Τα ντιμπέιτ από το 1990 μέχρι και σήμερα - Δείτε βίντεο και φωτογραφίες
Λίγο πριν το αποψινό ντιμπέιτ των πολιτικών αρχηγών, μία ματιά στο πώς η τηλεμαχία διαμορφώθηκε από συζήτηση ακαδημαϊκής ανταλλαγής απόψεων στη σημερινή μορφή με τους αυστηρούς τηλεοπτικούς κανόνες
Λίγο μετά τις 8 το βράδυ, απόψε, οι αρχηγοί των κομμάτων θα καταφθάνουν στο ραδιομέγαρο της ΕΡΤ. Μαζί με τους συνεργάτες τους θα συσκεφθούν στα ειδικά διαμορφωμένα γραφεία και λίγο πριν τις 9 θα καθίσουν στις θέσεις τους για το σημερινό ντιμπέιτ.
Στο στούντιο θα είναι και από ένας στενός συνεργάτης των πολιτικών αρχηγών ενώ από το κοντρόλ θα τους παρακολουθούν οι εκπρόσωποι τύπου των κομμάτων.
Τα ντιμπέιτ στην Ελλάδα
Στην Ευρώπη αλλά και στις ΗΠΑ, ο θεσμός των ντιμπέιτ είναι ιερός. Οι σκληρές και δηλητηριώδεις ατάκες που ανταλλάσουν οι υποψήφιοι γίνονται για μέρες τίτλοι ειδήσεων στα μεγαλύτερα ξένα πρακτορεία ειδήσεων ενώ κάποιες φορές έχουν κρίνει και το αποτέλεσμα των εκλογών.
Στην Ελλάδα για πρώτη φορά το ντιμπέιτ – με σημερινούς όρους – διεξήχθη την δεκαετία του ‘90.
Ντιμπέιτ 2000: Κώστας Σημίτης απέναντι στον Κώστα Καραμανλή
Η απαρχή για τα τηλεοπτικά ντιμπέιτ στη χώρα μας, σε μια μεταφορά των τηλεμαχιών υποψηφίων στο εξωτερικό, θεωρείται ότι ήταν η συνάντηση των Ανδρέα Παπανδρέου, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και Χαρίλαου Φλωράκη στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, το 1990, σε συζήτηση που συντόνισε ο Γιάννης Καψής.
Κλείσιμο
Η συζήτηση έμοιαζε περισσότερο ακαδημαϊκή ανταλλαγή απόψεων, μακριά από τους σημερινούς όρους και αυστηρούς τηλεοπτικούς κανόνες. Η συζήτηση, παρόλα αυτά, μεταδόθηκε και τηλεοπτικά και το αρχείο της διαφυλάσσεται στο διαδίκτυο.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, με την Ευρώπη να διανύει μια νέα εποχή μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου το ‘89.
Χρειάστηκαν να περάσουν έξι χρόνια για να υπάρξει η επόμενη τηλεμαχία με «μονομάχους» τον Κώστα Σημίτη και τον Μιλτιάδη Έβερτ. Στο πρώτο ντιμπέιτ που διεξήχθη σε τηλεοπτικό στούντιο, οι δύο πολιτικοί αρχηγοί ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας είχαν μόλις 2 λεπτά χρόνο να απαντήσουν σε κάθε ερώτηση.
Το ντιμπέιτ για δύο προκάλεσε, πάντως, αντιδράσεις άλλων κομμάτων με τον Αντώνη Σαμαρά, που ηγείτο τότε της Πολιτικής Άνοιξης, να στέλνει εξώδικο στο ΕΣΡ, θέλοντας να καταγγείλει τον αποκλεισμό των υπολοίπων πολιτικών αρχηγών.
Η συζήτηση τότε, διεξαγόταν στη σκιά των Ιμίων και της εθνικής κρίσης. Συντονιστής της τηλεμαχίας ήταν ο Πέτρος Ευθυμίου και ερωτήσεις έθεσαν οι δημοσιογράφοι Θεόδωρος Ρουσόπουλος, Παύλος Τσίμας και Γιάννης Παπουτσάνης.
Ο Κώστας Σημίτης ήταν ο ένας από τους «μονομάχους» και στο ντιμπέιτ του 2000 με αντίπαλο τον τότε νέο πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας, Κώστα Καραμανλή.
Η οικονομία βρίσκεται και τότε στην πρώτη θέση της πολιτικής αντιπαράθεσης, με το Χρηματιστήριο στην πρώτη γραμμή για την ανταλλαγή «πυρών».
Την τηλεμαχία συντόνισε ο Νίκος Χατζηνικολάου και ερωτήσεις απηύθυναν η Έλλη Στάη, ο Μανώλης Καψής και ο Θεόδωρος Ρουσόπουλος. Οι δύο πολιτικοί αρχηγοί είχαν δύο λεπτά στη διάθεσή τους για να απαντήσουν. Τις εκλογές τελικά κέρδισε το ΠΑΣΟΚ με σχεδόν μια ποσοστιαία μονάδα διαφορά από τη Νέα Δημοκρατία.
Το 2004, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά ντιμπέιτ με τη συμμετοχή όλων των πολιτικών αρχηγών. Στο στούντιο βρέθηκαν ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου, ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κώστας Καραμανλής, η γραμματέας του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, ο επικεφαλής του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ, Νίκος Κωνσταντόπουλος και ο Δημήτρης Τσοβόλας που ηγείτο του ΔΗ.Κ.ΚΙ..
Συντονιστής ήταν ο δημοσιογράφος Γιάννης Πρετεντέρης και ερωτήσεις υπέβαλαν οι δημοσιογράφου Έλλη Στάη, Παύλος Τσίμας, Νίκος Ευαγγελάτος, Σταύρος Θεοδωράκης και Μανώλης Καψής.
Ντιμπέιτ 2004: Για πρώτη φορά ντιμπέιτ με τη συμμετοχή όλων των πολιτικών αρχηγών. Από αριστερά στο στούντιο ο Δημήτρης Τσοβόλας που ηγείτο του ΔΗ.Κ.ΚΙ.., ο επικεφαλής του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ Νίκος Κωνσταντόπουλος, η γραμματέας του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κώστας Καραμανλής και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου
Τρια χρόνια αργότερα, το 2007, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια μεγάλη πολιτική κρίση. Στην Ηλεία, οι πολίτες μετρούν τις πληγές τους μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές εκείνης της χρονιάς.
Ο τότε πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής αναμετράται με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Γιώργο Παπανδρέου, την Αλέκα Παπαρήγα από το ΚΚΕ, τον νέο πρόεδρο του ΣΥΝ, Αλέκο Αλαβάνο, τον πρόεδρος του ΛΑ.ΟΣ Γιώργο Καρατζαφέρη και τον Στέλιο Παπαθεμελή ως επικεφαλής της Δημοκρατίκης Αναγέννησης.
Οι πολιτικοί αρχηγοί απάντησαν σε ερωτήσεις έξι δημοσιογράφων, οι οποίες ήταν μοιρασμένες σε έξι θεματικές ενότητες: Εξωτερική Πολιτική, Οικονομία, Δημόσια Διοίκηση, Παιδεία, Κοινωνική Πολιτική και Γενικά Πολιτικά Θέματα. Συντονιστής της τηλεμαχίας ήταν η Μαρία Χούκλη και τις ερωτήσεις απηύθυναν οι δημοσιογράφοι Νίκος Χατζηνικολάου, Όλγα Τρέμη, Νίκος Ευαγγελάτος, Αλέξης Παπαχελάς, Αιμίλιος Λιάτσος και Έλλη Στάη.
Το 2009, διεξάγονται δύο ντιμπέιτ. Ένα με τη συμμετοχή όλων των πολιτικών αρχηγών και ένα με τους δύο υποψηφίους πρωθυπουργούς, Κώστα Καραμανλή και Γιώργο Παπανδρέου. Εκείνη την χρονιά συμμετέχει για πρώτη φορά και ο Αλέξης Τσίπρας ως ο νεός πρόεδρος του τότε Συνασπισμού.
Στη τηλεμαχία των δυο, επιτρέπονται πλέον ερωτήσεις αρχηγού προς αρχηγό. Την τηλεμαχία συντόνισε η Μαρία Χούκλη και ερωτήσεις υπέβαλαν οι δημοσιογράφοι Παύλος Τσίμας, Νίκος Ευαγγελάτος, Αιμίλιος Λιάτσος, Ανδρέας Κωνσταντάτος, Αντώνης Σρόιτερ και η Σία Κοσιώνη.
Το 2012 το κλίμα ήταν αρκετά τεταμένο. Η μνημονιακή περίοδος δεν επέτρεπε τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις. Τον Ιανουάριο του ‘15 η ατμόσφαιρα μυρίζει ακόμη μπαρούτι και έτσι αποφεύγεται ξανά η τηλεμαχία.
Τον Σεπτέμβριο όμως της ίδιας χρονιάς, πραγματοποιείται το ντιμπέιτ με τη συμμετοχή όλων των πολιτικών αρχηγών αλλά και ένα δεύτερο με τους Τσίπρα – Μεϊμαράκη. Στο πρώτο, συμμετέχουν Τσίπρας (ΣΥΡΙΖΑ), Μεϊμαράκης (ΝΔ), Θεοδωράκης (ΠΟΤΑΜΙ), Κουτσούμπας (ΚΚΕ), Λαφαζάνης, Γεννηματά (ΠΑΣΟΚ), Καμμένος (ΑΝΕΛ). Κυριάρχησαν τα θέματα της οικονομίας και των μετεκλογικών συνεργασιών.
Ντιμπέιτ 2015: Ο Αλέξης Τσίπρας απέναντι στον Βαγγέλη Μεϊμαράκη
Συντονιστής της τηλεμαχίας ήταν ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Πάνος Χαρίτος και τις ερωτήσεις υπέβαλαν οι δημοσιογράφοι Όλγα Τρέμη (Mega), Μαρία Χούκλη (ΑΝΤ1), Σία Κοσιώνη (ΣΚΑΪ), Αντώνης Σρόιτερ (Alpha), Μάρα Ζαχαρέα (Star) και Μάκης Γιομπαζολιάς (ΕTV).
Από εκείνη την τηλεμαχία δεν έλειπαν οι αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε δημοσιογράφους και πολιτικούς, αλλά και των πολιτικών αρχηγών μεταξύ τους. Χαρακτηριστική του κλίματος ήταν η ανταλλαγή «βαριών» εκφράσεων μεταξύ του Πάνου Καμμένου αλλά και του Βαγγέλη Μεϊμαράκη.
Στον δεύτερο γύρο τηλεοπτικής αντιπαράθεσης αναμετρώνται οι αρχηγοί των δύο μεγάλων κομμάτων. Τον πάγο «σπάει» ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης ο οποίος διαμαρτύρεται, με αρκετή δόση χιούμορ, ότι ο σκηνοθέτης δείχνει πιο ψηλό τον Αλέξη Τσίπρα.
Απόψε, οι πολιτικοί αρχηγοί θα απαντήσουν σε έξι διαφορετικές θεματικές. Κάθε πολιτικός αρχηγός θα έχει την δική του κάμερα, η οποία θα είναι προσηλωμένη πάνω του σε όταν θα έχει τον λόγο. Το πλαίσιο του χρόνου, την ίδια ώρα, θα είναι αυστηρό.
Η εκφώνηση της ερώτησης δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 30 δευτερόλεπτα, ενώ η απάντηση το 1,5 λεπτό, με δυνατότητα επέκτασης 15 έως 45 δευτερόλεπτα και σε κάθε περίπτωση με απώτατο όριο τα τρία λεπτά.
Στην οθόνη θα υπάρχει ένα «ρολόι» που θα χρονομετρά αντίστροφα. 15 δευτερόλεπτα πριν λήξει ο χρόνος θα υπάρξει μια προειδοποίηση ώστε ο ομιλητής να συντομεύσει. Σε ό,τι αφορά τη διάταξή τους στο στούντιο, θα καθίσουν από αριστερά προς τα δεξιά με βάση την κοινοβουλευτική δύναμη των κομμάτων.
Συνολικά θα υποβληθούν 36 ερωτήσεις. Για πρώτη φορά, θα επιστρατευτεί και drone της ΕΡΤ το οποίο θα καλύψει την είσοδο των πολιτικών αρχηγών στο ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής.
