Πάνω σε τρεις καίριους όσο και διαφορετικούς άξονες εξελίσσεται η διαδικασία ομαλοποίησης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, με τα υπουργεία Άμυνας, Εξωτερικών και Μεταναστευτικής Πολιτικής των δύο χωρών να επιχειρούν να διευρύνουν τους μεταξύ τους διαύλους επικοινωνίας με στόχο τη μείωση της έντασης στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου, διερευνώντας συνάμα τις μεταξύ τους δυνατότητες συνεργασίας σε ζητήματα «χαμηλής πολιτικής». Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται τόσο η χθεσινή επίσκεψη των υπουργών Εθνικής Άμυνας κ. Νίκου Παναγιωτόπουλου και Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Νότη Μηταράκη στην Τουρκία, όσο και το σύντομο τετ α τετ που είχαν στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας κ.κ Νίκος Δένδιας και Μεβλούτ Τσαβούτσογλου στο περιθώριο της Συνόδου Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ.
Αθήνα και Άγκυρα εμφανίζονται άλλωστε, ήδη από τα τέλη του προηγούμενου έτους, να υιοθετούν στις μεταξύ τους σχέσεις τη λογική του κοινού οφέλους. Πρόκειται για μία συνισταμένη η οποία επιβεβαιώνεται πλέον τόσο από τη συχνότητα των συναντήσεων που έχουν το τελευταίο δίμηνο κυβερνητικοί αξιωματούχοι των δύο χωρών όσο και από τον μηδενισμό της έντασης στο Αιγαίο, στο πλαίσιο και του κλίματος αλληλοκατανόησης που έχει δημιουργηθεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, έπειτα από τους καταστροφικούς σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου που έπληξαν τις νότιες επαρχίες της Τουρκίας, αλλά και της τραγωδίας των Τεμπών.
Ιδιαίτερα καθοριστικός προς αυτήν την κατεύθυνση είναι ο ρόλος που διαδραματίζει το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, με τον κ. Νίκο Παναγιωτόπουλο να αξιοποιεί την πολύ καλή προσωπική σχέση που έχει «χτίσει» με τον τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ, με στόχο την δημιουργία ενός πλαισίου πολιτικού διαλόγου αλλά και την επαναλειτουργία των μηχανισμών πρόληψης ενός θερμού επεισοδίου στη νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Υλοποιώντας τον στόχο της ελληνικής κυβέρνησης να δημιουργήσει συνθήκες σταθερότητας στην περιοχή και ειλικρινούς διαλόγου με την τουρκική πλευρά, ο κ. Παναγιωτόπουλος επισκέφθηκε χθες, Τρίτη (4/4) το μεσημέρι το σεισμόπληκτο Χατάι της Τουρκίας, όπου και είχε συνάντηση με τον Τούρκο υπουργό Άμυνας, κ. Χουλουσί Ακάρ. Συνεπιβάτης στο αεροπλάνο που μετέφερε την αποστολή του υπουργείου Εθνικής Άμυνας στη γειτονική χώρα, ήταν επίσης και ο υπουργός Μετανάστευσης κ. Νότης Μηταράκης, ο οποίος ακολουθώντας ξεχωριστό πρόγραμμα συναντήθηκε μεταξύ άλλων και με τον υπουργό Εσωτερικών της Τουρκίας , Σουλεϊμάν Σοϊλού, με τον οποίο και συζήτησε, μεταξύ άλλων και θέματα που αφορούν τη συνεργασία στον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών προς τη χώρα μας.
Θερμή υποδοχή
Τον κ. Παναγιωτόπουλο υποδέχτηκε στο αεροδρόμιο του Χατάι ο κ. Ακάρ, όπου και αφού ολοκληρώθηκαν οι σχετικές εθιμοτυπικές διατυπώσεις, οι δυο τους επιβιβάστηκαν σε ελικόπτερο πραγματοποιώντας αυτοψία στην πόλη. Ο Έλληνας υπουργός Άμυνας είδε από πρώτο χέρι την καταστροφή που έχει υποστεί η ευρύτερη περιοχή του Χατάι από τους καταστροφικούς σεισμούς, αλλά και τις προσπάθειες των συνεργείων να επιδιορθώσουν τις ζημιές σε υποδομές και κατοικίες.
Εν συνεχεία, οι δύο υπουργοί παραχώρησαν κοινή συνέντευξη Τύπου στο Κέντρο Συντονισμού Καταστροφών της AFAD στο Χατάι με τον κ. Παναγιωτόπουλο να εκφράζει σε δηλώσεις του τα συλλυπητήριά του για τους χιλιάδες ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους στους σεισμούς. «Οι τραγωδίες και οι φυσικές καταστροφές αυτού του μεγέθους είναι πέρα και πάνω απ’ οποιοδήποτε πρόβλημα και διαφορά μεταξύ μας και θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν μοχλοί που μειώνουν την ένταση και δημιουργούν, έτσι, τις συνθήκες που διευκολύνουν την επικοινωνία και τις συναντήσεις μεταξύ των δύο πλευρών. Και βέβαια, ο τελικός στόχος είναι, εφόσον συντρέχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις –και θα πρέπει να εργαστούμε γι’ αυτό- η δημιουργία κλίματος σταθερότητας και συνεργασίας μεταξύ των χωρών μας» τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Παναγιωτόπουλος.
Από την πλευρά του ο Χουλουσί Ακάρ ευχαρίστησε προσωπικά τον Έλληνα υπουργό Εθνικής Άμυνας αποκαλώντας τον «καλό φίλο», για την βοήθεια στην Τουρκία, επισημαίνοντας πως ανάμεσα στις δύο χώρες υπάρχουν κάποια προβλήματα που θα πρέπει να επιλυθούν κι αυτά. «Ελπίζω ότι, ως Τουρκία και Ελλάδα, μπορούμε να λύσουμε αυτά τα προβλήματα με ειρηνικά μέσα και μεθόδους. Η προσδοκία μας είναι ότι η θετική ατμόσφαιρα μετά τον σεισμό θα συνεχιστεί, χωρίς να χρειάζεται να γίνει κάποια άλλη καταστροφή. Έτσι, δημιουργώντας ένα μόνιμο περιβάλλον συνεργασίας, το Αιγαίο και η Μεσόγειος γίνονται πελάγη φιλίας. Στόχος μας είναι η ειρηνική και ευημερής διαβίωση των ανθρώπων που ζουν στην Τουρκία και την Ελλάδα» ανέφερε ο Τούρκος υπουργός Άμυνας.
Να σημειώσουμε πως οι δύο υπουργοί Άμυνας εμφανίζονται με τη στάση τους να ενθαρρύνουν την έναρξη ενός πολιτικού διαλόγου ανάμεσα στις δύο πλευρές, ή ακόμη και επανεκίνησης των συζητήσεων ανάμεσα στις μεικτές στρατιωτικές επιτροπές των δύο Υπουργείων, για τη διεύρυνση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο. Εξάλλου μία από τις βασικές προϋποθέσεις που είχε θέσει η Αθήνα προκειμένου να ανοίξει και πάλι ο συγκεκριμένος διάλογος ανάμεσα στις δύο πλευρές φαίνεται επί του παρόντος και έστω συγκυριακά, να τηρείται από τους Τούρκους, δεδομένου ότι τον τελευταίο ενάμιση μήνα έχει σχεδόν μηδενιστεί η τουρκική αεροπορική δραστηριότητα στο Αιγαίο, ενώ ταυτόχρονα ανάλογα εμφανίζονται να έχουν πέσει και οι τόνοι από πλευράς τούρκων αξιωματούχων.
Μετανάστευση
Το καλό κλίμα που έχει κυριαρχήσει το τελευταίο χρονικό διάστημα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις επιβεβαιώθηκε ωστόσο και κατά τις συναντήσεις που την ίδια στιγμή είχε με την πολιτική ηγεσία του τουρκικού υπουργείου Εσωτερικών, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Νότης Μηταράκης, οποίος βρέθηκε χθες στη γειτονική χώρα επιβαίνοντας στο ίδιο αεροσκάφος με τον κ. Παναγιωτόπουλο. Ο κ. Μηταράκης, συνοδευόμενος από τον Υφυπουργό Εσωτερικών, κ. Ισμαήλ Κατακλί, πραγματοποίησε επίσης αυτοψία πάνω από τις περιοχές που χτυπήθηκαν από τους φονικούς σεισμούς, ενώ στη συνέχεια επισκέφθηκε το καμπ προσφύγων Boynuyoğun, που βρίσκεται στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας. Το εν λόγω καμπ, το οποίο περιλαμβάνει κέντρο υγείας και κέντρο δημιουργικής απασχόλησης παιδιών, είχε δημιουργηθεί για τους Σύρους πρόσφυγες, ενώ μετά τους καταστροφικούς σεισμούς φιλοξενεί και τους σεισμόπληκτους πολίτες.
I am in Turkiye, where I met with the Minister of Interior,@suleymansoyluand the Deputy Minister of Interior,@ismailcatakli. We saw the extent of the disaster caused by the devastated earthquakes. No matter the earthquakes, the countries will remain neighbors. pic.twitter.com/1DlckaHYNM
— Νότης Μηταράκης - Notis Mitarachi (@nmitarakis) April 4, 2023
Στην συνέχεια, ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, κ. συναντήθηκε με τον Υπουργό Εσωτερικών της Τουρκίας, Σουλεϊμάν Σοϊλού, επισημαίνοντας στις δηλώσεις του τη σημαντική βοήθεια που παρείχε η Ελλάδα στη Τουρκία μετά τους φονικούς σεισμούς. Από την πλευρά του ο Τούρκος Υπουργός Εσωτερικών, ευχαρίστησε για μία ακόμη φορά τη χώρα μας για τα σωστικά συνεργεία που απέστειλε στις σεισμόπληκτες περιοχές της Τουρκίας και την πολύτιμη συνεισφορά τους στις επιχειρήσεις διάσωσης.
Ο ρόλος Δένδια
Την ίδια στιγμή στις Βρυξέλλες Νίκος Δένδιας και Μεβλούτ Τσαβούτσογλου εμφανίζονται θετικοί σε ό,τι αφορά τη διεύρυνση των διπλωματικών διαύλων ανάμεσα στις δύο χώρες με στόχο τη διερεύνηση πιθανών πεδίων συνεργασίας στους λεγόμενους τομείς «χαμηλής πολιτικής». Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη σύντομη συνομιλία που είχαν οι δύο υπουργοί Εξωτερικών στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, έγινε ανασκόπηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και του κλίματος βελτίωσης των διμερών σχέσεων στους τελευταίους μήνες. Αξιοσημείωτο είναι επίσης πως αμέσως μετά ο κ. Δένδιας είχε σύντομη συνάντηση και με τον Αμερικανό ομόλογό του, Άντονι Μπλίνκεν.
