Ενεργειακή κρίση: «Μισό» βήμα από την Ευρώπη για όριο τιμών στο αέριο

Ένα...δειλό βήμα προς τα εμπρός για μια παρέμβαση στις τιμές του αερίου έκανε χθες η Κομισιόν με τις προτάσεις που παρουσίασε για την ενεργειακή κρίση, αν και η βασική μάχη θα δοθεί στη Σύνοδο Κορυφής που ξεκινά αύριο Πέμπτη στις Βρυξέλλες. Πλαφόν, βεβαίως, στη χονδρική τιμή του αερίου δεν είναι στην ευρωπαϊκή ατζέντα, αν και στην Αθήνα αποτιμούν κατ' αρχάς θετικά το γεγονός ότι η πρόταση της Επιτροπής ενσωματώνει δύο βασικές εκ των ελληνικών προτάσεων, δηλαδή τον μηχανισμό διόρθωσης τιμών στο χρηματιστήριο ενέργειας TTF και τον περιορισμό των διακυμάνσεων στις αγορές παραγώγων ενέργειας.

Ο εν λόγω μηχανισμός, βεβαίως, έχει προσωρινά χαρακτηριστικά, ως τον Μάρτιο του 2023, ενώ θα ενεργοποιείται εφόσον είναι απαραίτητο. Σημειωτέον, θεωρείται δύσκολο οι Ευρωπαίοι ηγέτες να πάρουν απόφαση για τη δημιουργία του εν λόγω μηχανισμού, συνεπώς και πάλι η μπάλα θα περάσει στους υπουργούς Ενέργειας, οι οποίοι θα «κλειδώσουν» τις τελικές αποφάσεις και θα εξουσιοδοτήσουν την Κομισιόν να δρομολογήσει αυτόν τον μηχανισμό. Ο εν λόγω μηχανισμός διόρθωσης, εφόσον ενεργοποιηθεί, θα καθιερώσει, σε προσωρινή βάση, ένα δυναμικό όριο ανώτατης τιμής για τις συναλλαγές στο χρηματιστήριο TTF. Έτσι, οι συναλλαγές σε τιμή υψηλότερη από το δυναμικό όριο δεν θα επιτρέπεται να πραγματοποιούνται και αυτό εκτιμάται ότι θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση της ακραίας μεταβλητότητας των τιμών. Σύμφωνα με πληροφορίες του protothema.gr, η αναφορά στο δυναμικό όριο ανώτατης τιμής είναι ελληνικής έμπνευσης και επιμονής, με τον σύμβουλο του πρωθυπουργού για τα ενεργειακά Νίκο Τσάφο να εμπλέκεται στις ευρωπαϊκές διεργασίες όλες τις προηγούμενες εβδομάδες.

Στην ελληνική πλευρά, βεβαίως, αντιλαμβάνονται ότι η πρόταση της Κομισιόν δεν λύνει το πρόβλημα των τιμών, αλλά θεωρούν ότι γίνεται μια αρχή. Σε αυτή τη φάση, δε, υπάρχει momentum για μια συντονισμένη, ευρωπαϊκή παρέμβαση, εξ ου και ο κ. Μητσοτάκης προσέρχεται στη Σύνοδο Κορυφής με διάθεση μάχης, καθώς η πληροφορία που μεταδίδεται είναι ότι η Γερμανία αλλάζει σταθερά άποψη ως προς την έκταση της ευρωπαϊκής παρέμβασης για την ενέργεια. Σημειωτέον, την ερχόμενη εβδομάδα, στις 27 του μήνα, έρχεται στην Αθήνα ο Γερμανός
Καγκελάριος Όλαφ Σολτς.

Με βάση το σχέδιο της Κομισιόν, πάντως, μετά τον Μάρτιο του 2023 θα τεθεί σε εφαρμογή ένα νέο σύστημα τιμολόγησης, το οποίο θα ενσωματώνει παρέμβαση στο κόστος του υγροποιημένου αερίου (LNG) και, άρα, θα έχει ως αποτέλεσμα μια νέα λογική στον μηχανισμό του TTF. Κανείς, πάντως, δεν μπορεί να πει με ασφάλεια πώς θα λειτουργήσει η αγορά του αερίου τους πρώτους μήνες του 2023, όταν θα πρέπει να γίνουν ξανά προμήθειες και να γεμίσουν εκ νέου οι αποθήκες.

Οι κοινές αγορές και η μείωση κατανάλωσης

Στην Αθήνα, παράλληλα, υποδέχονται κατ' αρχάς θετικά και το σκέλος του ευρωπαϊκού σχεδίου για κοινές προμήθειες αερίου, όπως εγκαίρως είχε μεταδώσει το protothema.gr από την Κυριακή. Αυτό που η Κομισιόν προτείνει είναι ένας πάροχος υπηρεσιών να συγκεντρώνει τα αιτήματα ζήτησης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ομαδοποιώντας τις ανάγκες εισαγωγής αερίου και αναζητώντας προσφορές στην αγορά που να ανταποκρίνονται στη ζήτηση. Η Κομισιόν προτείνει την υποχρεωτική συμμετοχή των κρατών μελών για τη συγκέντρωση τουλάχιστον του 15% των αποθεμάτων αερίου που επιδιώκουν να αποθηκεύσουν, ένα μέτρο που θεωρητικά θα βοηθήσει τις μικρότερες χώρες και τις ευρωπαϊκές εταιρίες που δεν είναι σε τόσο ευνοϊκή θέση ως αγοραστές, για να έχουν πρόσβαση σε ικανοποιητικούς όγκους αερίου και σε πιο «κανονικές» τιμές.

Ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι, μετά από διαβουλεύσεις, φαίνεται πως από την πρόταση της Κομισιόν απουσιάζει η υποχρεωτικότητα για μείωση της κατανάλωσης του αερίου από τα κράτη-μέλη κατά 15%, καθώς αυτό που ισχύει σήμερα είναι ο στόχος μείωσης σε αυτό το ποσοστό, αλλά εθελοντικά. Όπως υπογραμμίζουν αρμόδιες πηγές, ένα υποχρεωτικό όριο ίσως και να μην είναι απαραίτητο, μιας και η κατανάλωση αερίου μειώθηκε πανευρωπαϊκά τους προηγούμενους μήνες με αυτούς τους ρυθμούς.

Αυτό που μένει να διασαφηνιστεί περαιτέρω και αναμένει η Αθήνα, επίσης, είναι πώς θα λειτουργούν οι κανόνες αλληλεγγύης, ώστε να μην υπάρχουν ευρωπαϊκά κράτη που μπορεί να «ξεμείνουν» από αέριο. Η υποχρέωση παροχής αλληλεγγγύης θα επεκταθεί και σε μη συνδεδεμένα κράτη-μέλη που έχουν εγκαταστάσεις LNG, εφόσον, βεβαίως, υπάρχει τρόπος μεταφοράς στο κράτος που το χρειάζεται. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα και η Βουλγαρία έχουν μια συμφωνία συνεργασίας για χρήση της Ρεβυθούσας για την εξυπηρέτηση των αναγκών και της γείτονος με φορτία LNG που μεταφέρονται μέσω του ελληνικού δικτύου και φτάνουν στον αγωγό IGB.




Ειδήσεις σήμερα:

Κρύο και πείνα «επιστρατεύει» ο Πούτιν, με φόντο την τελική σύγκρουση στην Ουκρανία

Καιρός: Άνοδος της θερμοκρασίας σήμερα και βοριάδες 6 μποφόρ στο Αιγαίο

Τζίτζι Χαντίντ: «Πάσχω από το σύνδρομο του απατεώνα»