Ο πρωθυπουργός σχεδιάζει τις επόμενες κινήσεις με ορίζοντα τις πρώτες κάλπες που δρομολογούνται για Κυριακή των Βαΐων, 9 Απριλίου - Μέχρι τις 20 Ιανουαρίου στη δημοσιότητα η σύνθεση των περισσοτέρων ψηφοδελτίων
Με το πλεονέκτημα το οποίο τους παρέχει η πρωτοφανής -τηρουμένων των αναλογιών- δημοσκοπική αντοχή, η οποία αποτυπώνεται και στις πλέον φιλικές προς την αντιπολίτευση έρευνες της κοινής γνώμης, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και το επιτελείο του επιδιώκουν να μετατρέψουν την προεκλογική μάχη που ξεκίνησε, σε μαραθώνια κούρσα, στην οποία θα δοκιμαστούν οι δυνάμεις όλων των δρομέων. Κοινή συνισταμένη των σχεδιασμών που γίνονται στο παρασκήνιο αλλά και των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται στο προσκήνιο αποτελεί ότι η αλλαγή του χρόνου και η έλευση του 2023 συνιστά την ουσιαστική αφετηρία για την αντίστροφη μέτρηση προς τις κάλπες, από τις οποίες όλα δείχνουν ότι μας χωρίζουν 100 ημέρες.
Αν και επίσημες ανακοινώσεις δεν προβλέπεται να γίνουν άμεσα, οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις που έχουν μοιραστεί με το «ΘΕΜΑ» αξιόπιστες πηγές, οι οποίες έχουν γνώση των σχεδίων που καταστρώνονται στο Μέγαρο Μαξίμου και στην Πειραιώς, επιμένουν ότι η επικρατέστερη ημερομηνία για την πρώτη κάλπη εξακολουθεί να είναι η Κυριακή των Βαΐων, 9 Απριλίου.
Υπό αυτή τη συνθήκη, η επαναληπτική κάλπη, η οποία θεωρείται πολύ πιθανό ότι θα απαιτηθεί να στηθεί, λόγω του ότι δεν θα προκύψει βιώσιμο κυβερνητικό σχήμα, εξαιτίας της απλής αναλογικής, θα πρέπει να υπολογίζεται για την Κυριακή 21 Μαΐου. Για να ισχύσει το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, η τυπική διάλυση της Βουλής και η προκήρυξη των εκλογών θα πρέπει γίνουν μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου. Νωρίτερα, ωστόσο, αναμένεται να έχει κορυφωθεί η προεκλογική προετοιμασία της κυβερνητικής παράταξης, καθώς οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι μέχρι τις 20 Ιανουαρίου θα δοθούν στη δημοσιότητα ολοκληρωμένες οι περισσότερες από τις λίστες με τα πρόσωπα που θα στελεχώσουν τα ψηφοδέλτια της Ν.Δ.
Αθόρυβα και χωρίς τυμπανοκρουσίες, η «γαλάζια» τρόικα των συνεργατών του πρωθυπουργού που έχει επιφορτιστεί με το συγκεκριμένο καθήκον, δηλαδή ο γραμματέας του κόμματος Παύλος Μαρινάκης, ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ Γιάννης Μπρατάκος και ο σύμβουλος του πρωθυπουργού Θανάσης Νέζης, «έχει κλείσει τα περισσότερα κουτάκια στα ψηφοδέλτια όλης της χώρας» και, όπως λένε οι γνωρίζοντες, αναμένει να τα παρουσιάσει τις επόμενες δύο εβδομάδες στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος είναι ενημερωμένος για τα κριτήρια αξιολόγησης, αλλά θα έχει τον τελικό λόγο. Η συγκεκριμένη τριάδα προετοιμάζει και τις εξορμήσεις του πρωθυπουργού στην περιφέρεια που θα γίνουν το προσεχές διάστημα και θα έχουν ως σταθμούς τη Λάρισα, την Κοζάνη, την Κομοτηνή και τα Ιωάννινα.
Οπως, πάντως, υποστηρίζουν στελέχη από το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου, στο διάστημα που απομένει μέχρι να διαλυθεί επισήμως η Βουλή, τα κυβερνητικά στελέχη αλλά και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επιχειρήσουν να συνδυάσουν την προεκλογική εκστρατεία με τη συνέχιση του κυβερνητικού έργου. «Δεν πρόκειται να κατεβάσουμε τα μολύβια...» είναι η φράση που χρησιμοποιούν αρμόδιοι αξιωματούχοι.
Επισημαίνουν μάλιστα ότι στον προγραμματισμό του Υπουργικού Συμβουλίου υπάρχουν τριάντα νομοσχέδια (σ.σ.: βλέπε σχετικό πίνακα στην επόμενη σελίδα), τα περισσότερα από τα οποία θα καταβληθεί προσπάθεια να συζητηθούν και να ψηφιστούν από τη σημερινή κοινοβουλευτική σύνθεση εντός των προσεχών μηνών. Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση θέλει να στείλει το μήνυμα ότι επιλέγει ως βασική προεκλογική της στρατηγική τη θετική ατζέντα, με έμφαση στη σύγκριση των δικών της πεπραγμένων της με εκείνα της προηγούμενης περιόδου όταν την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας είχε ο Αλέξης Τσίπρας.
Ενίσχυση εισοδημάτων
Επιδίωξη του κυβερνητικού επιτελείου στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου είναι να φέρει σε πρώτο πλάνο τη συζήτηση για την κατάσταση στην οικονομία, καθώς στον κύκλο των συνεργατών του πρωθυπουργού επιμένουν ότι παρά τις μεγάλες δυσκολίες με τις οποίες ήρθε αντιμέτωπη η κυβέρνηση, τα επιτεύγματά της είναι ασυγκρίτως μεγαλύτερα από εκείνα της περιόδου των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, κάτι που θα γίνει εμφανέστερο κατά τους πρώτους μήνες του 2023 με τις αυξήσεις των εισοδημάτων. Οπως επισημαίνουν πρωθυπουργικοί συνεργάτες, «σε πείσμα της καταστροφολογίας της αντιπολίτευσης, η ελληνική οικονομία επιδεικνύει μεγάλες αντοχές, διαθέτει ισχυρή δυναμική και διακρίνεται από θετικές προοπτικές».
Το 2023, εξάλλου, ξεκινά με την ευοίωνη απόφαση για αύξηση των συντάξεων, καθώς ύστερα από 12 χρόνια καθήλωσης τα εισοδήματα των απόμαχων της εργασίας θα παρουσιάσουν την πρώτη θετική αναπροσαρμογή, που θα φτάσει μάλιστα στο διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό του 7,75%.
Ειδικότερα, με βάση την κοινή υπουργική απόφαση που υπέγραψαν ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, η αύξηση των συντάξεων αφορά 1.724.713 συνταξιούχους. Από αυτούς, το 80% με 85% θα δουν ακέραια την αύξηση της τάξεως του 7,75%, ενώ η συντριπτική πλειονότητα των υπολοίπων θα δει αυξήσεις που θα ξεπερνούν το 7% αναλόγως του ύψους της προσωπικής διαφοράς που διαθέτουν.
Πέραν τούτου, 912.644 συνταξιούχοι θα δουν επιπλέον αύξηση λόγω της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Ενώ και τις προηγούμενες ημέρες, άλλοι 231.655 συνταξιούχοι είχαν ενίσχυση των απολαβών τους μέσω της 4ης ετήσιας αύξησης του νόμου Βρούτση και άλλοι 1.206.624 συνταξιούχοι έλαβαν το έκτακτο οικονομικό βοήθημα των 250 ευρώ. Συγκεντρωτικά, από τον συνδυασμό των μέτρων που ελήφθησαν:
■ Το 94,6% των συνταξιούχων θα έχουν μία, δύο ή και τρεις αυξήσεις στις αποδοχές τους. Διπλές αυξήσεις θα δουν πάνω από 1,3 εκατ. συνταξιούχοι, ενώ ένας στους δύο συνταξιούχους θα λάβει τουλάχιστον μία επιπλέον σύνταξη.
■ Το 83% όσων διαθέτουν μεγάλη προσωπική διαφορά θα έχει αυξήσεις μέσω της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και της καταβολής της ενίσχυσης των 250 ευρώ.
Σειρά στην εισοδηματική αύξηση θα πάρουν το επόμενο διάστημα και οι εργαζόμενοι, καθώς από την 1η Μαΐου θα ισχύσει η νέα αύξηση στον κατώτατο μισθό. Το ποσοστό της αύξησης θα αποτελέσει αντικείμενο διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους και την τελική απόφαση θα λάβει η κυβέρνηση πιθανότατα πριν από το στήσιμο της πρώτης κάλπης. Η εφαρμογή της αύξησης θα γίνει στο ενδιάμεσο μεταξύ των δύο εκλογικών αναμετρήσεων και είναι προφανές ότι η κυβέρνηση θα εξαντλήσει τα όρια του ύψους της αύξησης.
Οχι σε μέτρα τύπου Σάντσεθ
Το κυβερνητικό επιτελείο, στο μεταξύ, απορρίπτει τη λογική των μέτρων για την αναχαίτιση της ακρίβειας τα οποία έλαβε αυτή την εβδομάδα η ισπανική κυβέρνηση του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ και έσπευσε να χαιρετίσει ο ΣΥΡΙΖΑ που προτείνει αντίστοιχες πρωτοβουλίες και στη χώρα μας.
Οπως επισημαίνουν αξιωματούχοι του Μεγάρου Μαξίμου, στην Ισπανία μειώθηκε ο ΦΠΑ κατά 4% έως 5% για συγκεκριμένα είδη διατροφής. Προσθέτουν, όμως, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει μείωση του ΦΠΑ κατά 7% σε όλα τα είδη διατροφής, καθώς και του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα στα κατώτατα όρια, δύο μέτρα που αν εφαρμόζονταν θα είχαν ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 3,5 δισ. ευρώ. Θα επανέφεραν, έτσι, την Ελλάδα σε πρωτογενή ελλείμματα, ενώ την ίδια στιγμή είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν η μείωση του ΦΠΑ θα περνούσε στο σύνολό της στις τιμές που βρίσκουν οι καταναλωτές στο ράφι.
Αντιθέτως, υποστηρίζουν, με το Market Pass που υιοθέτησε η κυβέρνηση, καλύπτοντας το 10% των δαπανών των νοικοκυριών σε σούπερ μάρκετ και άλλα καταστήματα τροφίμων, το αντίστοιχο όφελος πηγαίνει κατά 100% στον καταναλωτή, χωρίς ταυτόχρονα να επιβαρύνεται ο Κρατικός Προϋπολογισμός, αφού το μέτρο χρηματοδοτείται από την έκτακτη εισφορά που επιβάλλεται στις εταιρείες διύλισης καυσίμων.
Σύμφωνα με υπολογισμούς του οικονομικού επιτελείου, μια τετραμελής οικογένεια με δύο παιδιά και μηνιαία δαπάνη σούπερ μάρκετ 520 ευρώ, εξοικονομεί 52 ευρώ. Αντιθέτως, «με την ίδια μηνιαία δαπάνη η ωφέλεια από τη μείωση του ΦΠΑ κατά 7% θα ανερχόταν κατά μέγιστο ποσό σε μόλις 36 ευρώ τον μήνα, ενώ με μείωση του ΦΠΑ 4% σε 21 ευρώ τον μήνα, και αυτά στην υποθετική περίπτωση που θα μείωναν τις τιμές τα καταστήματα τροφίμων, κάτι ιδιαίτερα αμφίβολο από τη στιγμή που αυτή η μείωση είναι οικειοθελής», όπως επισημαίνεται.
Αντικρούοντας τους ισχυρισμούς του ΣΥΡΙΖΑ, που σε όλα τα θέματα παρουσιάζει ως θετικό παράδειγμα την πολιτική της κυβέρνησης Σάντσεθ, αξιωματούχοι του Μεγάρου Μαξίμου επικαλούνται επίσημα στοιχεία που, όπως λένε, δείχνουν ότι οι οικονομικές επιδόσεις της Ελλάδας είναι καλύτερες απ’ αυτές της Ισπανίας, ενώ και σε κοινωνικό επίπεδο η ελληνική κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε πιο αποφασιστικά μέτρα στήριξης.
Ειδικότερα, με βάση τις τελευταίες (φθινοπωρινές) προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
■ Η Ελλάδα κατέγραψε ανάπτυξη 8,4% το 2021, ενώ το 2022 θα κλείσει με ανάπτυξη 6%, ποσοστό που ξεπερνά τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και της Ε.Ε. Σε αντίθεση με την Ισπανία, όπου η ανάπτυξη ήταν 5,5% το 2021 και το 2022 αναμένεται να αγγίξει το 4,5%.
■ Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης στην Ελλάδα έχουν επίσης καλύτερο κοινωνικό αποτύπωμα. Η ανεργία το 2019 στην Ισπανία ήταν 14,1% και στην Ελλάδα 17,9%. Το 2020, δηλαδή τη χρονιά της πανδημίας, η ανεργία αυξήθηκε στην Ισπανία στο 15,5%, ενώ στην Ελλάδα έπεσε στο 17,6%. Το 2021, η ανεργία στην Ελλάδα υποχώρησε κάτω από αυτή της Ισπανίας (14,7% έναντι 14,8%). Και σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, τον Νοέμβριο του 2022 η ανεργία στην Ελλάδα έπεσε στο 11,6%, σχεδόν μία μονάδα κάτω από την ανεργία στην Ισπανία (12,5%).
■ Η Ισπανία έχει σαφώς μικρότερο χρέος, γεγονός που της δίνει προφανώς μεγαλύτερα δημοσιονομικά περιθώρια. Ομως, παρά το γεγονός ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος άγγιζε το 2021 το 194,5% του ΑΕΠ, θα μειωθεί σημαντικά στο 161,9% το 2023 και στο 156,9% το 2024. Η Ισπανία, αντίθετα, το 2021 είχε δημόσιο χρέος 118,3% του ΑΕΠ, το οποίο προβλέπεται ότι θα μειωθεί στο 112,5% το 2023 και στο 112,1% το 2024.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τη στήριξη των πολιτών για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους, σύμφωνα με τελευταία στοιχεία του Ινστιτούτου Bruegel, η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση στην παροχή στήριξης ως ποσοστό του ΑΕΠ, ενώ η Ισπανία βρίσκεται στη 16η θέση.