Βόρεια Μακεδονία: Το υπουργείο Εξωτερικών αδειάζει τη Σιλιάνοφσκα - Σεβόμαστε απόλυτα τη Συμφωνία των Πρεσπών
13.05.202411:37
Αυστηρό μήνυμα Μητσοτάκη: Παράνομη και ανεπίτρεπτη η προκλητική επιλογή της προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας
Σε πλήρες άδειασμα της πρόεδρου της Βόρειας Μακεδονίας, Γκορντάνα Σιλίανοφσκα, η οποία την Κυριακή ορκίστηκε στο όνομα της «Μακεδονίας» σε παραβίαση των όρων της Συμφωνίας των Πρεσπών, προχωράει το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας με ανακοίνωσή του στην οποία διατυπώνει την αποφασιστικότητα απέναντι στη συμφωνία και τις διεθνείς υποχρεώσεις που προκύπτουν από αυτή.
Παράλληλα το ΥΠΕΞ της Βόρειας Μακεδονίας καλεί «ειδικά τους εκλεγμένους αξιωματούχους» - φωτογραφίζοντας τη Σιλιάνοφσκα - να είναι σε επαγρύπνση σημειώνοντας ότι «η διατήρηση της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας αποτελεί στρατηγικό συμφέρον και εγγύηση για τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια και σταθερότητα».
Η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών των Σκοπίων
«Το Υπουργείο Εξωτερικών επιβεβαιώνει τη σταθερή αποφασιστικότητα της χώρας για την απερίφραστη τήρηση των Συνταγματικών διατάξεων καθώς και όλων των διεθνώς αναλαμβανόμενων υποχρεώσεων όπως η πλήρης τήρηση της Συμφωνίας Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης μεταξύ της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας και της Δημοκρατίας της Ελλάδας, γνωστή ως η Συμφωνία των Πρεσπών.
Τα τελευταία επτά χρόνια, οι δύο γειτονικές χώρες ανέπτυξαν εξαιρετικά υψηλό επίπεδο πολιτικού διαλόγου, ο οποίος είχε ως αποτέλεσμα την πολλαπλάσια αύξηση της οικονομικής συνεργασίας και την οικοδόμηση θετικών σχέσεων μεταξύ των δύο λαών. Τα οφέλη αυτά είχαν ως αποτέλεσμα την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, το άνοιγμα των διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και την αναβάθμιση της Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης σε Στρατηγικό Διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Καλούμε σε εγρήγορση όλους τους πολιτικούς παράγοντες και ιδιαίτερα τους εκλεγμένους κρατικούς παράγοντες. Η διατήρηση της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας αντιπροσωπεύει θεμελιώδες στρατηγικό συμφέρον και εγγυητή της μακροπρόθεσμης ασφάλειας και σταθερότητας της χώρας».
Παράλληλα διαμηνύει ότι «η Ελλάδα απορρίπτει χειρισμούς όπως αυτούς με τους οποίους εγκαινιάζει τη θητεία της η κυρία Σιλιάνοφσκα» την οποία «καλεί να επανέλθει στα νόμιμα καθήκοντά της και στις συμπεριφορές που απορρέουν από τον ρόλο της».
«Δηλώνουμε κατηγορηματικά ότι δεν θα δεχτούμε παρόμοια ολισθήματα. Και επαναλαμβάνουμε ότι κάθε πρόοδος στις διμερείς σχέσεις, όπως και κάθε βήμα των Σκοπίων προς την Ευρώπη εξαρτώνται από την ειλικρινή τήρηση των συμφωνηθέντων. Από τη σωστή χρήση της συνταγματικής ονομασίας της γειτονικής χώρας. Και, ασφαλώς, από την αποφυγή προκλήσεων» καταλήγει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η ανάρτηση Μητσοτάκη
Η προκλητική επιλογή της νέας Προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας να παραβεί το επίσημο κείμενο του όρκου της και να αποκαλέσει τη χώρα της με διαφορετικό όνομα αποτελεί πρωτοβουλία παράνομη και ανεπίτρεπτη. Πράξη, η οποία παραβιάζει τη Συμφωνία των Πρεσπών και το ίδιο το Σύνταγμα του κράτους της. Ναρκοθετώντας, όμως, και το μέλλον του, όπως ήδη δήλωσαν η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Είναι γνωστό ότι, ως αντιπολίτευση, η Νέα Δημοκρατία καταψήφισε τη Συμφωνία του 2019. Προειδοποιώντας, μάλιστα, τότε, για τα προβλήματα που θα δημιουργούσαν οι αστοχίες της. Ως κυβέρνηση, ωστόσο, σεβαστήκαμε την ελληνική υπογραφή σε μία διεθνή συνθήκη, δεσμευτική για τη χώρα. Δυστυχώς, η πρόσφατη εξέλιξη δικαιώνει τη σταθερά επιφυλακτική θέση μας.
Η Ελλάδα απορρίπτει χειρισμούς όπως αυτούς με τους οποίους εγκαινιάζει τη θητεία της η κυρία Σιλιάνοφσκα. Την καλεί να επανέλθει στα νόμιμα καθήκοντά της και στις συμπεριφορές που απορρέουν από τον ρόλο της. Δηλώνουμε κατηγορηματικά ότι δεν θα δεχτούμε παρόμοια ολισθήματα. Και επαναλαμβάνουμε ότι κάθε πρόοδος στις διμερείς σχέσεις, όπως και κάθε βήμα των Σκοπίων προς την Ευρώπη εξαρτώνται από την ειλικρινή τήρηση των συμφωνηθέντων. Από τη σωστή χρήση της συνταγματικής ονομασίας της γειτονικής χώρας. Και, ασφαλώς, από την αποφυγή προκλήσεων.
Τι προηγήθηκε
Η νεα πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, πιστή στις προεκλογικές εξαγγελίες της, στη χθεσινή τελετή ορκωμοσίας της στο Κοινοβούλιο στα Σκόπια αλλοίωσε τον όρκο και αντι να ορκισθεί ως πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βορείας Μακεδονίας, παραλείποντας το «Βόρεια» ορκίσθηκε ως πρόεδρος της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας», σε μια παραβίαση όχι μόνο της Συμφωνίας των Πρεσπών αλλά και του ίδιου του Συντάγματος της χώρας της. Ετσι προκάλεσε την πρώτη κρίση με την Ελλάδα καθώς η Ελληνίδα πρέσβης Σ.Φιλιππίδου είχε λάβει οδηγίες από την Αθήνα και αποχώρησε από την τελετή.
Η κίνηση της κυρίας Σιλιάνοφσκα προκάλεσε ομοβροντία αντιδράσεων όχι μόνο από την Αθήνα αλλά και από την Ε.Ε. καθώς η Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ενταξιακής πορείας της Βόρειας Μακεδονίας, κάτι που έχει αποτυπωθεί σε μια σειρά κείμενα αλλα και στα Συμπεράσματα των Συνόδων Κορυφής της Ε.Ε. τα τελευταία χρόνια.
Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών προειδοποίησε οτι «η περαιτέρω πρόοδος στις διμερείς σχέσεις της με τη Βόρεια Μακεδονία καθώς και η ευρωπαϊκή πορεία της τελευταίας εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και κυρίως από τη χρήση της συνταγματικής ονομασίας της χώρας». Και διευκρίνισε επίσης την κυβερνητική στάση τονίζοντας ότι η «ελληνική κυβέρνηση, παρά τις αντιρρήσεις που είχε εκφράσει ως αντιπολίτευση κατά την κύρωση της συμφωνίας, τη σεβάστηκε ως επικυρωθείσα διεθνή συνθήκη που υπερέχει κάθε άλλης διάταξης νόμου».
Ακολούθησαν αντιδράσεις και από την Ε.Ε. που κάθε άλλο παρά θα ήθελε να ανοίξει και παλι ένα θέμα που αποτέλεσε ανοιχτή πληγή για σχεδόν τρεις δεκαετίες στα Δυτικά Βαλκάνια. Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ουρσουλα φον ντερ Λάιεν, κάλεσε τη Βόρεια Μακεδονία να εφαρμόσει απαρέγκλιτα τη Συμφωνία των Πρεσπών προκειμένου να συνεχιστεί η πορεία της προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο εκπρόσωπος του Ύπατου Εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτικη της Ε.Ε. εξέφρασε την «λύπη της Ε.Ε. για το γεγονός ότι η νέα Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Πρόεδρος Σιλιανκοφκσα-Ντάνκοβα, δεν χρησιμοποίησε το συνταγματικό όνομα της χώρας κατά τη σημερινή τελετή ορκωμοσίας» προσθέτοντας ότι η «ΕΕ υπενθυμίζει τη σημασία του πλήρους σεβασμού των υφιστάμενων, νομικά δεσμευτικών συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών με την Ελλάδα».
Αλλα και ο προεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισελ με ανάρτηση του στο Χ χαρακτηρίζει «πολύ απογοητευτικό το γεγονός ότι η νέα πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας δεν χρησιμοποίησε το συνταγματικό όνομα της χώρας κατά τη σημερινή (σ.σ. χθεσινή) τελετή ορκωμοσίας» και επισημαίνει ότι «η ΕΕ υπενθυμίζει τη σημασία της συνεχούς εφαρμογής των νομικά δεσμευτικών συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένης της συμφωνίας των Πρεσπών με την Ελλάδα».