Ανδρουλάκης στο «Θέμα»: Πρωθυπουργός με πολιτική αυτονομία, αξιοπιστία, επάρκεια και διεθνές κύρος - Όχι σε Μητσοτάκη, Τσίπρα
Ανδρουλάκης στο «Θέμα»: Πρωθυπουργός με πολιτική αυτονομία, αξιοπιστία, επάρκεια και διεθνές κύρος - Όχι σε Μητσοτάκη, Τσίπρα
Ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ επαναλαμβάνει ότι δεν θα συμμετάσχει σε κυβέρνηση αν δεν έχει διψήφιο ποσοστό - «Θέλω μια σχέση εμπιστοσύνης με τη νέα γενιά»
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Eτοιμος να εξαντλήσει τα περιθώρια διαπραγμάτευσης προκειμένου να μη χρειαστεί η χώρα να πάει σε δεύτερες εκλογές δηλώνει ο κ. Νίκος Ανδρουλάκης σε συνέντευξή του στο «ΘΕΜΑ».
«Θα αγωνιστούμε να μη γίνουν δεύτερες εκλογές», απαντά στο ερώτημα αν υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει με τη στάση του ακόμη και σε τρίτες κάλπες, ενώ επιμένει για την επιλογή τρίτου προσώπου για τη θέση του πρωθυπουργού έπειτα από διαβούλευση με τους κυρίους Κυριάκο Μητσοτάκη και Αλέξη Τσίπρα.
Για το ΠΑΣΟΚ εξηγεί: «Στόχος είναι η παράταξη να πάρει ένα ισχυρό διψήφιο ποσοστό ανεβάζοντας πάνω από 50% τις δυνάμεις της και δίνοντας τη δυνατότητα να μπει ανταγωνιστικά στο πολιτικό προσκήνιο. Μακάρι να πάμε ακόμη καλύτερα! Είμαι πάρα πολύ αισιόδοξος». Ωστόσο αναγνωρίζει τις δυσκολίες.
Με τη συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης διευκρινίζει ότι για εκείνον «δεν υπάρχουν επετηρίδες», απευθύνεται στη νέα γενιά και την καλεί να δοκιμάσει τώρα αντισυστημικές αλλά γόνιμες επιλογές, θεωρώντας μια τέτοια επιλογή το ΠΑΣΟΚ. «Οι νέοι άνθρωποι δοκίμασαν αντισυστημικές αλλά μη ρεαλιστικές επιλογές», συμπληρώνει σχετικά με τη διακυβέρνηση Τσίπρα. Παράλληλα, βάζει ψηλά τα θέματα εξωτερικής πολιτικής και κάνει λόγο για την Κρήτη, «το οχυρό μου» όπως λέει.
Κύριε Ανδρουλάκη, έχετε έναν χρόνο και πλέον στο γραφείο του Προέδρου στη Χαριλάου Τρικούπη και πολλά περισσότερα χρόνια βέβαια στην πολιτική. Όταν μπαίνατε στην ΠΑΣΠ Ξάνθης, ως πρωτοετής, είχατε τη φιλοδοξία να ηγηθείτε του ΠΑΣΟΚ;
Δεν φανταζόμουν όσα συνέβησαν μετά. Δεν ήταν μια στρατηγική, η οποία ξεκίνησε τότε κι έφερε αποτελέσματα μετά από χρόνια. Μπήκα στην ΠΑΣΠ γιατί πίστευα ότι έπρεπε να αγωνιστούμε για ένα δημόσιο πανεπιστήμιο, που θα δίνει πολλές ευκαιρίες στους νέους ανθρώπους. Με γοήτευσε η πολιτική αντιπαράθεση ιδεών και απόψεων, πάντα σε ένα πολιτισμένο επίπεδο.
Άλλες εποχές βέβαια…
Άλλες εποχές, με άλλα χαρακτηριστικά. Και η Ελλάδα βρισκόταν σε μια άλλη κατάσταση. Η πολιτική ήταν ένα πεδίο πολύ πιο γοητευτικό πριν τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, που υπήρξε μια καθολική απαξίωση. Θυμάμαι με πολλή αγάπη εκείνα τα χρόνια, γιατί ήταν χρόνια αυθεντικά στη διάρκεια των οποίων δημιουργήθηκαν πολλές φιλίες, που έχουν μείνει αναλλοίωτες μέχρι σήμερα.
- Ας πάμε στο σήμερα. Πριν από έναν χρόνο υποσχεθήκατε ανανέωση στις 270.000 κόσμου που προσήλθαν για να ψηφίσουν τη νέα ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Είπατε «ανανέωση, ανανέωση, ανανέωση». Αρκεί;
Κατ’ αρχάς, δεν είπαμε μόνο «ανανέωση», είπαμε «και ανανέωση». Σε πάρα πολύ σημαντικές θέσεις της παράταξής μας έχουν βρεθεί νέοι άνθρωποι που δεν ανήκαν απαραίτητα στον στενό κομματικό μηχανισμό, με μοναδικό κριτήριο επιλογής την ανάγκη να παρουσιαστούν φρέσκες ιδέες και όχι μόνο φρέσκα πρόσωπα. Νομίζω ότι σε μεγάλο βαθμό έχουμε πετύχει να ανανεωθεί το πολιτικό προσωπικό και αυτό φαίνεται τόσο στα ψηφοδέλτιά μας όσο και στην εικόνα του δημόσιου λόγου της παράταξης.
- Τότε, πρόεδρε, στις αρχές, τα γκάλοπ σάς έδιναν ποσοστό της τάξεως του 18%, το οποίο στην πορεία δεν καταφέρατε να διατηρήσετε. Δεν καταφέρατε να διατηρήσετε αυτή τη δυναμική. Τι κάνατε λάθος;
Σε όλα τα κόμματα μετά από μια τέτοια διαδικασία έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει ένα θετικό κλίμα. Και αυτό έχει συμβεί και σε άλλες περιπτώσεις. Ο στόχος της παράταξής μας είναι στις επόμενες εθνικές εκλογές να γίνει ένα μεγάλο βήμα για το μέλλον. Στόχος είναι η παράταξη να πάρει ένα ισχυρό διψήφιο ποσοστό ανεβάζοντας πάνω από 50% τις δυνάμεις της και δίνοντας τη δυνατότητα να μπει ανταγωνιστικά στο πολιτικό προσκήνιο.
Μακάρι να πάμε ακόμη καλύτερα! Είμαι πάρα πολύ αισιόδοξος. Σε όλη την Ελλάδα βλέπω ανθρώπους που επιστρέφουν. Βεβαίως, είναι μια δύσκολη μάχη, μια δύσκολη σύγκρουση, αλλά πιστεύω ότι θα σταθούμε όρθιοι με ένα ποσοστό που θα δείχνει ότι το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε δυναμικά κλείνοντας την ψαλίδα από τους πολιτικούς μας αντιπάλους.
- Σας έχουν κατηγορήσει ότι λειτουργήσατε και ως «αρχηγός Βρυξελλών», αφιερώνοντας αρκετό χρόνο στο Ευρωκοινοβούλιο και όχι στην εσωτερική μάχη. Τι έχετε να πείτε γι’ αυτό; Και αν τώρα πάμε να ανοίξουμε τη βεντάλια, πώς θα καταφέρετε μέσα σε αυτό τον χρόνο που απομένει έως τις εκλογές να προλάβετε αυτά που δεν κάνατε 16 μήνες πριν;
Ο λόγος που έμεινα στην Ευρωβουλή, ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες, είναι διότι έγινα το επίκεντρο του σκανδάλου των υποκλοπών, ενός παγκόσμιου σκανδάλου. Φανταστείτε να είχα φύγει από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τη στιγμή που αναλαμβάνονταν πρωτοβουλίες στις εξεταστικές επιτροπές, στην Ολομέλεια και την προσπάθεια που κατέβαλα στην Επιτροπή Νομικών Υποθέσεων σχετικά με την παραβίαση της βουλευτικής μου ασυλίας. Επί της ουσίας, θα έδινα ένα επιχείρημα στους πολιτικούς μου αντιπάλους στην Ελλάδα ότι, πρώτον, φυγομαχώ και, δεύτερον, δεν θα βοηθούσα τους εν λόγω θεσμούς με την παρουσία μου ως εν ενεργεία ευρωβουλευτής να έρθει στο φως η αλήθεια γύρω από αυτό το απίστευτο σκάνδαλο.
Εδώ, αντίθετα, επιχειρήθηκε συγκάλυψη. Η Νέα Δημοκρατία κρυπτόμενη καταχρηστικά πίσω από το απόρρητο μπλόκαρε τις καταθέσεις των εμπλεκομένων: του κ. Δημητριάδη, των επιχειρηματιών Μπίτζιου - Λαβράνου και του διοικητή της ΕΥΠ. Στο Ευρωκοινοβούλιο η διαδικασία τρέχει κανονικά. Περιμένουμε το πόρισμα της PEGA και την απόφαση της επιτροπής νομικών υποθέσεων για την ασυλία μου. Και, όπως γνωρίζετε, δεν είμαι πια μόνος μου. Στη Δικαιοσύνη έχουν προσφύγει και άλλοι. Πρόσφατα μάθαμε και για μία νέα περίπτωση, για την κυρία Σίφορντ, η οποία φαίνεται ότι έχει παγιδευτεί με τα ίδια ακριβώς χαρακτηριστικά που επιχείρησαν να παγιδεύσουν κι εμένα. Και με την ΕΥΠ και με το Predator.
- Αν πετύχετε ένα ισχυρό διψήφιο ποσοστό, όταν πάρετε τη διερευνητική εντολή, θα καλέσετε τον αρχηγό του πρώτου και του δεύτερου κόμματος και θα τους πείτε «ούτε εσύ, ούτε εσύ πρωθυπουργός, αλλά έλα να κάνουμε κυβέρνηση»; Πώς στέκει αυτό;
Εγώ υπηρετώ το Σύνταγμα. Η στάση μου όλα τα χρόνια είναι βαθιά θεσμική. Με κατηγορούν για αλαζονεία και ότι δήθεν θέλω να υποδείξω τον πρωθυπουργό. Αλαζονεία όμως είναι να δηλώνεις ότι δεν θα σεβαστείς το Σύνταγμα και παρά τη λαϊκή ετυμηγορία θα επιστρέψεις τη διερευνητική εντολή χωρίς προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης, κάτι που έχει δηλώσει ότι θα κάνει ο κ. Μητσοτάκης.
Περιφρονεί το Σύνταγμα και τους νόμους του κράτους. Γιατί; Γιατί θέλει να σώσει την καρέκλα του. Εμείς δεν κάνουμε το ίδιο. Θα πάρουμε την εντολή και θα την τιμήσουμε. Θα ακολουθήσουμε τα εξής βήματα: αν έχουμε μια ισχυρή εντολή, άρα τη δύναμη της διαπραγμάτευσης, θα ξεκινήσουμε συζήτηση προγραμματικών συγκλίσεων με τους πολιτικούς μας αντιπάλους. Εάν επιτευχθούν οι προγραμματικές συγκλίσεις, θα προσπαθήσουμε να υπάρξει συμφωνία με πρόσωπα κοινής αποδοχής, κυρίως στο πρόσωπο του πρωθυπουργού.
Ενα πρόσωπο κοινής αποδοχής δεν μπορεί να είναι το πρόσωπο που θα αποφασίσω μόνος μου. Θα είναι το πρόσωπο με το οποίο θα συμφωνήσουμε όλοι μαζί. Αρα, όλα όσα άκουσα τις τελευταίες εβδομάδες, ότι τάχα θέλουμε να επιβάλουμε αυθαίρετα τον πρωθυπουργό της χώρας, δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Το αναδεικνύουν ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Τσίπρας μόνο και μόνο για να προκαλέσουν μία ακόμη αντιπαράθεση χωρίς περιεχόμενο. Οπου υπάρχουν κυβερνήσεις συνεργασίας, συζητούν και για προγράμματα και για πρόσωπα κοινής αποδοχής.
- Ναι, αλλά πόσο ρεαλιστικό είναι, για παράδειγμα -υποθέσεις κάνουμε-, το πρώτο κόμμα να έχει 35% και να έρθει το τρίτο κόμμα με 10% και να επιβάλει πρωθυπουργό; Ενα τρίτο πρόσωπο το οποίο δεν το ξέρουμε...
Δεν επιβάλλουμε τίποτα. Συζητάμε για να έχουμε συγκλίσεις στο πρόγραμμα και πρόσωπα κοινής αποδοχής. Δεν επιβάλλουμε. Αν δεν θέλει κάποιος, ας μη συνεργαστεί μαζί μας. Είναι τόσο απλό. Η ευθύνη για τη σταθερότητα είναι αναλογική και επιμερίζεται βάσει της λαϊκής ετυμηγορίας. Αν ο ελληνικός λαός δώσει ισχυρότερα ποσοστά σε άλλα κόμματα, τότε έχουν μεγαλύτερη ευθύνη από εμάς.
Αν συμφωνεί ο κ. Τσίπρας με τον κ. Μητσοτάκη ότι πρωθυπουργός πρέπει να είναι μόνο ο αρχηγός του πρώτου κόμματος, ας κάνουν ένα προγαμιαίο συμβόλαιο και ας πουν ότι όποιος είναι πρώτος από τους δυο τους θα γίνει πρωθυπουργός με τη στήριξη του άλλου. Εμείς έχουμε μια άλλη ατζέντα. Για εμάς αυτά τα δύο πρόσωπα έχουν κριθεί. Οκτώμισι χρόνια έχουν φορτώσει πολλά δεινά στον ελληνικό λαό. Θεωρούμε ότι εκείνοι που έχουν πρωταγωνιστήσει στα προβλήματα δεν μπορούν να είναι πρωταγωνιστές των λύσεων. Γι’ αυτό λέμε σταθερότητα, προοδευτική ατζέντα και συγκλίσεις σε πρόγραμμα και σε πρόσωπα που μπορούν να εκφράσουν πολιτικές συμμαχίες.
- Εάν εσείς επιμείνετε σε αυτά που λέτε και επιμείνουν και οι άλλοι και στον δεύτερο γύρο δεν υπάρχει πάλι ένα αυτοδύναμο σχήμα, δεν υπάρχει πρώτο κόμμα με αυτοδυναμία, τότε τι; Θα ζητήσετε και τρίτες εκλογές;
Θα αγωνιστούμε να μη γίνουν δεύτερες εκλογές. Ο μόνος πρωθυπουργός σε όλη την Ευρώπη που με την ανακοίνωση της ημερομηνίας των πρώτων εκλογών προκήρυξε και τις δεύτερες είναι ο κ. Μητσοτάκης. Αυτό κι αν είναι θεσμική ασέβεια! Δείχνει ότι ο κ. Μητσοτάκης θα τα παίξει όλα για όλα για να μείνει στην καρέκλα του πρωθυπουργού. Εχουμε, λοιπόν, διαφορετικές προτεραιότητες. Εμείς κοιτάμε το μέλλον του λαού, ενώ ο κ. Μητσοτάκης κοιτάζει μόνο το δικό του.
- Είπατε σε πρόσφατη συνέντευξή σας «ό,τι λέω είναι γραμμένο πάνω στην πέτρα». Υπάρχει κάτι που δεν είναι γραμμένο στην πέτρα; Γιατί ακούγεται λίγο δογματικό αυτό...
Δεν έχει να κάνει με κάποιου είδους προσωπική ατζέντα, αλλά με όσα πιστεύω ότι πρέπει να αλλάξουν στη χώρα. Πρέπει να γίνουν γενναίες μεταρρυθμίσεις και αλλαγές. Θέλω να σας πω με ξεκάθαρο τρόπο -και αυτό είναι γραμμένο σε πέτρα- ότι για να σταθεί όρθια η πατρίδα πρέπει να σταθεί όρθια η νέα γενιά.
Για να γίνει αυτό οφείλουμε να μιλήσουμε τη γλώσσα της αλήθειας, της αξιοπιστίας και της συναίνεσης. Δεν μπορεί η νέα γενιά να βλέπει ένα σύστημα αμετανόητο, πελατειακό, διχαστικό, που δεν σέβεται τους θεσμούς, τη Δικαιοσύνη, που τη διαπαιδαγωγεί, να μην πιστεύει ότι η πολιτική είναι η λύση.
Εχω, λοιπόν, πρωταρχικό στόχο να οικοδομήσω μια σχέση εμπιστοσύνης με τη νέα γενιά. Επισημαίνω από σήμερα όλα τα βήματα που θα κάνω για να έχουμε και προοδευτική ατζέντα και σταθερότητα. Αν τώρα οι πολιτικοί μας αντίπαλοι σε αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι δεν ενδιαφέρονται να συζητήσουν για θέσεις και λύσεις, αλλά μόνο για την καρέκλα του πρωθυπουργού, τότε θα είναι οι μόνοι υπεύθυνοι για την αστάθεια.
- Να επιμείνω λίγο στα πρόσωπα. Οταν λέτε, λοιπόν, ένα τρίτο πολιτικό πρόσωπο μεν και στη θέση του πρωθυπουργού και σε άλλες θέσεις, θα είναι πιθανόν -ανάλογα με τη δύναμη του κάθε κόμματος- ένα κεντροδεξιό στέλεχος, ένα κεντροαριστερό στέλεχος που θα προτείνετε εσείς; Ή έχετε καταλήξει και λέτε μόνο κεντροαριστερό;
Θα ήταν περιφρόνηση για τον ελληνικό λαό πριν από τη λαϊκή ετυμηγορία και χωρίς να έχουν καταγραφεί οι εκλογικοί συσχετισμοί να ανοίξει μια τέτοια συζήτηση. Τα πρόσωπα, όμως, πρέπει να διαθέτουν κάποια χαρακτηριστικά: να έχουν πολιτική αυτονομία, υψηλό δείκτη αξιοπιστίας, επάρκεια, διεθνές κύρος. Και, βέβαια, να μπορεί ο ελληνικός λαός να ακουμπήσει πάνω τους τις ελπίδες και τις φιλοδοξίες του για το μέλλον. Ακουσα με προσοχή να αποδομεί ο κ. Μητσοτάκης την απλή αναλογική και τις κυβερνήσεις συνεργασίας σε χώρες όπως η Γερμανία. Δείχνει το μέγεθος των αδιεξόδων του όταν θεωρεί αποτυχημένη την προσπάθεια συνεργασιών σε μια χώρα που είναι η πιο ισχυρή της Ευρώπης και από τις πιο ισχυρές χώρες στον κόσμο.
- Σας άκουσα να τάσσεστε υπέρ της απλής αναλογικής, κάτι βεβαίως που δεν είχε ψηφίσει το κόμμα σας την προηγούμενη φορά...
...Το είχε, όμως, προτείνει παλαιότερα. Τα αναλογικότερα πολιτικά συστήματα ήταν διαχρονική άποψη των ηγεσιών της παράταξης. Ακόμη και η πρόταση της αείμνηστης Φώφης Γεννηματά ήταν ένα αναλογικότερο εκλογικό σύστημα σε σχέση με αυτό που πρότεινε ο κ. Μητσοτάκης. Είμαι, λοιπόν, υπέρ ενός αναλογικότερου εκλογικού συστήματος από αυτό που έχουμε σήμερα, διότι τα πολύ μεγάλα μπόνους ενισχύουν την αλαζονεία και υπονομεύουν τη συναίνεση.
- Στην κυβέρνηση συνεργασίας όπου μπορεί να συμμετάσχετε, τα πρόσωπα που θα προτείνετε θα είναι εκλεγμένοι βουλευτές ή εξωκοινοβουλευτικά στελέχη;
Χρειαζόμαστε πρόσωπα με πολιτική και επιστημονική επάρκεια, που δεν είναι αναγκαίο να είναι βουλευτές, όπως άλλωστε συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
- Απαιτεί χρόνο, βέβαια, ένας ανοιχτός διεθνής διαγωνισμός. Και όταν τα πράγματα τρέχουν με ταχύτητα, πολλές φορές ίσως...
Αν δεν αλλάξουμε, θα παραμείνουμε μια χώρα χαμένων ευκαιριών. Γι’ αυτό κάποια στιγμή πρέπει να κάνουμε την αρχή. Η θητεία τους θα είναι μεγαλύτερη από τον εκλογικό κύκλο, πενταετής, άρα δεν θα συνδέονται με τις επόμενες εθνικές εκλογές, ώστε να μην είναι και οι ίδιοι ευάλωτοι σε πολιτικές πιέσεις. Ο στρατηγικός στόχος είναι στο μέλλον οι υπουργοί να αναλαμβάνουν το χαρτοφυλάκιό τους συνοδευόμενοι από ελάχιστους συνεργάτες. Και όχι με την αλλαγή της κυβέρνησης να αλλάζει και η διοίκηση των υπουργείων από κάτω μέχρι πάνω.
- Είστε ο μικρότερος στην ηλικία πολιτικός αρχηγός, αλλά το ΠΑΣΟΚ δεν φαίνεται να δημιουργεί ρεύμα στις νεότερες γενιές. Και προφανώς, θέλετε και σεις να προσελκύσετε 17ρηδες, 24ρηδες στην κάλπη. Πώς;
Οι πολιτικοί μας αντίπαλοι στοιχημάτιζαν ότι το ΠΑΣΟΚ έκλεισε τον ιστορικό του κύκλο. Η πρώτη μας μεγάλη επιτυχία είναι ότι το αφήγημα αυτό δεν έχει πια καμία σχέση με την πραγματικότητα. Δεν είμαστε απλώς εδώ και υπάρχουμε, αλλά υπάρχουμε με σταθερή ανοδική τάση, όταν ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Δημοκρατία χάνουν από 30% έως 40% της δύναμής τους.
Το δεύτερο στοιχείο είναι η νέα γενιά. Οι νέοι άνθρωποι δοκίμασαν αντισυστημικές, αλλά μη ρεαλιστικές επιλογές. Εγώ τους καλώ τώρα να δοκιμάσουν αντισυστημικές, αλλά γόνιμες επιλογές. Αντισυστημική επιλογή είναι η επιλογή σε ένα κόμμα που δεν ταυτίζεται με πελατειακές λογικές, με ισχυρά συμφέροντα, ένα κόμμα που λέει την αλήθεια, ένα κόμμα το οποίο δημιουργεί την ατζέντα του μέλλοντος για την κλιματική αλλαγή, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, τη γεωπολιτική ασφάλεια και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ενα κόμμα που επενδύει σε καθημερινές λύσεις που βελτιώνουν τη ζωή των νέων βάζοντας στο περιθώριο ψευτοδιλήμματα, τοξικό λόγο και fake news που ευτελίζουν την πολιτική.
- Ποιες είναι οι προγραμματικές προτάσεις που δεν πρόκειται να αφήσετε στην άκρη κατά τη διαπραγμάτευση;
Εχουμε καταθέσει το σύνολο του προγράμματός μας από τον Δεκέμβριο. Ημασταν οι πρώτοι κι ας μας κατηγορούν κάποιοι για απουσία θέσεων. Για εμάς βασική προτεραιότητα είναι η μείωση του κόστους διαβίωσης. Είμαστε η πρώτη χώρα σε έξοδα στέγασης. Για τον λόγο αυτό έχουμε προτείνει τη δημιουργία μιας δημόσιας δεξαμενής 150.000 κατοικιών, είτε νεόδμητων με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, είτε μέσω ανακατασκευών κλειστών κατοικιών, δίνοντας φορολογικά κίνητρα.
Οι κατοικίες αυτές θα διατίθενται προς ενοικίαση με χαμηλό αντίτιμο και με βάση κοινωνικά κριτήρια. Ετσι, θα παρασυρθούν οι τιμές προς τα κάτω στην αγορά ενοικίου γενικότερα. Παράλληλα, για 350.000 χαμηλοσυνταξιούχους έχουμε προτείνει κοστολογημένα την επαναφορά του ΕΚΑΣ.
Οσον αφορά το ιδιωτικό χρέος, προτείνουμε την επαναφορά της προστασίας της πρώτης κατοικίας με επικαιροποίηση των κριτηρίων του νόμου του ΠΑΣΟΚ από το 2010, ρύθμιση για τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο ώστε να επωμιστούν το 1/3 της συναλλαγματικής διαφοράς, 120 δόσεις για οφειλές στην Εφορία και τον ΕΦΚΑ και απόλυτη προστασία της αγροτικής γης για να αποφύγουμε τον αφελληνισμό της ελληνικής οικονομίας.
Τέλος, θα πρέπει να υπάρχει αναθεώρηση του εθνικού σχεδίου για το Ταμείο Ανάκαμψης. Θα δώσουμε έμφαση στις επενδύσεις στο κοινωνικό κράτος και το ΕΣΥ, στις υποδομές, όπως είναι το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και τα μέσα σταθερής τροχιάς, και την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας.
- Πώς σχολιάζετε το πάγωμα των επιτοκίων που ανακοίνωσαν οι τράπεζες; Σας άκουσα αρνητικό...
Πολύ λίγα, πολύ αργά. Επί μήνες επισημαίνουμε τη διαφορά μεταξύ των πολύ χαμηλών επιτοκίων καταθέσεων και της χορήγησης δανείων. Είναι η μεγαλύτερη στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα οι τράπεζές μας να παρουσιάζουν υπερκέρδη, την ίδια ώρα που οι πολίτες, εξαιτίας και του μεγάλου πληθωρισμού, βλέπουν την αξία των αποταμιεύσεών τους να συρρικνώνεται.
Ενώ προτείναμε στην κυβέρνηση να φορολογήσει τα υπερκέρδη των τραπεζών, ο κ. Μητσοτάκης έκανε τον Πόντιο Πιλάτο και τώρα, λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές, έρχεται μια απόφαση για πάγωμα των επιτοκίων, που απλώς επιβεβαιώνει όσα λέγαμε τόσο καιρό, πως δηλαδή αδιαφόρησαν.
Παράλληλα, έχουμε τον κ. Τσίπρα, που ενώ είχε καταψηφίσει τον νόμο του ΠΑΣΟΚ για την προστασία της πρώτης κατοικίας του 2010, τώρα προσπαθεί να τον οικειοποιηθεί. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε τη διακυβέρνηση υποσχόμενος σεισάχθεια, αποχώρησε έχοντας ανοίξει την πόρτα στα κοράκια των funds και τώρα θέλει να μας κάνει μαθήματα για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους! Οι πολιτικές επιλογές τόσο της Νέας Δημοκρατίας όσο και του ΣΥΡΙΖΑ οδηγούν στον αφελληνισμό της ελληνικής οικονομίας.
- Θα ζητήσετε να καταργηθούν νόμοι; Και ποιοι;
Θα σας αναφέρω τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα: τον νόμο του κ. Χατζηδάκη για τα Εργασιακά, το άρθρο 10 του νόμου για το ΕΣΥ που υπονομεύει τον δημόσιο χαρακτήρα του και βέβαια τον νόμο της συγκάλυψης που έφερε ο κ. Μητσοτάκης για τις υποκλοπές.
- Εχετε δηλώσει ότι αν το ΠΑΣΟΚ περάσει κάτω από τα ραντάρ των προσδοκιών, δηλαδή καταγράψει μονοψήφιο ποσοστό, θα μείνετε στην αντιπολίτευση...
Βέβαια, ισχύει.
- Ακόμη κι αν η άρνησή σας αυτή σημαίνει κυβερνητική αστάθεια;
Μα δεν θα είναι δική μου άρνηση. Θα είναι άρνηση από τους πολίτες. Κάποιοι κάνουν ένα λάθος στην Ελλάδα. Σχεδιάζουν κυβερνήσεις χωρίς τη λαϊκή ετυμηγορία. Τον δρόμο θα τον δείξει ο λαός.
- Με ποια κόμματα αποκλείετε οποιαδήποτε συζήτηση για συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας;
Με την Ακροδεξιά και με τα κόμματα με τα οποία έχουμε θεμελιώδεις ιδεολογικές και γεωπολιτικές διαφωνίες.
- Ποια ήταν η πρώτη σας σκέψη όταν ενημερωθήκατε για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη;
Σοκ. Οταν το άκουσα δεν γνωρίζαμε ακόμη το μέγεθος της τραγωδίας, δεν μπορούσα να πιστέψω στη συνέχεια αυτό που συνέβη, αυτό που μάθαμε τις επόμενες ώρες.
- Και η δεύτερη σκέψη σας;
Είναι αδιανόητο να κρέμονται τόσες ανθρώπινες ζωές από ένα ανθρώπινο χέρι και εν έτει 2023 να μην υπάρχουν συστήματα ασφαλείας που θα απέτρεπαν αυτή την τραγωδία, όπως υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη.
- Κατηγορείτε τις δύο κυβερνήσεις για το δυστύχημα. Το ΠΑΣΟΚ όταν κυβερνούσε τα έκανε όλα σωστά;
Η σύμβαση 717 για την εγκατάσταση τηλεδιοίκησης στον σιδηρόδρομο έπρεπε να παραδοθεί το 2016. Από το 2017 μέχρι σήμερα πήρε επτά διαδοχικές παρατάσεις και υπάρχει έγγραφο από τις 4 Οκτωβρίου του 2021 της Ανεξάρτητης Αρχής Διαφάνειας στο υπουργείο του κ. Καραμανλή που εντοπίζει ποιοι έχουν τις ευθύνες που δεν υλοποιείται το έργο.
Και όχι μόνο δεν πήγε στη Δικαιοσύνη, αλλά όταν ρωτήθηκε από τους βουλευτές μας στη Βουλή δήλωσε άγνοια. Στις υποκλοπές δεν ξέρανε. Σε αυτή την τραγωδία, πάλι, δεν ξέρανε. Τελικά, τι ξέρουν; Εδώ μιλάμε για μια κυβέρνηση η οποία είναι απολύτως ανεύθυνη. Κάποιοι προσπαθούν με το «όλοι φταίνε» να αποτρέψουν να πληρώσουν αυτοί που πραγματικά φταίνε.
- Η δική σας δέσμευση, που θα γίνει πράξη μετεκλογικά, για να αποφευχθούν νέα «Τέμπη»…
Να οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη όλοι οι υπεύθυνοι. Να μάθουμε επιτέλους στην Ελλάδα ότι δεν υπάρχει ατιμωρησία. Οτι αυτοί που έχουν εγκληματήσει θα πληρώνουν, ώστε επιτέλους η χώρα μας να γίνει μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα. Ο λαός πιστεύει πως, ό,τι και να γίνει, κάποιοι καλύπτονται από ένα πέπλο ατιμωρησίας. Κατέθεσα εδώ και εβδομάδες συγκεκριμένες δεσμεύσεις για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων.
Προτείνουμε την ανασύνταξη της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων, στο πρότυπο των αντίστοιχων ευρωπαϊκών. Επίσης θα πρέπει να προχωρήσουμε στις απαραίτητες επενδύσεις στο δίκτυο ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και βέβαια να ξαναδούμε την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Εκ του αποτελέσματος, μπορούμε να πούμε ότι ήταν μια αποτυχημένη ιδιωτικοποίηση. Χρειαζόμαστε ένα νέο σχήμα με στρατηγικό επενδυτή και ισχυρή παρουσία του κράτους που θα διασφαλίζει την προστασία του δημόσιου συμφέροντος.
- Το ΠΑΣΟΚ ήταν ένα κραταιό κόμμα. Στελέχη του σήμερα βρίσκονται στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και σε κεντρικά πόστα της Κουμουνδούρου. Θα ξαναβρεθείτε και θα στηρίξετε πιθανόν και την υπουργοποίησή τους σε μια πιθανή κυβέρνηση συνεργασίας;
Αυτά τα πρόσωπα και τη δράση τους τα χρεώνονται οι πολιτικοί μας αντίπαλοι. Είναι σε άλλα κόμματα, έχουν πάρει άλλες πορείες.
- Αλήθεια, προλαβαίνετε να ακούσετε τον γιο σας; Δεν ψηφίζει λόγω ηλικίας, αλλά αν ψήφιζε θα σας «σταύρωνε»;
Τον ακούω και τα ακούω! Μου έκανε βέβαια δώρο να πάμε να κάνουμε μαζί Πάσχα στο χωριό μας στην Κρήτη.
- Στο Ηράκλειο Κρήτης και πού αλλού θα είστε υποψήφιος βουλευτής;
Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Τα υπόλοιπα θα τα ανακοινώσουμε εν καιρώ.
- Η Κρήτη είναι το οχυρό σας;
Η Κρήτη είναι το οχυρό της δημοκρατικής παράταξης. Πέρα από την καταγωγή μου, ήταν το μεγάλο κάστρο ιστορικά του ΠΑΣΟΚ και φιλοδοξούμε να ξαναγίνει.
- Το ΠΑΣΟΚ είναι -επαναλαμβάνετε- ένα πατριωτικό κόμμα. Τι σημαίνει αυτό για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την εξωτερική πολιτική;
Δεν θα προδικάσω το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών. Οποιος κι αν είναι ο πρόεδρος της Τουρκίας στις 15 Μαΐου. Η Ευρώπη και ο δυτικός παράγοντας οφείλουν να διαμηνύσουν ότι το άνοιγμα προς τη Δύση, μετά την περίοδο των τελευταίων ετών όπου η Τουρκία είχε μια επαμφοτερίζουσα στάση, δεν μπορεί να γίνει εις βάρος της χώρας μας.
Πρέπει να γίνει με βάση τον σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Εχουμε χρέος να μη γίνει ανεκτή μια στρατηγική όπου στον βωμό μιας νέας σχέσης της Τουρκίας με τη Δύση θα αποδεχτούμε συμπεριφορές που υπονομεύουν τις συνθήκες καλής γειτονίας χαϊδεύοντας έναν διεθνή ταραξία.
Γι’ αυτό θεωρώ προτεραιότητα τη δυναμική παρουσία της Ε.Ε. στις νέες συζητήσεις για την επίλυση του Κυπριακού βάσει των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών, μετά και την εκλογή του φίλου Νίκου Χριστοδουλίδη. Επίσης, θεωρώ ότι πρέπει να σταματήσουν οι εξοπλισμοί στην Τουρκία από ευρωπαϊκά κράτη όσο επιμένει σε παράνομες δραστηριότητες.
- Τι πιστεύετε για το ζήτημα που έχει ξαφνικά προκύψει σχετικά με τον φράχτη στον Εβρο;
Για εμάς υπάρχουν σύνορα και στη θάλασσα και στον Εβρο. Ο φράχτης εξάλλου ήταν έργο ΠΑΣΟΚ. Σαφώς και πρέπει να επεκταθεί, αλλά κυρίως θα πρέπει να συνδυαστεί με την αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου ώστε οι χώρες πρώτης υποδοχής να μην επωμίζονται αποκλειστικά τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές. Επ’ αυτού ο κ. Μητσοτάκης έχει επιδείξει αφωνία για να μη δυσαρεστήσει την πολιτική του οικογένεια, τη συντηρητική ευρωπαϊκή Δεξιά.
Ειδήσεις σήμερα:
Τροχαίο στο ύψος του Χίλτον - Στο «κόκκινο» η Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας
«Επιδημία» διαζυγίων στη showbiz: Περιπέτειες, τρίτα πρόσωπα και... μπόλικο μυστήριο
Ο «πρίγκιπας» της Αράχωβας ήταν... βασιλιάς της απάτης - Οι σφαίρες στο στήθος και τα ρούχα των 20 εκατ. ευρώ
«Θα αγωνιστούμε να μη γίνουν δεύτερες εκλογές», απαντά στο ερώτημα αν υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει με τη στάση του ακόμη και σε τρίτες κάλπες, ενώ επιμένει για την επιλογή τρίτου προσώπου για τη θέση του πρωθυπουργού έπειτα από διαβούλευση με τους κυρίους Κυριάκο Μητσοτάκη και Αλέξη Τσίπρα.
Για το ΠΑΣΟΚ εξηγεί: «Στόχος είναι η παράταξη να πάρει ένα ισχυρό διψήφιο ποσοστό ανεβάζοντας πάνω από 50% τις δυνάμεις της και δίνοντας τη δυνατότητα να μπει ανταγωνιστικά στο πολιτικό προσκήνιο. Μακάρι να πάμε ακόμη καλύτερα! Είμαι πάρα πολύ αισιόδοξος». Ωστόσο αναγνωρίζει τις δυσκολίες.
Με τη συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης διευκρινίζει ότι για εκείνον «δεν υπάρχουν επετηρίδες», απευθύνεται στη νέα γενιά και την καλεί να δοκιμάσει τώρα αντισυστημικές αλλά γόνιμες επιλογές, θεωρώντας μια τέτοια επιλογή το ΠΑΣΟΚ. «Οι νέοι άνθρωποι δοκίμασαν αντισυστημικές αλλά μη ρεαλιστικές επιλογές», συμπληρώνει σχετικά με τη διακυβέρνηση Τσίπρα. Παράλληλα, βάζει ψηλά τα θέματα εξωτερικής πολιτικής και κάνει λόγο για την Κρήτη, «το οχυρό μου» όπως λέει.
Κύριε Ανδρουλάκη, έχετε έναν χρόνο και πλέον στο γραφείο του Προέδρου στη Χαριλάου Τρικούπη και πολλά περισσότερα χρόνια βέβαια στην πολιτική. Όταν μπαίνατε στην ΠΑΣΠ Ξάνθης, ως πρωτοετής, είχατε τη φιλοδοξία να ηγηθείτε του ΠΑΣΟΚ;
Δεν φανταζόμουν όσα συνέβησαν μετά. Δεν ήταν μια στρατηγική, η οποία ξεκίνησε τότε κι έφερε αποτελέσματα μετά από χρόνια. Μπήκα στην ΠΑΣΠ γιατί πίστευα ότι έπρεπε να αγωνιστούμε για ένα δημόσιο πανεπιστήμιο, που θα δίνει πολλές ευκαιρίες στους νέους ανθρώπους. Με γοήτευσε η πολιτική αντιπαράθεση ιδεών και απόψεων, πάντα σε ένα πολιτισμένο επίπεδο.
Άλλες εποχές βέβαια…
Άλλες εποχές, με άλλα χαρακτηριστικά. Και η Ελλάδα βρισκόταν σε μια άλλη κατάσταση. Η πολιτική ήταν ένα πεδίο πολύ πιο γοητευτικό πριν τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, που υπήρξε μια καθολική απαξίωση. Θυμάμαι με πολλή αγάπη εκείνα τα χρόνια, γιατί ήταν χρόνια αυθεντικά στη διάρκεια των οποίων δημιουργήθηκαν πολλές φιλίες, που έχουν μείνει αναλλοίωτες μέχρι σήμερα.
- Ας πάμε στο σήμερα. Πριν από έναν χρόνο υποσχεθήκατε ανανέωση στις 270.000 κόσμου που προσήλθαν για να ψηφίσουν τη νέα ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Είπατε «ανανέωση, ανανέωση, ανανέωση». Αρκεί;
Κατ’ αρχάς, δεν είπαμε μόνο «ανανέωση», είπαμε «και ανανέωση». Σε πάρα πολύ σημαντικές θέσεις της παράταξής μας έχουν βρεθεί νέοι άνθρωποι που δεν ανήκαν απαραίτητα στον στενό κομματικό μηχανισμό, με μοναδικό κριτήριο επιλογής την ανάγκη να παρουσιαστούν φρέσκες ιδέες και όχι μόνο φρέσκα πρόσωπα. Νομίζω ότι σε μεγάλο βαθμό έχουμε πετύχει να ανανεωθεί το πολιτικό προσωπικό και αυτό φαίνεται τόσο στα ψηφοδέλτιά μας όσο και στην εικόνα του δημόσιου λόγου της παράταξης.
- Τότε, πρόεδρε, στις αρχές, τα γκάλοπ σάς έδιναν ποσοστό της τάξεως του 18%, το οποίο στην πορεία δεν καταφέρατε να διατηρήσετε. Δεν καταφέρατε να διατηρήσετε αυτή τη δυναμική. Τι κάνατε λάθος;
Σε όλα τα κόμματα μετά από μια τέτοια διαδικασία έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει ένα θετικό κλίμα. Και αυτό έχει συμβεί και σε άλλες περιπτώσεις. Ο στόχος της παράταξής μας είναι στις επόμενες εθνικές εκλογές να γίνει ένα μεγάλο βήμα για το μέλλον. Στόχος είναι η παράταξη να πάρει ένα ισχυρό διψήφιο ποσοστό ανεβάζοντας πάνω από 50% τις δυνάμεις της και δίνοντας τη δυνατότητα να μπει ανταγωνιστικά στο πολιτικό προσκήνιο.
Μακάρι να πάμε ακόμη καλύτερα! Είμαι πάρα πολύ αισιόδοξος. Σε όλη την Ελλάδα βλέπω ανθρώπους που επιστρέφουν. Βεβαίως, είναι μια δύσκολη μάχη, μια δύσκολη σύγκρουση, αλλά πιστεύω ότι θα σταθούμε όρθιοι με ένα ποσοστό που θα δείχνει ότι το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε δυναμικά κλείνοντας την ψαλίδα από τους πολιτικούς μας αντιπάλους.
- Σας έχουν κατηγορήσει ότι λειτουργήσατε και ως «αρχηγός Βρυξελλών», αφιερώνοντας αρκετό χρόνο στο Ευρωκοινοβούλιο και όχι στην εσωτερική μάχη. Τι έχετε να πείτε γι’ αυτό; Και αν τώρα πάμε να ανοίξουμε τη βεντάλια, πώς θα καταφέρετε μέσα σε αυτό τον χρόνο που απομένει έως τις εκλογές να προλάβετε αυτά που δεν κάνατε 16 μήνες πριν;
Ο λόγος που έμεινα στην Ευρωβουλή, ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες, είναι διότι έγινα το επίκεντρο του σκανδάλου των υποκλοπών, ενός παγκόσμιου σκανδάλου. Φανταστείτε να είχα φύγει από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τη στιγμή που αναλαμβάνονταν πρωτοβουλίες στις εξεταστικές επιτροπές, στην Ολομέλεια και την προσπάθεια που κατέβαλα στην Επιτροπή Νομικών Υποθέσεων σχετικά με την παραβίαση της βουλευτικής μου ασυλίας. Επί της ουσίας, θα έδινα ένα επιχείρημα στους πολιτικούς μου αντιπάλους στην Ελλάδα ότι, πρώτον, φυγομαχώ και, δεύτερον, δεν θα βοηθούσα τους εν λόγω θεσμούς με την παρουσία μου ως εν ενεργεία ευρωβουλευτής να έρθει στο φως η αλήθεια γύρω από αυτό το απίστευτο σκάνδαλο.
Εδώ, αντίθετα, επιχειρήθηκε συγκάλυψη. Η Νέα Δημοκρατία κρυπτόμενη καταχρηστικά πίσω από το απόρρητο μπλόκαρε τις καταθέσεις των εμπλεκομένων: του κ. Δημητριάδη, των επιχειρηματιών Μπίτζιου - Λαβράνου και του διοικητή της ΕΥΠ. Στο Ευρωκοινοβούλιο η διαδικασία τρέχει κανονικά. Περιμένουμε το πόρισμα της PEGA και την απόφαση της επιτροπής νομικών υποθέσεων για την ασυλία μου. Και, όπως γνωρίζετε, δεν είμαι πια μόνος μου. Στη Δικαιοσύνη έχουν προσφύγει και άλλοι. Πρόσφατα μάθαμε και για μία νέα περίπτωση, για την κυρία Σίφορντ, η οποία φαίνεται ότι έχει παγιδευτεί με τα ίδια ακριβώς χαρακτηριστικά που επιχείρησαν να παγιδεύσουν κι εμένα. Και με την ΕΥΠ και με το Predator.
- Αν πετύχετε ένα ισχυρό διψήφιο ποσοστό, όταν πάρετε τη διερευνητική εντολή, θα καλέσετε τον αρχηγό του πρώτου και του δεύτερου κόμματος και θα τους πείτε «ούτε εσύ, ούτε εσύ πρωθυπουργός, αλλά έλα να κάνουμε κυβέρνηση»; Πώς στέκει αυτό;
Εγώ υπηρετώ το Σύνταγμα. Η στάση μου όλα τα χρόνια είναι βαθιά θεσμική. Με κατηγορούν για αλαζονεία και ότι δήθεν θέλω να υποδείξω τον πρωθυπουργό. Αλαζονεία όμως είναι να δηλώνεις ότι δεν θα σεβαστείς το Σύνταγμα και παρά τη λαϊκή ετυμηγορία θα επιστρέψεις τη διερευνητική εντολή χωρίς προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης, κάτι που έχει δηλώσει ότι θα κάνει ο κ. Μητσοτάκης.
Περιφρονεί το Σύνταγμα και τους νόμους του κράτους. Γιατί; Γιατί θέλει να σώσει την καρέκλα του. Εμείς δεν κάνουμε το ίδιο. Θα πάρουμε την εντολή και θα την τιμήσουμε. Θα ακολουθήσουμε τα εξής βήματα: αν έχουμε μια ισχυρή εντολή, άρα τη δύναμη της διαπραγμάτευσης, θα ξεκινήσουμε συζήτηση προγραμματικών συγκλίσεων με τους πολιτικούς μας αντιπάλους. Εάν επιτευχθούν οι προγραμματικές συγκλίσεις, θα προσπαθήσουμε να υπάρξει συμφωνία με πρόσωπα κοινής αποδοχής, κυρίως στο πρόσωπο του πρωθυπουργού.
Ενα πρόσωπο κοινής αποδοχής δεν μπορεί να είναι το πρόσωπο που θα αποφασίσω μόνος μου. Θα είναι το πρόσωπο με το οποίο θα συμφωνήσουμε όλοι μαζί. Αρα, όλα όσα άκουσα τις τελευταίες εβδομάδες, ότι τάχα θέλουμε να επιβάλουμε αυθαίρετα τον πρωθυπουργό της χώρας, δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Το αναδεικνύουν ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Τσίπρας μόνο και μόνο για να προκαλέσουν μία ακόμη αντιπαράθεση χωρίς περιεχόμενο. Οπου υπάρχουν κυβερνήσεις συνεργασίας, συζητούν και για προγράμματα και για πρόσωπα κοινής αποδοχής.
- Ναι, αλλά πόσο ρεαλιστικό είναι, για παράδειγμα -υποθέσεις κάνουμε-, το πρώτο κόμμα να έχει 35% και να έρθει το τρίτο κόμμα με 10% και να επιβάλει πρωθυπουργό; Ενα τρίτο πρόσωπο το οποίο δεν το ξέρουμε...
Δεν επιβάλλουμε τίποτα. Συζητάμε για να έχουμε συγκλίσεις στο πρόγραμμα και πρόσωπα κοινής αποδοχής. Δεν επιβάλλουμε. Αν δεν θέλει κάποιος, ας μη συνεργαστεί μαζί μας. Είναι τόσο απλό. Η ευθύνη για τη σταθερότητα είναι αναλογική και επιμερίζεται βάσει της λαϊκής ετυμηγορίας. Αν ο ελληνικός λαός δώσει ισχυρότερα ποσοστά σε άλλα κόμματα, τότε έχουν μεγαλύτερη ευθύνη από εμάς.
Αν συμφωνεί ο κ. Τσίπρας με τον κ. Μητσοτάκη ότι πρωθυπουργός πρέπει να είναι μόνο ο αρχηγός του πρώτου κόμματος, ας κάνουν ένα προγαμιαίο συμβόλαιο και ας πουν ότι όποιος είναι πρώτος από τους δυο τους θα γίνει πρωθυπουργός με τη στήριξη του άλλου. Εμείς έχουμε μια άλλη ατζέντα. Για εμάς αυτά τα δύο πρόσωπα έχουν κριθεί. Οκτώμισι χρόνια έχουν φορτώσει πολλά δεινά στον ελληνικό λαό. Θεωρούμε ότι εκείνοι που έχουν πρωταγωνιστήσει στα προβλήματα δεν μπορούν να είναι πρωταγωνιστές των λύσεων. Γι’ αυτό λέμε σταθερότητα, προοδευτική ατζέντα και συγκλίσεις σε πρόγραμμα και σε πρόσωπα που μπορούν να εκφράσουν πολιτικές συμμαχίες.
- Εάν εσείς επιμείνετε σε αυτά που λέτε και επιμείνουν και οι άλλοι και στον δεύτερο γύρο δεν υπάρχει πάλι ένα αυτοδύναμο σχήμα, δεν υπάρχει πρώτο κόμμα με αυτοδυναμία, τότε τι; Θα ζητήσετε και τρίτες εκλογές;
Θα αγωνιστούμε να μη γίνουν δεύτερες εκλογές. Ο μόνος πρωθυπουργός σε όλη την Ευρώπη που με την ανακοίνωση της ημερομηνίας των πρώτων εκλογών προκήρυξε και τις δεύτερες είναι ο κ. Μητσοτάκης. Αυτό κι αν είναι θεσμική ασέβεια! Δείχνει ότι ο κ. Μητσοτάκης θα τα παίξει όλα για όλα για να μείνει στην καρέκλα του πρωθυπουργού. Εχουμε, λοιπόν, διαφορετικές προτεραιότητες. Εμείς κοιτάμε το μέλλον του λαού, ενώ ο κ. Μητσοτάκης κοιτάζει μόνο το δικό του.
- Είπατε σε πρόσφατη συνέντευξή σας «ό,τι λέω είναι γραμμένο πάνω στην πέτρα». Υπάρχει κάτι που δεν είναι γραμμένο στην πέτρα; Γιατί ακούγεται λίγο δογματικό αυτό...
Δεν έχει να κάνει με κάποιου είδους προσωπική ατζέντα, αλλά με όσα πιστεύω ότι πρέπει να αλλάξουν στη χώρα. Πρέπει να γίνουν γενναίες μεταρρυθμίσεις και αλλαγές. Θέλω να σας πω με ξεκάθαρο τρόπο -και αυτό είναι γραμμένο σε πέτρα- ότι για να σταθεί όρθια η πατρίδα πρέπει να σταθεί όρθια η νέα γενιά.
Για να γίνει αυτό οφείλουμε να μιλήσουμε τη γλώσσα της αλήθειας, της αξιοπιστίας και της συναίνεσης. Δεν μπορεί η νέα γενιά να βλέπει ένα σύστημα αμετανόητο, πελατειακό, διχαστικό, που δεν σέβεται τους θεσμούς, τη Δικαιοσύνη, που τη διαπαιδαγωγεί, να μην πιστεύει ότι η πολιτική είναι η λύση.
Εχω, λοιπόν, πρωταρχικό στόχο να οικοδομήσω μια σχέση εμπιστοσύνης με τη νέα γενιά. Επισημαίνω από σήμερα όλα τα βήματα που θα κάνω για να έχουμε και προοδευτική ατζέντα και σταθερότητα. Αν τώρα οι πολιτικοί μας αντίπαλοι σε αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι δεν ενδιαφέρονται να συζητήσουν για θέσεις και λύσεις, αλλά μόνο για την καρέκλα του πρωθυπουργού, τότε θα είναι οι μόνοι υπεύθυνοι για την αστάθεια.
- Να επιμείνω λίγο στα πρόσωπα. Οταν λέτε, λοιπόν, ένα τρίτο πολιτικό πρόσωπο μεν και στη θέση του πρωθυπουργού και σε άλλες θέσεις, θα είναι πιθανόν -ανάλογα με τη δύναμη του κάθε κόμματος- ένα κεντροδεξιό στέλεχος, ένα κεντροαριστερό στέλεχος που θα προτείνετε εσείς; Ή έχετε καταλήξει και λέτε μόνο κεντροαριστερό;
Θα ήταν περιφρόνηση για τον ελληνικό λαό πριν από τη λαϊκή ετυμηγορία και χωρίς να έχουν καταγραφεί οι εκλογικοί συσχετισμοί να ανοίξει μια τέτοια συζήτηση. Τα πρόσωπα, όμως, πρέπει να διαθέτουν κάποια χαρακτηριστικά: να έχουν πολιτική αυτονομία, υψηλό δείκτη αξιοπιστίας, επάρκεια, διεθνές κύρος. Και, βέβαια, να μπορεί ο ελληνικός λαός να ακουμπήσει πάνω τους τις ελπίδες και τις φιλοδοξίες του για το μέλλον. Ακουσα με προσοχή να αποδομεί ο κ. Μητσοτάκης την απλή αναλογική και τις κυβερνήσεις συνεργασίας σε χώρες όπως η Γερμανία. Δείχνει το μέγεθος των αδιεξόδων του όταν θεωρεί αποτυχημένη την προσπάθεια συνεργασιών σε μια χώρα που είναι η πιο ισχυρή της Ευρώπης και από τις πιο ισχυρές χώρες στον κόσμο.
- Σας άκουσα να τάσσεστε υπέρ της απλής αναλογικής, κάτι βεβαίως που δεν είχε ψηφίσει το κόμμα σας την προηγούμενη φορά...
...Το είχε, όμως, προτείνει παλαιότερα. Τα αναλογικότερα πολιτικά συστήματα ήταν διαχρονική άποψη των ηγεσιών της παράταξης. Ακόμη και η πρόταση της αείμνηστης Φώφης Γεννηματά ήταν ένα αναλογικότερο εκλογικό σύστημα σε σχέση με αυτό που πρότεινε ο κ. Μητσοτάκης. Είμαι, λοιπόν, υπέρ ενός αναλογικότερου εκλογικού συστήματος από αυτό που έχουμε σήμερα, διότι τα πολύ μεγάλα μπόνους ενισχύουν την αλαζονεία και υπονομεύουν τη συναίνεση.
- Στην κυβέρνηση συνεργασίας όπου μπορεί να συμμετάσχετε, τα πρόσωπα που θα προτείνετε θα είναι εκλεγμένοι βουλευτές ή εξωκοινοβουλευτικά στελέχη;
Χρειαζόμαστε πρόσωπα με πολιτική και επιστημονική επάρκεια, που δεν είναι αναγκαίο να είναι βουλευτές, όπως άλλωστε συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
- Απαιτεί χρόνο, βέβαια, ένας ανοιχτός διεθνής διαγωνισμός. Και όταν τα πράγματα τρέχουν με ταχύτητα, πολλές φορές ίσως...
Αν δεν αλλάξουμε, θα παραμείνουμε μια χώρα χαμένων ευκαιριών. Γι’ αυτό κάποια στιγμή πρέπει να κάνουμε την αρχή. Η θητεία τους θα είναι μεγαλύτερη από τον εκλογικό κύκλο, πενταετής, άρα δεν θα συνδέονται με τις επόμενες εθνικές εκλογές, ώστε να μην είναι και οι ίδιοι ευάλωτοι σε πολιτικές πιέσεις. Ο στρατηγικός στόχος είναι στο μέλλον οι υπουργοί να αναλαμβάνουν το χαρτοφυλάκιό τους συνοδευόμενοι από ελάχιστους συνεργάτες. Και όχι με την αλλαγή της κυβέρνησης να αλλάζει και η διοίκηση των υπουργείων από κάτω μέχρι πάνω.
- Είστε ο μικρότερος στην ηλικία πολιτικός αρχηγός, αλλά το ΠΑΣΟΚ δεν φαίνεται να δημιουργεί ρεύμα στις νεότερες γενιές. Και προφανώς, θέλετε και σεις να προσελκύσετε 17ρηδες, 24ρηδες στην κάλπη. Πώς;
Οι πολιτικοί μας αντίπαλοι στοιχημάτιζαν ότι το ΠΑΣΟΚ έκλεισε τον ιστορικό του κύκλο. Η πρώτη μας μεγάλη επιτυχία είναι ότι το αφήγημα αυτό δεν έχει πια καμία σχέση με την πραγματικότητα. Δεν είμαστε απλώς εδώ και υπάρχουμε, αλλά υπάρχουμε με σταθερή ανοδική τάση, όταν ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Δημοκρατία χάνουν από 30% έως 40% της δύναμής τους.
Το δεύτερο στοιχείο είναι η νέα γενιά. Οι νέοι άνθρωποι δοκίμασαν αντισυστημικές, αλλά μη ρεαλιστικές επιλογές. Εγώ τους καλώ τώρα να δοκιμάσουν αντισυστημικές, αλλά γόνιμες επιλογές. Αντισυστημική επιλογή είναι η επιλογή σε ένα κόμμα που δεν ταυτίζεται με πελατειακές λογικές, με ισχυρά συμφέροντα, ένα κόμμα που λέει την αλήθεια, ένα κόμμα το οποίο δημιουργεί την ατζέντα του μέλλοντος για την κλιματική αλλαγή, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, τη γεωπολιτική ασφάλεια και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ενα κόμμα που επενδύει σε καθημερινές λύσεις που βελτιώνουν τη ζωή των νέων βάζοντας στο περιθώριο ψευτοδιλήμματα, τοξικό λόγο και fake news που ευτελίζουν την πολιτική.
- Ποιες είναι οι προγραμματικές προτάσεις που δεν πρόκειται να αφήσετε στην άκρη κατά τη διαπραγμάτευση;
Εχουμε καταθέσει το σύνολο του προγράμματός μας από τον Δεκέμβριο. Ημασταν οι πρώτοι κι ας μας κατηγορούν κάποιοι για απουσία θέσεων. Για εμάς βασική προτεραιότητα είναι η μείωση του κόστους διαβίωσης. Είμαστε η πρώτη χώρα σε έξοδα στέγασης. Για τον λόγο αυτό έχουμε προτείνει τη δημιουργία μιας δημόσιας δεξαμενής 150.000 κατοικιών, είτε νεόδμητων με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, είτε μέσω ανακατασκευών κλειστών κατοικιών, δίνοντας φορολογικά κίνητρα.
Οι κατοικίες αυτές θα διατίθενται προς ενοικίαση με χαμηλό αντίτιμο και με βάση κοινωνικά κριτήρια. Ετσι, θα παρασυρθούν οι τιμές προς τα κάτω στην αγορά ενοικίου γενικότερα. Παράλληλα, για 350.000 χαμηλοσυνταξιούχους έχουμε προτείνει κοστολογημένα την επαναφορά του ΕΚΑΣ.
Οσον αφορά το ιδιωτικό χρέος, προτείνουμε την επαναφορά της προστασίας της πρώτης κατοικίας με επικαιροποίηση των κριτηρίων του νόμου του ΠΑΣΟΚ από το 2010, ρύθμιση για τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο ώστε να επωμιστούν το 1/3 της συναλλαγματικής διαφοράς, 120 δόσεις για οφειλές στην Εφορία και τον ΕΦΚΑ και απόλυτη προστασία της αγροτικής γης για να αποφύγουμε τον αφελληνισμό της ελληνικής οικονομίας.
Τέλος, θα πρέπει να υπάρχει αναθεώρηση του εθνικού σχεδίου για το Ταμείο Ανάκαμψης. Θα δώσουμε έμφαση στις επενδύσεις στο κοινωνικό κράτος και το ΕΣΥ, στις υποδομές, όπως είναι το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και τα μέσα σταθερής τροχιάς, και την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας.
- Πώς σχολιάζετε το πάγωμα των επιτοκίων που ανακοίνωσαν οι τράπεζες; Σας άκουσα αρνητικό...
Πολύ λίγα, πολύ αργά. Επί μήνες επισημαίνουμε τη διαφορά μεταξύ των πολύ χαμηλών επιτοκίων καταθέσεων και της χορήγησης δανείων. Είναι η μεγαλύτερη στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα οι τράπεζές μας να παρουσιάζουν υπερκέρδη, την ίδια ώρα που οι πολίτες, εξαιτίας και του μεγάλου πληθωρισμού, βλέπουν την αξία των αποταμιεύσεών τους να συρρικνώνεται.
Ενώ προτείναμε στην κυβέρνηση να φορολογήσει τα υπερκέρδη των τραπεζών, ο κ. Μητσοτάκης έκανε τον Πόντιο Πιλάτο και τώρα, λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές, έρχεται μια απόφαση για πάγωμα των επιτοκίων, που απλώς επιβεβαιώνει όσα λέγαμε τόσο καιρό, πως δηλαδή αδιαφόρησαν.
Παράλληλα, έχουμε τον κ. Τσίπρα, που ενώ είχε καταψηφίσει τον νόμο του ΠΑΣΟΚ για την προστασία της πρώτης κατοικίας του 2010, τώρα προσπαθεί να τον οικειοποιηθεί. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε τη διακυβέρνηση υποσχόμενος σεισάχθεια, αποχώρησε έχοντας ανοίξει την πόρτα στα κοράκια των funds και τώρα θέλει να μας κάνει μαθήματα για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους! Οι πολιτικές επιλογές τόσο της Νέας Δημοκρατίας όσο και του ΣΥΡΙΖΑ οδηγούν στον αφελληνισμό της ελληνικής οικονομίας.
- Θα ζητήσετε να καταργηθούν νόμοι; Και ποιοι;
Θα σας αναφέρω τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα: τον νόμο του κ. Χατζηδάκη για τα Εργασιακά, το άρθρο 10 του νόμου για το ΕΣΥ που υπονομεύει τον δημόσιο χαρακτήρα του και βέβαια τον νόμο της συγκάλυψης που έφερε ο κ. Μητσοτάκης για τις υποκλοπές.
- Εχετε δηλώσει ότι αν το ΠΑΣΟΚ περάσει κάτω από τα ραντάρ των προσδοκιών, δηλαδή καταγράψει μονοψήφιο ποσοστό, θα μείνετε στην αντιπολίτευση...
Βέβαια, ισχύει.
- Ακόμη κι αν η άρνησή σας αυτή σημαίνει κυβερνητική αστάθεια;
Μα δεν θα είναι δική μου άρνηση. Θα είναι άρνηση από τους πολίτες. Κάποιοι κάνουν ένα λάθος στην Ελλάδα. Σχεδιάζουν κυβερνήσεις χωρίς τη λαϊκή ετυμηγορία. Τον δρόμο θα τον δείξει ο λαός.
- Με ποια κόμματα αποκλείετε οποιαδήποτε συζήτηση για συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας;
Με την Ακροδεξιά και με τα κόμματα με τα οποία έχουμε θεμελιώδεις ιδεολογικές και γεωπολιτικές διαφωνίες.
- Ποια ήταν η πρώτη σας σκέψη όταν ενημερωθήκατε για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη;
Σοκ. Οταν το άκουσα δεν γνωρίζαμε ακόμη το μέγεθος της τραγωδίας, δεν μπορούσα να πιστέψω στη συνέχεια αυτό που συνέβη, αυτό που μάθαμε τις επόμενες ώρες.
- Και η δεύτερη σκέψη σας;
Είναι αδιανόητο να κρέμονται τόσες ανθρώπινες ζωές από ένα ανθρώπινο χέρι και εν έτει 2023 να μην υπάρχουν συστήματα ασφαλείας που θα απέτρεπαν αυτή την τραγωδία, όπως υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη.
- Κατηγορείτε τις δύο κυβερνήσεις για το δυστύχημα. Το ΠΑΣΟΚ όταν κυβερνούσε τα έκανε όλα σωστά;
Η σύμβαση 717 για την εγκατάσταση τηλεδιοίκησης στον σιδηρόδρομο έπρεπε να παραδοθεί το 2016. Από το 2017 μέχρι σήμερα πήρε επτά διαδοχικές παρατάσεις και υπάρχει έγγραφο από τις 4 Οκτωβρίου του 2021 της Ανεξάρτητης Αρχής Διαφάνειας στο υπουργείο του κ. Καραμανλή που εντοπίζει ποιοι έχουν τις ευθύνες που δεν υλοποιείται το έργο.
Και όχι μόνο δεν πήγε στη Δικαιοσύνη, αλλά όταν ρωτήθηκε από τους βουλευτές μας στη Βουλή δήλωσε άγνοια. Στις υποκλοπές δεν ξέρανε. Σε αυτή την τραγωδία, πάλι, δεν ξέρανε. Τελικά, τι ξέρουν; Εδώ μιλάμε για μια κυβέρνηση η οποία είναι απολύτως ανεύθυνη. Κάποιοι προσπαθούν με το «όλοι φταίνε» να αποτρέψουν να πληρώσουν αυτοί που πραγματικά φταίνε.
- Η δική σας δέσμευση, που θα γίνει πράξη μετεκλογικά, για να αποφευχθούν νέα «Τέμπη»…
Να οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη όλοι οι υπεύθυνοι. Να μάθουμε επιτέλους στην Ελλάδα ότι δεν υπάρχει ατιμωρησία. Οτι αυτοί που έχουν εγκληματήσει θα πληρώνουν, ώστε επιτέλους η χώρα μας να γίνει μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα. Ο λαός πιστεύει πως, ό,τι και να γίνει, κάποιοι καλύπτονται από ένα πέπλο ατιμωρησίας. Κατέθεσα εδώ και εβδομάδες συγκεκριμένες δεσμεύσεις για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων.
Προτείνουμε την ανασύνταξη της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων, στο πρότυπο των αντίστοιχων ευρωπαϊκών. Επίσης θα πρέπει να προχωρήσουμε στις απαραίτητες επενδύσεις στο δίκτυο ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και βέβαια να ξαναδούμε την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Εκ του αποτελέσματος, μπορούμε να πούμε ότι ήταν μια αποτυχημένη ιδιωτικοποίηση. Χρειαζόμαστε ένα νέο σχήμα με στρατηγικό επενδυτή και ισχυρή παρουσία του κράτους που θα διασφαλίζει την προστασία του δημόσιου συμφέροντος.
- Το ΠΑΣΟΚ ήταν ένα κραταιό κόμμα. Στελέχη του σήμερα βρίσκονται στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και σε κεντρικά πόστα της Κουμουνδούρου. Θα ξαναβρεθείτε και θα στηρίξετε πιθανόν και την υπουργοποίησή τους σε μια πιθανή κυβέρνηση συνεργασίας;
Αυτά τα πρόσωπα και τη δράση τους τα χρεώνονται οι πολιτικοί μας αντίπαλοι. Είναι σε άλλα κόμματα, έχουν πάρει άλλες πορείες.
- Αλήθεια, προλαβαίνετε να ακούσετε τον γιο σας; Δεν ψηφίζει λόγω ηλικίας, αλλά αν ψήφιζε θα σας «σταύρωνε»;
Τον ακούω και τα ακούω! Μου έκανε βέβαια δώρο να πάμε να κάνουμε μαζί Πάσχα στο χωριό μας στην Κρήτη.
- Στο Ηράκλειο Κρήτης και πού αλλού θα είστε υποψήφιος βουλευτής;
Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Τα υπόλοιπα θα τα ανακοινώσουμε εν καιρώ.
- Η Κρήτη είναι το οχυρό σας;
Η Κρήτη είναι το οχυρό της δημοκρατικής παράταξης. Πέρα από την καταγωγή μου, ήταν το μεγάλο κάστρο ιστορικά του ΠΑΣΟΚ και φιλοδοξούμε να ξαναγίνει.
- Το ΠΑΣΟΚ είναι -επαναλαμβάνετε- ένα πατριωτικό κόμμα. Τι σημαίνει αυτό για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την εξωτερική πολιτική;
Δεν θα προδικάσω το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών. Οποιος κι αν είναι ο πρόεδρος της Τουρκίας στις 15 Μαΐου. Η Ευρώπη και ο δυτικός παράγοντας οφείλουν να διαμηνύσουν ότι το άνοιγμα προς τη Δύση, μετά την περίοδο των τελευταίων ετών όπου η Τουρκία είχε μια επαμφοτερίζουσα στάση, δεν μπορεί να γίνει εις βάρος της χώρας μας.
Πρέπει να γίνει με βάση τον σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Εχουμε χρέος να μη γίνει ανεκτή μια στρατηγική όπου στον βωμό μιας νέας σχέσης της Τουρκίας με τη Δύση θα αποδεχτούμε συμπεριφορές που υπονομεύουν τις συνθήκες καλής γειτονίας χαϊδεύοντας έναν διεθνή ταραξία.
Γι’ αυτό θεωρώ προτεραιότητα τη δυναμική παρουσία της Ε.Ε. στις νέες συζητήσεις για την επίλυση του Κυπριακού βάσει των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών, μετά και την εκλογή του φίλου Νίκου Χριστοδουλίδη. Επίσης, θεωρώ ότι πρέπει να σταματήσουν οι εξοπλισμοί στην Τουρκία από ευρωπαϊκά κράτη όσο επιμένει σε παράνομες δραστηριότητες.
- Τι πιστεύετε για το ζήτημα που έχει ξαφνικά προκύψει σχετικά με τον φράχτη στον Εβρο;
Για εμάς υπάρχουν σύνορα και στη θάλασσα και στον Εβρο. Ο φράχτης εξάλλου ήταν έργο ΠΑΣΟΚ. Σαφώς και πρέπει να επεκταθεί, αλλά κυρίως θα πρέπει να συνδυαστεί με την αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου ώστε οι χώρες πρώτης υποδοχής να μην επωμίζονται αποκλειστικά τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές. Επ’ αυτού ο κ. Μητσοτάκης έχει επιδείξει αφωνία για να μη δυσαρεστήσει την πολιτική του οικογένεια, τη συντηρητική ευρωπαϊκή Δεξιά.
Ειδήσεις σήμερα:
Τροχαίο στο ύψος του Χίλτον - Στο «κόκκινο» η Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας
«Επιδημία» διαζυγίων στη showbiz: Περιπέτειες, τρίτα πρόσωπα και... μπόλικο μυστήριο
Ο «πρίγκιπας» της Αράχωβας ήταν... βασιλιάς της απάτης - Οι σφαίρες στο στήθος και τα ρούχα των 20 εκατ. ευρώ
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Ειδήσεις
Δημοφιλή
Σχολιασμένα