Κυπριακό: Άνοδο της σκληρής ρητορικής και από τις δύο πλευρές «βλέπει» ο ΓΓ του ΟΗΕ

«Η βιώσιμη ειρήνη στην Κύπρο μπορεί να στηριχθεί μόνο στη βάση μιας σταθερής συμφιλίωσης. Όσο οι δύο κοινότητες παραμένουν χώρια και βασίζονται σε διχαστικά αφηγήματα για να διατυπώσουν την κατανόησή τους για την άλλη, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί μια τέτοια συμφιλίωση», σημειώνει ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, σύμφωνα με το ανεπίσημο έγγραφο της έκθεσης του για την UNFICYP (Ειρηνευτική Δύναμη ΟΗΕ στη Κύπρο). Σύμφωνα με το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ), ο κ. Γκουτέρες εντοπίζει άνοδο της σκληρής ρητορικής και από τις δύο πλευρές και εξασθένηση των προοπτικών για λύση.

Ο ΓΓ αναμένεται να συστήσει στο Συμβούλιο Ασφαλείας την παράταση της θητείας της αποστολής για έξι μήνες, έως τις 31 Ιουλίου 2023.

Η έκθεση της UNFICYP αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα τις επόμενες ημέρες. Σε δύο με τρεις ημέρες αναμένεται, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές στα Ηνωμένα Έθνη να δοθεί και η έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ για τις Καλές του Υπηρεσίες.

Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές του ΚΥΠΕ, ο ΓΓ τονίζει στο ανεπίσημο έγγραφο της έκθεσης πως είναι σημαντικό όλα τα μέρη να επιδείξουν την καλή τους θέληση και να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για τη δημιουργία συνθηκών που ευνοούν μια πολιτική διευθέτηση.

«Αν και υπήρχε κάποια ελπίδα ότι οι δύο πλευρές θα διπλασίαζαν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη συνεργασίας σε πιθανά δικοινοτικά έργα, και με τον τρόπο αυτό θα έχτιζαν περισσότερη εμπιστοσύνη, ανοίγοντας το δρόμο για έναν νέο γύρο συνομιλιών διευθέτησης, αυτές οι ελπίδες διαψεύστηκαν μέσα σε λίγους μήνες. Η άνοδος της σκληρής ρητορικής και από τις δύο πλευρές έχει οδηγήσει σε αυξημένη ακαμψία, ενώ οι προοπτικές για μια αμοιβαία αποδεκτή διευθέτηση εξακολουθούν να εξασθενούν», σημειώνει ο ΓΓ του ΟΗΕ.

Προτρέπει τους ηγέτες «να ενθαρρύνουν πιο άμεσες επαφές και συνεργασία μεταξύ των δύο κοινοτήτων και να παράσχουν συγκεκριμένη υποστήριξη στις πρωτοβουλίες, όπως ζητήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας ως απόδειξη της γνήσιας δέσμευσής τους για λύση».

Όπως σημειώνεται στο ανεπίσημο έγγραφο της έκθεσης «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το νησί αντιμετωπίζει μια πραγματική κρίση δεδομένου του αριθμού των αιτούντων άσυλο, των προσφύγων και των παράτυπων μεταναστών σε σύγκριση με το μέγεθος του πληθυσμού του νησιού. Ωστόσο, η έλλειψη πρόσβασης σε διαδικασίες ασύλου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο συνεχίζει να επιδεινώνει το πρόβλημα και προκαλεί σοβαρή ανησυχία για τα Ηνωμένα Έθνη».

Ο κ. Γκουτέρες απευθύνει έκκληση στις τις δύο πλευρές να συνεργαστούν και να κινητοποιήσουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση της πηγής του προβλήματος για να συζητηθεί το θέμα της παράτυπης μετανάστευσης μέσα από συναντήσεις που διευκολύνουν οι επιτόπιες αποστολές των Ηνωμένων Εθνών και με τεχνική εμπειρογνωμοσύνη από τον εκπρόσωπο του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών.

Σύμφωνα με την έκθεση, το πολιτικό κλίμα μεταξύ των δύο πλευρών χαρακτηρίστηκε από σκληρές θέσεις και την αύξηση της αχρείαστης ρητορικής, στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας και τη μείωση της εμπιστοσύνης του κοινού στην πιθανότητα οι πλευρές να βρουν κοινό έδαφος σχετικά με τις συνομιλίες διευθέτησης.

Κάθε κοινότητα έτεινε να εστιάζει την προσοχή της στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις και στα κοινωνικοοικονομικά ζητήματα, προστίθεται.

Στην έκθεση για την Ειρηνευτική Δύναμη επισημαίνονται δύο σημαντικές πολιτικές εξελίξεις:

Η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή ηγεσία καταδίκασαν την ανακοίνωση στις 16 Σεπτεμβρίου από τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι είχαν άρει τους αμυντικούς εμπορικούς περιορισμούς στην Κυπριακή Δημοκρατία για το οικονομικό έτος 2023 και αντέδρασαν υποσχόμενοι να ενισχύσουν τη στρατιωτική τους παρουσία στο βόρειο τμήμα του νησιού.

Μετά την ανακοίνωση της Κυπριακής Δημοκρατίας για σημαντική αύξηση του στρατιωτικού προϋπολογισμού της, η τουρκοκυπριακή ηγεσία δήλωσε ότι οι εξοπλιστικές δραστηριότητες της ελληνοκυπριακής πλευράς δεν θα παραμείνουν αμφίδρομες.

Στις 19 Σεπτεμβρίου, τουρκοκυπριακή αντιπροσωπεία παρουσίασε στη Γραμματεία ένα σχέδιο εγγράφου πλαισίου που υποτίθεται ότι θα επισημοποιήσει τη σχέση μεταξύ της UNFICYP και των τουρκοκυπριακών αρχών.

Νωρίτερα, ο Ειδικός Αντιπρόσωπος/Αναπληρωτής Ειδικός Σύμβουλος είχε επιτύχει συναίνεση με τους εκπροσώπους των ηγετών για μια φιλόδοξη ατζέντα για την προώθηση μιας σειράς έργων για την αντιμετώπιση ζητημάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες για μελλοντικές συνομιλίες.

Στις τακτικές εβδομαδιαίες συναντήσεις τους, προσπάθησαν να συνεχίσουν να απομονώνουν το έργο των τεχνικών επιτροπών από την ευρύτερη πολιτική δυναμική και δυναμική ασφαλείας σχετικά με το Κυπριακό.

Ως αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών, αναφέρεται, πέτυχαν κάποια πρόοδο, με νέες συμφωνίες στους τομείς του περιβάλλοντος, του πολιτισμού, των οικονομικών και εμπορικών θεμάτων, της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ωστόσο, στο δεύτερο μέρος της περιόδου αναφοράς, το δύσκολο πολιτικό περιβάλλον άρχισε να επηρεάζει τη συνεργασία και να δημιουργεί οπισθοδρομήσεις στις δραστηριότητες ορισμένων τεχνικών επιτροπών.

Ο ΓΓ του ΟΗΕ επισημαίνει ότι στα Βαρώσια, δεν λήφθηκε κανένα μέτρο για την αντιμετώπιση της έκκλησης του Συμβουλίου Ασφαλείας στο ψήφισμά του 2646 (2022) για άμεση ανατροπή των ενεργειών που έγιναν από τον Οκτώβριο του 2020. Η UNFICYP δεν παρατήρησε καμία σημαντική αλλαγή στο 3,5% των Βαρωσίων όπου τον Ιούλιο του 2021 είχε ανακοινωθεί ότι το στρατιωτικό καθεστώς είχε αρθεί στο πλαίσιο της προετοιμασίας για ανακαίνιση· Ωστόσο, η αποστολή έχει περιορισμένη πρόσβαση σε αυτήν την περιοχή. Ο καθαρισμός της βλάστησης, οι ηλεκτρολογικές εργασίες, η πλακόστρωση δρόμων και η κατασκευή περιφράξεων συνεχίστηκαν.

Πολλοί επισκέπτες, Κύπριοι και ξένοι, συνέχισαν να επισκέπτονται τα σημεία της πόλης τα οποία έγιναν προσβάσιμα στο κοινό. Έγιναν πολιτικές ανακοινώσεις σχετικά με το ενδεχόμενο άνοιγμα δημόσιων κτιρίων στα Βαρώσια, το οποίο προκάλεσε ανησυχία στην ελληνοκυπριακή κοινότητα και προκάλεσε επανειλημμένες εκκλήσεις από την αποστολή, τα κράτη μέλη και τους Ελληνοκύπριους να συμμορφωθούν οι Τουρκοκύπριοι και η Τουρκία με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας για τα Βαρώσια, συμπεριλαμβανομένης της εξασφάλισης συστηματικής και αποτελεσματικής παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων από την αποστολή.

Όπως αναφέρεται, η UNFICYP παρατήρησε ότι η ελληνοκυπριακή Εθνική Φρουρά πρόσθεσε 65 νέες μη εξουσιοδοτημένες θέσεις βολής προκατασκευασμένου σκυροδέματος κατά μήκος της γραμμής κατάπαυσης του πυρός, ανεβάζοντας το σύνολο από το 2019 σε περίπου 290. Κατά μήκος της βόρειας γραμμής κατάπαυσης του πυρός προστέθηκαν 8 νέες θέσεις βολής προκατασκευασμένου σκυροδέματος, ανεβάζοντας το σύνολο σε 11. Αυτές οι κατασκευές είναι όλες μη εξουσιοδοτημένες και απεικονίζουν τον κίνδυνο κλιμάκωσης που μπορεί να προκαλέσει κάθε μεμονωμένη παραβίαση.

Η UNFICYP διαμαρτύρεται συνεχώς για τη συνεχιζόμενη στρατιωτικοποίηση των γραμμών κατάπαυσης του πυρός, οι οποίες, μαζί με την ανάπτυξη του φράχτη (συρματόπλεγμα για παρεμπόδιση της παράνομης εισόδου μεταναστών), ενισχύουν την αντίληψη των «σκληρών συνόρων».

Η περιοχή της νεκρής ζώνης διεκδικείται εδώ και καιρό από τις τουρκοκυπριακές αρχές, με τα χρόνια είχε βρεθεί ένας τρόπος λειτουργίας για τη μείωση των εντάσεων. Κατά την περίοδο αναφοράς, ωστόσο, οι τουρκοκυπριακές αρχές υπέβαλαν αιτήματα για νέες διαδικασίες σε συμμόρφωση με τον ισχυρισμό τους για την περιοχή, αγνοώντας το γεγονός ότι η περιοχή αυτή είχε χαρακτηριστεί ως μέρος της νεκρής ζώνης από το 1974.

Πρόσφυγες

Περίπου 61.921 Ουκρανοί υπήκοοι έφτασαν στην Κύπρο μεταξύ 24 Φεβρουαρίου και 30 Οκτωβρίου 2022, εκ των οποίων 17.888 υπέβαλαν αιτήσεις για Προσωρινή Προστασία με περίπου 14.523 να παρέμειναν στην Κύπρο στα τέλη Οκτωβρίου 2022. Η απότομη αύξηση του αριθμού των αιτήσεων ασύλου συνεχίστηκε στο δεύτερο μέρος του έτους με τον αριθμό των αιτήσεων ασύλου που υποβλήθηκαν έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2022 στην Κυπριακή Δημοκρατία να φθάνει τις 16.705, σημειώνοντας αύξηση 93% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και υπερβαίνοντας κατά 26% τον συνολικό αριθμό των αιτήσεων ασύλου που υποβλήθηκαν στην ολόκληρο το 2021.

Η έλλειψη πρόσβασης στις διαδικασίες ασύλου στα σημεία διέλευσης της Πράσινης Γραμμής οδηγεί σε αύξηση των παράτυπων διελεύσεων και θέτει τους αιτούντες άσυλο σε κίνδυνο εκμετάλλευσης. Η στρατολόγηση 300 ένοπλων αστυνομικών που θα περιπολούν κατά μήκος της νότιας γραμμής κατάπαυσης του πυρός αναμένεται να διοριστούν τον Ιανουάριο του 2023.

Ειδήσεις σήμερα

 Σε πρώτο πλάνο το εκλογικό πρόγραμμα της ΝΔ σε ευρεία σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου

Συναγερμός στην περιοχή των Ελληνορώσσων για την εξαφάνιση 14χρονης

Ο Έντουαρντ Νόρτον ανακάλυψε ότι προγιαγιά του ήταν η... Ποκαχόντας