Καραμανλής για Τέμπη: Υπήρχαν πρωτόκολλα και δικλίδες ασφαλείας αλλά δεν ακολουθήθηκαν
20.03.202318:23
«Λέτε ψέματα» - Σκληρή κόντρα του πρώην υπουργού Μεταφορών με Κατρούγκαλο και Ραγκούση για τον μοιραίο σταθμάρχη
«Δεν θα μπω σε διαδικασία πολιτικής αντιπαράθεσης. Ακούστηκαν νούμερα που δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα. Ποτέ δεν έγιναν έργα 1 δισ. ευρώ στον σιδηρόδρομο επί ΣΥΡΙΖΑ» τόνισε ο πρώην υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, Κώστας Καραμανλής κατά την ομιλία του στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, σήμερα, προσθέτοντας: «Αυτό έχει σημασία τώρα: Εγώ ανέλαβα την πολιτική ευθύνη και σας είπα ξεκάθαρα για ποιο λόγο παραιτήθηκα. Λυπάμαι που το λέω αλλά αυτό δεν έχει γίνει πολλές φορές».
«Το να φλυαρούμε χωρίς στοιχεία δεν βοηθά στον δημόσιο διάλογο» συμπλήρωσε και επεσήμανε: «Ακούστηκε ότι συζητήσαμε εδώ μόνο για την 717. Δεν ισχύει. Η δική μου τοποθέτηση επεκτάθηκε στις παθογένειες του ΟΣΕ, σε προσλήψεις, τι σημαίνει τηλεδιοίκηση, σηματοδότηση, ETCS, τι συμβαίνει στην Ε.Ε., πώς ενοποιήσαμε τις διαδικασίες – νομοσχέδιο που καταψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά σήμερα ο κ. Σπίρτζης παραδέχθηκε πως αυτές οι κατακερματισμένες διαδικασίες ήταν που καθυστερούν τα δημόσια έργα».
Αναφερόμενος σε παλαιότερη δήλωση για την ασφάλεια σιδηροδρομικών γραμμών,o κ. Καραμανλής είπε: «Παίζει και ξαναπαίζει δήλωσή μου αποκομμένη, αναφερόμουν σε ερώτηση του κ. Μεϊκόπουλου για το τοπικό τρενάκι του Πηλίου. Εκεί ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ που πρότεινε τον μουτζούρη να τον αναλάβει ο Δήμος ώστε το τρενάκι να είναι πιο ασφαλές, του είπα ότι το τοπικό δρομολόγιο είναι ασφαλές και κατά την άποψή μου το να παρακάμπτουμε τη ΡΑΣ και τις διαδικασίες είναι απαράδεκτο. Ωραία η μονταζιέρα από την πλευρά της αντιπολίτευσης αλλά δείτε όλο τον διάλογο».
Σχετικά με τον Ισίδωρο Ντογιάκο, ανέφερε: «Ζητάτε την παραίτηση εισαγγελέα Αρείου Πάγου για τον υιό του. Τον γνώριζα από παλιά ως δικηγόρο εκτίμησα τις δυνατότητές του. Όταν ήρθε να εργαστεί στο υπουργείο ο πατέρας του δεν ήταν εισαγγελέας και τώρα που ο πατέρας του ερευνά την υπόθεση ο υιός του δεν είναι συνεργάτης του υπουργείου», συμπληρώνοντας ότι «είχα συναντήσει εργαζόμενους και συνδικαλιστές. Αυτό που τους απασχολούσε ήταν θέματα εργασιακά και συλλογικών συμβάσεων και όχι ασφάλειας του δικτύου».
Επίσης, αναφορικά με τις ευθύνες της ΡΑΣ, τόνισε: «Η ΡΑΣ δεν είναι απλά ρυθμιστής των αγορών σιδηροδρόμων αλλά ο ρυθμιστής της ασφάλειας σύμφωνα με το νόμο. Αν κάποιος έπρεπε να μας ενημερώσει για την ασφάλεια των δικτύων αυτός ο κάποιος ήταν η ΡΑΣ. Αυτό προβλέπει ο νόμος που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ. Δεν κατηγορώ τη διοίκηση της ΡΑΣ σας λέω ποιες είναι οι αρμοδιότητες της ρυθμιστικής αρχής. Είναι ξεκάθαρο τι κάνει η ΡΑΣ και τι το υπουργείο».
Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στον μοιραίο σταθμάρχη της Λάρισας.
«Ακούστηκε ότι ο σταθμάρχης προσλήφθηκε με ρουσφέτι. Ειλικρινά δεν κατανοώ πώς επιχειρείτε να δημιουργήσετε εντυπώσεις με αυτό το θέμα. Ανοίξαμε 18 θέσεις με κινητικότητα και παρουσιάστηκαν 2. Τι ρουσφέτι είναι αυτό; Ο νόμος περι κινητικότητας δεν έχει περιορισμό ούτε ο κανονισμός του ΟΣΕ» είπε ενώ ακολούθησε ένας έντονος διάλογος μεταξύ του Κώστα Καραμανλή, του Γιώργου Κατρούγκαλου και του Γιάννη Ραγκούση.
Κατρούγκαλος: Μην λέτε ψέματα!
Καραμανλής: Μας κρίνουν αυτοί που μας βλέπουν.
Κατρούγκαλος: Αφήστε με να σας εξηγήσω γιατί λέτε ψέματα.
Ραγκούσης: Έως 48 έτη προβλέπεται για μετάταξη. Λέτε ψέματα. Δεν μπορείτε να λέτε ότι δεν υπήρχε ηλικιακό όριο!
Καραμανλής: Να συνεχίσω, σας παρακαλώ...
Ραγκούσης: Να μην συνεχίσεις να λες ψέματα.
Καραμανλής: ...πώς εκπαιδεύτηκε ο σταθμάρχης. Η εκπαίδευσή του διήρκησε πάνω από 6 μήνες. Ίδιες διαδικασίες που ίσχυαν επι ΣΥΡΙΖΑ. Πέρασαν θεωρητικές και πρακτικές εξετάσεις με διαδικασία εγκεκριμένη από την ΡΑΣ. Η εκπαίδευση έγινε κανονικά, δεν υπήρξε πρόβλημα για μετατάξεις γιατί ο νόμος για κινητικότητα δεν προβλέπει όρια ηλικίας.
Ραγκούσης: Δεν υπάρχει αυτό που κάνετε.
Καραμανλής: Οσο και αν φωνάζετε, δεν μπορείτε να αντιστρέψετε την πραγματικότητα. Ο νόμος για την κινητικότητα δεν έχει όριο ηλικίας και ο κανονισμός του ΟΣΕ δεν προβλέπει ηλικιακά όρια
Ραγκούσης: Αυτόν τον κανονισμό τον φτιάξατε μετά την μετάταξη του συγκεκριμένου υπαλλήλου
Καραμανλής: Εγώ δεν έχω φτιάξει κανένα κανονισμό. Η ΡΑΣ με όψιμο τρόπο για το θέμα εκπαίδευσης έρχεται κατόπιν εορτής και λέει ότι η εκπαίδευση ήταν προβληματική. Εχει αντίφαση αυτό. Δεν μπορεί από τη μια να εγκρίνεις το πλαίσιο της εκπαίδευσης και να έρχεσαι μετά το δυστύχημα και να λες ότι η εκπαίδευση δεν είναι καλή.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε τα χρήματα για τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση του έργου. Η Προειδοποιητική επιστολή του πρόεδρου για το σύστημα ασφάλειας δεν θέτει ζήτημα ασφάλειας για την παρούσα κατάσταση αλλά για το μέλλον εφόσον ολοκληρώνονταν τα έργα» πρόσθεσε ο κ. Καραμανλής.
Και συμπλήρωσε: «Έκανα μια ειλικρινή προσπάθεια να κρατήσω τους τόνους όσο πιο χαμηλά γίνεται παρά τις απίστευτες προκλήσεις που έγιναν εδώ μέσα γιατί δεν θα βοηθούσε η πολιτική αντιπαράθεση. Το τι έγινε και τι όχι με την 717 είναι πλέον ξεκάθαρο. Υπήρχαν δικλίδες ασφάλειας και πρωτόκολλα ασφάλειας. Υπήρχαν. Δυστυχώς, το βράδυ εκείνο δεν ακολουθήθηκαν:
- Είχε την δυνατότητα ο σταθμάρχης να χαράξει την διαδρομή ηλεκτρονικά. Αυτό είναι δεδομένο. Επέλεξε να το κάνει χειροκίνητα. Ήταν υποχρέωσή του βάσει κανονισμού καθώς εκεί υπήρχε ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης, τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης. Δεν το έκανε. Εκανε την χαραξη χειροκίνητα το έκανε λάθος έδωσε εντολή παραβίασης κόκκινου σηματοδότηση και έβαλε το τρένο σε λάθος πορεία
- Όφειλε να έχει επικοινωνία με μηχανοδηγούς. Δεν το έκανε
- Δεν εφαρμόστηκε ο Γενικός Κανονισμός Κινήσεως του ΟΣΕ
- Ο σταθμάρχης έβλεπε για 12 λεπτά την πορεία του τρένου και δεν κατάφερε να σταματήσει το μοιραίο
- Το χειρότερο που αποτυπώνει την παθογένεια είναι ότι εκεί έπρεπε να υπάρχουν άλλοι 2 σταθμάρχες εως τις 11, οι οποίοι έφυγαν πιο νωρίς».
«Παραιτήθηκα αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη. Μπορεί να υπάρχουν διοικητικές και διαχειριστικές ευθύνες και θα το κρίνει η δικαιοσύνη και εγώ είμαι στη διάθεση της δικαιοσύνης για να καταθέσω την αποψη μου. Αυτά είναι τα γεγονότα, όπως εγώ τα πιστεύω και τα καταθέτω με ειλικρίνεια» επανέλαβε ο πρώην υπουργός Μεταφορών και Υποδομών και στο τέλος, κατέληξε: «Εγώ θα είμαι παρών στον δημόσιο διάλογο, αποστροφή την οποία οι συμμετέχοντες αποπειράθηκαν να ερμηνεύσουν σαν πιθανή τοποθέτησή μου για το αν διατίθεμαι να διεκδικήσω τη θέση μου στη Βουλή». «Παραλάβαμε το 18% της σύμβασης 717 και το προχωρήσαμε στο 70%»
Νωρίτερα, ο κ. Καραμανλής είχε δηλώσει: «Παραιτήθηκα γιατί στον τομέα της πολιτικής μου εποπτείας συνέβη μια ανείπωτη τραγωδία, γιατί σέβομαι τον ανθρώπινο πόνο. Ούτε είχα, ούτε έχω εξάρτηση από κυβερνητική θέση. Παραιτήθηκα κόντρα στην πολιτική πεπατημένη που θέλει να ζητούνται παραιτήσεις υφισταμένων. Δεν το ακολούθησα. Παραιτήθηκα από τον τόπο της τραγωδίας. Η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης θα μείνει, όμως, κενό γράμμα χωρίς έρευνα για τις πραγματικές ευθύνες και την αντιμετώπιση των σφαλμάτων ώστε να μην ξαναγίνουν τέτοιες τραγωδίες. Είναι χρέος μας να φωτιστεί η αλήθεια και σε αυτό το ιερό χρέος θέλω να συμβάλω σήμερα εδώ και στoν δημόσιο διάλογο».
Τα ψέματα της αντιπολίτευσης για την τραγωδία στα Τέμπη
«Παραλάβαμε το έργο της σύμβασης 717 βαλτωμένο και το προχωρήσαμε από το 18% στο 70%. Δεν παραδόθηκε ποτέ το 67%, ποτέ το 33%, παραδόθηκε λειτουργικό το 18%» είπε ο πρώην υπουργός Μεταφορών για την σύμβαση 717
«Το 2016 υλοποιήθηκε το 32,69% του έργου από το οποίο μόνο το 18% ήταν λειτουργικό. Από το 2017 έως το 2019 δεν γίνεται απολύτως τίποτα. Από το 2019 έως το 2021 έχουμε φτάσει στο 90% της υλοποίησης αλλά στο 70% της πιστοποίησης» πρόσθεσε ο κ. Καραμανλής.
Εξήγησε, δε, ότι «μεταξύ των σταθμών που παρελήφθηκαν την τελευταία τριετία είναι και αυτός της Λάρισας. Παραδόθηκε τον Νομέβριο του 2022 όπως προκύπτει από το έγγραφο διοικητικής παραλαβής» Όπως τόνισε «οι σταθμάρχες υποχρεωτικά πρέπει να χαράσσουν την διαδρομή στον πίνακα τηλεδιοίκησης. Η χειροκίνητη χάραξη επιτρέπεται μόνο δεν λειτουργεί το σύστημα τηλεδιοίκσης».
Τα ψέματα για τη σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη
Στη συνέχεια ο Κώστας Καραμανλής αναφέρθηκε στα ψεύδη όπως είπε, που έχουν ακουστεί το τελευταίο διάστημα όσον αφορά τη σύγκρουση των τρένων στα Τεμπη.
Πρώτο ψέμα, είπε ο κ. Καραμανλής, ότι «αναφέρουν πως στο σταθμό Λάρισας δεν υπήρχε τηλεδιοίκηση. Αυτό δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Διέθετε σύστημα από τον Νοέμβριο του 2022 και χρησιμοποιήθηκε έως τις 22:12 τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου, ήταν σε λειτουργία μια ώρα και κάτι πριν το δυστύχημα. Ο σταθμάρχης και μπορούσε και έπρεπε να χαράξει την διαδρομή ηλεκτρονικά όπως έκαναν οι προηγούμενοι. δυστυχώς δεν το έκανε, τη χάραξε χειροκίνητα και ξέχασε ένα κλειδί. Επειδή λειτουργούσε το τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης μπορούσε να δει το τρένο στη λάθος κατεύθυνση για 12 λεπτά αλλά δυστυχώς δεν το έκανε
Δεύτερο ψεύδος ότι αν λειτουργούσε το σύστημα ΕΤCS το δυστύχημα θα είχε αποτραπεί, είπε ο κ. Καραμανλής εξηγώντας ότι «απο τη στιγμή που ο σταθμάρχης παρέκαμψε το σύστημα και πήγε χειροκίνητα και έδωσε εντολή παραβίασης του κόκκινου σηματοδότη κανένα σύστημα δεν θα σταματούσε την κίνηση του τρένου. Και το ETCS και η σηματοδότηση θα είχε απενεργοποιηθεί. Με το σύστημα αυτό ναι θα είχε περισσότερες δυνατότητες ο σταθμάρχης αλλά δεν ξέρουμε να θα είχε αποτραπεί το δυστύχημα γιατί όλα τα συστήματα καταλήγουν στους ανθρώπους»
«Ισχυρίζονται ότι αν είχαμε ραδιοκάλυψη GSMR θα είχαμε προλάβει το κακό. Ισχυρίζονται από την αξιωματική αντιπολιτευση ότι το σύστημα είχε παραδοθεί. Παραλείπουν να πουν ότι έλειπε η απαραίτητη πριν την χρήση του αξιολόγηση και πιστοποίηση. Τα στάδια προχώρησαν την τελευταία 3ετία με έγκριση και πιστοποιητικό συμμόρφωσης. Το GSMR τέθηκε σε λειτουργία το 2022. Το σύστημα αυτό που υποτίθεται ότι δεν χρησιμοποιείται είναι αυτό που χρησιμοποιήθηκε και ακούσαμε τους διαλόγους που έχουν δοθεί σε δημοσιότητα» πρόσθεσε ο κ. Καραμανλής.
«Ισχυρίζονται στην αξιωματική αντιπολίτευση ότι έως το 2019 υπήρχε κεντρο ελέγχου που θα απέτρεπε το δυστύχημα. Υποθέτω ότι εννοούν το άτυπο κέντρο στην Καρόλου καθώς πύργος ελέγχου δεν υπήρξε ποτέ. Λειτουργεί και σήμερα χωρίς εκπροσώπους της Hellenic Train που είναι ιδιωτική εταιρεία. Σκοπός του κέντρου ήταν να παρακολουθεί τις καθυστερήσεις στα δρομολόγια. Δεν ήταν τίποτε περισσότερο από κέντρο τηλεφωνικής παρακολούθησης των δρομολογίων» συνέχισε ο κ. Καραμανλής.
«Διατείνονται ότι μέχρι το 2019 υπήρχε δεύτερος σταθμάρχης που καταργήθήκε από ΝΔ. Καταθέτω στα πρακτικά βάρδιες του 2017, 2018 και 2019 με έναν σταθμάρχη» συνέχισε όσον αφορά τα ψέματα ο πρώην υπουργός Μεταφορών.
Ειδικα, δε, για το ότι «δήθεν δεν υπήρχαν δικλίδες ασφαλείας απαντώ ότι υπήρχαν αλλά αποδείχθηκαν ανεπαρκείς. Δικλίδα ήταν το τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης που δεν χρησιμοποιήθηκε. Δικλίδα ήταν ο δεύτερος και τρίτος σταθμάρχης που δεν ήταν στις θέσεις τους. Δικλίδα ήταν ο κανονισμός ασφαλείας του ΟΣΕ που δεν εφαρμόστηκε. ήταν τα πρωτόκολλα για το πώς γίνονται οι επικοινωνίες για δρομολόγια που δεν ακολουθήθηκαν. Δικλείδα ασφάλειας ήταν η δυνατότητα να μπορεί ο σταθμάρχης επι 12 λεπτά ότι το τρένο κινείται σε λάθος κατεύθυνση. Δυστυχώς ούτε και αυτό το είδε»
Οι δικλίδες ασφαλείας που δεν εφαρμόστηκαν στις 28 Φεβρουαρίου
Οι αλήθειες για την χρηματοδότηση και τις προσλήψεις
Απαντώντας στα περί δήθεν υποχρηματοδότησης του ΟΣΕ από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ο Κώστας Καραμανλής είπε ότι «αυξήσαμε από 45 σε 75 εκατ. ευρώ την χρηματοδότηση του ΟΣΕ ενώ προβλέψαμε κονδύλια από το Ταμέιο Ανάκαμψης».
Για τον αριθμό των εργαζομένων, δε, είπε ότι «από το 2009 και μετά ο αριθμός εργαζόμενων έβαινε μειούμενος. Πότε ανακόπηκε η πορεία; Το 2022. Εμείς προχωρήσαμε σε διαδικασίες προσλήψεων με διαγωνισμούς ΑΣΕΠ το 2022 και 2023. Διαδικασίες αδιάβλητες και δυστυχώς χρονοβόρες. Το 2015-19 έγιναν μόλις 24 προσλήψεις, επί των δικών μας ημερών έγιαν περισσότερες από 200 προσλήψειες και άλλες 200 με δελτίο παροχής υπηρεσιών. Σε μια περίοδο μείωσης υπαλλήλων από το 2022 άρχισε να αυξάνεται ο αριθμός. Σε μια τόσο οδυνηρή στιγμή για την κοινωνία μας ας συμφωνήσουμε για τα γεγονότα».
Όσον αφορά τη σύμβαση με την Hellenic Train αφού είπε ότι «έχουν ακουστεί σημεία και τέρατα» στη συνέχεια εξήγησε ότι «το 2017 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αποφασίζει να διαγράψει χρέη της ΤΡΑΙΝΟΣΕ προς το δημόσιο ύψους 700 εκατ. ευρώ και στην συνέχεια να την πωλήσει έναντι 45 εκατ. ευρώ. Το 2022 υποχρεώνουμε την ΤΡΑΙΝΟΣΕ να επιβεβαιώνει τα δρομολόγια που εκτελεί να πληρώνει για την χρήση της υποδομής που χρησιμοποιεί».
«Δεν κρύφτηκα ποτέ στην ζωή μου και δεν δίστασα να αναλάβω τις ευθύνες μου. Παραλάβαμε μια σύμβαση στο 18% και την πήγαμε στο 70% δυστυχώς όχι στο 100%. Στον τομέα σιδηροδρόμων προσπαθήσαμε να αντιμετωπίσουμε παθογένειες δεκαετιών. Όμως για να εξαλείφουν απαιτούνται χρόνια. Δεν θα ήμουν συνεπής με τα πιστεύω μου αν θεωρούσα ότι προσωπικά και εγώ δεν φέρω μερίδιο ευθύνης για όλα αυτά. Δεν συμφωνώ με λογικές που λένε ότι τα έκανα όλα καλά».
Το ιστορικό της σύμβασης 717
Παραθέτοντας το ιστορικό της εκτέλεσης της σύμβασης 717 ο κ. Καραμανλής είπε ότι «από το 2017-19 δεν έγινε καμία εργασία. Αντικείμενο λειτουργίας ήταν η ανάταξη σταθμών και σηματοδοτήσεων. Ανάδοχος ήταν η Alstom με προθεσμία παράδοσης έργου 21/9/2016. Η σύμβαση ξεκίνησε να υλοποιείται αλλά τρεις μήνες μετά έγιναν εκλγοές και αλλάζει η κυβέρνηση. Σύντομα προκύπτει ανάγκη συμπληρωματικής σύμβασης για την ανταπόκριση συστημάτων σε νέα συστήματα ασφάλειας. Πέρασαν τρια χρόνια για να φτάσουμε σε σύνταξη πρώβτης συμπληρωματικής σύμβασης τον Δεκέμβριο 2017 με ύψος 13,3 εκατ ευρώ».
«Εισήχθη προς έλεγχο και εγκρίθηκε τον Ιούνιο 2018, όμως ούτε τότε το έργο ξεκίνησε. Το έργο είχε βαλτώσει. Ακολούθησαν οι καταγγελίες από τον Νίκο Νικολόπουλο που προκάλεσαν τον έλεγχο της επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου. Από τον έλεγχο προέκυψε πληθώρα ζητημάτων όπως η ανάγκη εγκατάστασης νέου εξοπλισμού. Λίγο καιρό μετά αναλαμβάνει η δική μας κυβέρνηση. Κατ όνομα παραλάβαμε 33%, στην πραγματικότητα όμως η πιστοποίηση για τη λειτουργικότητα ήταν στο 18%. Στην πράξη το 2016 έγινε η τελευταία παράδοση σηματοδοτικών συστημάτων όμως οι μισοί από αυτούς τους σταθμούς δεν λειτουργούσαν. Σημαντικό μέρος κληθήκαμε εμείς να το ανακατασκευάσουμε και το κάναμε. Από το 2017 εως 2019 το παραδοτέο έργο ήταν μηδενικό» συνέχισε ο κ. Καραμανλής.
Όπως τονισε «οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρονται σε ποσοστό εκτέλεσης 68%, σήμερα το ανέβασαν στο 77% και προφανώς εννοούν κάλυψη χρηματοδοτικών αναγκών. Άλλωστε η λειτουργικότητα συστήματος σηματοδότησης πιστοποιείται από την έκδοση πρωτοκόλλου παράδοσης παραλαβής μεταξύ ΕΡΓΟΣΕ και ΟΣΕ. Άλλο η απορρόφηση και άλλο η εκτέλεση του έργου».
«Ένα από τα σημαντικά προβλήματα των συμβάσεων είναι ο κατακερματισμός ή σπάσιμο εργολαβιών. Αυτό το βλέπουμε και στην 717. Ο κατακερματισμός οδηγεί σε βαβέλ γιατί άλλο είναι ο υπεύθυνος για υποδομή, άλλος για τηλεδιοίκηση και άλλος για το ETCS. Εμείς ψηφίζουμε νόμο και αναμορφώνουμε το ισχύον πλαίσιο για ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ και θεσμοθετούμε ενιαία διαδικασία όπως συμβαίνει σε όλη την ΕΕ: μια σύμβαση και ένας εργολάβος για όλο το έργο. Τι κάναμε εμείς το 2019: ενσωματώσαμε παρατηρήσεις σε συμπληρωματική σύμβαση και περάσαμε όλους τους σχετικούς ελέγχους. Τελικά στα τέλη 2020 μετά από αίτημα ΕΡΓΟΣΕ εγκρίνεται 4η τροποποίηση σύμβαση. Το 2021 υπογράφεται η συμπληρωματική σύμβαση και αρχίζει και πάλι το έργο» κατέληξε στο ιστορικό της σύμβασης 717.
Χρέος μας να δούμε τα λάθη
Όπως είπε ο κ. Καραμανλής «η τραγωδία Τεμπών συγκλόνισε την χώρα μας» προσθέτοντας ότι «δεν πρέπει να ξεχαστεί η άδικη απώλεια συνανθρώπων μας».
«Αυτή την ώρα όσοι βρισκόμαστε στην αίθουσα της Βουλής έχουμε απέναντί μας τις οικογένειες των θυμάτων και μια κοινωνία που πενθεί και γι αυτό έχουμε ιερές υποχρεώσεις: Να αναλάβουμε ο καθένας τις ευθύνες του. Να πούμε όλη την αλήθεια και να αφήσουμε έξω από ένα τέτοιο θέμα τις όποιες μικροπολιτικές σκοπιμότητες» συνέχισε ο πρώην υπουργός Μεταφορών και Υποδομών.
«Χρέος μας να δούμε όλα τα λάθη για να μην επαναληφθούν. Αυτή είναι η αρχή που διέπει την σημερινή μου τοποθέτηση. Οι περιστάσεις δεν μας επιτρέπουν να κάνουμε επιλεκτικές επιλογές εγγράφων. Ελπίζω αυτό να το σεβαστούμε» συνέχισε ο κ. Καραμανλής.
Αφού εξήγησε, δε, ότι η τοποθέτησή του στη Βουλή, η πρώτη μετά την παραίτησή του «λογοδοτεί στην πολιτική και προσωπική του επιλογή» στη συνέχεια είπε ότι «σιώπησα σεβόμενος τα θύματα. Ηταν χρέος μου να μιλήσω εδώ στην Βουλή. Οι περισσότεροι που μίλησαν ενέδωσαν στην σκοπιμότητα και τη μικροπολιτική συγκυρία».
Γεραπετρίτης: Το τοπικό σύστημα σύστημα τηλεδιοίκησης Λάρισας λειτουργούσε
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης ξεκινώντας την εισαγωγική του τοποθέτηση ενημέρωσε τα μέλη της επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής ότι εντός της ημέρας αναμένεται να αναχωρήσει για τις Βρυξέλλες όπου θα έχει συναντήσεις με αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκειμένου να εξασφαλιστεί πρόσθετη χρηματοδότηση για τα συστήματα ασφάλειας του ΟΣΕ.
«Το 2016 χρονιά κατά την οποία έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί η υλοποίηση της σύμβασης παραδόθηκαν μόνο οι 17 από τους 52 σταθμούς και από τους 17 σταθμούς αποδείχθηκε ότι οι μισοί είχαν κενά με αποτέλεσμα να απαιτηθεί η κατασκευή τους εξ αρχής επι δικών μας ημερών» ανέφερε ο Υπουργός για να επισημάνει προς την αξιωματική αντιπολίτευση πως τα ποσοστά υλοποίησης ενός δημόσιου έργου επιβεβαιώνονται από τα πρωτόκολλα παράδοσης παραλαβής και όχι από τις απορροφήσεις κονδυλίων.
Αναφορικά με το τι σύστημα λειτουργεί στην Λάρισα είπε πως δίπλα από την αίθουσα συνολικής τηλεδιοίκησης βρίσκεται το κέντρο τοπικής τηλεδιοίκησης που λειτουργεί πλήρως.
«Από το καταγραφικό προκύπτει ότι εως τις 22:12 όλα τα δρομολόγια έγιναν με αυτόματη χάραξη. Το επίμαχο δρομολόγιο που οδήγησε στο τραγικό δυστύχημα έγινε δυστυχώς με χειροκίνητη χάραξη. Και περίπου 2 ώρες μετά το δυστύχημα έγινε δοκιμαστική λειτουργία και διαπιστώθηκε ότι το σύστημα αυτόματης χάραξης λειτουργούσε απόλυτα» ανέφερε ο κ. Γεραπετρίτης καταθέτοντας τα σχετικά έγγραφα.
Το έγγραφο που κατέθεσε ο κ. Γεραπετριτης στη Βουλή και που αποδεικνύει ότι όλα τα δρομολόγια έγιναν με αυτόματη χάραξη εκείνη τη μέρα, πριν αναλάβει ο συγκεκριμένος Σταθμάρχης και προκαλέσει το δυστύχημα και πως επιπλέον υπήρξε και δοκιμαστικό δρομολόγιο που έγινε 1 η ώρα τα ξημερώματα με αυτόματη χάραξη μετά το δυστύχημα
Το έγγραφο αποδεικνύει ότι το κέντρο της Λάρισας και η αυτόματη χάραξη λειτουργούσαν πλήρως
«Υπήρξαν ασφαλιστικές δικλείδες αλλά αποδείχθηκαν ανεπαρκείς» συνέχισε σε άλλο σημείο για να υποστηρίξει ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αμέλησε να κυρώσει την ευρωπαϊκή οδηγία για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων.
Ο υπουργός σημείωσε ότι εντός των επόμενων ημερών θα κατατεθούν οι διατάξεις που μετατρέπουν το αδίκημα της κλοπής και κλεπταποδοχής σιδηροδρομικού υλικού από πλημμέλημα σε κακούργημα υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι οι ποινές για το συγκεκριμένο αδίκημα υποβαθμίστηκαν με τις αλλαγές στους Ποινικούς Κώδικες το 2019 επι ΣΥΡΙΖΑ.
Παράλληλα, απαντώντας στους ισχυρισμούς του κ. Σπίρτζη είπε «είπατε ότι η 717 ήταν καλή σύμβαση. Τι κάνατε όμως από το 2017 και μετά και γιατί την παρατείνατε 6 φορές κ. Σπίρτζη; Το πόρισμα της ΕΔΕΛ κ. Σπίρτζη μιλά όχι για κακή σύμβαση αλλά για πλημμελή έλεγχο της σύμβασης.
Το καλοκαίρι νωρίς του 2018 πήρατε την άδεια του Ελεγκτικού Συμβουλίου. Ενα χρόνο τι κάνατε ; Μεσολαβούν τεράστια κενά»
Χρυσοχοΐδης: Η σύμβαση 717 κρίθηκε νόμιμη απο το Ελεγκτικό Συνέδριο το 2014
Η συνεδρίαση ξεκίνησε με την εισηγητική τοποθέτηση του κ. Μιχάλη Χρυσοχοϊδη ο οποίος τον Σεπτέμβριο του 2014 υπέγραψε ως υπουργός Υποδομών και Μεταφορών της κυβέρνησης Σαμαρά την σύμβαση 717 για την ανάταξη και αναβάθμιση των συστημάτων σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης του σιδηροδρομικού δικτύου.
Ο κ. Χρυσοχοϊδης τόνισε το έργο είχε κριθεί ως απόλυτης προτεραιότητας καθώς αφορούσε την ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου το οποίο χαρακτηριζόταν από συστήματα ξεπερασμένης τεχνολογίας ή εκτός λειτουργίας.
Ο πρώην υπουργός υπογράμμισε ότι η σύμβαση 717 έλαβε την έγκριση του Ελεγκτικού Συμβουλίου το καλοκαίρι του 2014 και ακολούθως, τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους η ΕΡΓΟΣΕ υπέγραψε την σύμβαση ορίζοντας ως χρόνο υλοποίησης του έργου τον Σεπτέμβριο του 2016.
«Η πρώτη δουλειά αναδόχου ήταν να κάνει λεπτομερή καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης του δικτύου και του εξοπλισμού. Το έργο ήταν απολύτως αναγκαίο διότι εν μέσω μνημονίων και κρίσης η Ελλάδα και η ΕΕ αποφάσισε να ολοκληρώσει την υποδομή στον βασικό άξονα από το Ρίο εως Προμαχώνα. Ορισμένα έργα σήμερα έχουν ολοκληρωθεί αλλά αναμένεται να παραδοθούν. Σημαντικός παράγοντας για όλα αυτά είναι η ασφάλεια δικτύου γι αυτό και το έργο σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης κρίθηκε αναγκαίο να υλοποιηθεί» τόνισε ο κ. Χρυσοχοΐδης.
Όπως εξήγησε «το έργο ονομάζεται ανάταξη και αναβάθμιση σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης και αντικατάσταση 70 αλλαγών τροχιάς σε εντοπισμένα σημεία του δικτύου Αθήνα – Προμαχώνας. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το φθαρμένο σύστημα αποφασίστηκε να γίνει η ταχύτερη αντικατάσταση των βλαβών. Το έργο έπρεπε να εκτελεστεί το συντομότερο. Ανάταξη σημαίνει ότι έχουμε πολλά συστήματα σηματοδότησης που τοποθετήθηκαν σε διαφορετικά χρονικά σημεία με άλλη τεχνική λογική φθαρμένα και εκτός λειτουργίας και εμείς θέλουμε να κάνουμε ενιαίο εκσυγχρονισμό . Αναβάθμιση σημαίνει πιστοποίηση του συστήματος με σύγχρονες πρακτικές και κανονισμούς της ΕΕ. Τηλεδιοίκηση είναι η εξ αποστάσεως απεικόνιση και χειρισμός της κυκλοφορίας».
«Ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός και τον Ιανουάριο του 2015 ανέλαβε η νέα κυβέρνηση για να υλοποιήσει εντός του συμβατικού χρόνου, δυο χρόνια μετά, την σύμβαση αυτή μαζί με τα όσα εξέθεσα καταθέτω και το χρονολόγιο που περιλαμβάνει όλα τα γεγονότα που προανέφερα για να ωριμάσει το έργο εως την υπογραφή της σύμβασης» ανέφερε ο κ. Χρυσοχοϊδης κλείνοντας την αρχική του τοποθέτηση.
Σπίρτζης: Η λογική όλοι έχουν ευθύνη σημαίνει ότι κανείς δεν θα έχει στο τέλος την ευθύνη
Στις «συντηρητικές πολιτικές» απέδωσε ο Χρήστος Σπίρτζης την «κακή πορεία» του ελληνικού σιδηρόδρομου ενώ πρόσθεσε ότι για το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών υπάρχουν «προσωποποιημένες ευθύνες». Να σημειωθεί ότι η ΤΡΑΙΝΟΣΕ ιδιωτικοποιήθηκε το 2017 από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και τον κ. Σπίρτζη που τότε ήταν αρμόδιος υπουργός Υποδομών και Μεταφορών.
Ο κ. Σπίρτζης επέμεινε πως ο σταθμός Λάρισας δεν διαθέτει σύστημα τηλεδιοίκησης και πως ο πίνακας αυτόματης χάραξης δεν αποτελεί τηλεδιοίκηση. «Δεν είναι ζήτημα δικής μου ερμηνείας αλλά τηλεδιοίκηση είναι αυτό που ορίζεται στη σύμβαση 717. Τηλεδιοίκηση δεν είναι ο πίνακας που είδαμε στις τηλεοράσεις αλλά ένα άλλο υπερκείμενο κέντρο και έχει στον έλεγχό του πολλούς σταθμούς. Αυτό λειτουργούσε μέχρι το 2019 , υπέστη βλάβη από πυρκαγιά και έκτοτε δεν φτιάχτηκε. Κέντρο ελέγχου δηλαδή τηλεδιοίκηση στο τμήμα που ανήκει ο σταθμός της Λάρισας δεν υπήρχε. Επομένως δεν υπήρχε ασφαλιστική δικλείδα ώστε αν γίνει λάθος χειρισμός στον σταθμό της Λάρισας να μπορεί να διορθωθεί από υπερκείμενη αρχή» ανέφερε.
Ο ίδιος σε άλλο σημείο της τοποθέτησής του ανέφερε ότι το European Traffic Control System (ETCS) έχει τοποθετηθεί σε 17 χώρες της ΕΕ αλλά όχι στο σύνολο των δικτύων τους. «Η ύπαρξη ή μη του ETCS δεν σημαίνει ότι δεν θα έχουμε ασφαλή σιδηρόδρομο. Η ασφάλεια πρέπει να είναι διασφαλισμένη» είπε σε άλλο σημείο για να προσθέσει «Ο λόγος που μπαίνουν υποχρεωτικά αυτά τα συστήματα δεν είναι μόνο η ασφάλεια , ο λόγος είναι ότι ο έλεγχος της γραμμής μέσω αυτών των συστημάτων αυξάνει την φέρουσα ικανότητα των δικτύων , την ταχύτητα των τρένων. Δηλαδή με αυτά τα συστήματα έχουμε δυνατότητα περισσοτέρων δρομολογίων με ασφάλεια. Το σύστημα τηλεδιοίκησης δηλαδή η 717 είναι απαραίτητη προϋπόθεσης εγκατάστασης του ETCS».
«Πως φτάσαμε στην 717 και γιατί έγινε; Ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για να μπει στην συνέχεια το ETCS» υποστήριξε ο κ. Σπίρτζης
«Τι κάναμε το 2015 με την 717 και για τον σιδηρόδρομο; Τελειώσαμε έργα πολλών δις ευρώ για τον σιδηρόδρομο που ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν πίστευε ότι θα τα ολοκληρώσουμε» σημείωσε στη συνέχεια ο κ. Σπίρτζης αναφερόμενος στα έργα των δικών του ημερών για να προσθέσει «Η πορεία της 717 την περίοδο 2015-19 δεν μπορούσε να είναι διαφορετική γιατί η σύμβαση ήταν κακή και πλημμελής. Δημιούργησε ανάγκη να γίνει ανακεφαλαιωτικός πίνακας και συμπληρωματική σύμβαση. Δεν τα λέω εγώ αυτα. Εχουμε αποδείξει στον δημόσιο διάλογο ότι το ποσοστό υλοποίησης της 717 ήταν πάνω από 72% και η αρχική σύμβαση ήταν σχεδόν στο 0% τον Φεβρουάριο 2015. Αυτό λένε τα επίσημα έγγραφα της ΕΡΓΟΣΕ που λένε Σεπτέμβριο 2018 είναι 68% , έχουμε έγγραφο της κοινοπραξίας που ζητούν μείωση εγγυητικών στο 72% που σημαίνει ότι δεν μπορεί να μην έχουν υλοποιήσει το έργο για να το ζητούν αυτό. Αν απομειωθούν εγγυητικές περισσότερο από το ποσοστό του έργου που έχει υλοποιηθεί είναι για να πάνε φυλακή.
Εχουμε έγγραφο του 2023 που λέει ότι το ποσοστό υλοποίησης της αρχικής σύμβασης είναι στο 77%, δηλαδή 5% πρόοδος. Και η συμπληρωματική που υπογράφηκε το 2023 είχε υλοποιηθεί σε ποσοστό 17%».
Παντως, ο κ. Σπίρτζης αν και παραδέχθηκε ότι είχε το πόρισμα της ΕΔΕΛ από το 2018 και θα μπορούσε να προχωρήσει σε συμπληρωματική σύμβαση δεν το έκανε.
«Συμπερασματικά» είπε ο πρώην υπουργός: «η ΕΡΓΟΣΕ κατά την άποψή μου δεν μπορεί να κανει τίποτα άλλο από το να υλοποιεί την σύμβαση που είχε και να περνά με νομιμότητα την συμπληρωματική γιατί αν τελείωνε την 717 χωρίς συμπληρωματική θα είχαμε έργο μη λειτουργικό. Θα έχανε η χώρα τα λεφτά και θα συνέχιζε ότι γινόταν στο παρελθόν. Διαγωνισμοί που δήθεν υλοποιούνταν αλλά δεν είχαμε συστήματα».
Ο κ. Σπίρτζης τοποθετήθηκε και για την κριτική που δέχεται από την πλειοψηφία σύμφωνα με την οποία τα ποσοστά που επικαλείται ο ΣΥΡΙΖΑ για την σύμβαση 717 δεν αφορούν την υλοποίηση του έργου αλλά την απορρόφηση των κονδυλίων.
«Η απορρόφηση χρημάτων είναι πάντα ίση ή λιγότερη από το υλοποιημένο έργο. Εμείς μιλούμε για υλοποιημένο έργο σύμβασης με μετρήσεις και πρωτόκολλα αφανών εργασιών. Οι απορροφήσεις για την 717 το 2016 ήταν 11,56% και το 2018 5,54% που δείχνει ότι το έργο δεν είχε σταματήσει. Σταμάτησε να υλοποιείται από τον ανάδοχο μετά τον Φεβρουάριο 2019 και μπορούσε να ξεκινήσει μετά την παράδοση μελετών» είπε.
Η συζήτηση επί της διαδικασίας
Η συζήτηση ξεκίνησε με διαδικαστικά θέματα από τους εκπροσώπους της αντιπολίτευσης οι οποίοι ζήτησαν να υπάρξουν κλητεύσεις και άλλων προσώπων για ακρόαση φορέων με τον πρόεδρό της, Αθανάσιο Μπούρα, να προτείνει αυτό να απασχολήσει την Επιτροπή στο τέλος της σημερινής συνεδρίασης.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος, ανέφερε ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν ζητήσει η σημερινή συνεδρίαση να αφιερωθεί των αιτιών που οδήγησαν στο τραγικό δυστύχημα με την ακρόαση των τεσσάρων παριστάμενων υπουργών, αλλά και άλλων προσώπων. «Είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να αξιοποιήσουμε την παρουσία στην Επιτροπή των κυρίων Καραμανλή και Γεραπετρίτη για τη σύμβαση 717, αλλά και για τα όλα τα υπόλοιπα θέματα και εμείς θα το πράξουμε» πρόσθεσε ο εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ. Ζήτησε, δε, η επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής για την ακρόαση και άλλων προσώπων να γίνει εντός του μήνα και να μη χρειαστεί η πάροδος ενός μήνα για να συγκληθεί η Επιτροπή εκ νέου με τη διαδικασία της χρήσης του αιτήματος των 2/5 από τα κόμματα της Αντιπολίτευσης.
Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ, Χάρης Καστανίδης, υπενθύμισε ότι το κόμμα του είχε ζητήσει να κληθούν στην Επιτροπή και άλλα πρόσωπα και θεσμοί για να διερευνηθεί το σιδηροδρομικό δυστύχημα, όπως η ΡΑΣ, οι εκπρόσωποι εργαζομένων, διευθύνοντες και πρώην διοικητές του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ και της Hellenic Train. «Σωστά εκκλήθηκαν, εν αρχή αυτών των συνεδριάσεων είναι η ακρόαση των τεσσάρων πρώην Υπουργών αλλά δεν μπορεί να μην υπάρξουν και άλλες ακροάσεις. Πρόκειται για τεράστιο ζήτημα. Η σημερινή μας συνεδρίαση να θεωρηθεί η αρχή μιας συνεχιζόμενης διαδικασίας, προκειμένου μετά από λίγες ημέρες να έχουμε προσκλήσεις για νέες ακροάσεις για το θέμα σύμφωνα με τα αιτήματα που έχουν καταθέσει τα κόμματα» πρόσθεσε ο κ. Καστανίδης.
Ο βουλευτής του ΚΚΕ Χρήστος Κατσώτης, ανέφερε ότι «εμείς έχουμε ζητήσει να κληθούν όλοι οι υπουργοί Μεταφορών από το 2007 που άρχισε η απελευθέρωση των σιδηροδρομικών μεταφορών, όπως επίσης και οι διοικήσεις του ΟΣΕ από τότε της Hellenic Train και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων».
Ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης Γιώργος Μυλωνάκης, συμφώνησε με την συνέχιση της διαδικασίας λέγοντας ότι θα πρέπει στην Επιτροπή να κληθούν και οι υφυπουργού Υποδομών , υπεύθυνοι για τους σιδηροδρόμους και οι γενικοί γραμματείς και όχι μόνο η συζήτηση να περιοριστεί στην σύμβαση 717 αλλά και στις υπόλοιπες συμβάσεις.
Η βουλευτής του ΜέΡΑ 25 Σοφία Σακοράφα ανέφερε ότι το κόμμα της πιστεύει ότι θα πρέπει να κληθούν οι αρμόδιοι υφυπουργοί του Υπουργείου Μεταφορών, την ΕΡΓΟΣΕ, την ΓΕΟΣΕ, η ΡΑΣ , οι εκπρόσωποι των σωματείων εργαζομένων.
Ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης ζήτησε να διεξαχθούν όσες συνεδριάσεις χρειάζονται και να μην ακολουθεί η διαδικασία των αιτημάτων της Αντιπολίτευσης (των 2/5) ώστε εντός του μήνα η Βουλή σε επίπεδο Επιτροπής να έχει ολοκληρώσει το έργο της πριν από την έκδοση του πορίσματος των Εμπειρογνωμόνων. «Θα πρέπει να μην μείνουμε στο στενός γράμμα του Κανονισμού της Βουλής ώστε το Κοινοβούλιο να ολοκληρώσει τις ακροάσεις του» πρόσθεσε ο Νίκος Βούτσης.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας Αθανάσιος Μπούρας, έκλεισε τον κύκλο των παρεμβάσεων επί της διαδικασίας λέγοντας ότι «μετά το πέρας της σημερινής συνεδρίασης θα επεξεργαστώ όλα όσα αναφέρθηκαν αλλά και τυχόν άλλα που μπορεί να προκύψουν. Καθώς σήμερα ξεκινάμε αυτή την διαδικασία με την σύμβαση 717.Και θα σας ενημερώσω σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής».