Σπαρτιάτες: Τα τέσσερα σενάρια για την αντικατάστασή τους στη Βουλή
08.04.202415:06
Μέχρι τον Ιούνιο θα αποφασίσει το Eκλογοδικείο - Διχασμένοι οι συνταγματολόγοι για τον τρόπο αναπλήρωσης - Πώς θα διαμορφωθεί η δύναμη των κομμάτων - Στον αέρα η συμμετοχή του κόμματος στις ευρωεκλογές
Σε θρυαλλίδα πολιτικών, εκλογικών και κοινοβουλευτικών εξελίξεων μετατρέπεται η απόφαση της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου Γεωργίας Αδηλίνη να παραγγείλει την άσκηση ποινικών διώξεων κατά 11 βουλευτών των Σπαρτιατών για το αδίκημα της εξαπάτησης εκλογέων, καθώς και κατά του έγκλειστου Ηλία Κασιδιάρη, τον οποίο εμφανίζει ως πραγματικό αρχηγό του κόμματος.
Νομικοί και κοινοβουλευτικοί κύκλοι υποστηρίζουν ότι οι δικαστικές εξελίξεις θα επηρεάσουν καταλυτικά την τελική απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου (Εκλογοδικείο) που εξετάζει προσφυγές που έχουν κατατεθεί για τη νομιμότητα της συμμετοχής του κόμματος Σπαρτιάτες στις εθνικές εκλογές του 2023. Σημειώνουν ότι οι δύο διαδικασίες κινούνται μεν παράλληλα, όμως ενδεχόμενη καταδίκη των βουλευτών για το αδίκημα της εξαπάτησης εκλογέων θα επιβεβαιώσει τα επιχειρήματα όσων έχουν ήδη προσφύγει. Σύμφωνα με πληροφορίες, η απόφαση του Εκλογοδικείου αναμένεται έως τον Ιούνιο, καθώς τότε αποχωρεί λόγω συνταξιοδότησης η πρόεδρος του ΣτΕ Ευαγγελία Νίκα, η οποία προήδρευσε του δικαστηρίου, και άλλοι ανώτατοι δικαστικοί.
Να σημειωθεί ότι ενδιάμεσα, στις 24 Απριλίου 2024, θα υπάρξει και η ανακήρυξη υποψηφίων για τις ευρωεκλογές από το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου. Πιθανό κόψιμο του συνδυασμού Σπαρτιάτες, με το σκεπτικό ότι η πραγματική ηγεσία ασκείται από τον Κασιδιάρη, θα λειτουργήσει ως ακόμα ένα επιβαρυντικό δεδομένο για την έκβαση της τελικής μάχης.
Σε κάθε περίπτωση, αν το Ανώτατο Δικαστήριο κηρύξει έκπτωτους τους 12 βουλευτές των Σπαρτιατών θα υποδείξει και τον τρόπο που θα πληρωθούν οι κενές βουλευτικές έδρες. Το συγκεκριμένο ζήτημα έχει πυροδοτήσει έντονη σεναριολογία, ενώ φαίνεται πως διχάζει και την κοινότητα των συνταγματολόγων, οι οποίοι έχουν χωριστεί σε δύο στρατόπεδα.
Αρκετοί θεωρούν ότι η κατανομή -έστω και αναλογικά- των 250.000 ψηφοφόρων των Σπαρτιατών σε άλλα κόμματα προσβάλλει τη λαϊκή βούληση και προκρίνουν ως ορθότερη λύση τις επαναληπτικές εκλογές στις 12 περιφέρειες που είχαν εκλέξει βουλευτή οι Σπαρτιάτες. Κάποιοι άλλοι, όμως, υπερασπίζονται την ακριβώς αντίθετη άποψη και προκρίνουν ως προσφορότερη λύση την κατανομή των 12 εδρών αναλογικά στα υπόλοιπα κόμματα. Ως ενδιάμεση λύση εμφανίζεται το σενάριο του επανυπολογισμού του εκλογικού αποτελέσματος του Ιουνίου 2023 χωρίς να συνυπολογιστούν οι ψήφοι των Σπαρτιατών.Συνολικά, τα σενάρια για την πλήρωση των εδρών έχουν ως εξής:
Σενάριο πρώτο
Επανυπολογισμός ποσοστών και εδρών όλων των κομμάτων χωρίς να υπολογιστούν οι ψήφοι των Σπαρτιατών. Σε αυτή την περίπτωση από τον συνολικό αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων που βρέθηκαν στις κάλπες του Ιουνίου 2023 θα αφαιρεθούν τα 243.922 ψηφοδέλτια υπέρ των Σπαρτιατών. Ο απόλυτος αριθμός σταυρών που πήραν τα υπόλοιπα κόμματα δεν αλλάζει, μικραίνει όμως ο διαιρέτης (έγκυρα) και έτσι αυξάνονται τα ποσοστά και οι έδρες. Συγκεκριμένα, η Ν.Δ. βγάζει 6 έδρες παραπάνω, ο ΣΥΡΙΖΑ 3 και από μία ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και Πλεύση Ελευθερίας. Η προσομοίωση οδηγεί στα εξής αποτελέσματα:
Ν.Δ. 42,55% (από 40,56%) και 164 έδρες από 158 ΣΥΡΙΖΑ 18,7% (από 17,83%) και 50 έδρες από 47 ΠΑΣΟΚ 12,42% (από 11,84%) και 33 έδρες από 32 ΚΚΕ 8,07% (από 7,69%) και 22 έδρες από 21 Ελληνική Λύση 4,65% (από 4,44%) και 12 έδρες Νίκη 3,88% (από 3,7%) και 10 έδρες Πλεύση Ελευθερίας 3,33% (από 3,17%) και 9 έδρες από 8
Παρενέργειες
Ωστόσο, το συγκεκριμένο σενάριο επιφέρει σημαντικές παρενέργειες στο σύνολο του εκλογικού χάρτη, καθώς η κατανομή των 300 εδρών θα γίνει από την αρχή στη βάση των νέων ποσοστών. Εμπειροι εκλογολόγοι μιλώντας στο «ΘΕΜΑ» εξηγούν ότι σίγουρα θα αλλάξουν χέρια οι 12 έδρες των Σπαρτιατών, ενώ οι «καραμπόλες» θα απειλήσουν περίπου 20 βουλευτές άλλων κομμάτων. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι οι κερδισμένες έδρες για την Ν.Δ. θα φέρουν στη Βουλή τους Τάσο Γαϊτάνη (Νότιος Τομέας Αθήνας), Φωτεινή Πιπιλή (Α’ Αθήνας), Σπήλιο Λιβανό (Αιτωλοακαρνανίας), Μαριάννα Τουμαζάτου (Δυτική Αθήνα) και ίσως την Εύη Πολύζου από το Επικρατείας. Λόγω της «καραμπόλας» κινδυνεύουν να χάσουν την έδρα τους οι Διαμαντής Γκολιδάκης στην Α’ Θεσσαλονίκης, Θεόφιλος Λεονταρίδης στις Σέρρες κ.ά.
Αντίστοιχα, ο ΣΥΡΙΖΑ φάινεται ότι θα κερδίσει μια έδρα στην Α’ Αθήνας που θα πάει στον Νίκο Βούτση, ο οποίος όμως έχει αποχωρήσει από το κόμμα και πιθανότατα θα ενταχθεί στη Νέα Αριστερά. Το ΠΑΣΟΚ θα πάρει έδρα στη Β’ Θεσσαλονίκης και θα εκλεγεί ο Θανάσης Γκλαβίνας και πιθανότατα στη Β’ Πειραιά ο Δημήτρης Διαμαντίδης. Η Πλεύση Ελευθερίας φαίνεται ότι θα πάρει 2 έδρες σε Αχαΐα με τον Ανδρέα Ρεγκλή και Β’ Πειραιά με τον Χρήστο Αρίδα και θα χάσει την έδρα στο Επικρατείας που έχει ο Αλέξανδρος Καζαμίας.
Σενάριο δεύτερο
Αναλογική κατανομή του ποσοστού των Σπαρτιατών (4,68%) σε όλα τα κόμματα που συμμετείχαν στις εκλογές του Ιουνίου 2023. Σε αυτή την περίπτωση η Ν.Δ. θα αύξανε τις έδρες κατά 5, ο ΣΥΡΙΖΑ κατά 3 και από μία ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, Ελληνική Λύση και Πλεύση Ελευθερίας. Η προσομοίωση του συγκεκριμένου σεναρίου φέρνει τα εξής αποτελέσματα:
Ν.Δ. 42,45% και 163 έδρες ΣΥΡΙΖΑ 18,66% και 50 έδρες ΠΑΣΟΚ 12,39% και 33 έδρες ΚΚΕ 8,05% και 22 έδρες Ελληνική Λύση 4,65% και 13 έδρες Νίκη 3,87% και 10 έδρες Πλεύση Ελευθερίας 3,32% και 9 έδρες
Οι παρενέργειες που θα προκληθούν θα είναι παρόμοιες με του πρώτου σεναρίου καθώς η κατανομή θα γίνει από την αρχή σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες προκαλώντας δεκάδες «καραμπόλες».
Σενάριο τρίτο
Κατάληψη των 12 εδρών από τον πρώτο σε σταυρούς υποψήφιο του κόμματος που είχε το μεγαλύτερο αδιάθετο υπόλοιπο στις περιφέρειες που είχαν εκλέξει βουλευτή οι Σπαρτιάτες. Για παράδειγμα, στην Α’ Αθήνας το μεγαλύτερο υπόλοιπο το έχει ο ΣΥΡΙΖΑ που θα αυξήσει τις έδρες του σε 3 με την είσοδο του Νίκου Βούτση. Το συγκεκριμένο σενάριο που προκρίνει και ο συνταγματολόγος Κώστας Χρυσόγονος σε άρθρο που φιλοξενεί το «ΘΕΜΑ» προβλέπει αύξηση 5 εδρών για τη Ν.Δ., από 2 για ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ και από μία για Ελληνική Λύση, ΚΚΕ και Νίκη.
Σενάριο τέταρτο
Να διεξαχθούν επαναληπτικές εκλογές στις 11 εκλογικές περιφέρειες που εξέλεξαν βουλευτή των Σπαρτιατών. Πρόκειται για τις Α’ Αθηνών, Βόρειου και Δυτικού Τομέα Αθήνας, Ανατολικής Αττικής, Β’ Πειραιά, Αιτωλοακαρνανίας, Ηρακλείου, Α’ και Β’ Θεσσαλονίκης, Λάρισας. Η διαδικασία θα είναι αντίστοιχη με τις εκλογές σε μονοεδρικές περιφέρειες.
Σε τρικυμία
Την ίδια στιγμή, η απόφαση της εισαγγελέως να ζητήσει τη δίωξη των βουλευτών προκάλεσε νέους ισχυρούς κλυδωνισμούς στο κομματικό μόρφωμα. Σχεδόν άμεσα οι Γιώργος Μανούσος και Γιάννης Δημητροκάλλης ανακοίνωσαν την ανεξαρτητοποίησή τους «φωτογραφίζοντας» ως υπεύθυνο για τις ποινικές τους περιπέτειες τον πρόεδρο των Σπαρτιατών Βασίλη Στίγκα. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Στίγκας είχε καταγγείλει δημοσίως τους βουλευτές του ως καθοδηγούμενους από κέντρα που λειτουργούν με όρους «Greek Mafia» και από τον πρωτόδικα καταδικασμένο για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης Ηλία Κασιδιάρη. Οι συγκεκριμένες καταγγελίες προκάλεσαν την έρευνα του Αρείου Πάγου η οποία κατέληξε στην παραγγελία ποινικών διώξεων.
Σήμερα, ο Βασίλης Στίγκας επιχειρεί να διασκεδάσει τις ανησυχίες των βουλευτών υποστηρίζοντας πως «θα είμαι ο βράχος και ο βασικός υπερασπιστής τους στη δίκη γιατί θεωρώ ότι δεν έχουν κάνει τίποτα το επιλήψιμο».
Σε κάθε περίπτωση, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι τις επόμενες ημέρες θα ακολουθήσουν κι άλλοι βουλευτές την πόρτα της εξόδου, χωρίς ωστόσο η κίνησή τους να επηρεάζει τις ποινικές εξελίξεις. Από την άλλη πλευρά, πέριξ του Στίγκα φαίνεται πως στοιχίζονται οι Γιάννης Κόντης, Θανάσης Χαλκιάς, Πέτρος Δημητριάδης και Αλέξανδρος Ζερβέας, που του εξασφαλίζουν αριθμητικά τη διατήρηση της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας και των αντίστοιχων προνομίων.
Η χρηματοδότηση
Οι δύο παράλληλες δικαστικές υποθέσεις με το κόμμα των Σπαρτιατών θα προκαλέσουν αλυσιδωτές εξελίξεις και στη χρηματοδότησή τους. Εφόσον το Εκλογοδικείο κρίνει ότι ο συνδυασμός Σπαρτιάτες συμμετείχε παράνομα στις εθνικές εκλογές τότε όχι μόνο θα χάσουν την ετήσια κρατική χρηματοδότηση που δικαιούνται έως το 2027, αλλά πιθανότατα να κληθούν να επιστρέψουν και τα 662.000 ευρώ που ήδη έχουν εισπράξει. Αντιστοίχως, είναι πιθανό να κληθούν και οι 12 βουλευτές που θα κηρυχθούν έκπτωτοι να επιστρέψουν αναδρομικά τα ποσά που έχουν λάβει ως βουλευτική αποζημίωση.
Να σημειωθεί ότι οι 12 νέοι βουλευτές που θα καταλάβουν τις έδρες θα εισπράξουν όλο το ποσό που αντιστοιχεί στις μηνιαίες αποζημιώσεις από τις εθνικές εκλογές έως την ημέρα δικαίωσής τους. Εκτός των συγκεκριμένων μέτρων, η Βουλή έχει τη δυνατότητα να ενεργήσει προληπτικά, όπως έπραξε στο παρελθόν με τη Χρυσή Αυγή, και να προχωρήσει άμεσα σε πάγωμα κάθε οικονομικής παροχής προς το κόμμα και τους βουλευτές του ωσότου τελεσιδικήσει η υπόθεση.