ΠΑΣΟΚ: Do or Die - Η τελευταία ευκαιρία για το κόμμα - Οι κάλπες βγάζουν τέλμα ή ισχυρή αντιπολίτευση
06.10.202409:00
Η συμμετοχή θα κρίνει ποιοι θα περάσουν στον δεύτερο γύρο - Υπεροχή Ανδρουλάκη στον κομματικό μηχανισμό, του Δούκα στην Αριστερά, της Διαμαντοπούλου στο Κέντρο και του Γερουλάνου στο παραδοσιακό ΠΑΣΟΚ - Οι δυνατές και αδύναμες περιφέρειες για κάθε υποψήφιο
Στοίχημα... ζωής και θανάτου είναι για το ΠΑΣΟΚη σημερινή αναμέτρηση για την ανάδειξη ηγεσίας, η οποία έρχεται σε μια ιδιαίτερη συγκυρία συνολικά για το πολιτικό σκηνικό, καθώς οι εσωκομματικές κάλπες είτε θα συντηρήσουν το τέλμα, είτε θα αναδείξουν μία ισχυρή αντιπολίτευση, την ίδια ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει υπαρξιακό πρόβλημα και τα ποσοστά του μειώνονται σε εβδομαδιαία βάση.
Οι δημοσκοπικές εταιρείες δίνουν σύσσωμες το μέτρο των προσδοκιών που έχουν καλλιεργηθεί για τη σημερινή εκλογή, καθώς το ΠΑΣΟΚ καταγράφεται ήδη κοντά στα ποσοστά που είχε φτάσει αμέσως μετά την εκλογή Ανδρουλάκη, στα τέλη του 2021, δηλαδή στο 15,5%-17,2%.
Οι περισσότεροι δημοσκόποι κάνουν λόγο για ένα «ντέρμπι για δύο» μεταξύ Ανδρουλάκη και Δούκα, κάτι που «αγοράζουν» οι στοιχηματικές εταιρείες, οι οποίες δίνουν ακριβώς τις ίδιες αποδόσεις για τους δύο υποψηφίους και τετραπλάσιες για τους Παύλο Γερουλάνο και Αννα Διαμαντοπούλου. Υπάρχουν ωστόσο και μετρήσεις, όπως η τελευταία της Pulse για τον ΣΚΑΪ, που δείχνουν καθαρά τη Διαμαντοπούλου στη δεύτερη θέση στον α’ γύρο, όπως και εκείνη της Metron Analysis που δείχνει τον Παύλο Γερουλάνο να νικά τον Ανδρουλάκη αν κατορθώσει να μπει στον β’ γύρο.
Είναι δεδομένο ότι το ζευγάρι του β’ γύρου θα αναδειχθεί από το μέγεθος της συμμετοχής. Στο ΠΑΣΟΚ θεωρούν δεδομένο ότι αυτοί που θα προσέλθουν θα είναι πολύ περισσότεροι από τους 270.000 που είχαν ψηφίσει στις εσωκομματικές εκλογές του 2021, ενώ υπάρχουν ακόμα και προβλέψεις για συμμετοχή έως και 400.000 πολιτών που, αν επαληθευτούν, θα αλλάξουν δραματικά τη σύνθεση του εκλογικού σώματος.
Οι πιο προσγειωμένοι προβλέπουν ότι αυτή τη φορά -με βάση το «κλίμα» που αποτυπώνεται στα γκάλοπ- η συμμετοχή μπορεί να φτάσει, ακόμη και να ξεπεράσει, τις 320.000, ειδικά αν οι καιρικές συνθήκες είναι ήπιες ανά την Ελλάδα - άρα και οι πολίτες που θα θελήσουν να ψηφίσουν κάποια χιλιόμετρα μακρύτερα από τις οικίες τους θα μπορέσουν να το κάνουν εύκολα και γρήγορα στο πιο κοντινό (και χωρίς ουρές ει δυνατόν) εκλογικό τμήμα που θα επιλέξουν.
Τα σημάδια
Η αλήθεια είναι ότι οι ειδικοί μετρούν και άλλο ένα «σημάδι» υπέρ της μαζικής συμμετοχής. Οι υποψήφιοι κατάφεραν να συγκεντρώσουν χιλιάδες υπογραφές από τους υποστηρικτές τους, που αν ο καθένας από αυτούς καταφέρει στη συνέχεια να κινητοποιήσει κάποιους ακόμη από τον περίγυρό του, τότε οι 270.000 θα ξεπεραστούν «άνετα» και πολύ πριν από τις απογευματινές ώρες.
Στη δημιουργία αυτής της συνθήκης εκτιμάται ότι θα συμβάλει αναμφίβολα η εικόνα του ευρύτερου πολιτικού σκηνικού από τις ευρωεκλογές μέχρι σήμερα. Η Νέα Δημοκρατία συνεχίζει δημοσκοπικά να κινείται στα ποσοστά των ευρωεκλογών, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ «διαλύεται» καθημερινά σε ζωντανή σύνδεση, αφού η απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής για αλλαγή ηγεσίας δεν φαίνεται να βρίσκει προς το παρόν ιδιαίτερη «ανταπόκριση» στα γκάλοπ.
Αντίθετα, μία συμμετοχή στα μέτρα του 2021 μπορεί να συνεχίζει να θεωρείται σημαντική, αλλά λόγω των προσδοκιών που έχουν καλλιεργηθεί θα αποδυναμώσει την εικόνα του ΠΑΣΟΚ, κλείνοντας το εγχείρημα και το στοίχημα στα όρια του κομματικού ακροατηρίου.
Αντιθέτως, ένα αριθμητικό big bang θα φέρει, όπως προσμένουν, οι υποψήφιοι και τη θετική έκρηξη στην αρχή της νέας πολιτικής τους πορείας. Εκεί αρχίζουν να μπαίνουν και οι διάφοροι «αστερίσκοι» για το ποιες υποψηφιότητες χάνουν ή κερδίζουν από μία ιδιαίτερα μαζική συμμετοχή στις κάλπες. Οσοι γνωρίζουν τις «λεπτομέρειες» στο ΠΑΣΟΚ υποστηρίζουν ότι ο νυν αρχηγός, ο Νίκος Ανδρουλάκης, έχει κάθε λόγο να δει να εξελίσσεται η αναμέτρηση με τη συμμετοχή κυρίως των οργανωμένων μελών και λιγότερο των φίλων από τον ευρύτερο χώρο του Κέντρου και της Αριστεράς.
Ο Χάρης Δούκας επενδύει αναμφισβήτητα στις εισροές από απογοητευμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές ή στις εθνικές του 2023 - όπως και ο Παύλος Γερουλάνος, που σε έρευνες που έχουν γίνει φαίνεται να έχει απήχηση στον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο. Η Αννα Διαμαντοπούλου ποντάρει όπως και οι προηγούμενοι στην κινητοποίηση των ψηφοφόρων από τον «καναπέ», αλλά και σε εκείνους που το 2019 και το 2023 «εγκατέλειψαν» το ΠΑΣΟΚ και έστρεψαν τις προσδοκίες τους στη Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Βουλευτές και τοπικά στελέχη που παρακολούθησαν τις προεκλογικές καμπάνιες και των 6 υποψηφίων εκτιμούν ότι θα επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη που επικρατεί και θέλει αθρόα συμμετοχή. Οι πιο συγκρατημένοι στις προβλέψεις τους αναγνωρίζουν μεν ότι οι υποψήφιοι οργάνωσαν με επιτυχία (ως προς τη συμμετοχή) εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα, αλλά σημειώνουν ότι σε πάμπολλες περιπτώσεις εντοπίστηκαν οι ίδιοι άνθρωποι να μεταφέρονται από την εκδήλωση του ενός σε εκείνη του άλλου υποψήφιου.
Ηταν τελικά «οικογενειακή υπόθεση» η προεκλογική καμπάνια του ΠΑΣΟΚ και των υποψηφίων ή προσέλκυσε το ενδιαφέρον και άλλων ψηφοφόρων από τον ευρύτερο χώρο του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς; Αν συμβεί το δεύτερο, το παιχνίδι θα παραμείνει ανοιχτό και για τους 4 υποψηφίους μέχρι να... κλείσουν οι κάλπες και να αρχίσει να αδειάζει η κλεψύδρα προς τον δεύτερο γύρο.
Σε κάθε περίπτωση, οι αναλυτές υπογραμμίζουν ότι το σενάριο της μεγάλης συμμετοχής υποστηρίζεται πολιτικά από την αναμφισβήτητη φθορά της Νέας Δημοκρατίας, όπως και από την κατάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ. «Οι μεν κεντρώοι θέλουν να υπάρξει μία αξιόπιστη αντιπολίτευση που θα είναι εν δυνάμει και μία εναλλακτική κυβερνητική πρόταση, ενώ οι πρώην ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ που πήγαν στον ΣΥΡΙΖΑ και απογοητεύτηκαν στην πορεία θέλουν μία αντιδεξιά φωνή που θα δώσει προοπτικές εξουσίας», σημειώνουν.
Πονταρίσματα
Οι περισσότερες δημοσκοπήσεις πάντως, όπως και τα πονταρίσματα των στοιχηματικών εταιρειών, παραπέμπουν σε ένα σκληρό και απόλυτο ντέρμπι μεταξύ του Νίκου Ανδρουλάκη και του Χάρη Δούκα. Ο δήμαρχος Αθηναίων, αν και πρωτοεμφανιζόμενος στις κορυφαίες αναμετρήσεις της Χαριλάου Τρικούπη, κατάφερε να αποκτήσει γρήγορα ισχυρή οργανωτική δομή, δίκτυα επαφών σε κάθε νομό και ιδιαίτερη απήχηση στις παραγωγικές ηλικίες. «Ναι, μπορεί να παίξει στα ίσα τον Ανδρουλάκη σε ό,τι αφορά το οργανωτικό πεδίο», ομολογεί στέλεχος που στηρίζει τον νυν πρόεδρο και ευελπιστεί ότι θα εξασφαλίσει ανανέωση της εντολής του.
Ο δήμαρχος Αθηναίων από την αρχή που ανακοίνωσε την πρόθεσή του να διεκδικήσει την ηγεσία είχε να αντιμετωπίσει τα αρνητικά σχόλια με τη δηκτική επισήμανση ότι «δυο καρπούζια δεν χωρούν στην ίδια μασχάλη». Ο ίδιος πήρε το ρίσκο που του έδειχναν για να τον αποτρέψουν ακόμη και στενοί του συνεργάτες και ξεκίνησε -πρώτος απ’ όλους τους υποψήφιους- στην καρδιά του καλοκαιριού να περιοδεύει και να συστήνεται από τους κομματικούς που δεν είχε συναντήσει μέχρι τότε.
Σε μικρό χρονικό διάστημα -λένε έμπειροι επί των οργανωτικών συνεργάτες του- κατάφερε να διευρύνει το ακροατήριό του και εκτός των τειχών, να προσελκύσει υπέρ της υποψηφιότητάς του αυτοδιοικητικές, αγροτικές και συνδικαλιστικές «περσόνες» και να απευθυνθεί σε ψηφοφόρους που είχαν διάθεση να τον ακούσουν. Κάλυψε μεγάλη απόσταση σε λίγο χρόνο, έχοντας δίπλα του πρόσωπα-κλειδιά από το ΠΑΣΟΚ, αλλά «σκόνταψε» στο debate. Η δυναμική του φρέναρε - αλλά όχι σε βαθμό πισωγυρίσματος. Επανήλθε προσθέτοντας περισσότερες γωνίες στον λόγο του, ανεβάζοντας τις στροφές της επίθεσης για να απαντήσει στις έμμεσες κατηγορίες του Νίκου Ανδρουλάκη και μέσω των υποστηρικτών του οργάνωσε με επιτυχία «ζωηρές» συγκεντρώσεις στις μεγάλες πόλεις.
«Επαιξε» με το επιχείρημα περί στοχοποίησης κυρίως από τη Νέα Δημοκρατία και αξιοποίησε ως βασικό όπλο τη νίκη του στον Δήμο Αθηναίων, όπου πέτυχε τον μεγάλο αιφνιδιασμό κερδίζοντας στις κάλπες τον Κώστα Μπακογιάννη. Εχει ξεκαθαρίσει ότι αν κερδίσει δεν πρόκειται να αφήσει ανοιχτή την πόρτα σε συγκυβέρνηση με τη Ν.Δ., έχει προσκαλέσει στο ΠΑΣΟΚ κάθε δύναμη από τον κεντροαριστερό χώρο, αλλά έχει προειδοποιήσει στελέχη από τον ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν θα προσφέρει κολυμβήθρα του Σιλωάμ.
Εν όψει του δεύτερου γύρου, το επιτελείο του Χάρη Δούκα προσδοκά ότι θα μπορούσε να ψηφιστεί από το κοινό του Μιχάλη Κατρίνη -ταυτίστηκε στο debate με τις θέσεις του στα θέματα εξωτερικής πολιτικής-, αλλά και της Νάντιας Γιαννακοπούλου, ειδικά αν βρεθεί αντιμέτωπος με τον Νίκο Ανδρουλάκη. Στην περίπτωση αυτή, αν είναι αντίπαλος ο Δούκας με τον Ανδρουλάκη στον β’ γύρο, τα στελέχη του πιστεύουν ότι οι ψηφοφόροι του Παύλου Γερουλάνου δεν θα ακούσουν τα περί «δύο καρπουζιών στην ίδια μασχάλη», αλλά θα σταθούν στη σκληρή κριτική που άσκησε ο βουλευτής της Α’ Αθήνας στον Νίκο Ανδρουλάκη για τα πεπραγμένα της προεδρίας του.
Παράλληλα, οι συνεργάτες του Χάρη Δούκα μιλούν για «απελευθέρωση» στελεχών από την Αχαΐα από τον Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος κατά τα άλλα κράτησε αυστηρά ουδέτερη στάση στην προεκλογική περίοδο προκειμένου να στηριχθεί ο δήμαρχος Αθηναίων.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης ζητώντας ανανέωση της ψήφου εμπιστοσύνης στάθηκε από νωρίς στο να σβήσει από την επικαιρότητα την αμφισβήτηση του μοντέλου ηγεσίας που ακολουθούσε και που προκάλεσε την απόφαση για προσφυγή στις κάλπες. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι δεν ήταν η απώλεια του διακηρυγμένου στόχου για τη δεύτερη θέση στις ευρωεκλογές που επιτάχυνε τις εξελίξεις και έφερε την προσφυγή στις κάλπες, αλλά η δική του απόφαση με στόχο να μη γίνει σαν τον... ΣΥΡΙΖΑ το κόμμα του, δηλαδή να μη ζήσει «εμφυλιοπολεμικές» καταστάσεις.
Ο Ανδρουλάκης είχε λάβει σχεδόν 100.000 ψήφους στον α’ γύρο των εκλογών του 2021 - και ελπίζει ότι το κοινό που τον στήριξε τότε δεν άνοιξε τα αυτιά του στους αμφισβητίες της προεδρίας του, καθώς η άμεση κριτική εναντίον του το βράδυ των ευρωεκλογών θεωρείται από το επιτελείο του ότι ενόχλησε πολλούς.
Συνεργάτες του ισχυρίζονται ότι αν παραμείνει στο τιμόνι, το ΠΑΣΟΚ θα φτάσει στον στόχο του, ενώ σε αντίθετη περίπτωση θα χάσει τον βηματισμό του. Το επιτελείο Ανδρουλάκη ποντάρει στην αντίδραση των οργανωμένων μελών που ενοχλήθηκαν από την «αμφισβήτησή» του, ενώ δεν έχει ολοκληρώσει τη θητεία του. Ποντάρει επίσης στο ότι παρά τις απώλειες μπορεί να διατηρήσει την πρωτιά στην Κρήτη, όπως και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Σημειώνεται ότι στο παρασκήνιο δόθηκε σκληρή μάχη ακόμα και για την «έδρα» υποψηφίων, όπως η Νάντια Γιαννακοπούλου, η οποία κατέθεσε ένσταση στην ΕΔΕΚΑΠ (την Επιτροπή Δεοντολογίας που έχει την ευθύνη της όλης διαδικασίας) για τον Δυτικό Τομέα της Β’ Αθήνας, όπου εκλέγεται, καθώς κατήγγειλε ότι έγινε προσπάθεια να στελεχωθούν οι εφορευτικές επιτροπές με «ανδρουλακικά» μέλη του κόμματος.
Εμπειρία
Η Αννα Διαμαντοπούλου μπήκε τελευταία στην κούρσα, αλλά διείσδυσε γρήγορα σε κοινά που μέχρι τότε είχαν στραμμένους τους προβολείς τους σε έτερους υποψήφιους. Στελέχη πιστεύουν ότι οι μετακινήσεις προς τη Διαμαντοπούλου κόστισαν, για παράδειγμα, στην υποψηφιότητα Γερουλάνου και αφαίρεσαν κρίσιμους κρίκους από την πανελλαδική αλυσίδα στελεχών στους οποίους προσέβλεπαν ο Νίκος Ανδρουλάκης, αλλά και η Νάντια Γιαννακοπούλου.
Το δυνατό της όπλο όμως έχει να κάνει, όπως ομολογούν και οι αντίπαλοί της, με την εμπειρία και τη γνώση που αναδεικνύει η πορεία της. Στα μειονεκτήματα ξεχωρίζουν ότι απείχε επί πολλά χρόνια από τα κομματικά δρώμενα και ότι έδωσε την εντύπωση ότι στηρίζει την κυβέρνηση Μητσοτάκη, ενώ εκείνη συνεχίζει να τονίζει ότι ως επικεφαλής του Δικτύου παρέμεινε πιστή στον χώρο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.
Εχει «σύνθημα», αν και δεν της αρέσει να συνθηματολογεί. «Ο επόμενος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα είναι και ο επόμενος πρωθυπουργός και θα είναι σοσιαλδημοκράτης», επαναλαμβάνει, και εννοεί ότι έχει το προφίλ που χρειάζεται για την επαναφορά του ΠΑΣΟΚ σε κυβερνητική τροχιά, έχει πολιτική και τεχνοκρατική εμπειρία και ικανούς ανθρώπους να συμμετάσχουν στο εγχείρημα. Εχει διαμηνύσει με τον πλέον σαφή τρόπο ότι θα δώσει μάχη για ένα μεγάλο και κυβερνών ΠΑΣΟΚ που δεν πρόκειται να αφήσει χώρο στις συμπράξεις με την Κουμουνδούρου ή άλλα τύπου ΣΥΡΙΖΑ σχήματα. Στα ποιοτικά στοιχεία φαίνεται ότι μπορεί να προσελκύσει ψηφοφόρους του Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά και όσους αποστασιοποιήθηκαν από το ΠΑΣΟΚ την τελευταία περίοδο.
Στελέχη του επιτελείου της Διαμαντοπούλου σημειώνουν ότι είναι σε επαφή με στελέχη του Παύλου Γερουλάνου για τα σενάρια του β’ γύρου - και υπενθυμίζουν ότι η πρώην Επίτροπος «έριξε» στο τραπέζι το όνομα του βουλευτή της Α’ Αθήνας για τη θέση του προέδρου της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ στην περίπτωση που θα εκλεγεί η ίδια στη θέση του προέδρου του κόμματος.
Μηνύματα
Το επιτελείο του Παύλου Γερουλάνου μέτρησε μόνο θετικά μηνύματα από πολίτες και από τα γκάλοπ μετά την έμφανισή του στο debate. Στελέχη που τάσσονται υπέρ της εκλογής του, δε, πιστεύουν ότι έχει ξεκάθαρη στρατηγική και για την πρώτη και για τη δεύτερη Κυριακή, ότι απευθύνεται στη μεγάλη μάζα των μελών και φίλων του ΠΑΣΟΚ που θέλουν αλλαγή ηγεσίας προκειμένου να νικήσει τη Νέα Δημοκρατία στις επόμενες εκλογές.
«Το μήνυμα προς αυτούς είναι απλό και προκύπτει από όλες τις σοβαρές έρευνες: ο μόνος που μπορεί να νικήσει στον δεύτερο γύρο τον Νίκο Ανδρουλάκη είναι ο Παύλος Γερουλάνος με τη μεγαλύτερη δημοτικότητα», επιμένουν συνεργάτες του και «θυμίζουν» ότι στην ομιλία του στην Αθήνα ήταν σαφής ως προς τούτο: «Σήμερα όλοι δέχονται, παραδέχονται και αποδέχονται πως η μόνη υποψηφιότητα που διασφαλίζει αλλαγή ηγεσίας στον δεύτερο γύρο είναι η δική μας υποψηφιότητα. Αυτό που εμείς ξέραμε από την αρχή. Γι’ αυτό λοιπόν απευθύνομαι σε κάθε μέλος και φίλο του ΠΑΣΟΚ που θα έρθει στην κάλπη και ζητώ την ψήφο και την εμπιστοσύνη σας για να πάμε στον δεύτερο γύρο. Και εγώ στις 13 Οκτωβρίου εγγυώμαι αλλαγή ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ. Εγγυώμαι την απαρχή μιας νέας πορείας νίκης για το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα».
Στις επάλξεις μέχρι να κλείσουν οι κάλπες θα είναι και ο Μιχάλης Κατρίνης όπως και η Νάντια Γιαννακοπούλου που, αν και καταλαμβάνουν τις δύο τελευταίες θέσεις στις δημοσκοπήσεις, κατάφεραν να αφήσουν με την προεκλογική τους καμπάνια διακριτό αποτύπωμα και να κερδίσουν πόντους κατά την τηλεοπτική μονομαχία των έξι. Ο Μιχάλης Κατρίνης διαθέτει ισχυρές δυνάμεις στη Δυτική Ελλάδα, στοχεύει στο άνοιγμα της δυναμικής του προς τα ευρύτερα κεντροαριστερά κοινά, καθώς και σε περιοχές όπου έχει χτίσει δίκτυα επαφών από στέλεχος της Νεολαίας.
Η Νάντια Γιαννακοπούλου θεωρεί ότι με τις «καθαρές θέσεις» επικοινωνεί άριστα με τους πολίτες που ήθελαν πριν από τις ευρωεκλογές ένα διαφορετικό, πιο σαφή λόγο από την ηγετική ομάδα του ΠΑΣΟΚ. Δεν απέφυγε να κοντραριστεί με τον κ. Ανδρουλάκη - κορυφαίο παράδειγμα, το νομοσχέδιο για τα μη κρατικά πανεπιστήμια και την επιστολική ψήφο, ενώ ήταν από τους βουλευτές που έθεσαν θέμα αλλαγής ηγεσίας από το ίδιο το βράδυ των ευρωεκλογών. Στη Δυτική Αθήνα όπου εκλέγεται, και αφιέρωσε τον προεκλογικό της χρόνο αυτή την εβδομάδα, λέγεται ότι θα γράψει σημαντικά νούμερα στην εσωκομματική κάλπη.