Νομοσχέδιο Πιερρακάκη: Η κοινωνία λέει «Ναι» στα Μη Κρατικά ΑΕΙ, τα κόμματα «Όχι»

Με διακομματική αποδοχή -στο επίπεδο των ψηφοφόρων, αλλά όχι και των κομμάτων- οδεύει προς ψήφιση από τη Βουλή, την Πέμπτη, το νομοσχέδιο Πιερρακάκη για την ίδρυση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στη χώρα μας.

Η τελευταία σχετική μέτρηση των διαθέσεων της κοινής γνώμης ήταν της MRB, που παρουσιάστηκε στο OPEN το βράδυ της Πέμπτης: τo 55,1% των πολιτών που ρωτήθηκε δήλωσε ότι συμφωνεί με την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων και στη χώρα μας - και μάλιστα το 51,4% προχώρησε ακόμα περισσότερο λέγοντας ότι η λειτουργία τους θα συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας των σπουδών και στα δημόσια ΑΕΙ.

Η αλλαγή στάσης του ΠΑΣΟΚ -ο κ. Ανδρουλάκης επέλεξε τελικά την καταψήφιση επί της αρχής του νομοσχεδίου, βάζοντας εν ανάγκη ακόμα και ζήτημα κομματικής πειθαρχίας- δεν έγινε δεκτή από τους ψηφοφόρους του κόμματος, που σε ποσοστό λίγο πάνω από το 50% δήλωσαν στην ίδια μέτρηση ότι συμφωνούν με τη λειτουργία μη κρατικών πανεπιστημίων στη χώρα μας.

Χαρακτηριστική ήταν η αντίδραση του Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλου, ο οποίος πρότεινε την Παρασκευή στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να καλέσει τον υπουργό Παιδείας να αποδεχθεί τις προτάσεις της Χαριλάου Τρικούπη, ώστε να οδηγηθεί το κόμμα στην υπερψήφισή του. Οπως είπε ο αντιπρόεδρος της Βουλής, «το ΠΑΣΟΚ το θέλω ως κυβερνητική πρόταση και όχι ως μόνιμη αντιπολίτευση».

Σημειώνεται ότι ο κ. Πιερρακάκης είχε προχωρήσει σε μία σειρά αλλαγών στο νομοσχέδιο, προκειμένου να γίνουν πιο αυστηρά τα κριτήρια αδειοδότησης των παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων που θα χτυπήσουν την πόρτα της Ελλάδας, με στόχο να εξασφαλίσει τουλάχιστον τη συναίνεση του ΠΑΣΟΚ, εν όψει και της συνταγματικής αναθεώρησης που θα ξεκινήσει τον Νοέμβριο.

Από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, μόνο η Νάντια Κωνσταντοπούλου έχει δηλώσει δημόσια ότι θα υπερψήφιζε το νομοσχέδιο, αλλά δεν θέλει να δημιουργήσει πρόβλημα στο κόμμα της. Ωστόσο, στο παρασκήνιο αρκετοί βουλευτές εξέφραζαν τις αντιρρήσεις τους για την αλλαγή στάσης της Χαριλάου Τρικούπη. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος πριν από ένα μήνα είχε επικοινωνία με τον κ. Κυριάκο Πιερρακάκη, επέλεξε να μιλήσει για «διευθέτηση συμφερόντων» μέσω του νομοσχεδίου και να παραπέμψει στην αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, πριν προχωρήσει η υπόθεση των μη κρατικών πανεπιστημίων στη χώρα μας.

Ως προς αυτό, η απάντηση Πιερρακάκη είναι ότι δεν πρέπει να χαθεί άλλος χρόνος, από τη στιγμή που η Ελλάδα έχει, αναλογικά με τον πληθυσμό της, έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό. Οπως είναι γνωστό, υπάρχουν 40.000 Ελληνες που φοιτούν στο εξωτερικό -οι μισοί στην Κύπρο- ενώ την ίδια στιγμή υπάρχουν 32.000 σπουδαστές στα 33 κολέγια που λειτουργούν στη χώρα μας σε συνεργασία με ξένα πανεπιστήμια, με τη μέθοδο franchise.

Ως γνωστόν, για την αναθεώρηση ενός άρθρου του Συντάγματος προβλέπονται δύο φάσεις, με τη μεσολάβηση εθνικών εκλογών: η σημερινή Βουλή θα κληθεί να βάλει το περίφημο άρθρο 16, που απαγορεύει ρητά τη λειτουργία σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης από ιδιώτες, στα υπό αναθεώρηση άρθρα και θα είναι η επόμενη Βουλή που θα ολοκληρώσει τη διαδικασία, κάτι που σημαίνει ότι αν δεν υπάρξουν πρόωρες εκλογές, τότε ο πανεπιστημιακός χάρτης θα μπορεί να αλλάξει από το 2027, με όσες καθυστερήσεις και υπαναχωρήσεις συνεπάγεται κάτι τέτοιο, από τη στιγμή που, όπως λένε από το υπουργείο Παιδείας, υπάρχουν ήδη 10 ενδιαφερόμενα πανεπιστήμια του εξωτερικού.

Σημειώνεται επίσης ότι απαιτούνται ειδικές πλειοψηφίες για την αναθεώρηση ενός άρθρου του Συντάγματος: αν ενταχθεί στη λίστα των αναθεωρητέων διατάξεων με πλειοψηφία άνω των 180, τότε στη δεύτερη Βουλή η όποια κυβέρνηση έχει τα χέρια της λυμένα, αφού απαιτούνται μόνο 151 βουλευτικές ψήφοι. Αν μπει στη λίστα με λιγότερες από 180 ψήφους, τότε στη δεύτερη Βουλή απαιτείται πλειοψηφία των τριών πέμπτων, δηλαδή πάνω από 180 βουλευτικές ψήφοι. Ωστόσο, η κοινοβουλευτική πρακτική θέλει τα μικρότερα κόμματα να αρνούνται στην πρώτη φάση να δώσουν «λευκή επιταγή», προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα πίεσης υπέρ της θέσης τους στη δεύτερη φάση - κάτι που εντέλει καθιστά δύσκολες τις προβλέψεις για το αν θα επιτευχθεί η απαιτούμενη πλειοψηφία στην τελική ψηφοφορία για την αναθεώρηση του συγκεκριμένου άρθρου.

Από την άλλη πλευρά, μεγάλη μερίδα των συνταγματολόγων, μεταξύ αυτών τα μεγαλύτερα ονόματα του χώρου, όπως ο Βαγγέλης Βενιζέλος, ο Νίκος Αλιβιζάτος, ο Αντώνης Μανιτάκης, ο Βασίλης Σκουρής και πολλοί άλλοι, πρεσβεύουν ότι η εγκατάσταση παραρτημάτων αναγνωρισμένων ξένων πανεπιστημίων μη κρατικών και μη κερδοσκοπικών δεν προσκρούει στο άρθρο 16, αφού προφανώς δεν μιλάμε για «ιδιώτες», από τη στιγμή που υπάρχουν σχετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Η Ελληνική Λύση

Ακόμα μεγαλύτερη -αγγίζει το 60%- είναι η αποδοχή του νομοσχεδίου μεταξύ των ψηφοφόρων της Ελληνικής Λύσης, το οποίο έχει τηρήσει την πιο σκληρή στάση απέναντι στα μη κρατικά πανεπιστήμια, χαρακτηρίζοντας μάλιστα το νομοσχέδιο ως «κερκόπορτα» για την ίδρυση... τουρκικού πανεπιστημίου στη Θράκη. Είναι μάλιστα ενδιαφέρον ότι μετά τα δημοσκοπικά ευρήματα, ο κ. Βελόπουλος δήλωσε ότι το κόμμα του θα τοποθετηθεί επί του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια.