Μητσοτάκης στο CNN για συνάντηση με Ερντογάν: Να αφήσουμε πόρτα ανοιχτή ακόμη κι αν συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε
20.09.202316:33
«Μπορούμε να συνεργαστούμε σε άλλους τομείς» - «Έχουμε μια βασική διαφορά με την Τουρκία, τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο» - «Η οικονομία πάει πάρα πολύ καλά, μετά από 13 χρόνια, καταφέραμε να σταθούμε στα πόδια μας»
Συνέντευξη στο CNN παραχώρησε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκηςστο περιθώριο της παρουσίας του στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και λίγο πριν από τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.
Αναφερόμενος στην επικείμενη συνάντηση ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε πως «θα είναι η δεύτερη μας συνάντηση από τότε που επανεκλεγήκαμε με ισχυρή εντολή και προσδοκώ να οικοδομήσουμε πάνω στο θετικό momentum που έχει δημιουργηθεί στη σχέση μεταξύ των δύο χωρών. Έχουμε μακρές διαφορές, αλλά θα προσπαθήσουμε να τις επιλύσουμε με γνώμονα το διεθνές δίκαιο και ειδικά το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, τον μόνο τρόπο που είναι διαθέσιμος».
Όπως είπε ο πρωθυπουργός, αναμένει οι δύο χώρες, να συνεργαστούν στα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, μία κοινή πρόκληση που αντιμετωπίζουν και η Ελλάδα και η Τουρκία.
Συνεχίζοντας για τις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε πως «είναι μακρές και έχουμε μια βασική διαφορά με την Τουρκία, τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Δεν είναι εύκολο να επιλυθεί, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να συνεργαστούμε σε άλλα πεδία ή να έχουμε έναν βαθμό τουρκικής επιθετικής συμπεριφοράς που ωθεί τις δύο χώρες στις παρυφές μιας ένοπλης σύγκρουσης».
«Ακόμα και αν συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε σε συγκεκριμένα θέματα που έχουν να κάνουν με την εδαφική κυριαρχία μπορούμε να αφήσουμε την πόρτα ανοικτή και αυτό θα επιδιώξω στην συνάντησή μου με τον Ερντογάν», είπε χαρακτηριστικά ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Για την Οικονομία και την κλιματική αλλαγή
Μεταξύ άλλων ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην πορεία της οικονομίας λέγοντας «πάει πάρα πολύ καλά. Μετά από 13 χρόνια καταφέραμε να σταθούμε στα πόδια μας. Εχουμε ρεκόρ φέτος στον τουρισμό».
Μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε: «Χτυπηθήκαμε από τις πλημμύρες. Ως Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να δαπανήσουμε πολλά χρήματα για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Παγκόσμια συμμαχία χρειάζεται για την κλιματική αλλαγή».
Στο ερώτημα αν ο τουρισμός κινδυνεύει, ο κ. Μητσοτάκης απάντησε: «Δεν συμφωνώ ότι η βαριά βιομηχανία του τουρισμού κινδυνεύει. Αυτό που θέλουμε να επικοινωνήσουμε στον κόσμο είναι ότι η τουριστική περίοδος μπορεί να μην περιορίζεταο στο καλοκαίρι και ότι μπορεί να έρθει στην Ελλάδα τον Μάρτιο».
«Θα χτυπήσω το χέρι μου στο τραπέζι ότι χρειαζόμαστε να ξοδέψουμε περισσότερα χρήματα ως ΕΕ για την προσαρμογή. Ξοδέψουμε τρισ. για τη μείωση των εκπομπών ρύπων. Και τα χρήματα που η ΕΕ βάζει στο τραπέζι για να υποστηρίξει ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζουν αυτές τις κρίσεις είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Χρειαζόμαστε μια παγκόσμια συμμαχία για την προσαρμογή. Η κλιματική αλλαγή είναι ήδη σε εξέλιξη», είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Παρουσία στη Γενική Συνέλευση ΟΗΕ
Έκλεισε μιλώντας για την παρουσία του στην Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ: «Είναι εξαιρετική ευκαιρία να βρισκόμαστε σε παγκόσμιο επίπεδο, να συζητάμε παγκόσμια θέματα, θα μιλήσουμε πολύ για τη μετανάστευση αύριο. Είναι σημαντικό για όλους τους ηγέτες να συναντώνται συχνά και να μπορούν να συζητάνε θέματα ασφαλείας, αν θέλουμε να κάνουμε τον ΟΗΕ σχετικό και να έχει άποψη για όλα τα θέματα, πρέπει να είμαστε όλοι παρόντες».
Τα «ήρεμα νερά του Αιγαίου» στην ατζέντα της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν
Με κυρίαρχο στόχο να επιβεβαιωθούν τα «ήρεμα νερά του Αιγαίου» που επικρατούν τους τελευταίους μήνες στις ελληνοτουρκικέςσχέσεις προσέρχεται ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο «τουρκικό σπίτι» στη Νέα Υόρκη, δηλαδή στην έδρα της διπλωματικής αποστολής της Άγκυρας στα Ηνωμένα Έθνη.
Ωστόσο, στην έκτη κατά σειρά συνάντηση των δύο ηγετών από το 2019 (όταν είχαν το πρώτο τετα τετ και πάλι στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ) η ελληνική πλευρά διατηρεί χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών, αν και ο πρωθυπουργόςπαραδέχθηκε στη ΔΕΘ ότι από μόνη της η συνάντηση αποτελεί «αντικείμενο μεγάλου ενδιαφέροντος». . Σε κάθε περίπτωση, πηγές αναφέρουν ότι είναι «εκτός κάθε συζήτησης» τόσο το καθεστώς των ελληνικών νησιών όσο και η λύση των δύο κρατών στην Κύπρο.
Η ελληνική διπλωματία παρακολουθεί προσεκτικά τη ρητορική του προέδρου Ερντογάν, που έχει εγκαταλείψει φραστικές προκλήσεις και απειλές και μιλά για «ελληνοτουρκική φιλία». Παρά τη ρητορική μεταστροφή όμως, συνεχίζει να ζητά την αναγνώριση του ψευδοκράτους στην Κύπρο με τον διαμελισμό του νησιού σε κράτη. Ο Τούρκος πρόεδρος επιτέθηκε και στον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Αμερικανικής Γερουσίας Μπομπ Μενέντεζ και γνωστό υποστηρικτή των ελληνικών θέσεων, ο οποίος παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στο «μπλόκο» του Κογκρέσου για την πώληση πολεμικών αεροσκαφών στην Τουρκία.
Δεν αναμένεται «κάτι συγκλονιστικό»
Στο πλαίσιο προετοιμασίας της συνάντησης, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης συναντήθηκε τη Δευτέρα στη Νέα Υόρκη με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν.
Συνεργάτες του πρωθυπουργού δήλωναν στο protothema.gr ότι «δεν αναμένουν κάτι συγκλονιστικό» από τη σημερινή συνάντηση ενώ παρέπεμπαν στα όσα είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη Τύπου της Κυριακής στη ΔΕΘ. «Πάντα θα αποτελεί μία συνάντηση δική μου με τον Πρόεδρο Ερντογάν αντικείμενο μεγάλου ενδιαφέροντος, αλλά η κανονικοποίηση των διαύλων επικοινωνίας είναι καλοδεχούμενη για δύο χώρες οι οποίες είναι καταδικασμένες από τη γεωγραφία να είναι γείτονες», είχε πει χαρακτηριστικά.
Να μην είμαστε μονίμως «στα κόκκινα»
«Δεν είμαι αφελής και γνωρίζω πολύ καλά ότι οι πολιτικές των χωρών δεν αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη», είχε αναφέρει, συμπληρώνοντας. «Οφείλω, όμως, να διερευνήσω αυτό το παράθυρο ευκαιρίας, αν μας δίνει τη δυνατότητα πραγματικά να πετύχουμε κάτι το οποίο ενδεχομένως οι προκάτοχοί μου να μην μπόρεσαν να το πετύχουν. Αλλά και να μην μπορέσουμε να το πετύχουμε, διότι πολύ απλά θα καταλήξουμε ότι δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε, αυτό δεν μας υποχρεώνει να είμαστε μονίμως “στα κόκκινα” και στην ένταση την οποία βιώσαμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια».
Παράλληλα στην ίδια συνέντευξη, ο πρωθυπουργός είχε ξεκαθαρίσει ότι «τα ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με την εθνική κυριαρχία, την εθνική ακεραιότητα της χώρας, είναι ζητήματα τα οποία δεν πρόκειται ποτέ να μπουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από εμένα. Είναι εκτός της συζήτησης την οποία κάνουμε με την Τουρκία». Και είχε τονίσει ότι «ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και με τα αυτονόητα δικαιώματα τα οποία απορρέουν από την ελληνική κυριαρχία σε αυτά τα νησιά, είναι ζητήματα τα οποία δεν είμαι διατεθειμένος, υπό οποιονδήποτε όρο, να συζητήσω με την Τουρκία».
Η Ελλάδα αποκλείει κάθε συζήτηση για λύση δύο κρατών στο Κυπριακό
Η ελληνική πλευρά απορρίπτει κάθε αναφορά για λύση δύο κρατών στην Κύπρο. ΟΓιώργος Γεραπετρίτης, μιλώντας σε εκδήλωση ελληνοαμερικανικών οργανώσεων στη Νέα Υόρκη έδωσε έμμεση απάντηση στα όσα δήλωσε οΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Θέλω να είμαι απόλυτα ειλικρινής σε σχέση με την Κύπρο, η οποία είναι κορυφαία μας προτεραιότητα σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής και διπλωματίας. Είμαστε πλήρως ευθυγραμμισμένοι με την Κυπριακή κυβέρνηση όσον αφορά την προώθηση της ιδέας μιας ενωμένης Κύπρου στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Στηρίζουμε αναφανδόν τη λύση ενός ενιαίου κράτους που θα βασίζεται σε μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Σχέδια για λύση δύο κρατών είναι εκτός συζήτησης», είπε χαρακτηριστικά.
Αναλυτικά ολόκληρη η συνέντευξη Μητσοτάκη στο CNN
Richard Quest: Μαζί μου είναι τώρα ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης. Καλημέρα κ. Πρωθυπουργέ, σας ευχαριστώ. Μπορείτε να επιβεβαιώσετε ότι θα συναντηθείτε σήμερα με τον Τούρκο Πρόεδρο;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καλημέρα, Richard. Πράγματι, θα συναντηθώ με τον Τούρκο Πρόεδρο σε λίγες ώρες, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Θα είναι η δεύτερη συνάντησή μας αφότου επανεκλεγήκαμε και οι δύο με ισχυρή εντολή, αυτό το καλοκαίρι. Προσβλέπω στο να αξιοποιήσουμε τη θετική δυναμική που έχει δημιουργηθεί στη σχέση μεταξύ των δύο χωρών μας. Όπως γνωρίζετε, έχουμε μακροχρόνιες διαφορές με την Τουρκία, αλλά θα προσπαθήσουμε να επιλύσουμε αυτές τις διαφορές χρησιμοποιώντας το μόνο πλαίσιο κανόνων που έχουμε στη διάθεσή μας: το Διεθνές Δίκαιο και ειδικότερα το Δίκαιο της Θάλασσας.
Πέραν αυτού, επιδιώκουμε να συνεργαστούμε σε διάφορα άλλα θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, παραδείγματος χάρη στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αυτές είναι κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι δύο χώρες μας.
Richard Quest: Ωστόσο, στα δύσκολα ζητήματα με την Τουρκία, έχω πάντα την αίσθηση με την Ελλάδα και την Τουρκία ότι είστε μια χαρά μαζί, αρκεί να μην θίξετε αυτά τα θέματα. Μπορείτε να συνεργαστείτε σε πολλά, για τους μετανάστες, την κλιματική αλλαγή, όλα αυτά τα άλλα θέματα, αλλά αυτό που υπογραμμίζεται στη σχέση σας είναι οι εδαφικές δυσκολίες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, πρόκειται για μακροχρόνιες δυσκολίες, και αναγνωρίζουμε ότι έχουμε μια σημαντική διαφορά με την Τουρκία, και αυτή είναι η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Δεν είναι ένα εύκολο ζήτημα να επιλυθεί, διαφορετικά θα είχε επιλυθεί. Αλλά αυτό δεν σημαίνει, Richard, ότι δεν μπορούμε να συνεργαστούμε σε άλλα θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, ούτε σημαίνει ότι χρειάζεται να φτάσουμε σε ένα επίπεδο επιθετικής συμπεριφοράς εκ μέρους της Τουρκίας που ουσιαστικά ωθεί τις δύο χώρες μας στα πρόθυρα μιας ένοπλης σύγκρουσης.
Επομένως, ακόμη και αν μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε σε εδαφικά ζητήματα, μπορούμε να αφήσουμε την πόρτα ανοιχτή για συνεργασία σε πολλούς άλλους τομείς. Και αυτό είναι που θα προσπαθήσω να πετύχω στη συνάντησή μου με τον Πρόεδρο Erdoğan.
Richard Quest: Σε ό,τι αφορά στο κλίμα τώρα, είχατε μια ηχηρή νίκη στις εκλογές και, ως εκ τούτου, είχατε μια ισχυρή εντολή. Αλλά οι τελευταίες εβδομάδες, οι τελευταίοι μήνες ήταν πολύ δύσκολοι με τις πλημμύρες, τις πυρκαγιές, την κλιματική αλλαγή, τις επιπτώσεις του έντονου καύσωνα αυτό το καλοκαίρι. Θα έπρεπε, λοιπόν, να είστε σε πολύ ισχυρή θέση για να χτυπήσετε το χέρι στο τραπέζι σε όλες τις συναντήσεις για την κλιματική αλλαγή, διότι μου φαίνεται ότι η Ελλάδα πλήττεται πολύ σφοδρά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό το καλοκαίρι, Richard, ήταν λίγο σαν τον διπρόσωπο ρωμαϊκό θεό Ιανό. Από τη μία πλευρά, η οικονομία έχει εξαιρετικά καλές επιδόσεις. Ύστερα από 13 χρόνια καταφέραμε να πετύχουμε την αναβάθμιση σε επενδυτική βαθμίδα. Η οικονομία μας αναπτύσσεται με πολύ υψηλότερους ρυθμούς από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Θα έχουμε μια σεζόν-ρεκόρ όσον αφορά τον τουρισμό. Και από την άλλη πλευρά, όπως επισήμανες, μάς έπληξαν καταστροφές που συνδέονται με το κλίμα. Αρχικά μία καταστροφική πυρκαγιά και στη συνέχεια μια ακόμη πιο καταστροφική πλημμύρα -η μεγαλύτερη πλημμύρα που έχει δει ποτέ η Ελλάδα.
Και, όπως σημείωσες, πράγματι, θα «χτυπάω το χέρι μου στο τραπέζι» ώστε να υποστηρίξω ότι πρέπει να δαπανήσουμε περισσότερα χρήματα ως Ευρωπαϊκή Ένωση σε θέματα που σχετίζονται με την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Θα ξοδέψουμε τρισεκατομμύρια, κυριολεκτικά τρισεκατομμύρια, την επόμενη δεκαετία για τον μετριασμό των επιπτώσεών της, και δικαίως. Πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να οδηγήσουμε την Ευρώπη στην κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Όμως, οι καταστροφές που συνδέονται με το κλίμα επηρεάζουν τη ζωή μας ήδη σήμερα που μιλάμε. Και, ειλικρινά, τα χρήματα που βάζει στο τραπέζι η Ευρωπαϊκή Ένωση για να στηρίξει τις ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους κρίσεις είναι εξαιρετικά περιορισμένα.
Χρειαζόμαστε, επομένως, μια σωστή ισορροπία μεταξύ της άμβλυνσης των επιπτώσεων και της προσαρμογής. Θα το επαναλάβω: αυτό δεν είναι ένα ζήτημα που αφορά μόνο τις νότιες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιστεύω ότι χρειαζόμαστε μία παγκόσμια συμμαχία για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, ώστε να μοιραστούμε τις βέλτιστες πρακτικές και να επισημάνουμε ότι η κλιματική αλλαγή είναι ήδη εδώ και πρέπει να την αντιμετωπίσουμε σήμερα.
Richard Quest: Σωστά. Ωστόσο, φοβάστε ότι -αντιλαμβάνομαι πως μπορεί να απέχουμε πολύ από αυτό- οι χώρες της Νότιας Ευρώπης θα μπορούσαν να σταματήσουν να είναι τόσο ελκυστικές ως τουριστικοί προορισμοί; Αν κάθε χρόνο η θερμοκρασία αρχίζει να ξεπερνά τους 40 βαθμούς και να γίνεται δυσάρεστη και ανυπόφορη, τότε εν τέλει θα διατρέξει κίνδυνο η κύρια βιομηχανία σας, ο τουρισμός.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Την ακούω αυτή την επιχειρηματολογία, Richard, όμως δεν συμφωνώ απαραίτητα. Θα εξηγήσω γιατί. Πάντα θα υπάρχουν πολλοί επισκέπτες που θέλουν να απολαύσουν τη ζέστη του μεσογειακού καλοκαιριού και θα έρχονται στην Ελλάδα ή σε άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο. Αυτό που συμβαίνει πάντως με την τουριστική μας βιομηχανία είναι ότι είμαστε πραγματικά σε θέση να επεκτείνουμε την τουριστική περίοδο και να επικοινωνήσουμε στον κόσμο ότι είναι εξίσου εξαιρετικά ευχάριστο να έρθει στην Ελλάδα τον Μάρτιο, τον Απρίλιο ή τον Οκτώβριο, τον Νοέμβριο. Αυτό συμβαίνει.
Υπό αυτή την έννοια, η κλιματική κρίση θα μπορούσε να είναι μια ευκαιρία για εμάς ώστε να προωθήσουμε την Ελλάδα όχι μόνο ως έναν προορισμό όπου οι επισκέπτες μπορούν να έρθουν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.
Παρά ταύτα, πρέπει να αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι τα καλοκαίρια γίνονται πιο ζεστά. Τα νερά γίνονται όλο και πιο ζεστά. Αλλά, πίστεψέ με Richard, έχεις έρθει στην Ελλάδα πολλές φορές, η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι ένας εξαιρετικά ελκυστικός προορισμός, ακόμη και τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι πραγματικότητα, επηρεάζουν τους πολίτες μας που κατοικούν στις πληγείσες περιοχές, αλλά δεν εκτροχιάζουν την κύρια τουριστική μας βιομηχανία.
Richard Quest: Μια τελευταία ερώτηση μου έρχεται στο μυαλό, κ. Πρωθυπουργέ. Σας αρέσει πραγματικά να έρχεστε στη Νέα Υόρκη και στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ; Πάντα αναρωτιέμαι, αν άνθρωποι σε θέσεις σαν τη δική σας το βλέπετε στο ημερολόγιο ως αγγαρεία ή ως χαρά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αποτελεί μια ευκαιρία, Richard, πρώτα απ' όλα προκειμένου να επικοινωνήσουμε σε παγκόσμιο επίπεδο, ειδικά όταν πρόκειται για παγκόσμια ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή και η μετανάστευση. Θα μιλήσω πολύ για τη μετανάστευση στην αυριανή μου ομιλία.
Η Γενική Συνέλευση, όμως, συνιστά επίσης μία μεγάλη ευκαιρία να συνομιλήσουμε με άλλους παγκόσμιους ηγέτες. Ερχόμαστε για δύο, τρεις ημέρες, η Νέα Υόρκη είναι πάντα μια πολύ ευχάριστη πόλη, έχουμε ένα πολύ πυκνό πρόγραμμα αλλά πιστεύω ότι η παραμονή μας εδώ είναι εποικοδομητική. Και πιστεύω ότι είναι σημαντικό για τους ηγέτες μεγάλων κρατών να εμφανίζονται στον ΟΗΕ. Εννοώ -όπως επισημάνθηκε- ότι από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας μόνο ένα, οι Ηνωμένες Πολιτείες, εκπροσωπήθηκε σε επίπεδο αρχηγού κράτους σε αυτή τη Γενική Συνέλευση. Αν θέλουμε πραγματικά να παραμένει σημαντικός ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, πρέπει να είμαστε παρόντες κατά τη διάρκεια ενός εξαιρετικά σημαντικού γεγονότος για αυτόν.
Richard Quest: Απλά φροντίστε να κάνετε νωρίς τις κρατήσεις σας στα εστιατόρια. Σας ευχαριστώ, κ. Πρωθυπουργέ. Πάντα χαίρομαι που σας βλέπω.