Εκλογές 2023 - Τσίπρας: Φταίω εγώ, αλλά και μερικοί από μας δείχνουν ότι δεν έχουν καταλάβει τίποτα - Να γίνουμε πιο σοβαροί, είμαστε κόμμα εξουσίας
Εκλογές 2023 - Τσίπρας: Φταίω εγώ, αλλά και μερικοί από μας δείχνουν ότι δεν έχουν καταλάβει τίποτα - Να γίνουμε πιο σοβαροί, είμαστε κόμμα εξουσίας
«Κηρύσσω τη λήξη του πένθους» είπε στην Κεντρική Επιτροπή - Καυτηρίασε τις «άστοχες δημόσιες τοποθετήσεις» και τις παλινωδίες - Οι τρεις αιτίες της συντριβής
Παρών στην εκλογική μάχη της 25ης Ιουνίου ως επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ δήλωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας, προαναγγέλλοντας διορθωτικές κινήσεις από το βήμα της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος.
Σταχυολογώντας ως τις ρίζες της συντριπτικής ήττας της περασμένης Κυριακής το «έλλειμμα εμπιστοσύνης στην κυβερνητική μας πρόταση και το έλλειμμα εμπιστοσύνης στο κόμμα ως συλλογικότητα», ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι και θα παραμείνει κόμμα εξουσίας, όχι κόμμα διαμαρτυρίας», συνιστώντας προς τους πολιτικούς αντιπάλους να μην βιάζονται εν όψει της επαναληπτικής εκλογικής αναμέτρησης.
Δείτε βίντεο:
Ο κ. Τσίπρας ξεκίνησε την ομιλία του με ευχαριστίες «για τη στήριξη, για την αποφασιστικότητά σας να σταθούμε όλοι όρθιοι σε μια δύσκολη στιγμή», τις οποίες απηύθυνε «προς όλα τα στελέχη, τα μέλη και τους φίλους μας, που έδωσαν μια ηρωική μάχη, ενώ ευχαρίστησε τους εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόρους του κόμματος, αλλά «και όσους πολίτες συμμετείχαν στην εκλογική διαδικασία και δεν μας ψήφισαν. Η ευθύνη είναι δική μας που δεν καταφέραμε να τους πείσουμε».
Λήξη στο πένθος
«Δεν θα κρυφτούμε πίσω από το δάχτυλό μας. Το αποτέλεσμα είναι ένα οδυνηρό σοκ» παρατήρησε και σήμανε λήξη στο… πένθος. «Και η ευθύνη είναι δική μας, πρωτίστως δική μου, δεν ισομοιράζεται. Δεν κρύβομαι. Με ξέρετε. Ποτέ δεν κρύφτηκα, στην πολιτική μου διαδρομή. Στα δύσκολα ποτέ δεν το έβαλα στα πόδια. Ανέλαβα την ευθύνη. Και έδωσα τη μάχη» ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και πρόσθεσε πως «μετά από τρεις μέρες θλίψης και αναστοχασμού, ήρθε η ώρα να κηρύξουμε λήξη στο πένθος και να σημάνουμε συναγερμό μάχης. Αυτή είναι η ευθύνη μας σήμερα. Να ανασυγκροτηθούμε άμεσα. Τώρα».
Glomex Player(40599w16ki4e70hs, v-csvhgqi7ijxl)
«Καθαρή γραμμή»
«Δεν έχουμε δικαίωμα στην παραίτηση. Δεν έχουμε δικαίωμα στην εσωστρέφεια» παρατήρησε, με το βλέμμα στραμμένο στο εσωκομματικό τοπίο και συνέχισε λέγοντας πως «μόνο υποχρέωση και ευθύνη έχουμε. Απέναντι στην ιστορία. Και απέναντι στην κοινωνία, που βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο μιας πρωτοφανούς συντηρητικής παλινόρθωσης».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, αποτελεί «υποχρέωση και ευθύνη να αποτιμήσουμε γρήγορα τα λάθη μας και να χαράξουμε μια καθαρή γραμμή. Για να δώσουμε με σοβαρότητα και αποφασιστικότητα τη μάχη που έχουμε μπροστά μας».
«Γιατί είμαστε ήδη στις πρώτες ημέρες της νέας προεκλογικής περιόδου, των εκλογών που ήδη ορίστηκαν με ενισχυμένη αναλογική. Η πρωτοβουλία γι’ αυτό ανήκει άλλωστε στον βασικό πολιτικό μας αντίπαλο. Που τα σχέδιά του είναι ολοφάνερα. Δεν τα κρύβει. Να κερδίσει όχι την αυτοδυναμία, αλλά την παντοδυναμία. Που θα του επιτρέψει να προχωρήσει ακόμη και σε αλλαγές στο Σύνταγμα σε συντηρητική κατεύθυνση» περιέγραψε ο κ. Τσίπρας, προσθέτοντας για τον κ. Μητσοτάκη πως «αν του δοθεί η ευκαιρία, να μην έχει καν αντίπαλο. Να ξεμπερδέψει με τον ΣΥΡΙΖΑ. Που είναι ο μόνος πολιτικός αντίπαλος που μπορεί να τον εμποδίσει και να δώσει μάχες για να υπερασπιστεί το κοινωνικό κράτος, τη δημόσια Υγεία, την Παιδεία, τα εργασιακά δικαιώματα».
Glomex Player(40599w16ki4e70hs, v-csvhjv1jyzgx)
«Καρφιά» για την εσωστρέφεια
Εν όψει του δεύτερου γύρου, τόνισε: «Ξέρετε πως ποτέ δεν φοβήθηκα την αυτοκριτική. Πάντα ήμουν ανοιχτός σε διορθωτικές κινήσεις. Και σήμερα αυτό είναι αναγκαίο να γίνει με ευθύνη και σοβαρότητα», σημειώνοντας πως «δεν έχουμε όμως δικαίωμα στην εσωστρέφεια. Δεν έχουμε δικαίωμα στην αμετροέπεια και τις αντιπαραθέσεις».
Glomex Player(40599w16ki4e70hs, v-csvhlj5fkmyh)
«Που ακόμη και τώρα, σήμερα, μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, ορισμένοι σύντροφοι δεν αποφεύγουν» όπως είπε, για να σημειώσει πως «το μόνο που δείχνουν είναι πως δεν έχουμε καταλάβει τίποτε από το μήνυμα της λαϊκής ετυμηγορίας». «Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε. Τούτη την ώρα χρειάζεται η μεγαλύτερη συσπείρωση, και η σεμνότητα θα έλεγα, μπροστά στην ψήφο του λαού. Και όχι η επανάληψη συμπεριφορών που μας κόστισαν πανάκριβα» τόνισε.
Αποτίμηση μετά τις 25 Ιουνίου
Ακόμη, παρατήρησε ότι «μετά τη δεύτερη κάλπη, θα γίνει η συνολική αποτίμηση. Με την άνεση και το χρόνο και τη διάρκεια που πρέπει να γίνει», λέγοντας πως «αυτό που τώρα επείγει, εν όψει της νέας αναμέτρησης, της πιο κρίσιμης, είναι να δούμε και να λάβουμε σοβαρά υπόψη κάποια βασικά συμπεράσματα από το μήνυμα της κάλπης».
«Να γίνουμε πιο σοβαροί»
Ως προς τα άμεσα βήματα, ο κ. Τσίπρας είπε ότι πρέπει «να διορθώσουμε τη στρατηγική μας εν κινήσει. Και να διορθωθούμε, αν θέλετε, εν κινήσει. Να αλλάξουμε την καμπάνια μας. Να γίνουνε πιο συλλογικοί στη δουλειά μας. Πιο συντροφικοί και πιο αλληλέγγυοι μεταξύ μας. Πιο σοβαροί, επιτρέψτε μου να πω, όπως αρμόζει σε κόμματα και στελέχη που διεκδικούν την κυβερνητική εξουσία» τόνισε ο κ. Τσίπρας, «για να λάβουμε υπόψη κάποια βασικά συμπεράσματα από το αποτέλεσμα της κάλπης».
«Γιατί δεν καταλάβαμε» το αποτέλεσμα;
Ειδικότερα, είπε, «οφείλουμε πρώτα να δώσουμε κάποιες απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα :Γιατί συνέβη αυτό το αποτέλεσμα; Γιατί δεν το καταλάβαμε; Ποιες κοινωνικές μεταβολές έχουν συμβεί στην ελληνική κοινωνία; Ποια λάθη έγιναν και οι αναποφάσιστοι πήγαν μαζικά στη Νέα Δημοκρατία;».
Επικαλούμενος τα exit polls, επισήμανε ότι «την τελευταία μέρα αποφάσισε τι θα ψηφίσει περίπου το 20% των ψηφοφόρων. 1.206.000 ψηφοφόροι. Από αυτούς 618.000 επέλεξαν τη ΝΔ. Και μόνο 156.000 τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι αναποφάσιστοι δηλαδή, αντί να ψηφίσουν όπως περιμέναμε και όπως συνήθως συμβαίνει, με το κριτήριο της δυσαρέσκειας απέναντι στην κυβέρνηση, τελικά ψήφισαν ανάποδα. Με το φόβο μην έρθει η αντιπολίτευση».
«Ένας μεγάλος αριθμός από κείνους που μας εμπιστεύτηκαν το 2019 δεν μας εμπιστεύτηκαν το 2023» αναγνώρισε ακόμη.
«Και εδώ δεν πρέπει να αναζητήσουμε μια βολική απάντηση. Να κρυφτούμε, πίσω από τη λεγόμενη συντηρητικοποίηση της ελληνικής κοινωνίας. Που δεν είναι μια αυτονόητη τάση. Πρέπει να τη μελετήσουμε και να μας προβληματίσει. Αλλά να αναζητήσουμε απαντήσεις στις δικές μας αδυναμίες. Τις δικές μας επιλογές, τη δική μας στάση, την αξιοπιστία της πολιτικής μας πρότασης, την αξιοπιστία των προσώπων, στη συνολική μας εικόνα» σημείωσε.
Οι τρεις κομβικές αιτίες της ήττας
Απαριθμώντας τις αιτίες της ήττας, είπε ότι «η πρώτη αιτία, κατά την άποψή μου, είναι ότι η ΝΔ κατάφερε να επιβάλει την ατζέντα της. Την ατζέντα του φόβου. Και σ’ αυτό συνέβαλαν βέβαια και κόμματα της ήσσονος αντιπολίτευσης, που είχαν το κύριο μέτωπό τους απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ».
«Η δεύτερη αιτία ήταν η αναγκαστική επιλογή υπεράσπισης μιας στρατηγικής που, εξαιτίας της άρνησης των άλλων προοδευτικών δυνάμεων, αντικειμενικά δεν μπορούσε να περπατήσει. Της στρατηγικής της απλής αναλογικής και της κυβέρνησης προοδευτικής συνεργασίας. Το εκλογικό αποτέλεσμα αποτέλεσε μια στρατηγική ήττα της απλής αναλογικής και ταυτόχρονα ήττα της στρατηγικής μας για την απλή αναλογική» δήλωσε. «Και αυτό βοήθησε αφάνταστα τη ΝΔ να εμπεδώσει τη δική της ατζέντα. Αυτό ήταν το στρατηγικό ρήγμα μέσα από το οποίο πέρασε το αφήγημά περί σταθερότητας» εξήγησε.
Ως προς την τρίτη αιτία, εκτίμησε ότι ήταν «η εικόνα μας ως κόμματος, ως συλλογικού υποκείμενου, για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ιδίως όμως τις κρίσιμες ημέρες πριν την κάλπη. Δεν ήταν μια εικόνα που εξέπεμπε συνοχή, ευθύνη, συγκρότηση».
Οι άστοχες δημόσιες τοποθετήσεις μας κόστισαν πανάκριβα
Συγκεκριμένα, ο κ. Τσίπρας μίλησε για «άστοχες δημόσιες τοποθετήσεις, ακόμα και τις τελευταίες ημέρες πριν από τις εκλογές, οι παλινωδίες, το έλλειμα υπευθυνότητας, ακόμα και αντίληψης πόσο καχύποπτο ήταν το εκλογικό σώμα απέναντί μας, πόσο ρευστό και ευμετάβλητο, μας κόστισαν πανάκριβα».
«Οφείλουμε τις επόμενες 30 ημέρες αυτήν την εικόνα να την αλλάξουμε» πρόσθεσε. Δεν λέω να αλλάξουμε προς το Κέντρο ούτε προς τα Αριστερά, αλλά προς τη σοβαρότητα, προς τη συλλογικότητα» παρατήρησε.
Αναφερόμενος στην εικόνα και τη λειτουργία του κόμματος, είπε «δεν καταφέραμε τελικά όσο και αν προσπαθήσαμε να αλλάξουμε όσο θα έπρεπε τους εαυτούς μας και το κόμμα μας» αναγνώρισε ο κ. Τσίπρας, όπως και να «δίνουμε και να εμπεδώνουμε την αίσθηση ότι είμαστε μια σφιχτοδεμένη ομάδα ανθρώπων, που ξέρει να υποτάσσει το μερικό στο γενικό καλό. Και για αυτό αναλαμβάνω αποκλειστικά την ευθύνη αυτή. Δεν ανήκει σε κανέναν άλλο. Και σας ζητώ να το λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη στην εκλογική μάχη που έχει ήδη αρχίσει. Να δείξουμε ότι αντιληφθήκαμε το μήνυμα της λαϊκής ψήφου» όπως είπε.
Επιπλέον, «προφανώς υπήρξαν αστοχίες και οργανωτικές αρρυθμίες στην εκλογική μας καμπάνια, αλλά πιστεύω ότι οι βασικές μας απώλειες έχουν να κάνουν με τις αιτίες που προανέφερα. Έλλειμμα εμπιστοσύνης στην κυβερνητική μας πρόταση. Έλλειμα εμπιστοσύνης στο κόμμα».
Παράλληλα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ παρατήρησε ότι το «εκλογικό αποτέλεσμα δεν είναι αρνητικό μόνο για τον ΣΥΡΙΖΑ». «Κάθε πολίτης, ό, τι κι αν ψήφισε, μπορεί να κατανοήσει αυτό που δεν δείχνουν να κατανοούν τα μικρότερα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης. Αλλά κατανοεί και επιδιώκει η Δεξιά. Ότι αν επαναληφθεί αυτός ο συσχετισμός στην κάλπη της ενισχυμένης αναλογικής θα έχουμε μια απολύτως παντοδύναμη και ανεξέλεγκτη κυβέρνηση» όπως είπε, κάνοντας λόγο για «λευκή επιταγή σε μια παράταξη που δεν κρύβει τις προθέσεις της».
«Ασφυξία και ανωμαλία στη λειτουργία της δημοκρατίας. Έναν ανεξέλεγκτο ηγεμόνα πρωθυπουργό. Μια νομιμοποιημένη, πλέον, ατζέντα σαρωτικών αλλαγών για τα κοινωνικά δικαιώματα», όπως τόνισε, σταχυολογώντας τις «μεταρρυθμίσεις» που προανήγγειλε από το βράδυ της Κυριακής ο κ. Μητσοτάκης. Την αλλαγή του Συντάγματος, που προανήγγειλε ο Άδωνις Γεωργιάδης» συνέχισε.
«Αν ο κύριος Μητσοτάκης των 158 βουλευτών, έδινε μέχρι σήμερα όλους τους πόρους σε μετρημένες στα δάχτυλα επιχειρήσεις. Και παρακολουθούσε τα τηλέφωνα του μισού πολιτικού συστήματος, φανταστείτε τι ακριβώς θα κάνει εν τη παντοδυναμία του;» σχολίασε ο κ. Τσίπρας και απαρίθμησε ως τα «μεγάλα διλήμματα της επόμενης κάλπης:
Τι ακριβώς θα κάνει με τα εργασιακά δικαιώματα;
Τι θα κάνει με την ακρίβεια;
Με τη συρρίκνωση του εισοδήματος;
Με τις χιλιάδες των πλειστηριασμών της επόμενης μέρας;
Με τη διαφθορά, που αισθάνεται ότι έχει ξεπλυθεί και άρα μπορεί να συνεχιστεί αδιατάρακτη;» και αφορούν τη ζωή των ανθρώπων, όχι τις βουλευτικές μας έδρες, παρατήρησε.
Glomex Player(40599w16ki4e70hs, v-csvi6sbu98z5)
«Ζήτημα ζωής να ανατραπεί ο συσχετισμός»
«Γι' αυτό και είναι ζήτημα ζωής να ανατραπεί αυτός ο συσχετισμός. Να κάνουμε ότι περνά από το χέρι μας για να ανατραπεί» υπογράμμισε.
«Δεν θα σηκώσουμε το γάντι στο ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ»
Πρακτικά, συνέχισε, αυτό «σημαίνει ότι το μέτωπό μας και στις νέες συνθήκες είναι η Δεξιά και η πολιτική της» «Η οικονομική της πολιτική, η κοινωνική της πολιτική. Δεν πρόκειται να σηκώσουμε το γάντι που μας πετούν τόσο το ΠΑΣΟΚ, όσο και το ΚΚΕ» συμπλήρωσε και ξεκαθάρισε πως «εμείς σε μικροκομματικούς εμφύλιους, που ευνοούν μόνο τη Δεξιά, δεν πρόκειται να συμβάλλουμε και να εμπλακούμε. Εκείνο που στη δική μας σκέψη δεσπόζει είναι η ευθύνη για την κοινωνία, για τη χώρα, για το αύριο».
«Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα γυρίζουμε και το άλλο μάγουλο στις επιθέσεις. Ούτε ότι με κριτήριο τη στάση καθενός απέναντι στη Δεξιά, θα υποστείλουμε την κριτική μας» εξήγησε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, προσθέτοντας πως «για την επικράτηση της ΝΔ στις εκλογές, δεν έχουμε ευθύνες μόνο εμείς. Απλά είμαστε οι μόνοι που έχουμε το θάρρος να τις αναλάβουμε. Βαρύτατες ευθύνες έχουν και εκείνοι που της έδωσαν διάδρομο με μια πολιτική διχαστική και μονομέτωπη εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ και ακύρωσαν στην πράξη μια μεγάλη ευκαιρία» της απλής αναλογικής.
«Δημοκρατική πανστρατιά»
Στο πλαίσιο αυτό, ξεκαθάρισε ότι «θα απαντάμε πολιτικά στις επιθέσεις, δεν θα έχουμε στόχο όμως εμείς το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ» και εκτίμησε ότι «αυτό που απαιτείται είναι μια δημοκρατική πανστρατιά για να ενισχύσουμε τη προοδευτική παράταξη, έναντι μιας Δεξιάς που αν δεν αποτραπεί στη δεύτερη κάλπη, θα είναι ανεξέλεγκτη και εκδικητική».
«Όλοι οι δημοκρατικοί και προοδευτικοί πολίτες, οι ψηφοφόροι όλων των κομμάτων, που δε θέλουν να δώσουν λευκή επιταγή σε ένα πρωθυπουργό ηγεμόνα, που δεν θέλουν μια επέλαση στα δημοκρατικά και λαϊκά δικαιώματα και κατακτήσεις, ακόμη και στα Συνταγματικά κατοχυρωμένα, οφείλουν να συμβάλουν με τη ψήφο τους, ώστε να μπει ανάχωμα στην πιθανότητα μιας παντοδύναμης και ανεξέλεγκτης Δεξιάς κυβέρνησης» περιέγραψε ο κ. Τσίπρας.
«Και αυτό είναι το καθήκον μας εν όψει των επόμενων εκλογών. Να απευθυνθούμε σ’ αυτούς τους πολίτες, με τη σιγουριά, αλλά και με τη σεμνότητα που επιβάλλει η κατάσταση» είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, θυμίζοντας ότι το «πρωί της Κυριακής στις 25 Ιουνίου, οι κάλπες θα είναι άδειες».
«Να αναμετρηθούμε με τη Δεξιά»
«Δεν πετάμε στα σύννεφα, αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες, σεβόμαστε το αποτέλεσμα, αλλά σε αυτόν τον αγώνα θέλω να σας καλέσω να μην πάμε για να χάσουμε. Δεν θα πάμε για να κρατήσουμε τα ποσοστά μας, αλλά για να αναμετρηθούμε με τη Δεξιά» σημείωσε, χαρακτηρίζοντας «αναγκαιότητα κοινωνική να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας».
«Και γιατί αυτές τις προτάσεις πρέπει πρώτα να τις ακούσει ο ελληνικός λαός και οι πολίτες» ανέφερε, εστιάζοντας στο ζήτημα επικοινωνίας της καμπάνιας του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ.
«Θα πάμε επίσης έτσι, γιατί -δεν ξέρω αν το έχουν όλοι εμπεδώσει- ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, είναι και θα παραμείνει κόμμα εξουσίας, όχι κόμμα διαμαρτυρίας. Ούτε κόμμα συμπλήρωμα σε κυβερνήσεις της Δεξιάς».
Στο πλαίσιο αυτό, «ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι ο βασικός εκφραστής της προοδευτικής παράταξης. Είναι το κόμμα που η ενίσχυση και η νίκη του, σημαίνει πάντα νίκη της προόδου έναντι της συντήρησης», δήλωσε, ενώ επέλεξε να στείλει «ένα μήνυμα στις ελίτ και στα μεγάλα συμφέροντα που δέκα χρόνια τώρα δεν έχουν κουραστεί να με πολεμάνε και να μας πολεμάνε».
«Τρεις μέρες δεν μπορούσαν να κρύψουν τη μεγάλη τους χαρά και τη μεγάλη τους συγκίνηση. Τους απαντάω: Μην βιάζεστε. Δεν πετύχατε ακόμη το στόχο σας» τόνισε ο κ. Τσίπρας, και συνέχισε λέγοντας πως «είναι λογικό να επιθυμείτε ηγέτες υποτακτικούς στα συμφέροντά σας. Και τη νεκρανάσταση ενός συστημικού δικομματισμού. Μη βιάζεστε όμως, αυτός ο δικομματισμός που οδήγησε τη χώρα στα βράχια της χρεοκοπίας, απ' όπου εμείς τη σώσαμε».
«Και άλλες φορές όμως βιαστήκατε, να θεωρήσετε ότι μας έχετε τελειώσει. Διαψευστήκατε. Έτσι θα διαψευστείτε και τώρα» σημείωσε.
«Αναλαμβάνω την ευθύνη να ηγηθώ μαζί σας αυτής της μάχης, γιατί δεν φοβήθηκα ποτέ, γιατί δε δείλιασα ποτέ και δε λιποτάχτησα ποτέ. Κυρίως όμως γιατί αυτή η μάχη δεν αφορά εμένα προσωπικά. Αφορά τη κοινωνία. Αφορά τον κάθε Έλληνα πολίτη ξεχωριστά. Την καθημερινότητα και το μέλλον του. Αφορά το μέλλον όλων μας» κατέληξε.
Glomex Player(40599w16ki4e70hs, v-csvilxp2vt7t)
Σταχυολογώντας ως τις ρίζες της συντριπτικής ήττας της περασμένης Κυριακής το «έλλειμμα εμπιστοσύνης στην κυβερνητική μας πρόταση και το έλλειμμα εμπιστοσύνης στο κόμμα ως συλλογικότητα», ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι και θα παραμείνει κόμμα εξουσίας, όχι κόμμα διαμαρτυρίας», συνιστώντας προς τους πολιτικούς αντιπάλους να μην βιάζονται εν όψει της επαναληπτικής εκλογικής αναμέτρησης.
Δείτε βίντεο:
Ο κ. Τσίπρας ξεκίνησε την ομιλία του με ευχαριστίες «για τη στήριξη, για την αποφασιστικότητά σας να σταθούμε όλοι όρθιοι σε μια δύσκολη στιγμή», τις οποίες απηύθυνε «προς όλα τα στελέχη, τα μέλη και τους φίλους μας, που έδωσαν μια ηρωική μάχη, ενώ ευχαρίστησε τους εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόρους του κόμματος, αλλά «και όσους πολίτες συμμετείχαν στην εκλογική διαδικασία και δεν μας ψήφισαν. Η ευθύνη είναι δική μας που δεν καταφέραμε να τους πείσουμε».
Λήξη στο πένθος
«Δεν θα κρυφτούμε πίσω από το δάχτυλό μας. Το αποτέλεσμα είναι ένα οδυνηρό σοκ» παρατήρησε και σήμανε λήξη στο… πένθος. «Και η ευθύνη είναι δική μας, πρωτίστως δική μου, δεν ισομοιράζεται. Δεν κρύβομαι. Με ξέρετε. Ποτέ δεν κρύφτηκα, στην πολιτική μου διαδρομή. Στα δύσκολα ποτέ δεν το έβαλα στα πόδια. Ανέλαβα την ευθύνη. Και έδωσα τη μάχη» ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και πρόσθεσε πως «μετά από τρεις μέρες θλίψης και αναστοχασμού, ήρθε η ώρα να κηρύξουμε λήξη στο πένθος και να σημάνουμε συναγερμό μάχης. Αυτή είναι η ευθύνη μας σήμερα. Να ανασυγκροτηθούμε άμεσα. Τώρα».
«Καθαρή γραμμή»
«Δεν έχουμε δικαίωμα στην παραίτηση. Δεν έχουμε δικαίωμα στην εσωστρέφεια» παρατήρησε, με το βλέμμα στραμμένο στο εσωκομματικό τοπίο και συνέχισε λέγοντας πως «μόνο υποχρέωση και ευθύνη έχουμε. Απέναντι στην ιστορία. Και απέναντι στην κοινωνία, που βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο μιας πρωτοφανούς συντηρητικής παλινόρθωσης».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, αποτελεί «υποχρέωση και ευθύνη να αποτιμήσουμε γρήγορα τα λάθη μας και να χαράξουμε μια καθαρή γραμμή. Για να δώσουμε με σοβαρότητα και αποφασιστικότητα τη μάχη που έχουμε μπροστά μας».
«Γιατί είμαστε ήδη στις πρώτες ημέρες της νέας προεκλογικής περιόδου, των εκλογών που ήδη ορίστηκαν με ενισχυμένη αναλογική. Η πρωτοβουλία γι’ αυτό ανήκει άλλωστε στον βασικό πολιτικό μας αντίπαλο. Που τα σχέδιά του είναι ολοφάνερα. Δεν τα κρύβει. Να κερδίσει όχι την αυτοδυναμία, αλλά την παντοδυναμία. Που θα του επιτρέψει να προχωρήσει ακόμη και σε αλλαγές στο Σύνταγμα σε συντηρητική κατεύθυνση» περιέγραψε ο κ. Τσίπρας, προσθέτοντας για τον κ. Μητσοτάκη πως «αν του δοθεί η ευκαιρία, να μην έχει καν αντίπαλο. Να ξεμπερδέψει με τον ΣΥΡΙΖΑ. Που είναι ο μόνος πολιτικός αντίπαλος που μπορεί να τον εμποδίσει και να δώσει μάχες για να υπερασπιστεί το κοινωνικό κράτος, τη δημόσια Υγεία, την Παιδεία, τα εργασιακά δικαιώματα».
«Καρφιά» για την εσωστρέφεια
Εν όψει του δεύτερου γύρου, τόνισε: «Ξέρετε πως ποτέ δεν φοβήθηκα την αυτοκριτική. Πάντα ήμουν ανοιχτός σε διορθωτικές κινήσεις. Και σήμερα αυτό είναι αναγκαίο να γίνει με ευθύνη και σοβαρότητα», σημειώνοντας πως «δεν έχουμε όμως δικαίωμα στην εσωστρέφεια. Δεν έχουμε δικαίωμα στην αμετροέπεια και τις αντιπαραθέσεις».
«Που ακόμη και τώρα, σήμερα, μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, ορισμένοι σύντροφοι δεν αποφεύγουν» όπως είπε, για να σημειώσει πως «το μόνο που δείχνουν είναι πως δεν έχουμε καταλάβει τίποτε από το μήνυμα της λαϊκής ετυμηγορίας». «Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε. Τούτη την ώρα χρειάζεται η μεγαλύτερη συσπείρωση, και η σεμνότητα θα έλεγα, μπροστά στην ψήφο του λαού. Και όχι η επανάληψη συμπεριφορών που μας κόστισαν πανάκριβα» τόνισε.
Αποτίμηση μετά τις 25 Ιουνίου
Ακόμη, παρατήρησε ότι «μετά τη δεύτερη κάλπη, θα γίνει η συνολική αποτίμηση. Με την άνεση και το χρόνο και τη διάρκεια που πρέπει να γίνει», λέγοντας πως «αυτό που τώρα επείγει, εν όψει της νέας αναμέτρησης, της πιο κρίσιμης, είναι να δούμε και να λάβουμε σοβαρά υπόψη κάποια βασικά συμπεράσματα από το μήνυμα της κάλπης».
«Να γίνουμε πιο σοβαροί»
Ως προς τα άμεσα βήματα, ο κ. Τσίπρας είπε ότι πρέπει «να διορθώσουμε τη στρατηγική μας εν κινήσει. Και να διορθωθούμε, αν θέλετε, εν κινήσει. Να αλλάξουμε την καμπάνια μας. Να γίνουνε πιο συλλογικοί στη δουλειά μας. Πιο συντροφικοί και πιο αλληλέγγυοι μεταξύ μας. Πιο σοβαροί, επιτρέψτε μου να πω, όπως αρμόζει σε κόμματα και στελέχη που διεκδικούν την κυβερνητική εξουσία» τόνισε ο κ. Τσίπρας, «για να λάβουμε υπόψη κάποια βασικά συμπεράσματα από το αποτέλεσμα της κάλπης».
«Γιατί δεν καταλάβαμε» το αποτέλεσμα;
Ειδικότερα, είπε, «οφείλουμε πρώτα να δώσουμε κάποιες απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα :Γιατί συνέβη αυτό το αποτέλεσμα; Γιατί δεν το καταλάβαμε; Ποιες κοινωνικές μεταβολές έχουν συμβεί στην ελληνική κοινωνία; Ποια λάθη έγιναν και οι αναποφάσιστοι πήγαν μαζικά στη Νέα Δημοκρατία;».
Επικαλούμενος τα exit polls, επισήμανε ότι «την τελευταία μέρα αποφάσισε τι θα ψηφίσει περίπου το 20% των ψηφοφόρων. 1.206.000 ψηφοφόροι. Από αυτούς 618.000 επέλεξαν τη ΝΔ. Και μόνο 156.000 τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι αναποφάσιστοι δηλαδή, αντί να ψηφίσουν όπως περιμέναμε και όπως συνήθως συμβαίνει, με το κριτήριο της δυσαρέσκειας απέναντι στην κυβέρνηση, τελικά ψήφισαν ανάποδα. Με το φόβο μην έρθει η αντιπολίτευση».
«Ένας μεγάλος αριθμός από κείνους που μας εμπιστεύτηκαν το 2019 δεν μας εμπιστεύτηκαν το 2023» αναγνώρισε ακόμη.
«Και εδώ δεν πρέπει να αναζητήσουμε μια βολική απάντηση. Να κρυφτούμε, πίσω από τη λεγόμενη συντηρητικοποίηση της ελληνικής κοινωνίας. Που δεν είναι μια αυτονόητη τάση. Πρέπει να τη μελετήσουμε και να μας προβληματίσει. Αλλά να αναζητήσουμε απαντήσεις στις δικές μας αδυναμίες. Τις δικές μας επιλογές, τη δική μας στάση, την αξιοπιστία της πολιτικής μας πρότασης, την αξιοπιστία των προσώπων, στη συνολική μας εικόνα» σημείωσε.
Οι τρεις κομβικές αιτίες της ήττας
Απαριθμώντας τις αιτίες της ήττας, είπε ότι «η πρώτη αιτία, κατά την άποψή μου, είναι ότι η ΝΔ κατάφερε να επιβάλει την ατζέντα της. Την ατζέντα του φόβου. Και σ’ αυτό συνέβαλαν βέβαια και κόμματα της ήσσονος αντιπολίτευσης, που είχαν το κύριο μέτωπό τους απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ».
«Η δεύτερη αιτία ήταν η αναγκαστική επιλογή υπεράσπισης μιας στρατηγικής που, εξαιτίας της άρνησης των άλλων προοδευτικών δυνάμεων, αντικειμενικά δεν μπορούσε να περπατήσει. Της στρατηγικής της απλής αναλογικής και της κυβέρνησης προοδευτικής συνεργασίας. Το εκλογικό αποτέλεσμα αποτέλεσε μια στρατηγική ήττα της απλής αναλογικής και ταυτόχρονα ήττα της στρατηγικής μας για την απλή αναλογική» δήλωσε. «Και αυτό βοήθησε αφάνταστα τη ΝΔ να εμπεδώσει τη δική της ατζέντα. Αυτό ήταν το στρατηγικό ρήγμα μέσα από το οποίο πέρασε το αφήγημά περί σταθερότητας» εξήγησε.
Ως προς την τρίτη αιτία, εκτίμησε ότι ήταν «η εικόνα μας ως κόμματος, ως συλλογικού υποκείμενου, για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ιδίως όμως τις κρίσιμες ημέρες πριν την κάλπη. Δεν ήταν μια εικόνα που εξέπεμπε συνοχή, ευθύνη, συγκρότηση».
Οι άστοχες δημόσιες τοποθετήσεις μας κόστισαν πανάκριβα
Συγκεκριμένα, ο κ. Τσίπρας μίλησε για «άστοχες δημόσιες τοποθετήσεις, ακόμα και τις τελευταίες ημέρες πριν από τις εκλογές, οι παλινωδίες, το έλλειμα υπευθυνότητας, ακόμα και αντίληψης πόσο καχύποπτο ήταν το εκλογικό σώμα απέναντί μας, πόσο ρευστό και ευμετάβλητο, μας κόστισαν πανάκριβα».
«Οφείλουμε τις επόμενες 30 ημέρες αυτήν την εικόνα να την αλλάξουμε» πρόσθεσε. Δεν λέω να αλλάξουμε προς το Κέντρο ούτε προς τα Αριστερά, αλλά προς τη σοβαρότητα, προς τη συλλογικότητα» παρατήρησε.
Αναφερόμενος στην εικόνα και τη λειτουργία του κόμματος, είπε «δεν καταφέραμε τελικά όσο και αν προσπαθήσαμε να αλλάξουμε όσο θα έπρεπε τους εαυτούς μας και το κόμμα μας» αναγνώρισε ο κ. Τσίπρας, όπως και να «δίνουμε και να εμπεδώνουμε την αίσθηση ότι είμαστε μια σφιχτοδεμένη ομάδα ανθρώπων, που ξέρει να υποτάσσει το μερικό στο γενικό καλό. Και για αυτό αναλαμβάνω αποκλειστικά την ευθύνη αυτή. Δεν ανήκει σε κανέναν άλλο. Και σας ζητώ να το λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη στην εκλογική μάχη που έχει ήδη αρχίσει. Να δείξουμε ότι αντιληφθήκαμε το μήνυμα της λαϊκής ψήφου» όπως είπε.
Επιπλέον, «προφανώς υπήρξαν αστοχίες και οργανωτικές αρρυθμίες στην εκλογική μας καμπάνια, αλλά πιστεύω ότι οι βασικές μας απώλειες έχουν να κάνουν με τις αιτίες που προανέφερα. Έλλειμμα εμπιστοσύνης στην κυβερνητική μας πρόταση. Έλλειμα εμπιστοσύνης στο κόμμα».
Παράλληλα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ παρατήρησε ότι το «εκλογικό αποτέλεσμα δεν είναι αρνητικό μόνο για τον ΣΥΡΙΖΑ». «Κάθε πολίτης, ό, τι κι αν ψήφισε, μπορεί να κατανοήσει αυτό που δεν δείχνουν να κατανοούν τα μικρότερα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης. Αλλά κατανοεί και επιδιώκει η Δεξιά. Ότι αν επαναληφθεί αυτός ο συσχετισμός στην κάλπη της ενισχυμένης αναλογικής θα έχουμε μια απολύτως παντοδύναμη και ανεξέλεγκτη κυβέρνηση» όπως είπε, κάνοντας λόγο για «λευκή επιταγή σε μια παράταξη που δεν κρύβει τις προθέσεις της».
«Ασφυξία και ανωμαλία στη λειτουργία της δημοκρατίας. Έναν ανεξέλεγκτο ηγεμόνα πρωθυπουργό. Μια νομιμοποιημένη, πλέον, ατζέντα σαρωτικών αλλαγών για τα κοινωνικά δικαιώματα», όπως τόνισε, σταχυολογώντας τις «μεταρρυθμίσεις» που προανήγγειλε από το βράδυ της Κυριακής ο κ. Μητσοτάκης. Την αλλαγή του Συντάγματος, που προανήγγειλε ο Άδωνις Γεωργιάδης» συνέχισε.
«Αν ο κύριος Μητσοτάκης των 158 βουλευτών, έδινε μέχρι σήμερα όλους τους πόρους σε μετρημένες στα δάχτυλα επιχειρήσεις. Και παρακολουθούσε τα τηλέφωνα του μισού πολιτικού συστήματος, φανταστείτε τι ακριβώς θα κάνει εν τη παντοδυναμία του;» σχολίασε ο κ. Τσίπρας και απαρίθμησε ως τα «μεγάλα διλήμματα της επόμενης κάλπης:
Τι ακριβώς θα κάνει με τα εργασιακά δικαιώματα;
Τι θα κάνει με την ακρίβεια;
Με τη συρρίκνωση του εισοδήματος;
Με τις χιλιάδες των πλειστηριασμών της επόμενης μέρας;
Με τη διαφθορά, που αισθάνεται ότι έχει ξεπλυθεί και άρα μπορεί να συνεχιστεί αδιατάρακτη;» και αφορούν τη ζωή των ανθρώπων, όχι τις βουλευτικές μας έδρες, παρατήρησε.
«Ζήτημα ζωής να ανατραπεί ο συσχετισμός»
«Γι' αυτό και είναι ζήτημα ζωής να ανατραπεί αυτός ο συσχετισμός. Να κάνουμε ότι περνά από το χέρι μας για να ανατραπεί» υπογράμμισε.
«Δεν θα σηκώσουμε το γάντι στο ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ»
Πρακτικά, συνέχισε, αυτό «σημαίνει ότι το μέτωπό μας και στις νέες συνθήκες είναι η Δεξιά και η πολιτική της» «Η οικονομική της πολιτική, η κοινωνική της πολιτική. Δεν πρόκειται να σηκώσουμε το γάντι που μας πετούν τόσο το ΠΑΣΟΚ, όσο και το ΚΚΕ» συμπλήρωσε και ξεκαθάρισε πως «εμείς σε μικροκομματικούς εμφύλιους, που ευνοούν μόνο τη Δεξιά, δεν πρόκειται να συμβάλλουμε και να εμπλακούμε. Εκείνο που στη δική μας σκέψη δεσπόζει είναι η ευθύνη για την κοινωνία, για τη χώρα, για το αύριο».
«Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα γυρίζουμε και το άλλο μάγουλο στις επιθέσεις. Ούτε ότι με κριτήριο τη στάση καθενός απέναντι στη Δεξιά, θα υποστείλουμε την κριτική μας» εξήγησε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, προσθέτοντας πως «για την επικράτηση της ΝΔ στις εκλογές, δεν έχουμε ευθύνες μόνο εμείς. Απλά είμαστε οι μόνοι που έχουμε το θάρρος να τις αναλάβουμε. Βαρύτατες ευθύνες έχουν και εκείνοι που της έδωσαν διάδρομο με μια πολιτική διχαστική και μονομέτωπη εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ και ακύρωσαν στην πράξη μια μεγάλη ευκαιρία» της απλής αναλογικής.
«Δημοκρατική πανστρατιά»
Στο πλαίσιο αυτό, ξεκαθάρισε ότι «θα απαντάμε πολιτικά στις επιθέσεις, δεν θα έχουμε στόχο όμως εμείς το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ» και εκτίμησε ότι «αυτό που απαιτείται είναι μια δημοκρατική πανστρατιά για να ενισχύσουμε τη προοδευτική παράταξη, έναντι μιας Δεξιάς που αν δεν αποτραπεί στη δεύτερη κάλπη, θα είναι ανεξέλεγκτη και εκδικητική».
«Όλοι οι δημοκρατικοί και προοδευτικοί πολίτες, οι ψηφοφόροι όλων των κομμάτων, που δε θέλουν να δώσουν λευκή επιταγή σε ένα πρωθυπουργό ηγεμόνα, που δεν θέλουν μια επέλαση στα δημοκρατικά και λαϊκά δικαιώματα και κατακτήσεις, ακόμη και στα Συνταγματικά κατοχυρωμένα, οφείλουν να συμβάλουν με τη ψήφο τους, ώστε να μπει ανάχωμα στην πιθανότητα μιας παντοδύναμης και ανεξέλεγκτης Δεξιάς κυβέρνησης» περιέγραψε ο κ. Τσίπρας.
«Και αυτό είναι το καθήκον μας εν όψει των επόμενων εκλογών. Να απευθυνθούμε σ’ αυτούς τους πολίτες, με τη σιγουριά, αλλά και με τη σεμνότητα που επιβάλλει η κατάσταση» είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, θυμίζοντας ότι το «πρωί της Κυριακής στις 25 Ιουνίου, οι κάλπες θα είναι άδειες».
«Να αναμετρηθούμε με τη Δεξιά»
«Δεν πετάμε στα σύννεφα, αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες, σεβόμαστε το αποτέλεσμα, αλλά σε αυτόν τον αγώνα θέλω να σας καλέσω να μην πάμε για να χάσουμε. Δεν θα πάμε για να κρατήσουμε τα ποσοστά μας, αλλά για να αναμετρηθούμε με τη Δεξιά» σημείωσε, χαρακτηρίζοντας «αναγκαιότητα κοινωνική να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας».
«Και γιατί αυτές τις προτάσεις πρέπει πρώτα να τις ακούσει ο ελληνικός λαός και οι πολίτες» ανέφερε, εστιάζοντας στο ζήτημα επικοινωνίας της καμπάνιας του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ.
«Θα πάμε επίσης έτσι, γιατί -δεν ξέρω αν το έχουν όλοι εμπεδώσει- ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, είναι και θα παραμείνει κόμμα εξουσίας, όχι κόμμα διαμαρτυρίας. Ούτε κόμμα συμπλήρωμα σε κυβερνήσεις της Δεξιάς».
Στο πλαίσιο αυτό, «ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι ο βασικός εκφραστής της προοδευτικής παράταξης. Είναι το κόμμα που η ενίσχυση και η νίκη του, σημαίνει πάντα νίκη της προόδου έναντι της συντήρησης», δήλωσε, ενώ επέλεξε να στείλει «ένα μήνυμα στις ελίτ και στα μεγάλα συμφέροντα που δέκα χρόνια τώρα δεν έχουν κουραστεί να με πολεμάνε και να μας πολεμάνε».
«Τρεις μέρες δεν μπορούσαν να κρύψουν τη μεγάλη τους χαρά και τη μεγάλη τους συγκίνηση. Τους απαντάω: Μην βιάζεστε. Δεν πετύχατε ακόμη το στόχο σας» τόνισε ο κ. Τσίπρας, και συνέχισε λέγοντας πως «είναι λογικό να επιθυμείτε ηγέτες υποτακτικούς στα συμφέροντά σας. Και τη νεκρανάσταση ενός συστημικού δικομματισμού. Μη βιάζεστε όμως, αυτός ο δικομματισμός που οδήγησε τη χώρα στα βράχια της χρεοκοπίας, απ' όπου εμείς τη σώσαμε».
«Και άλλες φορές όμως βιαστήκατε, να θεωρήσετε ότι μας έχετε τελειώσει. Διαψευστήκατε. Έτσι θα διαψευστείτε και τώρα» σημείωσε.
«Αναλαμβάνω την ευθύνη να ηγηθώ μαζί σας αυτής της μάχης, γιατί δεν φοβήθηκα ποτέ, γιατί δε δείλιασα ποτέ και δε λιποτάχτησα ποτέ. Κυρίως όμως γιατί αυτή η μάχη δεν αφορά εμένα προσωπικά. Αφορά τη κοινωνία. Αφορά τον κάθε Έλληνα πολίτη ξεχωριστά. Την καθημερινότητα και το μέλλον του. Αφορά το μέλλον όλων μας» κατέληξε.
Αμέσως μετά, η σημερινή συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ ολοκληρώθηκε με ψηφοφορία. Η γραμματέας του κόμματος, Ράνια Σβίγκου, ζήτησε να κατατεθούν κείμενα με εισηγήσεις όσων μελών επιθυμούν να τοποθετηθούν προς το κόμμα, έπειτα από απόφαση του Εκτελεστικού Γραφείου, ενώ ο πρώην πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης, ζήτησε να τοποθετηθούν από βήματος της Επιτροπής όποια στελέχη ήθελαν.
Τελικά, υπήρξε ψηφοφορία, όπου εγκρίθηκε με συντριπτική πλειοψηφία η πρόταση Σβίγκου και λύθηκε η συνεδρίαση.
Ολόκληρη η ομιλία Τσίπρα
Συντρόφισσες και σύντροφοι
Θέλω να σας ευχαριστήσω για τη στήριξη, για την αποφασιστικότητά σας να σταθούμε όλοι όρθιοι σε μια δύσκολη στιγμή.
Θέλω πρωτίστως να ευχαριστήσω όλα τα στελέχη, τα μέλη και τους φίλους μας που έδωσαν μια ηρωική μάχη, και τους ευχαριστώ προσωπικά.
Τους εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόρους μας. Αλλά και όσους πολίτες συμμετείχαν στην εκλογική διαδικασία και δεν μας ψήφισαν. Η ευθύνη είναι δική μας που δεν καταφέραμε να τους πείσουμε.
Και τώρα είναι ακόμη μεγαλύτερη, να κατορθώσουμε να τους πείσουμε σε αυτή τη μάχη. Γιατί αυτή είναι η πιο κρίσιμη, αυτή είναι η τελική και καθοριστική εκλογική αναμέτρηση.
Συντρόφισσες και σύντροφοι
Δε θα κρυφτούμε πίσω από το δάχτυλό μας. Το αποτέλεσμα είναι ένα οδυνηρό σοκ.
Και η ευθύνη είναι δική μας, πρωτίστως δική μου, δεν ισομοιράζεται. Δεν κρύβομαι. Με ξέρετε. Ποτέ δεν κρύφτηκα, στη πολιτική μου διαδρομή. Στα δύσκολα ποτέ δεν το έβαλα στα πόδια. Ανέλαβα την ευθύνη. Και έδωσα τη μάχη.
Έτσι και τώρα.
Μετά από τρεις μέρες θλίψης και αναστοχασμού, ήρθε η ώρα να κηρύξουμε λήξη στο πένθος και να σημάνουμε συναγερμό μάχης.
Αυτή είναι η ευθύνη μας σήμερα: Να ανασυγκροτηθούμε άμεσα. Τώρα. Χωρίς καμιά καθυστέρηση. Και να δώσουμε τη μάχη.
Δεν έχουμε δικαίωμα στην παραίτηση. Δεν έχουμε δικαίωμα στην εσωστρέφεια. Μόνο υποχρέωση και ευθύνη έχουμε. Απέναντι στην ιστορία.
Και απέναντι στην κοινωνία, που βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο μιας πρωτοφανούς συντηρητικής παλινόρθωσης.
Υποχρέωση και ευθύνη να αποτιμήσουμε γρήγορα τα λάθη μας και να χαράξουμε μια καθαρή γραμμή. Για να δώσουμε με σοβαρότητα και αποφασιστικότητα τη μάχη που έχουμε μπροστά μας.
Γιατί είμαστε ήδη στις πρώτες ημέρες της νέας προεκλογικής περιόδου, των εκλογών που ήδη ορίστηκαν με ενισχυμένη αναλογική.
Η πρωτοβουλία γι’ αυτό ανήκει άλλωστε στον βασικό πολιτικό μας αντίπαλο. Που τα σχέδιά του είναι ολοφάνερα. Δεν τα κρύβει. Να κερδίσει όχι την αυτοδυναμία, αλλά την παντοδυναμία.
Που θα του επιτρέψει να προχωρήσει ακόμη και σε αλλαγές στο Σύνταγμα σε συντηρητική κατεύθυνση.
Και αν του δοθεί η ευκαιρία να μην έχει καν αντίπαλο. Να ξεμπερδέψει με τον ΣΥΡΙΖΑ
Που είναι ο μόνος πολιτικός αντίπαλος που μπορεί να τον εμποδίσει και να δώσει μάχες για να υπερασπιστεί :
Το κοινωνικό κράτος.
Τη δημόσια Υγεία.
Την Παιδεία.
Τα εργασιακά δικαιώματα.
Συντρόφισσες και σύντροφοι
Ξέρετε πως ποτέ δε φοβήθηκα την αυτοκριτική. Πάντα ήμουν ανοιχτός σε διορθωτικές κινήσεις. Και σήμερα αυτό είναι αναγκαίο να γίνει με ευθύνη και σοβαρότητα.
Δεν έχουμε όμως δικαίωμα στην εσωστρέφεια. Δεν έχουμε δικαίωμα στην αμετροέπεια και τις αντιπαραθέσεις. Που ακόμη και τώρα, σήμερα, μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, ορισμένοι σύντροφοι δεν αποφεύγουν.
Και που το μόνο που δείχνουν είναι πως δεν έχουμε καταλάβει τίποτε από το μήνυμα της λαϊκής ετυμηγορίας. Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε.
Τούτη την ώρα χρειάζεται η μεγαλύτερη συσπείρωση, και η σεμνότητα θα έλεγα, μπροστά στην ψήφο του λαού. Και όχι η επανάληψη συμπεριφορών που μας κόστισαν πανάκριβα.
Μετά τη δεύτερη κάλπη θα γίνει η συνολική αποτίμηση. Με την άνεση που πρέπει να γίνει.
Αυτό που τώρα επείγει, ενόψει της νέας αναμέτρησης, της πιο κρίσιμης, είναι να δούμε και να λάβουμε σοβαρά υπόψη κάποια βασικά συμπεράσματα από το μήνυμα της κάλπης.
Να διορθώσουμε τη στρατηγική μας εν κινήσει.
Και να διορθωθούμε, αν θέλετε, εν κινήσει.
Να αλλάξουμε τη καμπάνια μας.
Να γίνουνε πιο συλλογικοί στη δουλειά μας.
Πιο συντροφικοί και πιο αλληλέγγυοι μεταξύ μας.
Πιο σοβαροί, επιτρέψτε μου να πω, όπως αρμόζει σε κόμματα και στελέχη που διεκδικούν την κυβερνητική εξουσία. Και για να λάβουμε υπόψη κάποια βασικά συμπεράσματα από το αποτέλεσμα της κάλπης...
Οφείλουμε πρώτα να δώσουμε κάποιες απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα :
Γιατί συνέβη αυτό το αποτέλεσμα;
Γιατί δεν το καταλάβαμε;
Ποιες κοινωνικές μεταβολές έχουν συμβεί στην ελληνική κοινωνία;
Ποια λάθη έγιναν και οι αναποφάσιστοι πήγαν μαζικά στη Νέα Δημοκρατία;
Σύμφωνα με τα exit polls, την τελευταία μέρα αποφάσισε τι θα ψηφίσει περίπου το 20% των ψηφοφόρων.
1.206.000 ψηφοφόροι. Από αυτούς 618.000 επέλεξαν τη ΝΔ. Και μόνο 156.000 τον ΣΥΡΙΖΑ.
Οι αναποφάσιστοι δηλαδή, αντί να ψηφίσουν όπως περιμέναμε και όπως συνήθως συμβαίνει, με το κριτήριο της δυσαρέσκειας απέναντι στη κυβέρνηση, τελικά ψήφισαν ανάποδα. Με το φόβο μην έρθει η αντιπολίτευση.
Γιατί συνέβη αυτό;
Και γιατί ένας μεγάλος αριθμός από κείνους που μας εμπιστεύτηκαν το 2019 δεν μας εμπιστεύτηκαν το 2023;
Και εδώ δε πρέπει να αναζητήσουμε μια βολική απάντηση. Να κρυφτούμε, πίσω από τη λεγόμενη συντηρητικοποίηση της ελληνικής κοινωνίας. Που δεν είναι μια αυτονόητη τάση. Πρέπει να τη μελετήσουμε και να μας προβληματίσει.
Αλλά να αναζητήσουμε απαντήσεις στις δικές μας αδυναμίες. Τις δικές μας επιλογές, τη δική μας στάση, την αξιοπιστία της πολιτικής μας πρότασης, την αξιοπιστία των προσώπων, στη συνολική μας εικόνα.
Ανάμεσα, λοιπόν, σε άλλες πολλές αιτίες εγώ θέλω να εστιάσω σε τρείς κομβικές.
Η πρώτη αιτία, κατά την άποψή μου είναι ότι η ΝΔ κατάφερε να επιβάλει την ατζέντα της. Την ατζέντα του φόβου. Και να υποστηρίξει έτσι στο δίπολο σταθερότητα – αλλαγή, ως πλειοψηφική τη τάση του δικού της αφηγήματος. Να μην αλλάξουμε γιατί τα πράγματα μπορεί να γίνουν χειρότερα. Και αυτό το κατάφερε αξιοποιώντας διαρκώς και δικά μας λάθη. Πολλά εκ των οποίων αδιανόητα και καθοριστικά. Έτσι, φτάσαμε στο σημείο να πάμε στη κάλπη και η συζήτηση στα καφενεία και στις παρέες να μην είναι όσα συμβαίνουν το 2023.
Όσα συνέβησαν τη τελευταία 4ετία :
Η ακρίβεια, η διάλυση του ΕΣΥ, τα Τέμπη και το επιτελικό κράτος λάφυρο, οι υποκλοπές και η κακοποίηση του κράτους δικαίου. Αλλά να συζητάμε όσα συνέβησαν 8 χρόνια πριν. Τη συζήτηση για το ευρώ. Τους δύσκολους καταναγκασμούς των μνημονίων.
Καταστάσεις όμως που έχουμε αφήσει πίσω οριστικά, χάρη στα δικά μας επιτεύγματα. Και αυτό είναι το οξύμωρο.
Εντούτοις αποδείχτηκε ότι η μιντιακή υπεροπλία, μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην επιβολή της προεκλογικής ατζέντας. Και σ’ αυτό συνέβαλαν βέβαια και κόμματα της ήσσονος αντιπολίτευσης, που είχαν το κύριο μέτωπό τους απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ.
Η δεύτερη αιτία ήταν η αναγκαστική επιλογή υπεράσπισης μιας στρατηγικής που εξαιτίας της άρνησης των άλλων προοδευτικών δυνάμεων, αντικειμενικά δεν μπορούσε να περπατήσει.
Της στρατηγικής της απλής αναλογικής και της κυβέρνησης προοδευτικής συνεργασίας.
Το εκλογικό αποτέλεσμα αποτέλεσε μια στρατηγική ήττα της Απλής Αναλογικής και ταυτόχρονα ήττα της στρατηγικής μας για την Απλή Αναλογική. Και αυτό βοήθησε αφάνταστα τη ΝΔ να εμπεδώσει τη δική της ατζέντα.
Αυτό ήταν το στρατηγικό ρήγμα μέσα από το οποίο πέρασε το αφήγημά περί σταθερότητας. Η διαρκής άρνηση των προοδευτικών δυνάμεων έδινε την εικόνα μιας μη ρεαλιστικής και άρα αναξιόπιστης πρότασης διακυβέρνησης. Μιας αμήχανης πρότασης που οδηγεί σε μια ασταθή κυβέρνηση.
Σε αντίθεση με την πρόταση του αντιπάλου μας που έμοιαζε πιο κατανοητή και συμπαγής : Αυτοδυναμία για να έχουμε σταθερότητα.
Και η τρίτη και καθόλου έσχατη αιτία είναι η εικόνα μας. Η εικόνα μας ως κόμματός, ως συλλογικού υποκείμενου, για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ιδίως όμως τις κρίσιμες ημέρες πριν τη κάλπη. Δεν ήταν μια εικόνα που εξέπεμπε συνοχή, ευθύνη, συγκρότηση.
Οι άστοχες δημόσιες τοποθετήσεις, ακόμα και τις τελευταίες ημέρες πριν από τις εκλογές, οι παλινωδίες, το έλλειμα υπευθυνότητας, ακόμα και αντίληψης πόσο καχύποπτο ήταν το εκλογικό σώμα απέναντί μας, πόσο ρευστό και ευμετάβλητο, μας κόστισαν πανάκριβα.
Κι αυτό βάζει μπροστά σε όλους μας ένα πολύ κρίσιμο και επείγον ζήτημα. Οφείλουμε αυτή την εικόνα να την αλλάξουμε. Οφείλουμε να αλλάξουμε. Δραστικά. Ριζικά. Άμεσα. Με ηρεμία, συλλογικότητα, πολιτικό πολιτισμό. Αλλά να αλλάξουμε.
Και αυτό δεν είναι ζήτημα πολιτικής κατεύθυνσης. Ούτε προς το κέντρο ούτε προς τα αριστερά να αλλάξουμε. Αλλά προς τη σοβαρότητα, την υπευθυνότητα, τη συλλογικότητα.
Διανύσαμε μια δύσκολη ιστορική διαδρομή από το 2015. Καταφέραμε να βγάλουμε τη χώρα από τα μνημόνια. Να σταθούμε όρθιοι όταν μας πολιορκούσαν οι δανειστές και μας πολεμούσαν οι αυτουργοί της χρεοκοπίας. Καταφέραμε να κρατήσουμε την κοινωνία όρθια.
Με ψηλά το κεφάλι στεκόμαστε για το έργο μας αυτό, μπροστά στις Ελληνίδες και τους Έλληνες. Αλλά με χαμηλά το κεφάλι μπροστά στην ετυμηγορία τους. Γιατί δεν καταφέραμε τελικά όσο και αν προσπαθήσαμε να αλλάξουμε όσο θα έπρεπε τους εαυτούς μας και το κόμμα μας. Να αποπνέουμε περισσότερη σοβαρότητα, να λειτουργούμε με περισσότερη συλλογικότητα, να εκπέμπουμε περισσότερη σταθερότητα.
Να δίνουμε και να εμπεδώνουμε την αίσθηση ότι είμαστε μια σφιχτοδεμένη ομάδα ανθρώπων, που ξέρει να υποτάσσει το μερικό στο γενικό καλό. Και για αυτό αναλαμβάνω αποκλειστικά την ευθύνη.
Και σας ζητώ να το λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη στην εκλογική μάχη που έχει ήδη αρχίσει. Να δείξουμε ότι αντιληφθήκαμε το μήνυμα της λαϊκής ψήφου.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Θέλω να μείνω σε αυτές τις τρείς κομβικές αιτίες. Όχι γιατί δεν υπήρξαν και άλλοι λόγοι. Προφανώς υπήρξαν αστοχίες και οργανωτικές αρρυθμίες στην εκλογική μας καμπάνια, αλλά πιστεύω ότι οι βασικές μας απώλειες έχουν να κάνουν με τις αιτίες που προανέφερα.
Έλλειμα εμπιστοσύνης στην κυβερνητική μας πρόταση. Έλλειμα εμπιστοσύνης στο κόμμα.
Θέλω λοιπόν σήμερα να σας καλέσω να κάνουμε όλες τις απαραίτητες διορθωτικές κινήσεις και αλλαγές ώστε να περιορίσουμε, να υπερκαλύψουμε αν είναι δυνατόν αυτά τα ελλείματα.
Να οργανώσουμε από σήμερα συντεταγμένα την παρουσία μας στη νέα εκλογική αναμέτρηση.
Να ανασυντάξουμε την κεντρική εκλογική επιτροπή και τις εκλογικές επιτροπές σε όλη τη χώρα.
Να καταλήξουμε σε μια εκλογική καμπάνια που θα λάβει υπόψη τα νέα δεδομένα.
Και να εγγυηθούμε ταυτόχρονα με τη στάση, την πράξη και το λόγο μας τη δική μας αλλαγή και ανανέωση.
Ότι λάβαμε το μήνυμα και διορθώνουμε στη πράξη τις αστοχίες και τα λάθη μας.
Σας καλώ όμως σήμερα να μην εστιάσουμε τη συζήτηση μόνο στη δική μας εικόνα, αλλά να δούμε και τη μεγάλη εικόνα.Το εκλογικό αποτέλεσμα δεν είναι αρνητικό μόνο για τον ΣΥΡΙΖΑ. Κάθε πολίτης, ό, τι κι αν ψήφισε, μπορεί να κατανοήσει αυτό που δεν δείχνουν να κατανοούν τα μικρότερα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης.
Αλλά κατανοεί και επιδιώκει η Δεξιά. Ότι αν επαναληφθεί αυτός ο συσχετισμός στην κάλπη της ενισχυμένης αναλογικής θα έχουμε μια απολύτως παντοδύναμη και ανεξέλεγκτη κυβέρνηση.
Λευκή επιταγή σε μια παράταξη που δεν κρύβει τις προθέσεις της.
Ασφυξία και ανωμαλία στη λειτουργία της δημοκρατίας. Έναν ανεξέλεγκτο ηγεμόνα πρωθυπουργό. Μια νομιμοποιημένη, πλέον, ατζέντα σαρωτικών αλλαγών για τα κοινωνικά δικαιώματα.
Τις «μεταρρυθμίσεις» που προανήγγειλε από το βράδυ της Κυριακής ο κύριος Μητσοτάκης. Την αλλαγή του Συντάγματος, που προανήγγειλε ο Άδωνις Γεωργιάδης.
Όλοι μπορούμε να φανταστούμε σε ποια κατεύθυνση. Στη κατεύθυνση των ιδιωτικοποιήσεων παντού. Ακόμα και στην υγεία. Ακόμη και στο νερό.
Και στη κατεύθυνση της προκλητικής αξιοποίησης χωρίς κανένα έλεγχο και λογαριασμό, των περίπου 70 δις των κοινοτικών πόρων και του ΤΑΑ, προς όφελος των ισχυρών και μόνο.
Αν ο κύριος Μητσοτάκης των 158 βουλευτών, έδινε όλους τους πόρους σε μετρημένες στα δάχτυλα επιχειρήσεις. Και παρακολουθούσε τα τηλέφωνα του μισού πολιτικού συστήματος.
Φανταστείτε τι ακριβώς θα κάνει εν τη παντοδυναμία του;
Τι ακριβώς θα κάνει με τα εργασιακά δικαιώματα;
Τι θα κάνει με την ακρίβεια;
Με τη συρρίκνωση του εισοδήματος;
Με τις χιλιάδες των πλειστηριασμών της επόμενης μέρας;
Με τη διαφθορά, που αισθάνεται ότι έχει ξεπλυθεί και άρα μπορεί να συνεχιστεί αδιατάρακτη;
Αυτά είναι λοιπόν, τα μεγάλα διλήμματα της επόμενης κάλπης και της επόμενης ημέρας.
Και αφορούν τη ζωή των ανθρώπων. Δεν αφορούν τις βουλευτικές μας έδρες.
Αφορούν τα συμφέροντα της κοινωνίας και όχι το κομματικό μας συμφέρον. Για αυτό και είναι ζήτημα ζωής να ανατραπεί αυτός ο συσχετισμός.
Να κάνουμε ότι περνά από το χέρι μας για να ανατραπεί. Τι σημαίνει όμως πρακτικά αυτό;
Πρώτο, σημαίνει ότι το μέτωπό μας και στις νέες συνθήκες είναι η Δεξιά και η πολιτική της. Η οικονομική της πολιτική, η κοινωνική της πολιτική.
Δεν πρόκειται να σηκώσουμε το γάντι που μας πετούν τόσο το ΠΑΣΟΚ, όσο και το ΚΚΕ. Εμείς σε μικροκομματικούς εμφύλιους, που ευνοούν μόνο τη Δεξιά, δεν πρόκειται να συμβάλλουμε και να εμπλακούμε.
Εκείνο που στη δική μας σκέψη δεσπόζει είναι η ευθύνη για την κοινωνία, για τη χώρα, για το αύριο.
Αυτό όμως δε σημαίνει, ότι θα γυρίζουμε και το άλλο μάγουλο στις επιθέσεις. Ούτε ότι με κριτήριο τη στάση καθενός απέναντι στη Δεξιά, θα υποστείλουμε την κριτική μας.
Γιατί για την επικράτηση της ΝΔ στις εκλογές, δεν έχουμε ευθύνες μόνο εμείς. Απλά είμαστε οι μόνοι που έχουμε το θάρρος να τις αναλάβουμε.
Βαρύτατες ευθύνες έχουν και εκείνοι που της έδωσαν διάδρομο με μια πολιτική διχαστική και μονομέτωπη εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ. Και επιμένουν σ’ αυτή.
Θα απαντάμε πολιτικά στις επιθέσεις, δεν θα έχουμε στόχο όμως εμείς το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ.
Γιατί το τελευταίο που χρειάζεται ο τόπος σήμερα απέναντι σε μια Δεξιά που δείχνει να έρχεται απειλητικά για το δημόσιο συμφέρον, είναι ένας ανόητος ανταγωνισμός μεταξύ των δυνάμεων της αντιπολίτευσης.
Αυτό που χρειάζεται και αυτό που απαιτείται, είναι η ευρύτατη δυνατή συσπείρωση των δημοκρατικών και προοδευτικών πολιτών για να αποτρέψουμε αυτούς τους συσχετισμούς δύναμης στις επόμενες κάλπες.
Αυτό που απαιτείται είναι μια δημοκρατική πανστρατιά για να ενισχύσουμε τη προοδευτική παράταξη, έναντι μιας Δεξιάς που αν δεν αποτραπεί στη δεύτερη κάλπη, θα είναι ανεξέλεγκτη και εκδικητική.
Όλοι οι δημοκρατικοί και προοδευτικοί πολίτες, οι ψηφοφόροι όλων των κομμάτων, που δε θέλουν να δώσουν λευκή επιταγή σε ένα πρωθυπουργό ηγεμόνα, που δε θέλουν μια επέλαση στα δημοκρατικά και λαϊκά δικαιώματα και κατακτήσεις, ακόμη και στα Συνταγματικά κατοχυρωμένα, οφείλουν να συμβάλουν με τη ψήφο τους, ώστε να μπει ανάχωμα στην πιθανότητα μιας παντοδύναμης και ανεξέλεγκτης Δεξιάς κυβέρνησης.
Και αυτό είναι το καθήκον μας ενόψει των επόμενων εκλογών. Να απευθυνθούμε σ’ αυτούς τους πολίτες, με τη σιγουριά, αλλά και με τη σεμνότητα που επιβάλλει η κατάσταση.
Το πρωί της Κυριακής στις 25 Ιούνη, οι κάλπες θα είναι άδειες. Δε πετάμε στα σύννεφα, αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες, σεβόμαστε το αποτέλεσμα, αλλά σε αυτόν τον αγώνα δε θα πάμε για να χάσουμε Δε θα πάμε για να κρατήσουμε τις θέσεις μας.
Για να έχουμε μια ισχυρή αντιπολίτευση. Θα πάμε για να αναμετρηθούμε με τη Δεξιά.
Θα πάμε για να διεκδικήσουμε κάθε ψήφο και κάθε πιθανότητα να κερδίσουμε, όχι να χάσουμε. Και θα πάμε έτσι, γιατί πιστεύουμε βαθιά ότι είναι αναγκαιότητα κοινωνική να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας.
Γιατί πιστεύουμε ότι το μόνο πρόγραμμά μας θα έδινε στήριγμα και ανάσα στη κοινωνία. Γιατί πιστεύουμε απόλυτα στην αξία των προτάσεών μας.
Και γιατί αυτές τις προτάσεις πρέπει πρώτα να τις ακούσει ο ελληνικός λαός και οι πολίτες. Πριν τις κρίνουν οριστικά.
Θα πάμε επίσης έτσι, γιατί
-δεν ξέρω αν το έχουν όλοι εμπεδώσει-
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, είναι και θα παραμείνει κόμμα εξουσίας, όχι κόμμα διαμαρτυρίας. Ούτε κόμμα συμπλήρωμα σε κυβερνήσεις της Δεξιάς.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι ο βασικός εκφραστής της προοδευτικής παράταξης. Είναι το κόμμα που η ενίσχυση και η νίκη του, σημαίνει πάντα νίκη της προόδου έναντι της συντήρησης, νίκη της δημοκρατίας έναντι του αυταρχισμού, νίκη της αξιοπρέπειας της κοινωνικής πλειοψηφίας.
Και θέλω σήμερα, από την Κεντρική μας Επιτροπή, να στείλω ένα μήνυμα στις ελίτ και στα μεγάλα συμφέροντα που δέκα χρόνια τώρα δεν έχουν κουραστεί να με πολεμάνε και να μας πολεμάνε.
Προχθές δε μπορούσαν να κρύψουν τη μεγάλη τους χαρά και τη μεγάλη τους συγκίνηση.
Τους απαντάω : Μη βιάζεστε. Δε πετύχατε ακόμη το στόχο σας. Είναι λογικό να επιθυμείτε ηγέτες υποτακτικούς στα συμφέροντά σας. Και τη νεκρανάσταση ενός συστημικού δικομματισμού.
Αυτού που οδήγησε τη χώρα στα βράχια της χρεοκοπίας. Από όπου εμείς τη σώσαμε.
Και άλλες φορές όμως βιαστήκατε, να θεωρήσετε ότι μας έχετε τελειώσει.
Διαψευστήκατε. Έτσι θα διαψευστείτε και τώρα.
Αναλαμβάνω να ηγηθώ μαζί σας αυτής της μάχης, γιατί δε φοβήθηκα ποτέ, γιατί δε δείλιασα ποτέ και δε λιποτάχτησα ποτέ.
Κυρίως όμως γιατί αυτή η μάχη δεν αφορά εμένα προσωπικά.
Αφορά την κοινωνία.
Αφορά τον κάθε Έλληνα πολίτη ξεχωριστά.
Την καθημερινότητα και το μέλλον του.
Αφορά το μέλλον όλων μας.
Η ευθύνη μου και η ευθύνη μας απέναντι στη χώρα και στην ιστορία είναι μεγάλη.
Δε φοβηθήκαμε ποτέ να την αναλάβουμε.
Ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές.
Αυτό θα κάνουμε και τώρα.
Είμαστε εδώ από γενιές μαχών, γενιές αγωνιστών, γενιές νικητών.
Θα δώσουμε τη μάχη για να την κερδίσουμε.
Και θα τα καταφέρουμε.
Καλό μας αγώνα!
Σας ευχαριστώ!
Ειδήσεις σήμερα:
Το... χιούμορ του Λαζόπουλου: «20 πόντους στον λαιμό του έφτασε, ο ΣΥΡΙΖΑΣ έσκασε κάτω σαν καρπούζι» - Δείτε βίντεο
Ελεύθερη, χωρίς βραχιολάκι αλλά με περιοριστικούς όρους η Εύα Καϊλή
Νεκρός ο Γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ στον Αλμυρό - Τον βρήκαν μετά από τρεις ημέρες
----------------
Εκλογές 2023
Οδηγός εκλογών 2023: Πως ψηφίζω - Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την ΝΕΑ εκλογική αναμέτρηση
Εκλογές 2023: Όλες οι ειδήσεις για την ΝΕΑ εκλογική αναμέτρηση, τον προεκλογικό αγώνα των κομμάτων, τις δημοσκοπήσεις, τα αποτελέσματα των εκλογών, τα exit polls.
Αποτελέσματα εκλογών 2023: Δείτε LIVE μέσω διαδραστικού χάρτη όλα τα αποτελέσματα της επικράτειας.
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Ειδήσεις
Δημοφιλή
Σχολιασμένα