ειδικό δικαστήριο» ανέφερε κατά πληροφορίες στην επιστολή του ο υπουργός Εθνικής Άμυνας.

Την προηγούμενη Πέμπτη, ο κ. Ατζποντίεν απάντησε εγκαλώντας τον κ. Βενιζέλο για το ύφος που χρησιμοποιεί στην επιστολή του. «Το ύφος σας είναι απαράδεκτο κύριε εξοχότατε» έγραφε ο πρόεδρος της Thyssen απευθυνόμενος στον Έλληνα υπουργό Άμυνας. Ο Γερμανός τεχνοκράτης προειδοποιούσε μάλιστα τον κ. Βενιζέλο να μην τολμά να καταγγέλει την εταιρεία του, την ώρα που η Γερμανία βοηθά τόσο πολύ την Ελλάδα.

Το νέο επεισόδιο στο σίριαλ Σκαραμαγκάς - υποβρύχια - Thyssen δημιουργεί ένα νέο πονοκέφαλο στην κυβέρνηση

Επισήμως, από το υπουργείο Αμυνας ανακοινώθηκε ότι "η καταγγελία δεν αφορά τη σύμβαση που υπεγράφη σε εκτέλεση του νόμου 3885/2010 μεταξύ του ελληνικού δημοσίου, της ΕΝΑΕ, της HDW και της Abu Dhabi Mar, αλλά την περαιτέρω συμβαση που συνδέει ταναυπηγεία Σκαραμαγκα με τον κύριο υποκατασκευαστή (HDW) και όχι το πρόγραμμα "Αρχιμήδης", αλλά μόνο το πρόγραμμα "Ποσειδών", που αρχικώς προέβλεπε τον εκσυγχρονισμό τριών παλαιών υποβρυχίων τύπου 209 και μετα την τροποποίησή του, την ολοκλήρωση του εκσυγχρονισμού του υποβρυχίου "Ωκεανός" και την κατασκευή δύο νεων υποβρυχίων τύπου 214".

Στην ανακοίνωση που εκδόθηκε από τον κ. Ευάγγελο Βενιζέλο, αναφέρεται ακόμη ότι "η εξελιξη αυτή δεν συνδεεται με πράξεις ή παραλείψεις του εληνικού δημοσίου, αλλά οφείλεται σε σοβαρες διαφωνίες μεταξύ της σημερινής ιδιοκτησιας των ναυπηγείων Σκαραμαγκά (Privinvest Shipbuilding/ Abu Dhabi Mar) και της Thyssen Krupp Marine Systems /HDW, όχι μόνο για τα ζητήματα που αφορούν τα ΕΝΑΕ και τα υποβρύχια του Πολεμικού Ναυτικού, αλλά και γενικότερα την ευρύτερη συνεργασία των δύο πλευρων στη Γερμανία".

Ο κ. Βενιζέλος δηλώνει ότι τα συμφέροντα του ελληνικού δημοσίου είναι πλήρως διασφαλισμένα με το νόμο 3885/2010 και η εξέλιξη αυτή δεν παρεμποδίζει την παραλαβή, σύμφωνα με το συμφωνημένο χρονοδιάγραμμα, των τριών υποβρυχίων τύπου 214 που βρίσκονται έτοιμα στα ΕΝΑΕ και έχουν περιέλθει ήδη κατά κυριότητα στο ελληνικό δημόσιο.

Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας υποστηρίζει ότι επίσης διασφαλισμένα είναι τα ποσά που κατέβαλε το ελληνικό δημόσιο αφότου τέθηκε σε ισχύ ο νόμος 3885/2010, δηλαδή τα 350 εκατ.ευρώ που έχουν εκταμιευθεί από το ελληνικό κράτος τους τελευταίους επτά μήνες, διότι τα ποσά αυτά αφορούν την ολοκλήρωση της σύμβασης "Αρχιμήδης" και όχι της σύμβασης "Ποσειδών".

Παρά την προσπάθεια της ηγεσίας του υπουργείου Αμυνας να βγάλει από το κάδρο το ελληνικό δημόσιο, το γεγονός είναι ότι με την καταγγελία της σύμβασης ξεκινά μια δικαστική διαμάχη ανάμεσα στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά του κ. Σαφά και την HDW (ή και την Thyssen), με άγνωστη έκβαση, αλλά και χρόνο λήξης.

Στην περιπέτεια αυτή εμπλέκεται ευθέως το ελληνικό δημόσιο, που έχει πληρώσει ήδη 2.350.000.000 ευρώ, έχοντας παραλάβει μόνο ένα υποβρύχιο. Τα υπόλοιπα τρία υποβρύχια της σύμβασης "Αρχιμήδης", δηλαδή τα σκάφη Πιπίνος, Κατσώνης και Ματρώζος, βρίσκονται στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά, ουδείς όμως γνωρίζει αν η Privinvest του κ. Σαφά μπορεί να ολοκληρώσει τις αναγκαίες εργασίες που έγιναν στο "Παπανικολής".

Κι αυτό, διότι τις επισκευές αυτες εκτέλεσαν μηχανικοί και εξειδικευμένοι τεχνίτες της HDW, η οποία βρίσκεται εκ νέου σε δικαστική διαμάχη με τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και εμμέσως με το υπουργείο Αμυνας.

Ουδείς μπορεί επίσης να προβλέψει τι θα γίνει με το υποβρύχιο "Ωκεανός", ο εκσυγχρονισμός του οποίου εννέα χρόνια μετά την έναρξη των εργασιών δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, αλλά και ποια θα είναι η αντίδραση του σημερινού ιδιοκτήτη των ΕΝΑΕ, εφόσον το ελληνικό δημόσιο συνεχίσει να μην πληρώνει όσο η HDW/Thyssen δεν υλοποιούν τις συμβατικές τους υποχρεώσεις.

Μετά την αποχώρηση των Γερμανών, ένα κρίσιμο ερώτημα είναι ποιος θα εγγυηθεί ότι οι τροποποιήσεις στα υπόλοιπα τρία υποβρύχια που αναμένει να παραλάβει το Πολεμικό Ναυτικό θα είναι σύμφωνες με τις προδιαγραφές και άρα τα σκάφη θα είναι ασφαλή. Αφού οι κατασκευαστές δεν συνεργάζονται ποιος θα αναλάβει την ευθύνη να πιστοποιήσει ότι οι εργασίες επισκευής προχωρούν κανονικά;  
 
Αυτή την ώρα, το υπουργείο Αμυνας και ο κ. Βενιζέλος καλούνται να λύσουν τη δύσκολη εξίσωση της διάσωσης των ελληνικών ναυπηγείων ΑΕ, με την ταυτόχρονη παραλαβή των τριών υποβρυχίων (Πιπίνος, Κατσώνης, Ματρώζος) και τον εντοπισμό των προσώπων που έλαβαν μίζες για να προωθήσουν την πώληση των γερμανικών σκαφών στο Πολεμικό Ναυτικό.

Ίσως γι' αυτό να φαίνεται ότι δικαιώνεται η άποψη πως η κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει λύσει όλα τα προβλήματα σχετικά με τα υποβρύχια και τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά προτού η σχετική συμφωνία καταστεί νόμος του κράτους.