Πολλά διεθνή ΜΜΕ επισημαίνουν ότι, με την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στη χώρα μας ύστερα από έξι χρόνια, οι δυο ηγέτες ευελπιστούν να γυρίσουν μια νέα σελίδα στις σχέσεις τους έπειτα από χρόνια διαμάχης.
Guardian: Από «πυγμάχος μέσα στο ρινγκ» στο «καζάν-καζάν»
Πρώτο θέμα είναι στην ιστοσελίδα της βρετανικής εφημερίδας Guardian η επίσκεψη του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Αθήνα για πρώτη φορά μετά από έξι χρόνια.
Και μεταφέρει τα όσα είπε ο Ερντογάν είπε στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τη νέα εποχή μεταξύ των δύο χωρών.
Η εφημερίδα σημειώνει ότι είναι αποφασισμένος να προχωρήσει με μια «καζάν-καζάν (win-win) προσέγγιση» φεύγοντας από τις εντάσεις του προηγούμενου διαστήματος.
Η εφημερίδα αναφέρεται στην τελευταία φορά που ο Τούρκος ηγέτης επισκέφτηκε την ελληνική πρωτεύουσα, ακριβώς πριν από έξι χρόνια, μια επίσκεψη που είχε χαρακτηριστεί ως ιστορική περιοδεία αλλά εξελίχθηκε σε «λεκτικό πεδίο μάχης καθώς ο Ερντογάν, αφήνοντας το διπλωματικό πρωτόκολλο είχε προχωρήσει σε επίθεση».
Ο Guardian περιγρεάφει όσα είχαν συμβεί το 2017: «Μέσα σε μια ώρα από την άφιξή του είχε αμφισβητήσει τη συνθήκη που οριοθετεί τα σύνορα μεταξύ των δύο γειτόνων, είχε θέσει το ακανθώδες ζήτημα της διχασμένης από τον πόλεμο Κύπρου και είχε εκφράσει την οργή του για τη μεταχείριση της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη, ενώ είχε επικρίνει τους Έλληνες για τη μεταχείριση οθωμανικών μνημείων, μια κληρονομιά των 400 χρόνων οθωμανικής κυριαρχίας».
«Ακόμα δεν το έχουμε ξεχάσει», είπε στον Guardian ένας καλά ενημερωμένος διπλωμάτης. «Ήταν σαν να ήταν πυγμάχος στο ρινγκ, ρίχνοντας μπουνιές από την αρχή μέχρι το τέλος».
Reuters: Eλλάδα και Τουρκία επιδιώκουν την επανεκκίνηση των σχέσεων
Τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποδέχθηκε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης κατά την άφιξή του στο Διεθνές Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος στην Αθήνα, έγραψε το πρακτορείο Reuters σχολιάζοντας την επίσκεψη του Σουλτάνου του Βοσπόρου στη χώρα μας.
Ο Ερντογάν μετέβη σήμερα στην Πέμπτη με αντιπροσωπεία υπουργών για συναντήσεις με Έλληνες ομολόγους καθώς και οι δύο χώρες ελπίζουν ότι μπορούν να γυρίσουν μία νέα σελίδα στις σχέσεις έπειτα από χρόνια διαμάχης.
Ελλάδα και Τουρκία, γείτονες και σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, διαφωνούν εδώ και δεκαετίες για ζητήματα όπως το πού αρχίζει και πού τελειώνει η υφαλοκρηπίδα τους, οι ενεργειακοί πόροι, οι υπερπτήσεις στο Αιγαίο και το Κυπριακό.
Οι δύο χώρες είχαν φθάσει στο χείλος του πολέμου τη δεκαετία του 1990 και τα τελευταία χρόνια ερίζουν για τους ενεργειακούς πόρους στην Ανατολική Μεσόγειο, τα αμυντικά ζητήματα, τη μετανάστευση και την απόκτηση μαχητικών αεροσκαφών, θέματα για τα οποία είχαν διακόψει τις διπλωματικές συνομιλίες.
Οι σχέσεις βελτιώθηκαν όταν η Ελλάδα απέστειλε βοήθεια στην Τουρκία μετά τον καταστροφικό σεισμό του περασμένου Φεβρουαρίου.
Τόσο ο Ερντογάν όσο και η επανεκλογή του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη φέτος μείωσαν επίσης την πολιτική πίεση επιτρέποντας στους δύο πολιτικούς άνδρες να αφήσουν στην άκρη τον ανταγωνισμό.
«Θέλουμε να δώσουμε έμφαση σε μια θετική ατζέντα που είναι αμοιβαία επωφελής», δήλωσε Έλληνας κυβερνητικός αξιωματούχος.
Το μεσημέρι ο Τούρκος πρόεδρος είχε συνομιλίες με την Πρόεδρο της Ελλάδος Κατερίνα Σακελλαροπούλου και εν συνεχεία τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Θα είναι η τρίτη συνάντηση των ηγετών από τον Ιούλιο, όταν συμφώνησαν να επαναλάβουν τις συνομιλίες σε όλα τα επίπεδα.
Η Ελλάδα έλαβε άδεια από την Ε.Ε. για να επιτρέψει στους Τούρκους πολίτες να υποβάλουν αίτηση προκειμένου να αποκτήσουν επταήμερη βίζα για 10 νησιά κοντά στις τουρκικές ακτές, μια κίνηση που αναμένεται να ανακοινωθεί κατά την επίσκεψη, ως απόδειξη καλής θέλησης, ανέφεραν οι αξιωματούχοι.
Και οι δύο χώρες θέλουν να δείξουν ότι είναι πρόθυμες να βελτιώσουν τους δεσμούς τους, όπως επισημαίνει το Reuters.
Η Τουρκία επιδιώκει την ένταξη στην ΕΕ επί τουλάχιστον δύο δεκαετίες.
Μετά την κρίση χρέους που ταρακούνησε την Ευρωζώνη, η Ελλάδα θέλει να ανακτήσει τον κύρος της και να εμφανιστεί ως πυλώνας σταθερότητας σε ένα μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και της σύγκρουσης στη Γάζα.
Παρά τις εκφράσεις καλής θέλησης, αναμένεται μικρή πρόοδος σε ακανθώδη, μακροχρόνια ζητήματα, σύμφωνα με αξιωματούχους και των δύο χωρών.
Η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει ότι θα συζητήσει μόνο για την οριοθέτηση αποκλειστικών οικονομικών ζωνών και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, όχι για θέματα «εθνικής κυριαρχίας», επισημαίνει το Reuters.
La Tribune: Aπομονωμένη διεθνώς, η Τουρκία θέλει να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Ελλάδα
«Aπομονωμένη διεθνώς, η Τουρκία θέλει να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Ελλάδα», γράφει η γαλλική οικονομική εφημερίδα La Tribune, σχολιάζοντας την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στην Αθήνα.
«Η Τουρκία φιλοδοξεί να ανοίξει «ένα νέο κεφάλαιο» στις συχνά τεταμένες σχέσεις της με την Ελλάδα. Την παραμονή μιας επίσκεψης στην Αθήνα, ο πρόεδρος της Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε έτοιμος να υπογράψει μια δήλωση «καλής γειτονίας». Ένα σήμα κατευνασμού ενώ η χώρα του είναι απομονωμένη στη διεθνή σκηνή», σημειώνει η γαλλική εφημερίδα.
«Ύστερα από τον καταστροφικό σεισμό στην Τουρκία τον Φεβρουάριο, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχουν δείξει την επιθυμία τους να εργαστούν για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των χωρών τους».
Le Figaro: Ο Ερντογάν έρχεται ως φίλος στην Αθήνα
«O Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έρχεται ως φίλος στην Αθήνα», γράφει η γαλλική εφημερίδα κάνοντας λόγο για τα δρακόντεια μέτρα ασφαλείας με αφορμή την επίσκεψη του Σουλτάνου του Βοσπόρου:
«Στο κέντρο της Αθήνας περιπολούν περίπου 3.500 αστυνομικοί, δεκάδες ελεύθεροι σκοπευτές και άνδρες των ειδικών δυνάμεων. Οι διαδηλώσεις ή οι συγκεντρώσεις απαγορεύονται μέχρι τις 6 το απόγευμα σήμερα και ο δρόμος που οδηγεί στο αεροδρόμιο είναι προσωρινά αποκλεισμένος. Μια πεντάωρη επίσκεψη στην ελληνική πρωτεύουσα, τόσο αναμενόμενη όσο και φοβισμένη από τους Έλληνες», γράφει η γαλλική εφημερίδα .
Tagesspiegel: Ρητορική αποκλιμάκωσης
«Ο Ερντογάν συναντά τον Μητσοτάκη: Θα επιτύχουν συμφιλίωση Τουρκία και Ελλάδα;» διερωτάται στο τίτλο της η γερμανική εφημερίδα «Tagesspiegel».
«Η σχέση Άγκυρας -Αθήνας δεν είναι και η καλύτερη. Οι σχέσεις των δύο χωρών είναι τεταμένες εδώ και χρόνια. Υπάρχει αμφισβήτηση, μεταξύ άλλων, για τα κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο και την εκμετάλλευση πρώτων υλών όπως το φυσικό αέριο στην ανατολική Μεσόγειο.
Τώρα ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλει να ξεκινήσει μια «νέα εποχή» στις διμερείς σχέσεις με μια επίσκεψη στην Ελλάδα. Μπορεί πραγματικά η συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να επιφέρει αλλαγές;
Ο Μπιλγκίν Αγιατά, καθηγητής στο Κέντρο Σπουδών Νοτιοανατολικής Ευρώπης στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς, αμφιβάλλει ότι η συνάντηση θα οδηγήσει σε θεμελιωδώς διαφορετικές πολιτικές.
«Επί πολλά χρόνια, ο Ερντογάν και ο Μητσοτάκης έχουν χρησιμοποιήσει επανειλημμένα την ελληνοτουρκική σύγκρουση για να τροφοδοτήσουν τον εσωτερικό εθνικισμό. Αυτό ωφελεί τις εγχώριες και περιφερειακές αξιώσεις ισχύος τους. Επομένως, αμφιβάλλω ότι η συνάντηση στην Αθήνα θα οδηγήσει σε σημαντική συμφιλίωση», λέει ο καθηγητής Αγιατά.
Από την πλευρά του, ο Γενς Μπάστιαν, ερευνητής για θέματα Τουρκίας στο «Science and Politics Foundation» του Βερολίνου θεωρεί ότι η λέξη «συμφιλίωση» είναι πρόωρη.
«Λαμβάνοντας υπόψη τις εμπειρίες και τα γεγονότα στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών τα τελευταία πέντε χρόνια, είναι ήδη πρόοδος αν μπορεί κανείς να μιλήσει για ρητορική αποκλιμάκωση και τα πρώτα ουσιαστικά σημάδια χαλάρωσης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας. Ωστόσο, η λέξη «συμφιλίωση» είναι πρόωρη.
Ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συμφώνησαν σε μια πολιτική ατζέντα και έναν οδικό χάρτη πολλαπλών σταδίων για διμερείς διαβουλεύσεις. Οι νέες μορφές διαλόγου αποσκοπούν στη διερεύνηση διαδικασιών συμβιβασμού σε αμφιλεγόμενα ζητήματα στην Ανατολική Μεσόγειο», τονίζει ο Γερμανός ερευνητής. Αυτό δεν είναι καθόλου δεδομένο στις πρόσφατες σχέσεις Άγκυρας και Αθήνας.
Deutsche Welle: Πρόκειται για μια νέα εποχή, θα πετύχει;
Σε ανάλυσή της για την επίσκεψη Ερντογάν, η γερμανική υπηρεσία διερωτάται:
«Πρόκειται για μια νέα εποχή, θα πετύχει η προσέγγιση στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας;»
«Η πρώτη προσπάθεια το 2017 απέτυχε. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έγινε ο πρώτος πρόεδρος της Τουρκίας εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια που πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα πριν έξι χρόνια. Ωστόσο, όποιος ήλπιζε τότε σε μια ιστορική προσέγγιση, απογοητεύτηκε. Τώρα γίνεται μια νέα προσπάθεια», τονίζει η Deutsche Welle.
Ο Φουάτ Ακσού, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο «Yildiz», πιστεύει μάλιστα ότι «η Ελλάδα αναμένει από την Τουρκία να ικανοποιεί πάντα τις απαιτήσεις και να κάνει υποχωρήσεις». Αναφερόμενος στον Ψυχρό Πόλεμο, ο Τούρκος καθηγητής κάνει λόγο για «ψυχρή ειρήνη» στο Αιγαίο.
«Στην Τουρκία, η Ελλάδα εξακολουθεί να θεωρείται αναξιόπιστη», δηλώνει ο Τούρκος καθηγητής.
«Οι υψηλές προσδοκίες είναι μάλλον άστοχες», εκτιμά η DW και προσθέτει: «Μια πολιτική μικρών βημάτων θα κάνει τη διαφορά».