F-35: Το παρασκήνιο μέχρι την αποδέσμευση του αμερικανικού πακέτου δωρεάν βοήθειας στην Ελλάδα

Η ολοκλήρωση μιας προδιαγεγραμμένης θετικής εξέλιξης για τα εθνικά μας, με την ουσιαστική ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων με το μικρότερο δυνατό κόστος, έφερε χαμόγελα στο Μέγαρο Μαξίμου, καθώς η χώρα μας μπαίνει στο «κλειστό club» των κρατών που έχουν πρόσβαση στο μαχητικό πέμπτης γενιάς F-35, ενώ παράλληλα το επόμενο διάστημα θα καλυφθούν μια σειρά άμεσων αναγκών μέσω του αμερικανικού πολεμικού υλικού που αποσύρεται και θα διατεθεί για τους σκοπούς μας χωρίς κόστος.

Η επιστολή του Αμερικάνου υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη ήταν το επιστέγασμα μιας μακράς διπλωματικής προσπάθειας που ξεκίνησε πρακτικά πριν από περίπου ενάμιση χρόνο, μετά την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στον Λευκό Οίκο και τη συνάντηση του με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Έκτοτε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι, αλλά στο τέλος οι ελληνικές επιθυμίες εκπληρώθηκαν-και αυτό, όπως επισημαίνουν από το Μέγαρο Μαξίμου, είναι το βασικό επίδικο και δεν συνδέεται με τα αντίστοιχα εξοπλιστικά της Τουρκίας.

Κάπως έτσι, εφόσον το επιθυμεί η Ελλάδα θα έχει πρόσβαση σε 40 μαχητικά, από το πρόγραμμα των οποίων η Τουρκία είναι αποκλεισμένη. Παράλληλα, από τα περίπου 8 δις δολάρια που αναμένεται να κοστίσουν τα συγκεκριμένα αεροσκάφη, οι Αμερικανοί αναμένεται να συνεισφέρουν με ένα σημαντικό ποσό που θα μειώνει το οικονομικό αποτύπωμα για τον ελληνικό προϋπολογισμό. Με βάση τις εκτιμήσεις, αυτό μπορεί να ανέρχεται στην περιοχή των 2 δις δολαρίων. Για το πράσινο φως και τις λεπτομέρειες της συμφωνίας, συνδυαστικά με τις εξελίξεις στην Τουρκία, ενημερώθηκε αναλυτικά από τον κ. Μπλίνκεν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανήμερα των Φώτων, όταν ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας τον επισκέφθηκε για λίγη ώρα στο σπίτι του στα Χανιά. Οι διαβουλεύσεις, άλλωστε, ήταν σε εξέλιξη επί μήνες σε επίπεδο επιτελείων από το καλοκαίρι και μετά, όταν δόθηκε το πρώτο πράσινο φως για τα αμερικανικά μαχητικά.

Προς αναγνώριση του κεντρικού ρόλου που διαδραματίζει η Ελλάδα στην εξίσωση ασφαλείας στην Αν. Μεσόγειο, αλλά και του συμμαχικού πνεύματος σε μια σειρά κρίσιμων γεωπολιτικών θεμάτων, η χώρα μας δεν έχει λαμβάνειν μόνο αεροσκάφη, αλλά και 4 φρεγάτες LCS-με επίλυση λειτουργικών θεμάτων που είχαν ανακύψει-, 60 οχήματα Bradley, δύο μεταγωγικά αεροσκάφη C-130, μηχανές αεροσκαφών κ.ο.κ. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα καλύπτει υπαρκτά κενά στην υποδομή της χωρίς ιδιαίτερο κόστος, καθώς οι αμερικανικοί εξοπλισμοί αποσύρονται υπέρ μας και θα έρθουν τάχιστα.

Μια σχέση που δεν ετεροπροσδιορίζεται

Όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, η εν λόγω εξέλιξη υπογραμμίζει το γεγονός ότι η ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση και αμυντική συνεργασία είναι αυτόνομη και δεν ετεροπροσδιορίζεται. «Η σχέση με τις ΗΠΑ είναι αυτοτελής και ανεξάρτητη από σχέσεις με άλλες χώρες και το πέρασμα στα μαχητικά αεροσκάφη πέμπτης γενιάς αποτελεί την καλύτερη απόδειξη για την πορεία των ελληνοαμερικανικών σχέσεων», λένε από το Μαξίμου.

Πρακτικά, αυτό απαντά και στους προβληματισμούς που εγείρονται για την ταυτόχρονη έγκριση του αιτήματος της Τουρκίας για την προμήθεια και αναβάθμιση των μαχητικών F-16 που διαθέτει. Άλλωστε, από το Μαξίμου λένε ότι η Ελλάδα δεν ασχολείται με τη θωράκιση άλλων χωρών, ούτε μπορεί να υπαγορεύσει στις ΗΠΑ τη στρατηγική τους στα εξοπλιστικά. Από την άλλη, όμως, η πάγια ελληνική θέση είναι ότι οι εξοπλισμοί, ειδικά στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, δεν μπορούν να αποδίδονται σε μια χώρα-μέλος για να χρησιμοποιηθούν εις βάρος μιας άλλης χώρας μέλος.

Και μπορεί χθες ο Ταγίπ Ερντογάν να… θυμήθηκε ότι ο αγώνας των Τούρκων δεν τελείωσε όταν «έριξαν τον εχθρό στη θάλασσα της Σμύρνης», η εκτίμηση της Αθήνας, όμως, είναι ότι η νηνεμία στο Αιγαίο θα συνεχιστεί δια μακρόν, ενόψει και των πυκνών ελληνοτουρκικών ραντεβού το επόμενο διάστημα. Άλλωστε και από τις ΗΠΑ το μήνυμα που κομίζεται είναι ότι η προμήθεια των μαχητικών αεροσκαφών δεν πρέπει να συνδυαστεί με επιθετικές ενέργειες εις βάρος άλλων νατοϊκών εταίρων στην ευρύτερη περιοχή. Σημειωτέον, σήμερα η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νιούλαντ θα βρίσκεται στην Τουρκία.