Υπουργείο Εθνικής Άμυνας: Η επόμενη μέρα της ΕΑΒ - Ο επικρατέστερος για επικεφαλής, η αναζήτηση πελατών και η απάντηση στα Bayraktar της Τουρκίας

Την επόμενη μέρα στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) σχεδιάζουν στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, με τις αλλαγές σε επίπεδο διοίκησης, οργανογράμματος και δημιουργίας νέου θεσμικού πλαισίου αναζήτησης στρατηγικού επενδυτή να ολοκληρώνονται μέχρι το τέλος του έτους.

Ηδη την περασμένη Τρίτη έγινε το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση με την έναρξη της διαδικασίας μεταφοράς των αρμοδιοτήτων της ΕΑΒ από το υπουργείο Ανάπτυξης στο ΥΠΕΘΑ μέσω της κατάθεσης στο Συμβούλιο Επικρατείας για νομοπαρασκευαστική επεξεργασία του σχετικού σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος που φέρει τη σφραγίδα και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.

Μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα, μάλιστα, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας πρόκειται να ενημερώσει τα κοινοβουλευτικά κόμματα για τις προθέσεις του ως προς την εξυγίανση και την ανάπτυξη της ΕΑΒ, ενώ εν συνεχεία επίκειται η σύγκληση της γενικής συνέλευσης της εταιρείας για να εγκρίνει τις αλλαγές που προωθούνται, αλλά και τη νέα διοίκηση που θα κληθεί να τις υλοποιήσει.

Ανάλογη κινητικότητα παρατηρείται και ως προς τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ), αν και η κατάστασή τους δεν θεωρείται ιδιαίτερα αισιόδοξη. Αλλωστε η αντιμετώπισή τους από την κυβέρνηση φαίνεται να είναι διαφορετική σε σχέση με την ΕΑΒ, δεδομένου ότι τα ΕΑΣ θα εξακολουθήσουν να είναι στην αρμοδιότητα του υπουργείου Ανάπτυξης, προκειμένου κάποια στιγμή να οδηγηθούν σε εκκαθάριση, πιθανόν μέσω του διαχωρισμού τους σε «καλή» και «κακή» εταιρεία, ώστε αμέσως μετά και εφόσον υπάρξει ενδιαφέρον να μεταβιβαστεί το management σε ιδιώτη επενδυτή.

Σε ό,τι αφορά την ΕΑΒ, να σημειώσουμε πως ένα από τα πρόσωπα που έχουν βολιδοσκοπηθεί να αναλάβουν επικεφαλής της διοίκησης της εταιρείας είναι και ο πρώτος Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του πρωθυπουργού, αντιναύαρχος ε.α Αλέξανδρος Διακόπουλος. Σύμφωνα με κύκλους του Πενταγώνου, η συγκεκριμένη επιλογή πέρα από τα ουσιαστικά στοιχεία που συγκεντρώνει, δεδομένου ότι ο κ. Διακόπουλος προέρχεται από τους κόλπους των Ε.Δ. και τόσο κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του καριέρας όσο και μετέπειτα υπηρέτησε σε νευραλγικές θέσεις, δίνει ακριβώς το στίγμα των προθέσεων της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΘΑ αναφορικά με την ενδυνάμωση της άμεσης σύνδεσης ανάμεσα στις Ενοπλες Δυνάμεις και τη μεγαλύτερη αεροπορική βιομηχανία της χώρας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, αμέσως μετά την επιλογή νέας διοίκησης στην ΕΑΒ θα υπάρξουν αλλαγές και στο οργανόγραμμα της εταιρείας, μέσω του διαχωρισμού και της εν μέρει αυτονόμησης του παραγωγικού και του οικονομικού της τομέα, προκειμένου ο καθένας να επικεντρωθεί αποκλειστικά στο έργο του.

Εξυγίανση και αναβάθμιση

Σε ό,τι αφορά τον οικονομικό τομέα, βασικός στόχος είναι η άμεση κατάρτιση και υλοποίηση ενός σχεδίου εξυγίανσης της ΕΑΒ, μέσω της εξεύρεσης στρατηγικού επενδυτή, ο αυστηρότερος έλεγχος ως προς την τήρηση των όρων των συμβολαίων που έχει συνάψει η ΕΑΒ με την Πολεμική Αεροπορία, αλλά και η αναζήτηση πελατών από τρίτες χώρες με τις οποίες θα μπορούσαν να συναφθούν συμφωνίες συντήρησης και των δικών τους αεροπορικών μέσων. Να σημειώσουμε πως ήδη η κυβέρνηση επιδιώκει την εξεύρεση ξένων κεφαλαίων που θα μπορούσαν να επενδύσουν στην ανάπτυξη νέων προϊόντων από την ΕΑΒ, θέμα το οποίο, μεταξύ άλλων, βρέθηκε στο επίκεντρο των συνομιλιών που είχε ο κ. Δένδιας με Σαουδάραβες αξιωματούχους πριν από τρεις περίπου εβδομάδες στο Ριάντ.

Ανάλογο ενδιαφέρον προς αυτή την κατεύθυνση έχουν εκφράσει ακόμα funds από άλλες Χώρες του Κόλπου, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν. Επίσης, μία από τις λύσεις που εξετάζονται είναι η δημιουργία ενός κονσόρτσιουμ εταιρειών από εκείνες που κατά καιρούς έχουν συνεργαστεί ή εξακολουθούν να συνεργάζονται με την ΕΑΒ, όπως είναι η Dassault, η Lockheed Martin και η Airbus, με τη συμμετοχή και ελληνικών εταιρειών.

Από την άλλη πλευρά, σε ό,τι αφορά τον παραγωγικό τομέα, ιδιαίτερο βάρος θα δοθεί στην επίσπευση των παραδόσεων των μεταφορικών αεροσκαφών C-130 στην Πολεμική Αεροπορία, ένα έργο το οποίο σημειώνει σημαντική καθυστέρηση. Παράλληλα, ένα από τα προγράμματα που μπαίνουν σταδιακά σε φάση ανάπτυξης αφορά τον εκσυγχρονισμό περίπου 30 F-16 Block 50 σε επίπεδο Block 50+Adv. Επί της ουσίας ο συγκεκριμένος εκσυγχρονισμός συνδέεται με το πρόγραμμα αναβάθμισης των 83 μαχητικών αεροσκαφών F-16 σε επίπεδο Block 70 Viper. Πιο συγκεκριμένα, σχεδιάζεται το κιτ ηλεκτρονικών και άλλων συστημάτων που αφαιρούνται από τα μαχητικά Block 50+Adv που αναβαθμίζονται σε Viper να τοποθετηθεί στα Block 50 προκειμένου να υπάρχει ακόμη καλύτερη συνδεσιμότητα μεταξύ τους, αλλά και να βελτιωθεί η ικανότητά τους να φέρουν και τελευταίας γενιάς οπλικά συστήματα.

Μέσα στις προθέσεις του ΥΠΕΘΑ είναι να συνδράμει την ΕΑΒ με κάθε μέσο, ακόμη και σε επίπεδο διάθεσης εξειδικευμένου προσωπικού των Ε.Δ., αλλά και με εφοδιαστική υποστήριξή της, με στόχο να τρέξει ακόμη πιο γρήγορα η υλοποίηση των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει έναντι της Πολεμικής Αεροπορίας. Στο πλαίσιο αυτό, πρόκειται να επισπευσθεί η διαδικασία ανάπτυξης καινοτόμων οπλικών συστημάτων, αλλά και συνεργιών ανάμεσα στα προγράμματα που τρέχει η εταιρεία και τα αντίστοιχα ερευνητικά κέντρα των Ενόπλων Δυνάμεων. Ιδιαίτερη βαρύτητα πρόκειται να δοθεί επίσης στην ανάπτυξη συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου, αλλά και στον τομέα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV), όπως και στην αντιμετώπιση τους. Ηδη η εταιρεία τρέχει δύο προγράμματα ανάπτυξης και κατασκευής UAV, το «Αρχύτας» και το «Γρύπας».

Να επισημάνουμε επίσης ότι η ΕΑΒ είναι μία από τις πρώτες εταιρείες που έχουν προχωρήσει στην ανάπτυξη ενός υπερσύγχρονου συστήματος «απώθησης και καταστροφής» UAVs μέσω της χρήσης μικροκυματικών παλμών μεγάλης ισχύος, το οποίο και παρουσίασε πριν από περίπου δύο μήνες σε σχετική επίδειξη στο Σχηματάρι. Πρόκειται για το πρόγραμμα «Τηλέμαχος», ένα σύστημα ραντάρ εντοπισμού μικρών κυρίως UAVs, το οποίο διαθέτει εξαιρετική διακριτική ικανότητα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αποστολές επιτήρησης, εντοπισμού και αντιμετώπισης drones.

Αντιμετώπιση της Τουρκίας

Η ανάπτυξη των συστημάτων αντι-drones είναι εξάλλου ένα από τα σημεία όπου επιμένει στις αναφορές που κάνει για την επόμενη μέρα της ΕΑΒ ο κ. Δένδιας, δεδομένης και της προσπάθειας που καταβάλλει η ελληνική πλευρά να αντιμετωπίσει τη ραγδαία άνοδο της τεχνολογίας και της χρήσης μη επανδρωμένων αεροσκαφών από την Τουρκία. Η Αγκυρα τα τελευταία τρία χρόνια εμφανίζεται να χρησιμοποιεί κατά κόρον τα εξοπλισμένα UAV τύπου Bayraktar TB2 τόσο στις πολεμικές επιχειρήσεις όπου έχει εμπλακεί στη Συρία και τη Λιβύη, κατά τα προηγούμενα χρόνια, όσο και για την αμφισβήτηση του ελληνικού εναέριου χώρου στο Αιγαίο.

Η Τουρκία ποντάρει πολύ στον τομέα των drones προκειμένου να τονώσει περαιτέρω της εξαγωγές πολεμικού υλικού σε τρίτες χώρες, με την κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν να μη σταματά να διαφημίζει τα φιλόδοξα projects της στον τομέα, που περιλαμβάνουν βαρύτερα και πιο εξελιγμένα αεροσκάφη, όπως το Akinci και το Kizilelma.

Ειδικά το UAV τύπου Bayraktar TB2, ένα από τα βασικά εξαγωγικά προϊόντα της τουρκικής πολεμικής βιομηχανίας, επιχείρησε να εκμεταλλευθεί ο Τούρκος πρόεδρος προτείνοντας στον Γερμανό καγκελάριο Ολαφ Σολτς, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Βερολίνο, να αγοράσει η Γερμανία τουρκικής κατασκευής UAV και σε αντάλλαγμα να παραχωρήσει μαχητικά αεροσκάφη Eurofighter στην τουρκική Πολεμική Αεροπορία.

Να σημειώσουμε ότι η Τουρκία βρίσκεται σε αδιέξοδο ως προς την αναβάθμιση του γερασμένου πλέον αεροπορικού της στόλου εξαιτίας της εκδίωξής της από το αμερικανικό πρόγραμμα των F-35, αλλά και της άρνησης από το Κογκρέσο των ΗΠΑ για την αγορά νέων F-16 και τον εκσυγχρονισμό αυτών που ήδη διαθέτει. Οπως πάντως έχει γίνει γνωστό από αρμόδιες γερμανικές πηγές, το Βερολίνο δεν φέρεται διατεθειμένο ανάψει το πράσινο φως για την πώληση 40 Eurofighter στην Τουρκία, παρά το γεγονός ότι οι άλλες δύο χώρες συμπαραγωγοί του μαχητικού, η Ισπανία και η Βρετανία, φέρονται να συμφωνούν με την Αγκυρα.

Πάντως ακόμη και αν η Γερμανία συμφωνούσε να παραχωρήσει Eurofighter στην Τουρκία, η απόκτησή τους από την Αγκυρα θα εξακολουθούσε να παραμένει μία δύσκολη υπόθεση, καθώς το συγκεκριμένο μαχητικό φέρει αρκετά εξαρτήματα που είναι αμερικανικής κατασκευής και ως εκ τούτου η όποια συμφωνία πώλησής του θα έπρεπε προηγουμένως να τύχει και αμερικανικής έγκρισης. Ωστόσο η τουρκική κυβέρνηση συνεχίζει τις σχετικές προσπάθειές της, ενώ μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός πως στο επίκεντρο των συζητήσεων που είχαν προχθές ο Τούρκος υπουργός Αμυνας Γιασάρ Γκιουρέλ με τον Βρετανό ομόλογό του Γκραντ Σαρπ βρέθηκε -μεταξύ άλλων- το αίτημα της Τουρκίας για αγορά μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter.

Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης συνάντησης, Αγγλία και Τουρκία υπέγραψαν μία μεταξύ τους Διακήρυξη Πρόθεσης Αμυντικής Συνεργασίας με βασικό αντικείμενο την ανάπτυξη του τουρκικού εθνικού μαχητικού αεροσκάφους KAAN και την προμήθεια μαχητικών Eurofighter Typhoon.

Να επισημάνουμε ότι ο Γιασάρ Γκιουλέρ, μιλώντας στις 16 Νοεμβρίου στο Τουρκικό Κοινοβούλιο, είχε επιβεβαιώσει ότι μετά το «ναυάγιο» στην προσπάθεια απόκτησης αμερικανικών
F-35 διεξάγονται συνομιλίες με το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ισπανία για τα ευρωπαϊκά μαχητικά αεροσκάφη και ότι οι δύο χώρες προσπαθούν να κάμψουν τις αντιρρήσεις της Γερμανίας.