Ο Τσαβούσογλου στις ΗΠΑ - Συνάντηση με Μπλίνκεν για F-16, ΝΑΤΟ και Ελλάδα

Να ρίξει γέφυρες φιλίας με την Ουάσιγκτον στην τελική ευθεία των Προεδρικών εκλογών επιχειρεί η Άγκυρα, καθώς συνάντηση εργασίας με τον επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Άντονι Μπλίνκεν αναμένεται να έχει σήμερα ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ο τελευταίος καλείται να φέρει εις πέρας την επιχείρηση εξομάλυνσης των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας, οι οποίες βρίσκονται σε διαρκή κρίση από το 2017 και εξής, ενώ οξύνθηκαν ακόμη περισσότερο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Μολονότι η Άγκυρα συνέβαλε στην αποφυγή μιας επισιτιστικής κρίσης, διαδραματίζοντας ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στη συμφωνία για τα σιτηρά, ωστόσο, για την αμερικανική διοίκηση η καχυποψία πλεονάζει ως προς τη στενή σχέση που έχουν δομήσει με συστηματικό τρόπο Μόσχα και Άγκυρα, η οποία εντάθηκε τους τελευταίους μήνες σε όλα τα επίπεδα, και κυρίως στο εμπορικό, με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία. Σε ένα άλλο επίπεδο, η διοίκηση Μπάιντεν έχει επιλέξει να κρατά σε απόσταση την Τουρκία και λόγω του αυταρχισμού και της άρνησης σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριων από το καθεστώς Ερντογάν, ενώ δεν κρύβει τη στήριξή της στους Κούρδους μαχητές (YPG) στη Συρία, εξοργίζοντας την Άγκυρα.

Λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη τη γεωστρατηγική της θέση, αλλά και τη συμμετοχή της στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, η Τουρκία εξακολουθεί να παραμένει χώρα με υψηλό ενδιαφέρον για την Ουάσιγκτον, η οποία δυσκολεύεται την ίδια ώρα να ξεπεράσει την προμήθεια του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400 το 2017 από την Άγκυρα, πυροδοτώντας μια αλυσίδα αμερικανικών κυρώσεων προς τη γειτονική χώρα.

«Ζήλος» για την Ελλάδα

Ανάμεσά τους και η «αποπομπή» της Τουρκίας από το πρόγραμμα ανάπτυξης του μαχητικού αεροσκάφους F-35 επόμενης γενιάς, για το οποίο το ελληνικό ενδιαφέρον παραμένει διαρκές, ζωηρό και μια ανάσα, κατά πληροφορίες, από την ικανοποίησή του. Σε περίπτωση, μάλιστα, που οι ΗΠΑ ανάψουν το «πράσινο φως» στην Αθήνα για την απόκτησή του, τότε η ελληνική πλευρά θα εξακολουθεί να διατηρεί την υπεροπλία από αέρος πάνω από το Αιγαίο, ακόμη και αν η γειτονική χώρα κάμψει τις ισχυρές αντιδράσεις μελών του αμερικανικού Κογκρέσου και αποκτήσει -μέσω αγοράς- 40 μαχητικά F-16, αναβαθμίζοντας παράλληλα όσα έχει ήδη στην κατοχή της (79), σε μια συμφωνία που αγγίζει τα 20 δις δολάρια.

Σημειωτέον ότι σθεναρή αντίσταση στον εξοπλισμό της Τουρκίας με αμερικανικά μαχητικά F-16 λόγω των παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου προβάλλει ο επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Μενέντεζ (ο οποίος διατηρεί δικαίωμα βέτο), αν και ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών εμφανίστηκε βέβαιος -λίγο πριν την αναχώρησή του για την Ουάσιγκτον- ως προς την παράκαμψη των αντιρρήσεων του Γερουσιαστή, «φωτογραφίζοντας» τον ως «έναν γερουσιαστή (σ.σ.που) προβάλλει συνεχώς αντιρρήσεις». Παραδεχόμενος, όμως, τη δυσκολία υπέρβασης του τρόπου λειτουργίας του Κογκρέσου απέναντι στα σχέδια της Άγκυρας «στην επίσημη ανακοίνωση ξέρετε πως λειτουργεί το αμερικανικό Κογκρέσο. Και μπορεί με πιθανότητα 50 με 51% να αρνηθεί την αίτηση του προέδρου. Εάν συμβεί αυτό, ο πρόεδρος το στέλνει ξανά. Αυτή τη φορά πρέπει να απορριφθεί κατά τα 3/2 ως επί το πλείστον. Είναι μια πρακτική άνευ προηγουμένου στην αμερικανική ιστορία» περιέγραψε ο κ. Τσαβούσογλου αναφορικά με το τυπικό έγκρισης της συμφωνίας, η οποία σε κάθε περίπτωση προσκρούει στους όρους του Γερουσιαστή Μενέντεζ, με πρώτο αυτόν της διακοπής των υπερπτήσεων Τουρκικών μαχητικών πάνω από τον ελληνικό εναέριο χώρο.

Παρόλα αυτά, «καταλήξαμε σε συμφωνία με την κυβέρνηση (σ.σ. Μπάιντεν) και είναι σημαντικό ότι η κυβέρνηση τόνισε ότι η συμφωνία δεν είναι σημαντική μόνο για την Τουρκία αλλά και για το ΝΑΤΟ», δήλωσε σχετικά ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε δημοσιογράφους, προσθέτοντας -ως αστερίσκο- πως «εάν η διοίκηση παραμείνει σταθερή… τότε δεν θα υπάρξει πρόβλημα».

Η ατζέντα

Εκτός από τη συμφωνία για το εξοπλιστικό πρόγραμμα, κατά τη σημερινή συνάντηση Μπλίνκεν -Τσαβούσογλου, η οποία πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου ΗΠΑ-Τουρκίας, «θα συζητηθούν όλες οι πτυχές των διμερών σχέσεων και θα πραγματοποιηθεί ανταλλαγή απόψεων για περιφερειακά ζητήματα» σύμφωνα με το Τουρκικό ΥΠΕΞ, ενισχύοντας έτσι τις πληροφορίες που θέλουν τον κ. Τσαβούσογλου να θέτει επί τάπητος και ζητήματα ελληνικού ενδιαφέροντος, ιδίως όταν ο Τουρκικός Τύπος εμφανίζεται ιδιαίτερα ενοχλημένος τις τελευταίες ημέρες από την στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην Ελλάδα. Βέβαιη για την συμπερίληψη της αμερικανικής στήριξης προς την Αθήνα στην ατζέντα της συνάντησης εμφανίζεται η εφημερίδα «Hurriyet», τη στιγμή που η Άγκυρα εντείνει την πίεση προς την Ουάσιγκτον αναφορικά με το βέτο της στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, το οποίο αναδεικνύεται στο ισχυρότερο διαπραγματευτικό χαρτί του Τούρκου Προέδρου προς την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, σύμφωνα και με τη «Wall Street Journal».

Ταυτόχρονα, η απόκτηση των νέων μαχητικών F-16 από την Άγκυρα, εάν αυτή ευοδωθεί, εκτιμάται ότι αποτελεί διακαή πόθο του καθεστώτος Ερντογάν λίγους μήνες πριν από τις Προεδρικές εκλογές στη γειτονική χώρα, προκειμένου να συσπειρώσει το εκλογικό του ακροατήριο, προσθέτοντας στο βασικό προεκλογικό αφήγημα περί αναβάθμισης του περιφερειακού ρόλου της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή. Το προεκλογικό κλίμα στη γειτονική χώρα, όμως, φαίνεται να προβληματίζει σοβαρά τους Αμερικανούς αξιωματούχους, με τον επικεφαλής του Στειτ Ντιπάρτμεντ να ανταποδίδει την επίσκεψη του Τούρκου ΥΠΕΞ, πραγματοποιώντας κατά πληροφορίες επίσκεψη σε Ελλάδα, Τουρκία και Ισραήλ μεταξύ 20-22 Φεβρουαρίου. Ήδη, αυστηρή προειδοποίηση προς την Άγκυρα απηύθυνε χθες η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ, προειδοποιώντας την τουρκική πρεσβεία στο Βερολίνο για το ενδεχόμενο να υπάρξουν συνέπειες, εάν Τούρκοι πολιτικοί παραβαίνουν τους κανόνες στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας τους στη Γερμανία. Αφορμή για την παρέμβαση Μπέρμποκ υπήρξε η εμφάνιση βουλευτή του κυβερνώντος ΑΚΡ σε τζαμί των «Γκρίζων Λύκων», όπου μιλούσε για εξόντωση Κούρδων και Γκιουλενιστών.

«Εάν οι Τούρκοι εκπρόσωποι δεν παίζουν σύμφωνα με τους κανόνες, θα πρέπει να εξετάσουμε τις συνέπειες. Εμφανίσεις όπως αυτή του τούρκου βουλευτή στο Νόις δεν πρέπει να επαναληφθούν. Το μίσος και η ρητορική μίσους δεν έχουν θέση στη Γερμανία» σχολίασε η κ. Μπέρμποκ σε ανάρτησή της στο Twitter, υπενθυμίζοντας ότι «αναμφισβήτητα οι εκδηλώσεις ξένων προεκλογικών εκστρατειών έπρεπε να λάβουν έγκριση». «Εάν οι Τούρκοι εκπρόσωποι δεν ακολουθήσουν τους κανόνες του παιχνιδιού, πρέπει να εξετάσουμε τις συνέπειες», κατέληξε, στέλνοντας ένα πρώτο, ηχηρό μήνυμα στην Άγκυρα.

Εκτός από τις προειδοποιήσεις ενόψει των Προεδρικών εκλογών, αφενός το ενδεχόμενο κατάρρευσης των κυρώσεων κατά της Ρωσίας από την εμπορική διευκόλυνση της Τουρκίας και αφετέρου η πιθανότητα περαιτέρω σύσφιξης των σχέσεων Μόσχας – Άγκυρας δεν αφήνουν ασυγκίνητη την Ουάσιγκτον, σε μια στιγμή που η Τουρκία επιχείρησε να προσεγγίσει – για πρώτη φορά μετά από δέκα χρόνια- τη Συρία τον περασμένο μήνα, με τη συμβολή της Ρωσίας. Ιδίως όταν μια εκτεταμένη, τουρκική επιχείρηση στη βόρεια Συρία κατά των Κούρδων μαχητών θα μπορούσε να κλονίσει ακόμη περισσότερο τις εύθραυστες ισορροπίες στην περιοχή, υποβοηθώντας έτσι το Ισλαμικό Κράτος.



Ειδήσεις σήμερα:

Η νομπελίστρια ειρήνης Μαρία Ρέσα αθωώνεται στη δίκη της για φοροδιαφυγή

Survivor All Star: Οι τέσσερις του τάκου και η… βόμβα της Μαριαλένας – Δείτε βίντεο

Ο Πούτιν τερματίζει σειρά συμφωνιών με το Συμβούλιο της Ευρώπης