Tριπλό διπλωματικό μπλόκο στον Ερντογάν από τον Μητσοτάκη
Σε εξέλιξη ο διπλωματικός μαραθώνιος απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα τόσο σε επίπεδο ηγετών στην Ε.Ε. όσο και στην κρίσιμη Σύνοδο του ΝΑΤΟ - Η αρχή έγινε στις Βρυξέλλες με τον Ολαφ Σολτς, που έρχεται στην Ελλάδα την ερχόμενη Παρασκευή - Το παρασκήνιο με την αιφνίδια αλλαγή στάσης του καγκελάριου και την αναθέρμανση των ελληνογερμανικών σχέσεων
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης να έχει αποφασίσει ότι δεν πρόκειται να ακολουθήσει τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάνστη σχεδόν παραληρηματική ρητορική του εναντίον της Ελλάδας, αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι ο πρωθυπουργός θα αφήσει την Τουρκία να «ταράζει τα νερά» του Αιγαίου ανενόχλητη και χωρίς απάντηση. Πολλώ δε μάλλον σε μια συγκυρία που κανείς στο διεθνές στερέωμα δεν θέλει άλλη μία εστία αναταραχής στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Νοτιοανατολικό Σκέλος του ΝΑΤΟ.
Κλειδί στη στρατηγική του πρωθυπουργού, συνεπώς, είναι η διεθνοποίηση του τουρκικού προκλητικού κρεσέντο, τόσο σε επίπεδο Συνόδων Κορυφής όσο και στις επαφές που ο κ. Μητσοτάκης, αλλά και το υπουργείο Εξωτερικών κάνουν με ξένους ηγέτες και αξιωματούχους. Σε κάθε περίπτωση, όπως εξήγησε και στην παρέμβαση που έκανε στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες στις αρχές της εβδομάδας, ο κ. Μητσοτάκης θα επαναφέρει το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας στην τακτική Σύνοδο που θα γίνει στις 23 και 24 Ιουνίου στις Βρυξέλλες, επιδιώκοντας μια σαφή ρητορική καταδίκη εκ μέρους της Ε.Ε. για τις προκλητικές ενέργειες των Τούρκων.
Ο κ. Μητσοτάκης, όμως, δεν θα μείνει μόνο στις Βρυξέλλες. Λίγες ημέρες μετά, στις 28, 29 και 30 Ιουνίου, θα βρίσκεται στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, η οποία έχει χαρακτήρα «θρίλερ» με δεδομένη την απροθυμία της Τουρκίας να συναινέσει στη διεύρυνση της Συμμαχίας με την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας. Εκεί θα είναι παρών ο Ερντογάν, όπως και ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, με τον πρωθυπουργό να υπογραμμίζει σε όλους τους τόνους ότι δεν γίνεται ένας σύμμαχος του ΝΑΤΟ να υπονομεύει την ενότητα της Συμμαχίας επιτιθέμενος σε έναν άλλον σύμμαχο, τόσο ρητορικά όσο και με προκλήσεις στο πεδίο.
Το νέο στοιχείο στην εξίσωση, όμως, είναι η σημαντική και... αιφνίδια αναθέρμανση των ελληνογερμανικών σχέσεων, με τον καγκελάριο Ολαφ Σολτς να έρχεται για πρώτη φορά στη θητεία του στην Ελλάδα την ερχόμενη Παρασκευή, προκειμένου να είναι παρών στο δείπνο της Συνόδου της Διαδικασίας Συνεργασίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης που διοργανώνεται στη Θεσσαλονίκη. Θα είναι έτσι η δεύτερη συνάντηση των κυρίων Μητσοτάκη και Σολτς μέσα σε περίπου δύο εβδομάδες, καθώς οι δυο τους είχαν την πρώτη τους συνάντηση στις Βρυξέλλες την περασμένη Τρίτη, την ώρα που ο Γερμανός καγκελάριος δεν έχει ακόμα πάει στην Τουρκία.
Αίσθηση προκάλεσε στη Δύση το εξώφυλλο του γαλλικού περιοδικού «Le Point» που εμφανίζει ως «διαβολικό ντουέτο» με κοινά συμφέροντα τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Τούρκο ομόλογό του Ταγίπ Ερντογάν
Το παρασκήνιο στις Βρυξέλλες
Η συνάντηση αυτή στις Βρυξέλλες ήταν, σύμφωνα με πληροφορίες, καταλυτική ως προς τη στάση του Βερολίνου. Ενώ ο κ. Μητσοτάκης ήταν στις Βρυξέλλες, τη Δευτέρα η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος Κριστιάνε Χόφμαν εμφανίστηκε στο briefing καλώντας Ελλάδα και Τουρκία να τα... βρουν και να αποφεύγουν τις εντάσεις. Μόλις ο κ. Μητσοτάκης ενημερώθηκε για τις ίσες αποστάσεις της γερμανικής κυβέρνησης δυσαρεστήθηκε ιδιαίτερα. Αυτό τον εκνευρισμό φρόντισε να καταστήσει σαφή με ήπιο, αλλά κατηγορηματικό τρόπο και στη συνάντηση που είχε το πρωί της Τρίτης με τον κ. Σολτς, πριν από τη Σύνοδο Κορυφής.
Οπως εξηγεί στο «ΘΕΜΑ» πηγή με απόλυτη γνώση της συζήτησης των δύο ανδρών, ο κ. Μητσοτάκης εξήγησε ότι η δήλωση της κυρίας Χόφμαν δεν βοηθά γενικά, αλλά και ειδικά τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας - Γερμανίας και δείχνει «ανισορροπία», με δεδομένο ότι το ένα μέρος της εξίσωσης είναι εταίρος της Γερμανίας στην Ε.Ε. Υπογράμμισε δε προς τον κ. Σολτς ότι θα θέσει το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής και τότε, αναπόδραστα, η Γερμανία θα αναγκαστεί να πάρει θέση στο ζήτημα.
Παράλληλα, όπως και στις ΗΠΑ, τόσο στη συνάντηση με τον κ. Μπάιντεν όσο και στις επαφές του στο Κογκρέσο, ο κ. Μητσοτάκης έδειξε στον κ. Σολτς τον χάρτη της «Mavi Vatan», της «Γαλάζιας Πατρίδας», περιγράφοντας με εικόνες την αναθεωρητική στρατηγική της Τουρκίας. Μάλιστα, ο κ. Σολτς, ο οποίος δεν έχει με τον κ. Ερντογάν τη σχέση που είχε η κυρία Ανγκελα Μέρκελ μαζί του, φάνηκε να εκπλήσσεται από όσα έδειχνε ο πρωθυπουργός και από την έκταση των τουρκικών διεκδικήσεων επί νησιών και εδαφών, ενώ φέρεται να... αστειεύτηκε και επί των διεκδικήσεων που αποτυπώνονται στον χάρτη.
Κλείσιμο
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του «ΘΕΜΑτος», ο κ. Σολτς υπογράμμισε και κατά τη διάρκεια αυτής της συνάντησης ότι η Γερμανία δεν θα εγκαταλείψει τη στρατηγική σχέση με την Τουρκία, ρισκάροντας να «χαρίσει» τη γείτονα στη Ρωσία. Και, παράλληλα, ενώ άκουσε πολύ προσεκτικά τα όσα του είπε ο κ. Μητσοτάκης, δεν έδωσε κάποια δέσμευση ότι η Γερμανία θα διατυπώσει με σαφήνεια καταδίκη για τις τουρκικές ενέργειες. Μάλιστα, ο κ. Σολτς δεν έκανε κάποια αναφορά και στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε. Ομως αίφνης την επομένη, το μεσημέρι της Τετάρτης, ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος Βόλφγκανγκ Μπίχνερ, που συνόδευε τον κ. Σολτς στις Βρυξέλλες, εμφανίστηκε στο briefing και διάβασε μια σκληρή δήλωση για τις τουρκικές ενέργειες, καταδικάζοντας ευθέως τις υπερπτήσεις και τις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου. Δήλωσε ότι η εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας δεν πρέπει να αμφισβητείται, με αποτέλεσμα να «εκραγεί» το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών. Η ευκρινής θέση των Γερμανών, ομολογουμένως, αιφνιδίασε ευχάριστα την Αθήνα.
Στην... καλύτερη διάθεση των Γερμανών ίσως να επενέργησε και η αποφασιστικότητα του κ. Μητσοτάκη να λήξει το ζήτημα με την ανταλλαγή των τεθωρακισμένων BMP-1 που είχε η Ελλάδα με τα νεότερα γερμανικά οχήματα Marder. Ο κ. Σολτς φέρεται να υπογράμμισε εντός της συνάντησης ότι οι συζητήσεις σε επίπεδο υπουργείων Αμυνας είχαν κολλήσει σε τεχνικές λεπτομέρειες, με τον κ. Μητσοτάκη να λύνει τον γόρδιο δεσμό, θέλοντας έτσι να στείλει ένα σαφές μήνυμα και για τις καθαρές θέσεις της Ελλάδας ως προς τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η πρόσκληση και η Μπέρμποκ
Αμέσως μετά τη συνάντηση των δύο ηγετών και με επίγνωση του ότι ο κ. Σολτς θα ξεκινούσε τις επόμενες ημέρες μια περιοδεία στα Δυτικά Βαλκάνια, η ελληνική πλευρά μέσω του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού απηύθυνε την πρόσκληση στον καγκελάριο να έρθει την ερχόμενη Παρασκευή στη Θεσσαλονίκη. Και ενώ η απάντηση από το Βερολίνο έως το πρωί της Παρασκευής δεν είχε φτάσει στη διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, κυρία Αννα-Μαρία Μπούρα, εν τέλει η ανακοίνωση έγινε και πάλι από τον κ. Μπίχνερ στο γερμανικό briefing.
Παράλληλα, στο πλαίσιο της πύκνωσης των ελληνογερμανικών σχέσεων εντάσσεται και η επικείμενη επίσκεψη της Γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ στην Αθήνα, αργά την ερχόμενη Τετάρτη, έπειτα από πρόσκληση του κ. Νίκου Δένδια. Στο ραντεβού τους την Πέμπτη ο κ. Δένδιας αναμένεται να δείξει στη Γερμανίδα ομόλογό του τους ίδιους χάρτες που έδειξε ο κ. Μητσοτάκης στον κ. Σολτς, ενώ η κυρία Μπέρμποκ θα έχει συνάντηση και με τον κ. Μητσοτάκη, όπως είχε κάνει ο Σοσιαλδημοκράτης προκάτοχός της Χάικο Μάας. Η κυρία Μπέρμποκ είναι άκρως δημοφιλής στη Γερμανία μετά και την καθαρή της θέση στο Ουκρανικό, ενώ οι Πράσινοι είναι εκ νέου σε δημοσκοπική άνοδο, φλερτάροντας και πάλι με το 20%. Η ίδια, στο παρελθόν, έχει επικρίνει έντονα την Τουρκία κυρίως για παραβιάσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ οι Πράσινοι είχαν βάλει ρήτρα στο κείμενο του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού να σταματήσουν τις παραδόσεις όπλων σε τρίτες χώρες, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Εχει, δε, ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι, ερχόμενη από το Πακιστάν, η κυρία Μπέρμποκ πρώτα θα βρεθεί στη Αθήνα και την επομένη θα πάει στην Τουρκία για συνάντηση με τον ομόλογό της Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Ραντεβού των Βαλκανίων
Το ραντεβού της Θεσσαλονίκης την Παρασκευή, πάντως, είναι μείζον και για έναν ακόμη λόγο για το Μέγαρο Μαξίμου. Σε αυτό είναι προσκεκλημένη και η Τουρκία. Σημειώνεται ότι οι Τούρκοι ενημέρωσαν σήμερα ότι αντιπροσωπεία τους θα παραστεί στη Σύνοδο της ΝΑ Ευρώπης την Παρασκευή. Επικεφαλής της αποστολής θα είναι ο υφυπουργός Εξωτερικών Φαρούκ Καϊμακτσί.
Πέρυσι, στην αντίστοιχη Σύνοδο που είχε γίνει στην Αττάλεια, τη χώρα μας είχε εκπροσωπήσει ο υφυπουργός Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης, ενώ προ ημερών ο Τούρκος πρόεδρος προειδοποίησε βουλευτές και υπουργούς ότι «κόβονται» όλες οι διμερείς επαφές με τους Ελληνες.
Αντιθέτως, για το Μέγαρο Μαξίμου μεγαλύτερη σημασία έχει η έλευση σειράς ηγετών των Βαλκανίων και της ΝΑ Ευρώπης στη Θεσσαλονίκη, κάτι που αναβαθμίζει το διεθνές στάτους της συμπρωτεύουσας. Η έλευση του κ. Σολτς ανεβάζει το πρεστίζ της συνάντησης, ενώ ανοιχτό είναι να έρθει και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Πριν από την έναρξη των εργασιών της Συνόδου, ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να παραθέσει γεύμα σε ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων, όπως ο κ. Εντι Ράμα της Αλβανίας, ο κ. Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι της Βόρειας Μακεδονίας, ο κ. Μίλο Τζουγκάνοβιτς του Μαυροβουνίου και η κυρία Βιόσα Οσμάνι του Κοσόβου, ενώ εκκρεμούν ακόμα επιβεβαιώσεις. Το βράδυ, βεβαίως, θα υπάρξει επίσημο δείπνο, όπου θα δώσουν το «παρών» ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Κίριλ Πέτκοφ, ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάντερ Βούτσιτς, ενώ στη Θεσσαλονίκη έως τώρα έχουν προγραμματίσει να παρευρεθούν ο Σλοβένος πρόεδρος Μπόρουτ Παχόρ, ο Ρουμάνος πρωθυπουργός Νικολάε Τσούκα, η Μολδαβή πρόεδρος Μάγια Σάντου, που υπέγραψε την αίτηση της χώρας της για ένταξη στην Ε.Ε., ενώ θα έρθουν και οι τρεις ηγέτες της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Και μπορεί η Τουρκία να διεκδικεί αναβαθμισμένο διεθνή ρόλο λόγω της στάσης της στον πόλεμο στην Ουκρανία, η ένταση, όμως, που επιλέγει με την Ελλάδα ίσως την απομονώσει από ένα σημαντικό ραντεβού για την ευρύτερη περιοχή, του οποίου η ίδια υπήρξε οικοδέσποινα την προηγούμενη χρονιά.
