Κύπρος: Το παρασκήνιο της απόφασης του ΔΗΣΥ για ψήφο κατά συνείδηση
Οι διαφορετικές απόψεις και οι εντάσεις
Μανώλης Καλατζής - Λευκωσία
Ψήφος κατά συνείδηση και υπεύθυνη αντιπολίτευση απέναντι σε μια κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη ή Ανδρέα Μαυρογιάννη τάχθηκε χθες κατά πλειοψηφία το Πολιτικό Γραφείο του Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔΗΣΥ) της Κύπρου.
Η συνεδρίαση ήταν επεισοδιακή με εντάσεις που σε κάποιες περιπτώσεις έγιναν ακόμα και προπηλακισμοί κατά στελεχών του κόμματος που είχαν διατυπώσει δημοσίως τη θέση ότι πρέπει να στηριχθεί η υποψηφιότητα του Νίκου Χριστοδουλίδη. Έξω από την αίθουσα που συνεδρίαζε το Πολιτικό Γραφείο και το Διευρυμένο Πολιτικό Γραφείο του ΔΗΣΥ (περίπου 200 άτομα), είχαν συγκεντρωθεί οπαδοί του κόμματος, με σκοπό να ασκήσουν πιέσεις προς τη κατεύθυνση αποδοχής πρότασης για ψήφο κατά συνείδηση στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών τη Κυριακή.
Στο τέλος της συνεδρίας διαβάστηκε κοινή δήλωση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη και του Προέδρου του ΔΗΣΥ,
Αβέρωφ Νεοφύτου, στην οποία διατυπωνόταν η εισήγηση για κατά συνείδηση ψήφο. Η κοινή δήλωση είχε συνταχθεί χθες το πρωί σε συνάντηση Αναστασιάδη – Νεοφύτου, η οποία επίσης δεν ήταν ομαλή καθώς οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Κύπριος Πρόεδρος θα επιθυμούσε την στήριξη του Νίκου Χριστοδουλίδη και τη συμμετοχή του ΔΗΣΥ στη νέα κυβέρνηση, ενώ ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, έβλεπε με καλό μάτι την στήριξη του Ανδρέα Μαυρογιάννη. Κατέληξαν ωστόσο στη Σολομώντεια θέση, για κατά συνείδηση ψήφο, κάτι που είναι αμφίβολο αν θα επηρεάσει καθοριστικά τον τρόπο με τον οποίο θα ψηφίσουν τη Κυριακή οι ψηφοφόροι του κόμματος.
Η επίσημη θέση
Σε ανακοίνωση που εκδόθηκε ο ΔΗΣΥ Αναφέρει:
«Ο Δημοκρατικός Συναγερμός, τιμώντας τις αρχές και αξίες που τον καθιέρωσαν σαν την πιο σταθερή και αξιόπιστη πολιτική δύναμη της πατρίδας μας και μετά και το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών, αξιολόγησε τις δυο υποψηφιότητες που βρίσκονται ενώπιον των πολιτών και αποφάσισε τα ακόλουθα:
A) Τη μη συμμετοχή του Δημοκρατικού Συναγερμού σε οποιοδήποτε κυβερνητικό σχήμα προκύψει από το δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.
Ο ΔΗΣΥ, σεβόμενος πλήρως την ετυμηγορία του λαού, αναλαμβάνει την ευθύνη του ως η υπεύθυνη και δημιουργική αντιπολίτευση του τόπου. Πορεύεται αυτόνομος, υπερασπίζεται τις αρχές του και προασπίζει τις κατακτήσεις και τις προοπτικές του λαού μας.
Κλείσιμο
Αταλάντευτες προτεραιότητές μας είναι η λύση του Κυπριακού προβλήματος, ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της χώρας, η εμβάθυνση των στρατηγικών σχέσεων με κράτη της περιοχής και με τις ΗΠΑ, η ισχυρή οικονομία και δημοσιονομική πειθαρχία, η αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων, η προώθηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, η εφαρμογή του σχεδίου Κύπρος_ το Αύριο, η εξασφάλιση της αξιοπρέπειας του κάθε πολίτη και η αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου του συνόλου του λαού.
Β) Ο Δημοκρατικός Συναγερμός είναι πολιτική παράταξη αποτελούμενη από ελεύθερους ανθρώπους, των οποίων σέβεται και αναγνωρίζει την ελεύθερη βούληση, άποψη και κρίση.
Από την ώρα που η πρόταση διακυβέρνησης του Δημοκρατικού Συναγερμού δεν βρίσκεται πλέον ενώπιον των πολιτών και η παράταξη από την 1η Μαρτίου θα είναι η μεγάλη και υπεύθυνη δύναμη της αντιπολίτευσης, καλούμε τα μέλη και τους φίλους του κόμματος να ζυγίσουν τις επιλογές που έχουν μπροστά τους και να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα κατά συνείδηση, θέτοντας πάντα ως απόλυτη προτεραιότητα το καλώς νοούμενο συμφέρον της πατρίδας.
Η κατά πλειοψηφία απόφαση που λαμβάνεται ως προνοούν οι καταστατικές μας διατάξεις, στέλνει το μήνυμα της αποφασιστικότητας της παράταξης να λειτουργεί πάντοτε προς όφελος της Κύπρου και των πολιτών της. Ταυτόχρονα, υπογραμμίζει την αποφασιστικότητα του Προέδρου και του συνόλου της ηγεσίας του κόμματος για ενδυνάμωση της ενότητας και του πρωταγωνιστικού ρόλου που καλείται ο Δημοκρατικός Συναγερμός να διαδραματίσει στα πολιτικά δρώμενα της πατρίδας μας, έχοντας ως στέρεο υπόβαθρο την διακήρυξη αρχών του, το ιδεολογικό του μανιφέστο, καθώς και τις πολιτικές του».
«Αυθόρμητοι» κλακαδόροι
Στη χθεσινή συνεδρία επρόκειτο να παρευρεθεί ως επίτιμος Πρόεδρος του ΔΗΣΥ και ο Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος τελικώς αποφάσισε να μην πάει, καθώς είχαν διαρρεύσει φήμες ότι θα αποδοκιμαζόταν, λόγω των πληροφοριών ότι στηρίζει την υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη. Στο συνεδριακό κέντρο της Λευκωσίας όπου πραγματοποιήθηκε η συνεδρία του Πολιτικού Γραφείου από νωρίς το απόγευμα βρισκόντουσαν ψηφοφόροι του ΔΗΣΥ, που χειροκροτούσαν τον Αβέρωφ Νεοφύτου και αποδοκίμαζαν ακόμα και με ύβρεις όσους τάσσονταν υπέρ της υποψηφιότητας Χριστοδουλίδη, χαρακτηρίζοντας τους «αποστάτες» και «προδότες». Όλα έδειχναν ότι επρόκειτο για οργανωμένη κατάσταση, με σκοπό να εκφοβιστούν όσα μέλη του Πολιτικού Γραφείου σκόπευαν να υποστηρίξουν την υποψηφιότητα του τέως υπουργού εξωτερικών. Την «οργή» των συγκεντρωμένων δέχθηκε ο υπουργός Παιδείας Πρόδρομος Προδρόμου, ο οποίος δέχθηκε φραστική επίθεση, υπενθυμίζοντας του ότι και ο ίδιος το 2004 είχε προκαλέσει διάσπαση του κόμματος όταν είχε διαφοροποιηθεί από τις αποφάσεις των συλλογικών οργάνων ψηφίζοντας «όχι» στο σχέδιο Ανάν. Μάλιστα μετά το δημοψήφισμα του 2004 είχε δημιουργήσει δικό του κόμμα.
Τρεις επιλογές
Το ερώτημα που θα απαντηθεί την Κυριακή είναι αν οι ψηφοφόροι του ΔΗΣΥ, θα απέχουν από τη ψηφοφορία, ή αν θα ψηφίσουν μαζικά Νίκο Χριστοδουλίδη ή Ανδρέα Μαυρογιάννη.
Το επιχείρημα κατά της στήριξης του Νίκου Χριστοδουλίδη, είναι ότι ενώ υπήρξε στέλεχος του ΔΗΣΥ δε ακολούθησε τις διαδικασίες του κόμματος και αποφάσισε να θέσει υποψηφιότητα για τη προεδρία της Δημοκρατίας, με τη στήριξη των κομμάτων του Κέντρου (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ, Κυνηγών κλπ). Τα κόμματα του Κέντρου ασκούσαν έντονη αντιπολίτευση στη κυβέρνηση Αναστασιάδη χαρακτηρίζοντας την ως τη πλέον διεφθαρμένη που υπήρξε ποτέ στη Κύπρο.
Κατά της υποψηφιότητας Χριστοδουλίδη, λειτουργούν και οι θέσεις που έχουν τα κόμματα του Κέντρου στο Κυπριακό. Θέσεις που χαρακτηρίστηκαν «αχταρμάς», αφού εμπεριέχουν ακόμα και αντικρουόμενες προσεγγίσεις στη μορφή λύσης του εθνικού προβλήματος.
Το επιχείρημα κατά της στήριξης του Ανδρέα Μαυρογιάννη είναι ότι αυτός στηρίζεται από το κομμουνιστικό ΑΚΕΛ και δεν θα μπορούσαν οι δεξιοί ψηφοφόροι του ΔΗΣΥ να συμμετέχουν μαζί με κομμουνιστές σε μια κυβέρνηση επειδή συμφωνούν μόνο στη μορφή λύσης του Κυπριακού. Ο «μπαμπούλας» σε αυτή την περίπτωση είναι οι θέσεις του ΑΚΕΛ στην οικονομία, κάτι που γνωρίζει ο Ανδρέας Μαυρογιάννης ο οποίος έσπευσε να ξεκαθαρίσει πως αν εκλεγεί ο υπουργός Οικονομικών δεν θα προέρχεται από το ΑΚΕΛ. Μάλιστα θα ανακοινώσει και το όνομα του προτεινόμενου υπουργού Οικονομικών πριν τις εκλογές (ίσως σήμερα).
Εκτιμήσεις
Εκτιμήσεις που κάνουν πολιτικοί αναλυτές θεωρούν ως πιθανότερη την εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη, ο οποίος ξεκινάει με ένα +2,5% έναντι του Ανδρέα Μαυρογιάννη. Το γεγονός ότι υπήρξε για δεκαετίες στέλεχος και υπουργός του ΔΗΣΥ, δηλώνοντας μέχρι σήμερα ότι παραμένει στο κόμμα, εκ των πραγμάτων διευκολύνει ψηφοφόρους του κόμματος να τον ψηφίσουν. Εικάζεται επίσης ότι στο Α’ γύρο των εκλογών τη περασμένη Κυριακή, αρκετοί ψηφοφόροι του ΔΗΣΥ ψήφισαν Ανδρέα Μαυρογιάννη για να «τιμωρήσουν» τον Αβέρωφ Νεοφύτου και να τον αφήσουν εκτός δεύτερου γύρου. Αυτοί οι ψηφοφόροι στη μεγάλη τους πλειοψηφία αναμένεται να ψηφίσουν Νίκο Χριστοδουλίδη στο δεύτερο γύρο.
Τη στήριξη τους στην υποψηφιότητα Νίκου Χριστοδουλίδη ανακοίνωσαν οι σύνδεσμοι Αγωνιστών της ΕΟΚΑ 55-59 και των εθελοντών αγωνιστών 63-64, οι οποίοι αποτελούν την ιστορική βάση του ΔΗΣΥ και έχουν έντονη αντιαριστερή τοποθέτηση.
Υπέρ του Νίκου Χριστοδουλίδη τάχθηκε και η μια από δύο μεγάλες συνδικαλιστικές παρατάξεις, η ΣΕΚ, η οποία στεγάζει κατά πλειοψηφία τους δεξιούς εργαζόμενους.
Από την άλλη, την υποψηφιότητα Μαυρογιάννη αποφάσισε να στηρίξει ο πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, ο οποίος ήταν υποψήφιος Πρόεδρος και εξασφάλισε κάτι περισσότερο από το 1%. Υπέρ του Ανδρέα Μαυρογιάννη έχει ταχθεί και η δεύτερη μεγάλη συνδικαλιστική οργάνωση, η ΠΕΟ, που στεγάζει τους αριστερούς εργαζόμενους.
Κρίσιμη είναι η ψήφος των 24.000 ανθρώπων που ψήφισαν στο Α’ γύρο τον υποψήφιο του ΕΛΑΜ (Χρυσή Αυγή Κύπρου). Στη μεγάλη τους πλειοψηφία αναμένεται να κινηθούν προς τον Νίκο Χριστοδουλίδη, θεωρώντας πως δεν θα έπρεπε να κυβερνήσει η αριστερά δια του Ανδρέα Μαυρογιάννη, ο οποίος άλλωστε ξεκαθάρισε ότι δεν θέλει καμία διαβούλευση μαζί τους. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης επίσης δεν συνδιαλέγεται με το ΕΛΑΜ, αν και με δηλώσεις του άφησε ανοικτό κάτι τέτοιο.
Ο Νίκος Αναστασιάδης
Ο απερχόμενος Πρόεδρος της Κύπρου, θα ήθελε να δει ως διάδοχο του τον Νίκο Χριστοδουλίδη, καθώς υπήρξε ο στενότερος συνεργάτης του για μια δεκαετία, ως κυβερνητικός εκπρόσωπος και υπουργός εξωτερικών. Παράλληλα όπως εκτιμούν πολιτικοί αναλυτές, ο Νίκος Αναστασιάδης επιθυμεί να διαφυλάξει την υστεροφημία του και πιστεύει ότι αυτό μπορεί να γίνει με τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Δεν θα ήθελε μετά την αλλαγή κυβέρνησης να ξεκινήσει αποδόμηση της δικής του διακυβέρνησης, για τα θέματα διαφθοράς τα οποία χρεώνονται στον ίδιο. Αυτός είναι και ο λόγος, λένε οι ίδιοι κύκλοι, που φρόντισε να διορίσει ως Γενικό και Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα δύο πρώην υπουργούς του, ώστε να αποφευχθεί η πιθανότητα άσκησης ποινικών διώξεων για μεγάλα σκάνδαλα που συγκλόνισαν τη Κύπρο (Χρυσά διαβατήρια, Παρακολουθήσεις κλπ)
Συνέδριο και ηγεσία
Χθες ο Αβέρωφ Νεοφύτου ανακοίνωσε πως στα μέσα του Μαρτίου θα διεξαχθεί εκλογικό συνέδριο του ΔΗΣΥ, και ο ίδιος θα είναι και πάλι υποψήφιος για την ηγεσία του κόμματος. Κάλεσε μάλιστα και τα υπόλοιπα μέλη της ηγεσίας να θέσουν τον εαυτό τους στη κρίση της βάσης του ΔΗΣΥ, κάτι που αναμένεται να γίνει.
Είναι αμφίβολο αν θα υπάρξει αντίπαλος του κ. Νεοφύτου για την προεδρία του ΔΗΣΥ, αν και η ήττα στις εκλογές έχουν δημιουργήσει τάσεις αμφισβήτησης.
