Απαντώντας σε σχετική ερώτηση αν η κυβέρνηση εξετάζει μέτρα, καθώς ενώ οι τιμές των καυσίμων έχουν πέσει, το κόστος των εισιτηρίων παραμένει στα ύψη, ο κ. Μαρινάκης είπε: «Η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι δεν αφήνει κανένα τέτοιο ζήτημα όπως αυτό -που είναι πολύ σημαντικό- στην τύχη του, με άμεσες παρεμβάσεις είτε σαν αυτές που έγιναν στην ενέργεια και καλύφθηκαν οι αυξήσεις, είτε στην ακρίβεια τροφίμων».
Συμπλήρωσε ο κ. Μαρινάκης: «Ναι το παρακολουθούμε το ζήτημα αυτό και θα ενημερωθείτε άμεσα για νεότερα από την κυβέρνηση».
Οι ακτοπλόοι φέτος... ξέχασαν να μειώσουν τα ναύλα
Αν και το κόστος των καυσίμων έχει μειωθεί φέτος έως και 45,5% σε σύγκριση με πέρυσι, οι τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων παραμένουν ίδιες με τις περυσινές - είχαν αυξηθεί 34% κατά μέσο όρο.
Η τιμή του χαμηλού σε περιεκτικότητα θείου καυσίμου Very Low Sulphur Fuel Oil (VLSFO) που καίνε τα συμβατικά πλοία από 1.100 ευρώ/τόνο το 2022 έπεσε στα 600 ευρώ το 2023 (μείωση 45,5%), ενώ το marine gas oil που καίνε τα ταχύπλοα από 1.200 ευρώ/τόνο έπεσε στα 700 ευρώ φέτος, με ποσοστό μείωσης 41,6%, ωστόσο ο καταναλωτής καλείται να πληρώνει τα ίδια ναύλα με αυτά που πλήρωνε στο peak της ενεργειακής κρίσης.
Ο παραδοσιακός καλοκαιρινός τρόπος διακοπών σε νησί για την ελληνική οικογένεια έχει αρχίσει και γίνεται πολυτέλεια, καθώς τα έξοδα είναι δυσβάσταχτα. Πολλοί δε ψάχνουν προσφορές ακόμα από αεροπορικές εταιρείες για να ταξιδέψουν σε κάποιο νησί.
Οι πίνακες που δημοσιεύει το protothema.gr αποκαλύπτουν σε όλη της την έκταση την κατάσταση:
Οι ακτοπλοϊκές επιχειρήσειςδεν μείωσαν ούτε στο ελάχιστο τις τιμές των εισιτηρίων προφασιζόμενες, όπως θα διαβάσετε στη συνέχεια του ρεπορτάζ, συσσωρευμένες ζημίες από τα τρία χρόνια κρίσης λόγω πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία, ενώ επικαλούνται και δανειακές υποχρεώσεις. Ανώτατη κυβερνητική πηγή με την οποία επικοινώνησε το «ΘEMA» υπογράμμισε ότι οι δικαιολογίες αυτές είναι αδιανόητες και δεν στέκουν, αφού το κράτος στήριξε σημαντικά την ακτοπλοΐα, όπως και όλες τις άλλες επιχειρήσεις, στη διάρκεια τόσο της πανδημίας όσο και της ενεργειακής κρίσης.
Την κατάσταση που επικρατεί με τα ακριβά εισιτήρια αποτυπώνει γελοιογραφία που κυκλοφορεί τις τελευταίες ημέρες και στην οποία απεικονίζεται υπάλληλος ταξιδιωτικού γραφείου να προσπαθεί να βρει λύση για έναν εμβρόντητο πελάτη που έχει μείνει στήλη άλατος ακούγοντας πόσο κοστίζει για να πάει από τον Πειραιά στη Σαντορίνη. Και η υπάλληλος του προτείνει: «Πειραιάς - Σαντορίνη είναι λίγο ακριβούτσικα. Αλλά σας βρήκα μια πτήση Αθήνα - Νέα Υόρκη - Μπουένος Αϊρες - Κέιπ Τάουν - Σαντορίνη που έρχεται πιο φθηνά!».
Σκίτσο του Kourafelkythros που κυκλοφόρησε στα social media με αφορμή τις τιμές των εισιτηρίων
Η κατάσταση όμως δεν είναι για γέλια, αλλά για κλάματα. Κι αυτό γιατί, αν υπάρχουν και παιδιά στην οικογένεια συν ένα αυτοκίνητο, τότε μιλάμε για ένα μηνιάτικο στο πηγαινέλα με πλοίο σε κάποιο από τα όμορφα νησιά μας, κάτι που βέβαια δεν το αντέχουν πολλά νοικοκυριά.
Η ακρίβεια
Πανάκριβα είναι επίσης και τα εισιτήρια για νησιωτικές συνδέσεις, κυρίως στις Κυκλάδες, τις οποίες συνδέσεις επιλέγουν οι ταξιδιώτες για να επισκέπτονται περισσότερα νησιά μένοντας στο καθένα από αυτά 1-2 ημέρες. Ειδικά σε γραμμές όπου τα δρομολόγια μονοπωλεί μόνο μία εταιρεία οι τιμές είναι στα όρια του... τυπογραφικού λάθους.
Για παράδειγμα, για να ταξιδέψει κάποιος από τη Μήλο στα Κουφονήσια το εισιτήριο με το ταχύπλοο που εξυπηρετεί τη γραμμή κοστίζει 107,70 ευρώ για κράτηση που έγινε για τις 29 Ιουλίου. Το δε εισιτήριο για να πας από τη Μύκονο στην Αμοργό με το ταχύπλοο που εκτελεί το δρομολόγιο κοστίζει 98,70 ευρώ.
Στο απευθείας δρομολόγιο από Νάξο για Σαντορίνη, που εξυπηρετείται από δύο εταιρείες, τη Seajets με τέσσερα πλοία και την Blue Star Ferries με ένα πλοίο, το εισιτήριο για τα τρία από τα τέσσερα πλοία της πρώτης εταιρείας («Super Jet», «World Champion Jet» και «Super Jet 2») είναι στα 59,70 ευρώ και για το «Power Jet» είναι 54,70 ευρώ, ενώ αν ταξιδέψει κάποιος με το «Βlue Star Delos» το εισιτήριο κοστίζει 31 ευρώ.
Το δρομολόγιο από Νάξο για Φολέγανδρο η Seajets το καλύπτει με δύο πλοία, τα «Super Jet 2» και «Super Jet», και η τιμή εισιτηρίου είναι στα 76,70 ευρώ. Στην ίδια γραμμή δραστηριοποιείται και η Hellenic Seaways, με το «Artemis», και κόστος εισιτηρίου 10 ευρώ.
Στο ερώτημα λοιπόν γιατί, αφού έχει μειωθεί η τιμή των καυσίμων πάνω από 40% σε σύγκριση με πέρυσι, δεν μειώθηκε και η τιμή των εισιτηρίων, οι απαντήσεις που παίρνουμε από υψηλόβαθμα στελέχη του κλάδου κινούνται στο ίδιο πλαίσιο.
Μάλιστα, ένας από τους εμπειρότερους ανθρώπους της ακτοπλοΐας επεσήμανε: «Για τον καθορισμό της τιμής των εισιτηρίου δεν υπολογίζεται μόνο το κόστος των καυσίμων αλλά γίνεται ένας προϋπολογισμός. Υπάρχουν και άλλες παράμετροι, εκτός από τα καύσιμα, όπως οι τραπεζικές υποχρεώσεις, υποχρεώσεις που δεν πληρώθηκαν πέρυσι κ.λπ. Πέρυσι υπήρχε τεράστιο οικονομικό πρόβλημα με τη μεγάλη αύξηση του κόστους των καυσίμων. Από την αύξηση του κόστους οι εταιρείες απορρόφησαν το 60% και μετακύλισαν το 40% στα εισιτήρια, άρα στον επιβάτη. Υπήρξαν ζημίες οι οποίες προστέθηκαν σωρευτικά σε εκείνες που προέκυψαν από τα δύο χρόνια της πανδημίας. Οπότε είχαμε τρία χρόνια που καταγράφαμε ζημίες. Εν κατακλείδι, έρχονται υποχρεώσεις από τα τελευταία χρόνια, γι’ αυτό και δεν μειώνονται οι τιμές».
Αλλο στέλεχος μας επεσήμανε και την αύξηση τόσο του μισθολογικού κόστους όσο και των επιτοκίων που ταρακούνησε -αν δεν συντάραξε- όλη την οικονομία, ενώ υπήρξε και στέλεχος ομίλου το οποίο έβαλε στη γενική εικόνα και την εικαζόμενη νέα άνοδο του κόστους καυσίμων μετά την ανακοίνωση της Ρωσίας και της Σαουδικής Αραβίας ότι θα μειώσουν την παραγωγή.
Κοιτάζοντας τα αρχεία μας διαπιστώσαμε ότι το 2022 ήταν εφιαλτικό και παρέδωσε τη σκυτάλη στο 2023, οπότε μπορεί οι τιμές φέτος να είναι ίδιες με πέρυσι, όμως το 2022 έγιναν μέσα σε 12 μήνες, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και της ενεργειακής κρίσης, τρεις αυξήσεις που κατά μέσο όρο κυμάνθηκαν στο 34%. Αρα η φετινή χρονιά κουβαλάει αυτό το μπαράζ των ανατιμήσεων.
Τα καύσιμα
Οσο για τις τιμές των καυσίμων το 2022, αυτές είχαν σχεδόν τριπλασιαστεί σε σύγκριση με έναν χρόνο νωρίτερα. Ωστόσο φέτος η τιμή του χαμηλού σε περιεκτικότητα θείου καυσίμου που καίνε τα συμβατικά πλοία μειώθηκε 45,5%. Ενα συμβατικό πλοίο καταναλώνει, αν ταξιδεύει με 19 μίλια/ώρα, 2 τόνους την ώρα, ήτοι 1.200 ευρώ, ενώ εκείνα που πλέουν με 24 μίλια/ώρα καταναλώνουν 6 τόνους την ώρα, ήτοι 3.600 ευρώ. Για 10 ώρες ταξίδι δηλαδή το κόστος κυμαίνεται από 12.000 έως 36.000 ευρώ!
Το marine gas oil κόστιζε το 2022 1.200 ευρώ/τόνο από 510 ευρώ το 2021 (ποσοστό αύξησης κατά 157%). Ωστόσο το 2023 κοστίζει 700 ευρώ/τόνο, με ποσοστό μείωσης 41,6% σε σύγκριση με το 2022, αλλά παραμένει κατά 37,2% πιο ακριβό από το 2021. Ενα ταχύπλοο καταναλώνει 5 τόνους την ώρα. Αν κάνει δρομολόγια συνολικής διάρκειας 10 ωρών την ημέρα, το κόστος είναι 35.000 από 60.000 ευρώ πέρυσι, ποσοστό μείωσης 41,6%.
Ως πληροφορία αξίζει να αναφέρουμε ότι τα καύσιμα καλύπτουν το 50% του λειτουργικού κόστους ενός συμβατικού πλοίου και το 80% ενός ταχύπλοου. «Αν θέλεις 91 ευρώ για να πας, σε οικονομική θέση, στη Ρόδο, βγάλε συμπέρασμα τι γίνεται. Οι τιμές είναι δυσβάσταχτες. Ωστόσο όλοι είμαστε επιβάτες στο ίδιο τρενάκι του τρόμου, που ονομάζεται “αύξηση του πληθωρισμού”», τόνισε έμπειρο στέλεχος της ακτοπλοΐας.
Οι τιμές
Ναυτιλιακοί πράκτορες ανέφεραν ενδεικτικές τιμές για διάφορους προορισμούς και έδωσαν μια συνολική εικόνα από την επιβατική κίνηση μιλώντας στο «ΘEMA».
Ενδεικτικές τιμές:
• Για την Πάρο εισιτήριο στο κατάστρωμα κοστίζει 50 ευρώ. Ενα ζευγάρι με Ι.Χ. θα πληρώσει 216 ευρώ ανά διαδρομή. Με δύο παιδιά, χωρίς Ι.Χ., το κόστος είναι 149 ευρώ, ενώ με δύο παιδιά και Ι.Χ. θα πληρώσει 265 ευρώ.
• Για τη Σύρο το οικονομικό εισιτήριο ανέρχεται στα 45,5 ευρώ. Ενα ζευγάρι με Ι.Χ. θα πληρώσει 193,5 ευρώ ανά διαδρομή. Με δύο παιδιά χωρίς Ι.Χ. το κόστος είναι 136 ευρώ, ενώ με Ι.Χ. πληρώνει 238,5 ευρώ.
• Για τη Μύκονο το εισιτήριο της οικονομικής θέσης κοστίζει 52 ευρώ, ενώ με Ι.Χ. κοστίζει 86 ευρώ.
• Για τη Σαντορίνη το οικονομικό εισιτήριο ανέρχεται σε 58 ευρώ, ένα ζευγάρι με Ι.Χ. θα πληρώσει 244 ευρώ ανά διαδρομή, με δύο παιδιά χωρίς Ι.Χ. το κόστος είναι 173 ευρώ και με Ι.Χ. 301 ευρώ.
• Για τη Ρόδο το εισιτήριο στην οικονομική θέση κοστίζει 91 ευρώ. Ενα ζευγάρι με Ι.Χ. θα πληρώσει, σε οικονομική πάντα θέση, 332,5 ευρώ ανά διαδρομή. Με δύο παιδιά χωρίς Ι.Χ. το κόστος είναι 272 ευρώ, ενώ με δύο παιδιά και Ι.Χ. 422,5 ευρώ. Σε δίκλινη καμπίνα για ένα ζευγάρι με Ι.Χ. το κόστος είναι 396,5 ευρώ. Ζευγάρι με δύο παιδιά σε τετράκλινη καμπίνα και με Ι.Χ. πληρώνει 487,5 ευρώ. Μια τετραμελής οικογένεια για να ταξιδέψει δηλαδή με Ι.Χ. θέλει σχεδόν 1.000 ευρώ μετ’ επιστροφής από τη Ρόδο.
• Για τη Μυτιλήνη το οικονομικό εισιτήριο ανέρχεται σε 53,5 ευρώ. Ενα ζευγάρι με Ι.Χ. θα πληρώσει 227,5 ευρώ ανά διαδρομή. Με δύο παιδιά χωρίς Ι.Χ. το κόστος είναι 160 ευρώ. Ζευγάρι με δύο παιδιά και Ι.Χ. πληρώνει 280,5 ευρώ. Σε δίκλινη καμπίνα το κόστος για ένα ζευγάρι με Ι.Χ. είναι 291,5 ευρώ, ενώ ζευγάρι με δύο παιδιά σε τετράκλινη καμπίνα και με Ι.Χ. πληρώνει 367,5 ευρώ.
• Για τη Χίο το οικονομικό εισιτήριο ανέρχεται σε 48 ευρώ. Ενα ζευγάρι με Ι.Χ. θα πληρώσει 202 ευρώ ανά διαδρομή. Με δύο παιδιά χωρίς Ι.Χ. το κόστος είναι 143 ευρώ, ενώ με Ι.Χ. 249 ευρώ. Σε δίκλινη καμπίνα για ένα ζευγάρι με Ι.Χ. το κόστος είναι 262 ευρώ. Ενα ζευγάρι με δύο παιδιά σε τετράκλινη καμπίνα και με Ι.Χ. πληρώνει 329 ευρώ.
• Για τον Εύδηλο Ικαρίας το απλό εισιτήριο, σε κατάστρωμα, κοστίζει 58,5 ευρώ.
• Για την Κω το οικονομικό εισιτήριο ανέρχεται σε 77,5 ευρώ. Ενα ζευγάρι με Ι.Χ. θα πληρώσει 305,5 ευρώ ανά διαδρομή. Με δύο παιδιά χωρίς Ι.Χ. το κόστος είναι 232 ευρώ, ενώ με Ι.Χ. πληρώνει 382,5 ευρώ. Σε δίκλινη καμπίνα με Ι.Χ. το κόστος για ένα ζευγάρι είναι 373,5 ευρώ, ενώ οικογένεια με δύο παιδιά σε τετράκλινη καμπίνα και με Ι.Χ. πληρώνει 452,5 ευρώ.
• Για το Ηράκλειο το οικονομικό εισιτήριο ανέρχεται σε 36 ευρώ. Ενα ζευγάρι με Ι.Χ. θα πληρώσει 137 ευρώ ανά διαδρομή, με δύο παιδιά χωρίς Ι.Χ. το κόστος είναι 108 ευρώ, ενώ με Ι.Χ. πληρώνει 173 ευρώ. Σε δίκλινη καμπίνα για ένα ζευγάρι με Ι.Χ. το κόστος είναι 217 ευρώ. Ζευγάρι με δύο παιδιά σε τετράκλινη καμπίνα και με Ι.Χ. πληρώνει 229 ευρώ.
• Για τα Χανιά το οικονομικό εισιτήριο ανέρχεται στα 48 ευρώ. Ενα ζευγάρι με Ι.Χ. θα πληρώσει 167 ευρώ ανά διαδρομή. Με δύο παιδιά χωρίς Ι.Χ. το κόστος είναι 144 ευρώ, ενώ με Ι.Χ. πληρώνει 215 ευρώ. Σε δίκλινη καμπίνα για ένα ζευγάρι με Ι.Χ. το κόστος είναι 229 ευρώ. Ζευγάρι με δύο παιδιά σε τετράκλινη καμπίνα και με Ι.Χ. πληρώνει 261 ευρώ.
• Για τις Σπέτσες το εισιτήριο κοστίζει 54 ευρώ, για την Υδρα 40 ευρώ, τον Πόρο 34 ευρώ και για την Αίγινα 19 ευρώ.
«Το κόστος για τον επιβάτη είναι τεράστιο, αλλά και το λειτουργικό κόστος για τις εταιρείες παραμένει μεγάλο», σχολιάζουν κύκλοι της αγοράς.
Οι ναυτικοί πράκτορες επεσήμαναν, πάντως, στο «ΘEMA» ότι ο κόσμος είναι αποφασισμένος να ταξιδέψει παρά το υψηλό κόστος: «Εχει την ορμή να φύγει, να ταξιδέψει και θα καλύψει το κόστος των εισιτηρίων από κάπου αλλού. Επειδή η αγοραστική του δύναμη είναι μειωμένη, πιστεύουμε ότι θα υποφέρουν οι τοπικές κοινωνίες. Κι αυτό θα συμβεί διότι ο τουρίστας στα νησιά θα ξοδέψει λιγότερα χρήματα ενώ θα κάνει και μικρότερης διάρκειας διακοπές. Κύκλος είναι αυτά... Πάντως για τον Αύγουστο πάμε για 100% πληρότητα».
Τονίζουν μάλιστα ότι υπάρχουν πλέον νησιά δύο ταχυτήτων: «Υπάρχουν οι Κυκλάδες, που είναι πιο κοντινός προορισμός αλλά συγκριτικά πιο φθηνός και προσελκύει τη νεολαία, και υπάρχουν και πιο μακρινοί προορισμοί όπως τα νησιά του ΒΑ Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και η Κρήτη, που έχουν εξελιχθεί σε φτωχούς συγγενείς του ακτοπλοϊκού τουρισμού».
Οι προορισμοί
Οσον αφορά τους προορισμούς, η συνολική κίνηση τους πέντε πρώτους μήνες σε Αιγαίο και Ιόνιο ήταν αυξημένη κατά 3% σε σύγκριση με το 2019 και κοντά στο 20% σε σύγκριση με το 2022. Βέβαια πέρυσι υπήρχαν μέχρι την άνοιξη περιορισμοί λόγω της πανδημίας. Το φετινό εξάμηνο οι Κυκλάδες είναι περίπου στα ίδια επίπεδα με το 2019. Σε σύγκριση με το 2022, αν και ήταν υψηλότερα τον Απρίλιο και τον Μάιο, στην επιβατική κίνηση στις Κυκλάδες υπήρξε μια κάμψη τον Ιούνιο, ενώ αυξήθηκε έστω και λίγο η μεταφορική κίνηση των Ι.Χ.
Στις Κυκλάδες πτώση σημειώνουν τα μεγάλα νησιά, δηλαδή Σαντορίνη και Μύκονος, ενώ σταθερή είναι η Πάρος. Το φετινό εξάμηνο τα Δωδεκάνησα σημείωσαν πτώση 15%, η Κρήτη 10% και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου 25%. Αύξηση 12% καταγράφηκε στον Αργοσαρωνικό και κατά 20% στις Σποράδες, που είναι όμως μικρότερη αγορά.