Αννα Διαμαντοπούλου: H φιλόδοξη οδηγός ενός πράσινου 2CV

Στον ακάλυπτο χώρο των κομματικών γραφείων σπανίως φύονται πλατύφυλλα δέντρα ώστε κάτω από τη σκιά τους να φιλοσοφούν τα μέλη τους. Διαρκώς σε εγρήγορση, οφείλουν να απαντούν σε τρέχοντα πολιτικά ζητήματα. Σε ό,τι άφορα την ηγεσία τους, ωστόσο, προκύπτουν ιστορικά ανάμεσά τους δύο αντίθετες, συμβολικά διλημματικές, αντιλήψεις. Αν χρειάζεται ο αρχηγός τους να έχει μεγάλες οραματικές ιδέες ή αρκεί να διαθέτει επαρκείς ικανότητες για να διαχειριστεί την εξουσία.

Για τους φίλους της, η Αννα Διαμαντοπούλου συνοψίζει συγκροτημένα και τα δύο. Διανοητικά και πρακτικά. Με ολοκληρωμένες καινοτόμες προτάσεις για το μέλλον καθώς και με κυβερνητική πολιτική εμπειρία για να ανταποκριθεί επάξια σε μια ενδεχόμενη πρωθυπουργία. Υπό την αίρεση, βέβαια, ότι θα την προτιμήσουν για την προεδρία του κόμματός της οι ψηφοφόροι που θα προσέλθουν στις εσωκομματικές κάλπες του ΠΑΣΟΚ.

Στις εσωκομματικές εκλογές τον προσεχή Οκτώβριο, στο ΠΑΣΟΚ, η Αννα Διαμαντοπούλου θα δώσει επίσημα το «παρών». Ποντάροντας, πιθανόν, ότι σε αυτήν τη ρευστή κούρσα οι ψηφοφόροι του κόμματος διαθέτουν την ευφυΐα να ξεχωρίσουν ανάμεσα στους συνυποψήφιούς της ποιος έχει τα ικανά προσόντα να το επαναφέρει στην εξουσία. Δηλαδή ποιος διαθέτει την περιλάλητη «κυβερνησιμότητα». Ηδη συνομίλησε με όλους τους πρώην αρχηγούς του ΠΑΣΟΚ και εντίμως αποχώρησε οικειοθελώς από μη εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ. της εταιρείας Coca Cola παραιτούμενη του μισθού της.

Ετσι κι αλλιώς, είναι η πρώτη απόπειρά της να αναμετρηθεί για το κορυφαίο πόστο του επικεφαλής του κόμματος. Αρνήθηκε, άλλωστε, μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες με ολόλευκο ταγιέρ ένα φθινοπωριάτικο μεσημέρι του 2007 να συμμετάσχει ως υποψήφια στις τότε εσωκομματικές εκλογές. Το ζύγισε και μάλλον δεν τόλμησε να δοκιμάσει να μπει σφήνα ανάμεσα στους τότε διεκδικητές Γιώργο Παπανδρέου και Ευάγγελο Βενιζέλο. Σε εκείνη τη διελκυστίνδα συντάχτηκε υπέρ του πρώτου, αν και κάπως καθυστερημένα, σύμφωνα με του οπαδούς του. Εκτοτε έχουν περάσει 17 ολόκληρα χρόνια και μπόλικο νερό έχει διατρέξει τα βαθιά αυλάκια της πολιτικής ζωής της χώρας.

Η επιστροφή

Με ισχυρό βιογραφικό και διεθνή τεχνοκρατική πείρα, απέχει παρασάγγας, όπως εκτιμούν όσοι τη στηρίζουν, από τα νεογνά της κομματικής θερμοκοιτίδας που θέλουν να έχουν το πάνω χέρι στις οργανωτικές εξελίξεις. Δείχνει, ακόμη, αφοσιωμένη στον στόχο της να καταγραφεί με το πολιτικά αυτοδημιούργητο ανάστημά της στα ηγετικά αρχεία της συλλογικής μνήμης του κόμματος που υπηρέτησε από τα χρόνια της νιότης της.

Οχι να αναπαραχθεί απλώς το όνομά της στα πρωτοσέλιδα ως απλής διεκδικήτριας της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ. Ασφαλώς και είχε αποστασιοποιηθεί από τον κομματικό οργανισμό και τους γραφειοκρατικούς αυτοματισμούς του εδώ και μια ντουζίνα χρόνια. Ωστόσο, δεν περιέπεσε σε πολιτική αγρανάπαυση. Ούτε αποποιήθηκε την πολιτική της ταυτότητα. Από το 2013 είναι εκλεγμένο μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη σοσιαλδημοκρατία.

Αφότου δεν εξελέγη βουλευτής το 2012 ίδρυσε τον ανεξάρτητο μη κερδοσκοπικό οργανισμό έρευνας Δίκτυο για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Και συνέχισε μέσα από αυτό με συνεπείς παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες να παράγει αξιόλογες, τεκμηριωμένες προτάσεις για την ανανέωση της πολιτικής, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Παρότι έμεινε για καιρό εσωκομματικά ανενεργή, κρίνεται μάλλον αδιανόητο για μια δραστήρια γυναίκα που ασχολείται πάνω από τέσσερις δεκαετίες με την πολιτική να αποσπαστεί ποτέ από αυτή.

Η θητεία στις Βρυξέλλες

Η εξωστρεφής πολιτικός με την εκσυγχρονιστική ματιά και τη μεταρρυθμιστική ατζέντα είχε ξεχωρίσει για το έργο της ως επίτροπος στην Ε.Ε. επί μια τετραετία στην αρχή του αιώνα. Με την ενεργή συμμετοχή της στη διαμόρφωση σημαντικών ευρωπαϊκών πολιτικών στο Μπερλεμόντ, τα περισσότερα από 200 ταξίδια σε 33 χώρες εντός και εκτός της Ενωσης καθώς και τις πάνω από 172 επίσημες ομιλίες της, έχτισε μεθοδικά ένα στιβαρό ευρωπαϊκό προφίλ. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της θητείας της στις Βρυξέλλες ανέπτυξε σχέσεις, καλλιέργησε επαφές, δρομολόγησε διαπροσωπικές και πολιτικοδιπλωματικές διασυνδέσεις με ευρωπαϊκές και διεθνείς προσωπικότητες.

Αυτή η επικοινωνία δεν φθάρηκε με τα χρόνια. Διατηρήθηκε ακέραιη και συνέβαλε ώστε να διεκδικήσει το 2021, με την έγκριση της κυβέρνησης, την ηγεσία του ΟΑΣΑ για την Ελλάδα. Απέσυρε την υποψηφιότητά της παρότι είχε φτάσει έως την επιλογή της τελικής τριάδας. Δεν απογοητεύτηκε. Εξίσου απαιτητικές θέσεις, αργά ή γρήγορα, θα προέκυπταν στο εγχώριο πολιτικό σκηνικό.

Το ευρωπαϊκό ταξίδι της ξεκίνησε στις αρχές του 1999 όταν ο τότε ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης την πρότεινε ως υποψήφια Επίτροπο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Με αυτή τη μεγάλη πρόκληση να ανοίγεται μπροστά της, επίμονη, πειθαρχημένη και επιμελής, έμαθε ταχύτατα αγγλικά με εντατικά από τα μεσάνυχτα έως αχάραγα το πρωί μαθήματα πριν αρχίσουν οι υποχρεώσεις της ως βουλευτού, υφυπουργού Ανάπτυξης και στελέχους του ΠΑΣΟΚ. Το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς συνάντησε τον Ιταλό πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ρομάνο Πρόντι στην Μπολόνια, όπου συμφώνησε να της ανατεθεί το ευρωπαϊκό χαρτοφυλάκιο Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων.

Επέστρεψε κατενθουσιασμένη για τον επιπλέον λόγο ότι μιλούσε καλύτερα αγγλικά από εκείνον. Τον Σεπτέμβριο του 1999, μετά την ακρόασή της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εγκρίθηκε για τη θέση και ορκίστηκε Επίτροπος. Ανέλαβε με αυξημένες αρμοδιότητες το ίδιο χαρτοφυλάκιο που είχε ανατεθεί προ δεκαετίας στη Βάσω Παπανδρέου, την πρώτη γυναίκα Επίτροπο στην ιστορία του θεσμού.

Ηταν τα φεγγάρια της μεγάλης φούριας στην Ε.Ε. καθώς θα γινόταν η μεγαλύτερη διεύρυνσή της με την ενσωμάτωση των δέκα νέων χωρών Και ακόμη δρομολογούσε εκείνη την εποχή τη μετάβαση στο ενιαίο νόμισμα του ευρώ. Η δυναμική Διαμαντοπούλου τα πήγε παραπάνω από καλά στον τομέα της. Αλλά πάντα άνοιγε μια χαραμάδα αλλεγκρίας στο μονόλιθο των αυστηρών καθηκόντων της. Οταν το 2003 η Ελλάδα είχε να αναλάβει την προεδρία της Ε.Ε., σύμπαντες οι Επίτροποι κατέφθασαν στην Αθήνα. Μετά το δείπνο που τους παρέθεσε ο Σημίτης στο Μέγαρο Μουσικής, με πρωτοβουλία της Αννας σύσσωμα τα μελής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετέβησαν στις 11 το βράδυ στο «Περιβόλι του Ουρανού», στην Πλάκα.

Εκεί, υπό τις ερμηνείες της ρεμπέτισσας Μαριώς, συνοδεία πενιών του μπουζουκιού, ξέσπασε ξεφαντωτικό γλέντι. Ακόμη και οι πιο σνομπ, αποσβολωμένοι από το βουερό φολκλόρ, Επίτροποι το διασκέδασαν. Ο τότε υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Παπανδρέου και η Ελληνίδα επίτροπος στο τσακίρ κέφι, υπό καταποντισμό ανθέων, έφερναν μερακλωμένοι στροφές του ζεϊμπέκικου στην πίστα, ενώ ο ευλαβής καθολικός Ρομάνο Πρόντι στριφογυρνούσε χορεύοντας αμήχανα με ένα άδειο πλαστικό καφάσι για τα λουλούδια στο κεφάλι.

Η ανθεκτική Διαμαντοπούλου είχε διανύσει μια μακρά, σχετικά επίπονη, πορεία έως την ευρωπαϊκή ελίτ, αλλά δεν είχε παραμερίσει τις γνήσιες λαϊκές ρίζες της καταγωγής της. Δεν φορούσε πια φαρδιές φούστες έως κάτω από το γόνατο, κεντητά γιλέκα και μακριά σκουλαρίκια στο ύφος των φεμινιστικών 80s. Δεν οδηγούσε το γαλάζιο Ντεσεβό της, είχε εγκαταλείψει τη μοτοσικλέτα των νιάτων της ύστερα από ένα σοβαρό ατύχημα και δεν ποδηλατούσε πλέον γύρω από τη λίμνη της Καστοριάς, όταν είχε διοριστεί εκεί νομάρχης μόλις στα 26 της χρόνια. Για την ίδια, όμως, ο δρόμος ήταν ο δρόμος που άνοιγε με αυτοπεποίθηση μόνη της. Οι ευθύνες της στο ευρωπαϊκό πόστο αξίωναν διαφορετικό, εμφανισιακά στερεοτυπικό στυλ εξέχοντος πολιτικού μεγαλοστελέχους.

Ωστόσο, η επιβεβλημένη αμφίεση δεν μακιγιάριζε ισοπεδωτικά την εσωτερική φλόγα της. Παρότι οι αντίπαλοί της μέσα κι έξω από το κόμμα της τη χαρακτήριζαν ψυχρή, υπολογίστρια και απόμακρη, η ίδια διατηρούσε άθικτη την πολιτική της διορατικότητα. Μαζί με την προσγειωμένη φιλοδοξία ενός κοριτσιού μιας εργατικής οικογένειας από τη Δυτική Μακεδονία, που συνέλλεγε χειροποίητες κούκλες και ονειρευόταν να ταξιδέψει στη Λατινική Αμερική, στην Αφρική, στο Θιβέτ. Μιας αριστούχου μαθήτριας που διάβαζε Ελύτη, μαχητικής φοιτήτριας στο αμφιθέατρο της Πολυτεχνικής του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης και πτυχιούχου πολιτικού μηχανικού.

Η οικογένεια

Ηταν ήδη παντρεμένη από το 1989 με τον επίσης μηχανικό Γιάννη Σαβαλάνο, συγγενή της πολιτικής οικογένειας του Πολυχρόνη Πολυχρονίδη, ο οποίος εκλεγόταν συνεχώς βουλευτής του Νομού Χανίων για 45 χρόνια, ξεκινώντας από το Κόμμα Φιλελευθέρων και κατόπιν στο ΠΑΣΟΚ. Τα ζευγάρι έφερε το 1993 στον κόσμο τον μοναχογιό του, τον Χαρίδημο. Ο 31χρονος σήμερα Χάρης, που σπούδασε οικονομικά στην Αγγλία και εργάζεται σε πολυεθνική εταιρεία, μένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Ωστόσο, έχει αποδείξει το ταλέντο του στη στιχουργική. Εχει υπογράψει την επιτυχία του «Ελεύθερος» με τον Κωνσταντίνο Αργυρό και συνεργάζεται με τον ίδιο ερμηνευτή στο νέο τραγούδι του.
Γεννήθηκε στην Κοζάνη. Για την ακρίβεια, στο μεταλλείο της περιοχής.

Ο πατέρας της Δημήτρης (Τάκης) Διαμαντόπουλος, παιδί πολύτεκνης οικογενείας, διωκόμενος λόγω αριστερών φρονημάτων στα μετεμφυλιακά χρόνια, δούλευε στα ορυχεία χρωμίου στη Σκούμτζα. Η μητέρα της Εκάβη Χατζηζωγίδου, θυγατέρα κι αυτή πολύτεκνης οικογενείας, με καταγωγή από τα καμένα συθέμελα από τα γερμανικά κατοχικά στρατεύματα Σέρβια. Η Αννα μαζί με τον αδελφό της Γιάννη ακολούθησε την περιπλάνηση των γονιών της στα ορυχεία και τους ηλεκτρικούς υποσταθμούς, όπου μετέθεταν κάθε τόσο τον υπάλληλο της ΔΕΗ πατέρα της. Τον έκλαψε πικρά η πολιτικός κόρη του όταν αυτός απεβίωσε πλήρης ημερών στα τέλη το φετινού Ιανουαρίου. Σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έγραψε τρυφερά: «Για όλους εμάς που τον ζήσαμε, ξέρουμε πως εκεί πάνω θα πάει παίζοντας φυσαρμόνικα και θα χορέψει όπως πάντα ένα λεβέντικο ζεϊμπέκικο».

Στα χρόνια, όμως, της δεκαετίας του ’60, τους κεφάτους χορούς τα κυριακάτικα μεσημέρια στη σπιτική θαλπωρή τούς διαδέχονταν πάντα τα απογεύματα των κουρασμένων ποδιών που έπρεπε να αναπαυτούν για τη σκληρή δουλειά της επόμενης μέρας. Στη μια πόλη σήμερα, σε άλλη αύριο.

Κοζάνη, Καβάλα, Τρίκαλα, Χαλκιδική, Ιασμος Ροδόπης έγινε το δρομολόγιο των αλλεπάλληλων μετακομίσεων της οικογένειας. Κατέληξε επί χούντας το 1968 να εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη. Η κόρη τους έξυπνη, αεικίνητη και πνευματικά ανήσυχη ξεχώρισε με τις επιδόσεις της στο σχολείο. Η Μεταπολίτευση του 1974 τη βρήκε μαθήτρια στο Λύκειο, να συμβάλλει στην οργάνωση της μαθητικής κίνησης «ΑΕΜ Κομνηνός», που στη συναρπαστική έξαψη της εποχής ήθελε να συνεισφέρει στην αποκατάσταση και εμπέδωση της Δημοκρατίας. Τρία χρόνια αργότερα, με τα ίδια προτάγματα εμπλουτισμένα από τη Διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη, αγωνιζόταν από πιο αναβαθμισμένο μετερίζι. Είχε εισαχθεί στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών στο Αριστοτέλειο, ήταν οργανωμένο μέλος στη Νεολαία ΠΑΣΟΚ, δυναμική συνδικαλίστρια της ΠΑΣΠ και πρόεδρος του φοιτητικού συλλόγου της σχολής της. Και βέβαια ήταν ενεργά δραστηριοποιημένη στην τότε κίνηση γυναικών που προάσπιζε τα δικαιώματα, τη χειραφέτηση και την αναβάθμιση του κοινωνικού τους ρόλου.

Νομάρχης ετών 26

Το 1981, με τον ερχομό του ορμητικού ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση και του «λαού στην εξουσία», ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου ζήτησε απ’ όλους τους επιστήμονες να επιστρέψουν στην περιφέρειά τους για να συμβάλουν στο όραμα της «Αλλαγής» και την αναζωογόνηση της υπαίθρου. Γύρισε πτυχιούχος στα 22 της στη γενέθλια πόλη της, την Κοζάνη. Δούλεψε ως ελεύθερος επαγγελματίας, δίδαξε στο τοπικό ΤΕΙ και ως μηχανικός συμμετείχε στην Πολεοδομική Ανασυγκρότηση του Αντώνη Τρίτση. Εκλέχτηκε μέλος της Νομαρχιακής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ και έγινε πρόεδρος της Ενωσης Γυναικών Ελλάδος (ΕΓΕ) στην Κοζάνη.

Κέρδισε τη συμπάθεια της επικεφαλής της ΕΓΕ Μαργαρίτας Παπανδρέου, όταν δημοσιεύτηκε μια φωτογραφία της μελαχρινής νεαρής με τα λεπτεπίλεπτα χαρακτηριστικά να υπερασπίζεται με πάθος και πυγμή τα ιδανικά του μαχόμενου φεμινισμού. Σε αυτή τη συναισθηματικά θετική στάση και το ενδιαφέρον απέναντί της από την τότε σύζυγο του Ανδρέα απέδιδαν οι άσπονδοι φίλοι της την επιλογή του πρωθυπουργού να τη διορίσει το 1985 -τη νεότερη ανάμεσα στις λίγες γυναίκες- νομάρχη Καστοριάς. Δεν έδωσε σημασία τις κακεντρέχειες. Ανοίγει παρένθεση. Οπως δεν δίνει και σήμερα, επισημαίνουν συνεργάτες της, σε εκείνους τους παρωχημένους κομματικούς, μουσειακού τύπου ομαδάρχες, που 40 χρόνια αργότερα την κακολογούν ως «φίλη του Κυριάκου», την αναθεματίζουν ως «δεξιά» και τη συκοφαντούν ως «ορεγόμενη» υπουργικά χαρτοφυλάκια σε μια νεοδημοκρατική κυβέρνηση. Κλείνει η παρένθεση. Οταν λοιπόν εκείνη τη μακρινή εποχή πάρκαρε το Ντεσεβό της έξω από το κτίριο της Νομαρχίας, πολλοί ντόπιοι χαμογέλασαν ειρωνικά σε έναν νομό όπου η Ν.Δ. κατέγραφε συντριπτικό εκλογικό ποσοστό που άγγιζε το 67%. Εναν μόλις χρόνο αργότερα, όταν αποχώρησε από τη θέση, εξαιτίας του αξιόπιστου περιβαλλοντικού και πολιτιστικού έργου που παρέδωσε, είχε αφήσει τις καλύτερες αναμνήσεις.

Ηταν το πρώτο δημόσιο αξίωμά της. Θα υπέθετε κανείς ότι τότε μολύνθηκε από το μικρόβιο της πολιτικής. Λάθος διάγνωση. Το είχε από έφηβη κιόλας στο αίμα της. Στον επόμενο τόνο ανέλαβε γενική γραμματέας Κατάρτισης, αργότερα Νεότητας, και κατόπιν πρόεδρος του ΕΟΜΜΕΧ. Την τετραετία (1989-1993) που το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε στην αντιπολίτευση, επανήλθε επαγγελματικά στον ιδιωτικό τομέα και χάρη στην έφεσή της για διαρκή επιμόρφωση ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στην Περιφερειακή Ανάπτυξη, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Το 1993 έβαλε πρώτη φορά υποψηφιότητα για βουλευτής στον Νομό Κοζάνης. Δεν εκλέχτηκε. Αναδείχθηκε πρώτη επιλαχούσα. Θέση παρηγοριάς, αλλά και παρακαταθήκη για την επομένη εκλογική κάθοδο. Μέχρι τις επόμενες εθνικές κάλπες υπηρέτησε ως γενική γραμματέας Βιομηχανίας. Η βουλευτική της πορεία ξεκίνησε το 1996, όταν εξελέγη στον ίδιο νομό με ρεκόρ ψήφων. Ηδη τα ηνία του ΠΑΣΟΚ είχε αναλάβει ο Κώστας Σημίτης, με τον οποίο είχε συνεργαστεί στο πρόσφατο παρελθόν. Τάχθηκε από την πρώτη στιγμή στο πλευρό του για τον εκσυγχρονισμό της χώρας με την προώθηση των μεταρρυθμίσεων.

Ο νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ την όρισε υφυπουργό Ανάπτυξης στην κυβέρνησή του, αρμόδια για θέματα αναδιάρθρωσης της βιομηχανίας, με βασικό αντικείμενο τις ιδιωτικοποιήσεις μεγάλου αριθμού προβληματικών επιχειρήσεων. Παρότι δούλευε ολημερίς και ολονυχτίς, όπως θυμούνται παλιοί συνεργάτες της, το καινοτόμο και αποτελεσματικό νομοθετικό έργο της δεν τύγχανε του ενδιαφέροντος των ΜΜΕ. Η προσωπική απήχηση και εικόνα της στον δημόσιο χώρο ήταν επίσης μηδαμινές. Λογικό από μια άποψη εν μέσω πληθώρας μεγαλοστελεχών του ΠΑΣΟΚ που σχεδόν απορροφούσαν το φως των προβολέων της δημοσιότητας πάνω από μια δεκαπενταετία. Κι όμως, στη σκιά των ογκωδώς υπερπροβεβλημένων κυβερνητικών παραγόντων τη διέκρινε ο εκδότης και καναλάρχης Χρήστος Λαμπράκης.

Την κάλεσε για τετ α τετ φαγητό στο Μέγαρο Μουσικής, την υποδέχτηκε αυτοπροσώπως στα σκαλιά της εισόδου, λες και ήταν η διάδοχος του αγγλικού στέμματος, τη σερβίρισε ο ίδιος με τη δεξιοτεχνική κομψότητα μπάτλερ, αν δεν είχε μαγειρέψει κιόλας τα εδέσματα του γεύματος. Κολακεύτηκε η πολιτικός από την περιποίηση και την απροσποίητη ευγένεια του οικοδεσπότη, αλλά δεν «μάσησε». Ηταν από τα γεννοφάσκια της πολύ σκληρό καρύδι για να «τσιμπήσει» στους σαγηνευτικούς δελεασμούς της λεγόμενης 4ης εξουσίας.

Τα υπουργικά πόστα

Στις 18 Φεβρουαρίου του 2004 παραιτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αφησε τις Βρυξέλλες προτού λήξει η θητεία της και επέστρεψε στην Αθήνα με ένα πλήρες πακέτο εμπειριών βαφτισμένο σε ευρωπαϊκό άρωμα. Επανήλθε στην εθνική πολιτική σκηνή ανταποκρινόμενη στο αίτημα του Γιώργου Παπανδρέου να συμμετάσχει στη νέα προσπάθεια. Ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης είχε παρατηθεί από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ υπέρ του γιου του ιδρυτή του Κινήματος. Η ίδια ανέλαβε εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος και κατέβηκε στις εκλογές ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας. Μετά, όμως από 11 χρόνια συνεχούς διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, ο κύκλος του είχε κλείσει.

Στις εκλογές της 7ης Μαρτίου εξελέγη αυτοδύναμη η Ν.Δ. υπό τον Κώστα Καραμανλή. Για το ΠΑΣΟΚ άρχιζε μια ζόρικη, ζωσμένη αράχνες, πενταετής διαδρομή στην αξιωματική αντιπολίτευση. Η Διαμαντοπούλου διαχειρίστηκε έκτοτε διάφορα «σκιώδη» χαρτοφυλάκια, ενώ στις εκλογές του 2007 ήταν υπεύθυνη του πολιτικού προγράμματος του κόμματός της. Η ίδια εξελέγη δεύτερη στη σειρά βουλευτής στην Α’ Αθήνας, πίσω από τον Κώστα Σκανδαλίδη, αλλά το ΠΑΣΟΚ ηττήθηκε και πάλι. Οταν πλέον τον Οκτώβριο του 2009 το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε στην εξουσία ορκίστηκε υπουργός Παιδείας, στην κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου.

Από το συγκεκριμένο πόστο προώθησε ρηξικέλευθα τον μεταρρυθμιστικό νόμο για τα ΑΕΙ, που έμελλε να συνδεθεί με το όνομά της ως «νόμος Διαμαντοπούλου». Ψηφίστηκε τον Σεπτέμβριο του 2011 με τη συντριπτική πλειοψηφία 255 βουλευτών του Σώματος της Βουλής, γεγονός πρωτοφανές στα μεταπολιτευτικά χρονικά. Ωστόσο, η ρεαλιστική εφαρμογή του συνάντησε πολλαπλές και συντονισμένες αντιδράσεις. Την πολέμησαν φανατικά οι κομματικά υποκινούμενοι πρυτάνεις, το ανεύθυνο καθηγητικό κατεστημένο, που έτρεμε μην τυχόν χάσει τις εξουσίες του. Τσόνταραν στην εχθρική στάση τους και οι αφελείς φοιτητικές συνδικαλιστικές παρατάξεις και ξέδωσαν επιθετικά οι μπαχαλοκαταληψίες. Είχαν κιόλας «πλακώσει» τα μνημόνια, οι τρόικες, τα ακρωτηριαστικά μέτρα λιτότητας. Η ψύχραιμη Αννα διατηρήθηκε και στην κυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου στη θέση της υπουργού Παιδείας. Με το που την αντικατέστησε στις 6 Μαρτίου του 2012 ο καθηγητής Γιώργος Μπαμπινιώτης, αυτός αποφάσισε μόλις μερικές ημέρες μετά την υπουργοποίησή του να αναστείλει την εφαρμογή του νόμου των ΑΕΙ. Ηταν το προοίμιο του ολοκληρωτικού τουφεκισμού μιας αξιοκρατικά οραματικής προσπάθειας. Θα ακολουθούσε η χαριστική βολή.

Η Διαμαντοπούλου ανέλαβε τότε το υπουργείο Ανάπτυξης. Ξήλωσε μεμιάς, διόλου αναίτια, όλο το προσωπικό στον τέταρτο όροφο του υπουργείου, αλλά δεν επρόκειτο να μακροημερεύσει εκεί. Δύο μήνες μετά, στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου του 2012 και επαναληπτικές του Ιουνίου της ίδιας χρονιάς δεν επανεξελέγη με το ψηφοδέλτιο του κόμματός της με επικεφαλής τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Ολα τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Δεν πέταξε, όμως, απερίσκεπτα στα σκουπίδια τη συγκομιδή της πολύχρονης πείρας της. Ούτε απουσίασε από την παραγωγή πολιτικής, καθώς αυτή αποτελούσε ανέκαθεν το μεράκι και τον γκαϊλέ που την κινητοποιούσε. Αναπότρεπτα πλέον, διαπιστώνοντας δυσαναπλήρωτα ρήγματα μεγάλου μεγέθους στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, είναι παρούσα με μέτρο και λογική στις εσωκομματικές εκλογές του. Εμπνεόμενη, ίσως, από τη φράση του Φρανσουά Μιτεράν, «όταν πρέπει να κάνει κανείς κάτι, ο πιο κατάλληλος χρόνος είναι πάντα τώρα!».