O Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε, πριν την έναρξη των εργασιών της Συνόδου Κορυφής MED9 στην Πάφο, με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκαν οι προτεραιότητες του νέου ευρωπαϊκού θεσμικού κύκλου, με έμφαση στα ζητήματα του μεταναστευτικού και της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, τα οποία βρίσκονται στην ατζέντα της επικείμενης Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η Ευρωμεσογειακή Σύνοδος Κορυφής πραγματοποιείται υπό τη σκιά των τελευταίων εξελίξεων στη Μέση Ανατολή και της ανησυχίας για περαιτέρω κλιμάκωση στην ευρύτερη περιοχή μετά τις επιθέσεις του Ιράνεναντίον του Ισραήλ
Παρόντες, πέραν του οικοδεσπότη Νίκου Χριστοδουλίδη, είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Λουίς Μοντενέγκρο, ο Κροάτης Αντρέι Πλένκοβιτς, ο Μαλτέζος Ρόμπερτ Αμπέλα και ο Σλοβένος Ρόμπερτ Γκολόμπ.
Το «παρών» δίνει επίσης η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αλλά και ο βασιλιάς της Ιορδανίας Αμπντάλα, με δεδομένο ότι θα συζητηθούν και οι σχέσει Ε.Ε.-Ιορδανίας.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ευχαρίστησε την Κύπρο για την επιχειρησιακή της ετοιμότητα να βοηθήσει πιθανές επιχειρήσεις απομάκρυνσης αμάχων από τον Λίβανο και για το «επιτυχές έργο» της για παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα εδώ και μήνες.
Τόνισε επίσης ότι η ΕΕ θα στηρίξει την Κύπρο για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, αλλά και στο μεταναστευτικό ζήτημα, σημειώνοντας ότι οι Βρυξέλλες θα συνεχίσουν να χτίζουν στρατηγικές σχέσεις με τρίτες χώρες προέλευσης και διέλευσης με βασικό άξονα τη Μεσόγειο.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία βρίσκεται στην Κύπρο για να συμμετάσχει στην 11η Σύνοδο Κορυφής των Μεσογειακών Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (MED9) που φιλοξενείται στην Πάφο, είπε ότι οι συζητήσεις εκεί θα βοηθήσουν στην προετοιμασία δύο προσεχών συνόδων: του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της πρώτης Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου.
«Είναι σημαντικό η μοναδική εμπειρία και οι απόψεις των μεσογειακών κρατών μελών να αντικατοπτρίζονται σε αυτές τις συναντήσεις», πρόσθεσε.
Αναφερόμενη στην ατζέντα της Συνόδου, η κα φον ντερ Λάιεν είπε ότι πρώτα θα συζητήσουν για τη Μέση Ανατολή. «Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στην παρούσα κατάσταση.
Η πρόσφατη μαζική επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους του Ιράν εναντίον του Ισραήλ συνιστά σοβαρή κλιμάκωση και απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα. Θα ήθελα να επαναλάβω την έκκλησή μας για παύση των εχθροπραξιών το συντομότερο δυνατό, ώστε να δημιουργηθεί χώρος για μια διπλωματική λύση κατά μήκος της Γαλάζιας Γραμμής», είπε, σημειώνοντας ότι αυτό πρέπει να συνάδει με το ψήφισμα 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Η Πρόεδρος της Επιτροπής σημείωσε επίσης ότι η ίδια και οι ηγέτες της MED9 θα συναντηθούν με τον Bασιλιά της Ιορδανίας.
«Για εμάς, η Ιορδανία είναι στρατηγικός εταίρος. Σε αυτή την κρίση, η Ιορδανία διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη σταθερότητα σε μια ασταθή και πολύπλοκη περιοχή της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής», είπε. Η κ. φον ντερ Λάιεν, σημείωσε επίσης ότι «πέρα από αυτήν την κρίση, η Ιορδανία είναι ένας σημαντικός φίλος και, όπως είπα, στρατηγικός εταίρος για την Ευρωπαϊκή Ένωση». Είπε ότι θα «αδράξουμε την ευκαιρία για να συζητήσουμε τη διμερή μας συνεργασία».
Στη Σύνοδο Κορυφής θα συζητήσουν επίσης τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες για τα επόμενα πέντε χρόνια, ανέφερε.
«Έχουμε μια ευρεία ατζέντα, όπως μπορείτε να φανταστείτε. Η πρώτη μας προτεραιότητα είναι η ανταγωνιστικότητα», είπε, σημειώνοντας ότι δεν θέλουμε μόνο η Ευρώπη να προλάβει, αλλά να ηγηθεί, παγκοσμίως.
«Για αυτό, φυσικά, έχουμε δουλειά να κάνουμε. Είτε πρόκειται για μείωση της γραφειοκρατίας, ώστε οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι βιομηχανίες μας να μπορούν να λειτουργήσουν καλύτερα. Είτε η μείωση των τιμών ενέργειας – κατορθώσαμε να μειώσουμε τις τιμές της ενέργειας, αλλά εξακολουθούν να είναι διαρθρωτικά πολύ υψηλές.
Είτε πρόκειται για εκπαίδευση των ανθρώπων για τα νέα καθήκοντα που θα ακολουθήσουν είτε, για παράδειγμα, την κινητοποίηση για καινοτομία», υπογράμμισε η κ. φον ντερ Λάιεν.
Είπε επίσης ότι θέλουν να μιλήσουν για «μια άλλη προτεραιότητα», που είναι το μεταναστευτικό, το οποίο, όπως ανέφερε, είναι «μια ευρωπαϊκή πρόκληση που απαιτεί ευρωπαϊκές λύσεις», σημειώνοντας ότι οι κοινές προσπάθειες για τη μετανάστευση έχουν αρχίσει να αποδίδουν.
«Αν κοιτάξετε τα στοιχεία των παράτυπων αφίξεων τους πρώτους οκτώ μήνες του τρέχοντος έτους: Η διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου – ιστορικά μια από τις πιο πολυσύχναστες – σημείωσε μείωση 64%. Είδαμε επίσης πτώση 75% στη διαδρομή των Βαλκανίων», σημείωσε.
Η Πρόεδρος της Κομισιόν συνέχισε λέγοντας ότι οι μεταναστευτικές διαδρομές εξελίσσονται συνεχώς, ωστόσο, προσθέτοντας ότι τώρα παρατηρείται κύμα αφίξεων προς την Ελλάδα και τα ισπανικά Κανάρια Νησιά.
«Λοιπόν, αυτό απαιτεί συνεχή προσπάθεια και συνεχή προσοχή. Το Σύμφωνό μας για τη Μετανάστευση και το Άσυλο είναι ο κοινός μας οδικός χάρτης για αυτό. Πρέπει τώρα να επικεντρωθούμε στο να κάνουμε το Σύμφωνο πραγματικότητα», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι η Επιτροπή είναι έτοιμη να παράσχει την απαραίτητη υποστήριξη για αυτό στα κράτη μέλη της.
«Παράλληλα, θα συνεχίσουμε το επιχειρησιακό μας έργο. Με άλλα λόγια, θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τα κράτη μέλη μας να ενισχύσουν την επιτήρηση των συνόρων, να καταπολεμήσουν τους διακινητές και να εργαστούμε για τις επιστροφές», είπε.
Σημειώνοντας ότι η Κύπρος «έχει σημειώσει καλή πρόοδο στις επιστροφές», η κα φον ντερ Λάιεν είπε ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει να χτίζει στρατηγικές σχέσεις με τρίτες χώρες προέλευσης και διέλευσης, «με βασικό επίκεντρο τη Μεσόγειο».
«Είδαμε με τον Λίβανο πόσο σημαντική είναι η συνεργασία με τις χώρες εταίρους και ότι αυτό το είδος δέσμευσης φέρνει σίγουρα αποτελέσματα», είπε, αναφερόμενη στην επίσκεψή της στη Βηρυτό τον περασμένο Μάιο, συνοδευόμενη μεταξύ άλλων από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, όπου ανακοίνωσε ένα πακέτο οικονομικής βοήθειας για τον Λίβανο αξίας 1 δισεκατομμυρίου ευρώ για το 2024 έως το 2027.
«Η Μεσόγειος έχει από καιρό χρησιμεύσει ως βασική πύλη σε τρεις ηπείρους», είπε, σημειώνοντας ότι, σήμερα, «είναι η ζωτική αρτηρία για το παγκόσμιο εμπόριο και τις ροές ενέργειας», αλλά ότι είναι επίσης «πρώτη γραμμή γεωπολιτικής επιρροής και, τραγικά, ένα σκηνικό για πάρα πολλές ανθρωπιστικές κρίσεις και μεταναστευτικές τραγωδίες».
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, είπε, όρισε ένα συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο για τη Μεσόγειο στη νέα της Επιτροπή, προσθέτοντας ότι ζήτησε από την ορισθείσα Επίτροπο Ντουμπράβκα Σούιτσα, να αναπτύξει ένα Σύμφωνο για τη Μεσόγειο «ώστε να εξετάσουμε συγκεκριμένα αυτά τα θέματα».
«Θέλω να βεβαιωθώ ότι αντικατοπτρίζει την πραγματικότητά σας και τα ενδιαφέροντά σας», σημείωσε.
Αναφερόμενη στον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής, η κα φον ντερ Λάιεν είπε ότι η πραγματικότητα της Κύπρου είναι ότι είναι «ένα όμορφο αλλά και ευάλωτο νησί», γιατί η περιοχή της Μεσογείου επηρεάζεται ιδιαίτερα από την άνοδο της θερμοκρασίας και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
«Στην Κύπρο βλέπουμε ήδη αύξηση των καύσωνα και της ξηρασίας. Είμαστε εδώ για να σας υποστηρίξουμε. Το κάναμε, για παράδειγμα, στέλνοντας δύο πυροσβεστικά αεροπλάνα αυτό το καλοκαίρι, εδώ στην Πάφο», είπε.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είπε επίσης ότι η ΕΕ «θα επενδύσει επίσης μαζί σας στο ουδέτερο εκπομπών άνθρακα μέλλον σας» και ότι θέλει να ξεκινήσει τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια στην Κύπρο αλλά και να βοηθήσει στην προστασία των οικοσυστημάτων της, σημειώνοντας ότι και τα δύο είναι «ζωτικής σημασίας» για τη διαβίωση των ανθρώπων.
