Γνωμοδότηση Ντογιάκου: Οξεία πολιτική και νομική σύγκρουση για τις παρακολουθήσεις

Σφοδρή πολιτική και νομική σύγκρουση πυροδότησε η γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισίδωρου Ντογιάκου, σύμφωνα με την οποία, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, δεν ανήκει στην Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) η αρμοδιότητα να διαχειρίζεται αιτήματα πολιτών που ζητούν να πληροφορηθούν αν υπήρξε παρακολούθηση των τηλεφώνων τους για λόγους εθνικής ασφάλειας και ούτε μπορεί να απευθύνεται γι’ αυτό σε τηλεφωνικούς παρόχους.

Επικαλούμενος τον προσφάτως ψηφισθέντα νόμο (5002 του 2022), ο κ. Νογιάκος γνωμοδότησσε ότι η σχετική αρμοδιότητα αυτή ανήκει πλέον σε Τριμελές Όργανο, που συγκροτείται από δύο εισαγγελικούς λειτουργούς και τον πρόεδρο της ΑΔΑΕ Χρήστο Ράμμο. Ο τελευταίος, ωστόσο, επικαλούμενος το Σύνταγμα, εξέφρασε αντίθετες απόψεις με τις οποίες συντάχθηκαν και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία αντέδρασαν έντονα στις απόψεις του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, τον οποίο επέκριναν.

Όπως αναφέρεται στην πολυσέλιδη εισαγγελική γνωμοδότηση, «η ενημέρωση του πολίτη για τη λήψη του συγκεκριμένου μέτρου άρσεως του απορρήτου σε βάρος του για λόγους εθνικής ασφάλειας έχει ανατεθεί πλέον αποκλειστικά στο Τριμελές Όργανο του άρθρου 4 του νόμου 5002 του 2022, στο οποίο προεδρεύει Εισαγγελικός λειτουργός».

Προστίθεται ότι «ουδείς άλλος φορέας νομιμοποιείται προς τούτο ούτε και προβλέπεται από το Νόμο άλλος τρόπος ή διαδικασία ενημέρωσης». Και ως εκ τούτου, «η ΑΔΑΕ δεν έχει πλέον αρμοδιότητα για έλεγχο στους παρόχους ώστε να απαντήσει σε θιγόμενο ιδιώτη», καθώς, όπως επισημαίνεται «κυριαρχικός είναι ο ρόλος του Τριμελούς Οργάνου, στο οποίο προεδρεύει Εισαγγελικός Λειτουργός και ο Πρόεδρος της ΑΔΑΕ είναι μέλος».

Υπενθυμίζεται ότι, με βάση τον ίδιο νόμο, για να γίνει η ενημέρωση θα πρέπει να έχει παρέλθει τριετία από την ολοκλήρωση της παρακολούθησης.
Στη γνωμοδότηση αναφέρονται οι αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ έτσι όπως προκύπτουν από τον ιδρυτικό της νόμο του 2003 και τονίζεται με έμφαση ότι η Αρχή ιδρύθηκε με συνταγματική διάταξη αλλά το ίδιο το Σύνταγμα ορίζει ότι οι αρμοδιότητες και η λειτουργία της καθορίζονται όχι από το ίδιο, αλλά από κοινό νόμο. «Είναι πρόδηλο», αναφέρεται, «ότι ο νομοθέτης δεν αναγνωρίζει στην ΑΔΑΕ “λευκή επιταγή”».

Πολλές συζητήσεις, εξάλλου, προκαλεί η αποστροφή της γνωμοδότησης που αναφέρεται σε σειρά ποινικών διατάξεων ειδικών νόμων αλλά και του Ποινικού Κώδικα που επισύρουν ποινές ακόμα και δέκα χρόνια κάθειρξη για όσους παραβιάζουν τη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος, μηδέ της ΑΔΑΕ εξαιρουμένης.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ Χρήστος Ράμμος σε ανακοίνωσή του αντέτεινε ότι «κανένα κρατικό όργανο δεν μπορεί να ασκήσει έλεγχο ή εποπτεία στην ΑΔΑΕ». Ο ίδιος τόνισε ότι «η επίμαχη γνωμοδότηση του κ. Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, πέρα από το γεγονός ότι νομικά δεν έχει παράγει καμία απολύτως δέσμευση (ως γνωστόν δέσμευση στην ελληνική έννομη τάξη παράγουν μόνο οι δικαιοδοτικές αποφάσεις των δικαστηρίων), παραβιάζει εξόφθαλμα την ευθέως εκ του Συντάγματος εκπορευόμενη ανεξαρτησία της ΑΔΑΕ, η οποία μέχρι σήμερα είχε πάντοτε γίνει σεβαστή».

Πυρά από Τσίπρα, ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ

Το ζήτημα, ωστόσο, έγινε αντικείμενο σκληρών πολιτικών αντιπαραθέσεων, καθώς ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας σε ανάρτησή του στο Facebook, ανέφερε ότι η «γνωμοδότηση του κ. Ντογιάκου αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος». Σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό, «κανένας νόμος και καμία γνωμοδότηση δεν μπορεί να ακυρώσει το Σύνταγμα και την εκεί οριζόμενη αποστολή της ΑΔΑΕ να ελέγχει και να διασφαλίζει το απόρρητο των επικοινωνιών. Το χειρότερο, όμως, όλων είναι ότι ο κ. Εισαγγελέας δεν στέκεται μόνο στη γνωμοδότηση, αλλά επιχειρεί και να εκφοβίσει τους λειτουργούς της Ανεξάρτητης Αρχής, διατυπώνοντας απειλές περί κάθειρξης όσων τολμήσουν να πράξουν το καθήκον τους και αντισταθούν στην εκτροπή αναζητώντας την αλήθεια».

Ο κ. Τσίπρας πρόσθεσε ότι «οι απειλές αυτές είναι γνωστές και διατυπωμένες από τους ενόχους και όσους τρέμουν την αποκάλυψη των παρανομιών που διέπραξαν, εδώ και μήνες. Ωστόσο μιας και τις επαναλαμβάνει ο κ. Εισαγγελέας, επισημαίνοντας μάλιστα ότι ουδείς άλλος πέραν του θιγόμενου έχει δικαίωμα να αναζητήσει στοιχεία, είναι προφανές ότι οι απειλές αυτές δεν αφορούν μόνο τα στελέχη της ΑΔΑΕ αλλά και εμένα προσωπικά. Αφού ως γνωστόν, έχω καταθέσει από τις 7 Δεκεμβρίου 2022, αίτημα ενώπιον της ΑΔΑΕ προκειμένου να αναζητηθούν στοιχεία σχετικά με την άρση του απορρήτου συγκεκριμένων προσώπων με κρίσιμο ρόλο στο δημόσιο βίο. Αν αυτή η ενέργεια, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, διώκεται ποινικά, του δηλώνω ότι παραιτούμαι της βουλευτικής μου ασυλίας και τον καλώ να προβεί στα νόμιμα σε βάρος μου».
Απευθυνόμενος στον κ. Ντογιάκο, ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ κατέληξε: «Κύριε Εισαγγελέα, Πλατεία Ελευθερίας 1, είναι το γραφείο μου. Σας περιμένω να με συλλάβετε. Ας γνωρίζετε, όμως, τόσο εσείς όσο και όσοι απεργάζονται αυτές τις πρωτοφανείς και κατάφωρα αντισυνταγματικές ενέργειες πως ό,τι και να κάνετε, δεν θα εμποδίσετε την αλήθεια να λάμψει, ούτε θα καταφέρετε να φιμώσετε τη δημοκρατία. Έχει βαθιές ρίζες σε αυτόν το τόπο».

Επικριτικά για την γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου εκφράστηκε και το ΠΑΣΟΚ υποστηρίζοντας ότι «παρεμποδίζει την έρευνα της ΑΔΑΕ, η οποία ως ανεξάρτητη συνταγματική αρχή οφείλει να κάνει απερίσπαστη το έργο της». Όπως ανέφερε το σχόλιο του Γραφείου Τύπου του κόμματος «πρωτίστως, όμως, αποκαλύπτει την αληθινή σκοπιμότητα του πρόσφατου κυβερνητικού νομοθετήματος, ως νομοθετικής παρέμβασης όχι υπέρ της αποκάλυψης της αλήθειας και της ενίσχυσης των θεσμών όπως διαφημίστηκε, αλλά υπέρ της συσκότισης του σκανδάλου των παρακολουθήσεων και της εκ των υστέρων “νομιμοποίησης” των κυβερνητικών αυθαιρεσιών». Το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ αποδίδει στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας «βαριά την ευθύνη για το πλήγμα στους θεσμούς και το Κράτος Δικαίου, επιβεβαιώνοντας καθημερινά πόσο άριστος μιμητής της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ υπήρξε».

Από την πλευρά του, το ΚΚΕ σε σχετική ανακοίνωση ανέφερε ότι «η γνωμοδότηση Ντογιάκου, όχι μόνο υλοποιεί, αλλά και ενισχύει περαιτέρω τον πρόσφατο αντιδραστικό νόμο της Ν.Δ. και συνολικά το “σκοτεινό” θεσμικό πλαίσιο των παρακολουθήσεων, κομμάτι του οποίου είναι βέβαια και η ΑΔΑΕ. Άλλωστε το ΚΚΕ έχει πολύ πικρή πείρα για τον ρόλο της στη συγκάλυψη των υποθέσεων υποκλοπών σε βάρος του».
Σύμφωνα με τον Περισσό, «αποκαλύπτεται πανηγυρικά τόσο ο ρόλος της δήθεν “ανεξάρτητης” δικαιοσύνης, της οποίας η ηγεσία ορίζεται από την εκάστοτε κυβέρνηση, όσο και των δήθεν “ανεξάρτητων” αρχών, που αποτελούν μέρος του προβλήματος, ως το “φύλλο συκής” του θεσμικού βούρκου που έχουν συνδιαμορφώσει όλες οι κυβερνήσεις».

Απάντηση Οικονόμου, ανταπάντηση Τσαπανίδου

Απαντώντας στις επικρίσεις κατά της κυβέρνησης,ο εκπρόσωπος της Γιάννης Οικονόμου εξαπέλυσε βολές κατά του Αλέξη Τσίπρα υποστηρίζοντας: «Ο κ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ συνηθίζουν να τιμούν την Δικαιοσύνη μόνο όταν οι αποφάσεις της είναι σύμφωνες με τις επιδιώξεις τους. Αντίθετα, η Κυβέρνηση σέβεται και τιμά σταθερά την Δικαιοσύνη και την Δημοκρατία: χωρίς ιδιοτελείς προϋποθέσεις, υποσημειώσεις και αστερίσκους. Εμείς σταθερά με τους κανόνες και τους θεσμούς της Δημοκρατίας, ο κ. Τσίπρας συνεχίζει σταθερά να αναζητά ταυτότητα μέσα στην τοξικότητα».
«Θα περιμέναμε από τον κ. Τσίπρα, έναν πρώην Πρωθυπουργό, να αντιλαμβάνεται ότι τέτοιους είδους θεατρινισμοί ταιριάζουν περισσότερο σε κάποιον σαν τον κ. Βαρουφάκη. Τελικά, φαίνεται ότι οι δύο τους εξακολουθούν να μοιάζουν σε πολλά», συμπλήρωσε ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης.
Η εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Πόπη Τσαπανίδου παρέπεμψε τον κ. Οικονόμου στη δήλωση του επικεφαλής της ΑΔΑΕ κ. Ράμμου και πλήθους νομικών επιστημόνων και συνταγματολόγων, που, όπως παρατήρησε, «μιλούν για κατάφωρη παραβίαση της συνταγματικά κατοχυρωμένης ανεξαρτησίας της ΑΔΑΕ». Η ίδια συμπλήρωσε: «Αναρωτιόμαστε, μάλιστα, πώς μπορεί να επιτίθεται στον αρχηγό της αντιπολίτευσης και να επικαλείται σεβασμό στους θεσμούς, τη Δικαιοσύνη και τη Δημοκρατία, την ώρα που η κυβέρνηση που εκπροσωπεί έχει κάνει κουρέλι τα άρθρα του Συντάγματος, βάλλει ευθέως κατά των θεσμών και παρακολουθεί παράνομα πολιτικούς αντιπάλους, υπουργούς, δημοσιογράφους και τους αρχηγούς του στρατεύματος». Και κατέληξε λέγοντας ότι «είναι και ο ίδιος ο κ. Οικονόμου θύμα παρακολουθήσεων από τον παρακρατικό μηχανισμό του κ. Μητσοτάκη».

Ειδήσεις σήμερα:

Πέθανε ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος

Ελληνοτουρκικά: Φρούριο η Κρήτη μετά τις απειλές του Καλίν για τα 12 μίλια

Προκαλεί το Spectator: Αν η Ελλάδα πάρει τα Γλυπτά του Παρθενώνα δεν θα τα επιστρέψει ποτέ