Η προέλαση της Ζωής συνεχίζεται - ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ οπισθοχωρούν ατάκτως

Oταν οι δημοσκοπικές εταιρείες Interview και Real Polls ανακοίνωσαν ότι στις δικές τους έρευνες το κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου ξεπερνά το ΠΑΣΟΚ και σκαρφαλώνει στη δεύτερη θέση, τα στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη υποστήριζαν ότι «αυτά είναι κόλπα του Μαξίμου» και θα περιμένουν τις μεγάλες εταιρείες και τις «σοβαρές έρευνες» για να εκφέρουν γνώμη.

Το ίδιο έλεγαν και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, στον οποίο οι δύο εταιρείες έδιναν 5% και 6%. Δυστυχώς, και για τα δύο κόμματα, το κακό τρίτωσε. Η Opinion, που ακολούθησε, έδωσε και αυτή την Πλεύση Ελευθερίας στη δεύτερη θέση (15,9%), το ΠΑΣΟΚ στην τρίτη (14,3%) και τον ΣΥΡΙΖΑ στην έκτη (6%). Ούτε η Opinion είναι, μπορεί να πει κανείς, μεγάλη εταιρεία, όμως η Χαριλάου Τρικούπη δεν μπορεί να έχει παράπονο, αφού επικαλούνταν συχνά τα ευρήματά της και μάλιστα ήταν η μοναδική, που μετά την εκλογή Ανδρουλάκη, έδωσε στο ΠΑΣΟΚ ποσοστό 20,5%.

Ομως οι... μικρομεσαίες εταιρείες μάλλον αποδεικνύονται σωστές, αφού δύο από τις θεωρούμενες μεγάλες, η Metron Analysis και η Pulse, έδωσαν και αυτές τη Ζωή Κωνσταντοπούλου στη δεύτερη θέση, μπροστά από το ΠΑΣΟΚ. Και στις δύο εταιρείες η Πλεύση Ελευθερίας σημειώνει εκρηκτική άνοδο ενώ ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ χάνουν δυνάμεις. Και δεν είναι μόνο αυτές, αλλά και όλες οι άλλες δημοσκοπικές εταιρείες δίνουν, με μικρές διαφορές, τα ίδια ποσοστά.

Αρα, το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι η Ζωή Κωνσταντοπούλου δείχνει να εδραιώνεται στη δεύτερη θέση. Αν και για πόσο διάστημα μένει να φανεί. Μπορεί, αν το θέμα των Τεμπών υποχωρήσει και στην επικαιρότητα κυριαρχήσουν άλλα προβλήματα, η Πλεύση Ελευθερίας να χάσει δύναμη. Μπορεί. Ομως, το τι ακριβώς θα συμβεί θα το μάθουμε τότε. Προσώρας, το ΠΑΣΟΚ και τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης βλέπουν την πλάτη της Κωνσταντοπούλου.

Ανησυχία

Και ανησυχούν καθώς, σύμφωνα με τα ευρήματα, το κόμμα της Ζωής παίρνει από παντού ψήφους. Και από τη Ν.Δ., και από το ΠΑΣΟΚ, και από τον ΣΥΡΙΖΑ, και από το ΚΚΕ, ενώ αφήνει εκτός κοινοβουλευτικού νυμφώνος τα τρία μικρότερα κόμματα (Νέα Αριστερά, Κίνημα Δημοκρατίας, ΜέΡΑ25) που ξεπήδησαν από τη μήτρα της Κουμουνδούρου. Αυτό είναι το δεύτερο συμπέρασμα: Η ανατροπή των συσχετισμών στον προοδευτικό και αντιδεξιό χώρο. Ενα μικρό κόμμα, που οριακά μπήκε στη Βουλή, εμφανίζεται να είναι ο βασικός υποδοχέας της λαϊκής δυσαρέσκειας για τα Τέμπη. Και δεν είναι μόνο επειδή η Ζωή έχει ταυτιστεί πολιτικά και νομικά με την υπεράσπιση των συγγενών των θυμάτων της τραγωδίας, αλλά, κυρίως, επειδή ο λόγος και η συμπεριφορά της Κωνσταντοπούλου, σε αντίθεση με τις ηγεσίες των προαναφερομένων κομμάτων, κινούνται «έξω από το κουτί».

Οι πολίτες και ιδιαίτερα οι νέοι και ο «ψηφιακός κόσμος» φαίνεται να έχουν βαρεθεί τον φορμαλισμό των παραδοσιακών κομμάτων και αποζητούν κάτι διαφορετικό. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ζωή προηγείται σε δημοτικότητα έναντι όλων των πολιτικών αρχηγών, ενώ έρχεται δεύτερη στις προτιμήσεις για την πρωθυπουργία! Και το σημαντικό: Στους νέους και νεαρής ηλικίας ψηφοφόρους (μέχρι 34 ετών) έρχεται πρώτο κόμμα, μπροστά και από τη Ν.Δ. Και είναι σημαντικό επειδή, όπως μας λένε δημοσκόποι/αναλυτές, αυτές οι ηλικίες δύσκολα αλλάζουν γνώμη και επιλέγουν πρωτίστως με το θυμικό, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις επηρεάζουν, «στο όνομα τους μέλλοντός τους», και μεγαλύτερης ηλικίας συγγενικά τους πρόσωπα.

Επίσης, αξιοσημείωτο είναι και το εύρημα που θέλει τη Ζωή, μετά τη Ν.Δ., να έχει τη μεγαλύτερη διείσδυση στον κεντρώο χώρο. Σε έναν χώρο που μέχρι πρότινος το ΠΑΣΟΚ είχε τη μεγαλύτερη επιρροή, οι δημοσκοπικές έρευνες το δείχνουν να έχει πέσει στην τρίτη θέση. Αυτό σε συνδυασμό και με τη δημοσκοπική πτώση του Ανδρουλάκη είναι και το τρίτο συμπέρασμα, που εξάγεται από το κομματικό ξεμπάζωμα του κομματικού τοπίου από τη Ζωή. Σημειώνουμε ότι ο επικεφαλής του ΠΑΣΟΚ υποχωρεί στην τέταρτη θέση της δημοτικότητας και την ίδια θέση καταλαμβάνει στην εμπιστοσύνη για την πρωθυπουργία.

Ειδικά για την πρωθυπουργησιμότητα το πρόβλημα είναι διπλό για το ΠΑΣΟΚ. Ο μεν επικεφαλής του λαμβάνει το μισό (περίπου 7%) από το ποσοστό του κόμματος, τη δε φθορά του Μητσοτάκη δεν την καρπώνεται ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, όπως θα ήταν το φυσιολογικό ως οιονεί πρωθυπουργός, αλλά η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Και το πιο ανησυχητικό: Ο «Κανένας». Η ενίσχυση του «Κανένα» εκ των πραγμάτων ενισχύει τον προβληματισμό όσων θεωρούν πως «με τον Νίκο το ΠΑΣΟΚ θα παραμείνει ένα μικρομεσαίο κόμμα που, αντί να διεκδικεί την πρωτιά, θα διαγκωνίζεται ενδεχομένως και για την τρίτη θέση, καθώς εκτός από τη Ζωή ενισχύεται σημαντικά και ο Βελόπουλος».

Συναγερμός

Μάλιστα, στο στρατόπεδο των αντιπάλων του Ανδρουλάκη για την κομματική ηγεσία έχει σημάνει συναγερμός καθώς Δούκας, Γερουλάνος και Διαμαντοπούλου πιέζονται να κινηθούν ακόμη και πριν από το συνέδριο, που είναι προγραμματισμένο για το φθινόπωρο, εάν οι δημοσκοπήσεις συνεχίσουν να δείχνουν στασιμότητα και υποχώρηση των ποσοστών του ΠΑΣΟΚ. Κάποιοι μάλιστα είναι βιαστικοί και θεωρούν πως το αργότερο μέχρι τον Ιούνιο θα πρέπει να έχει ξεκαθαρίσει το θέμα. Εφόσον ενταθεί η εσωκομματική αμφισβήτηση του Ανδρουλάκη και λάβει και δημόσιο χαρακτήρα, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί η πιθανότητα να οδηγηθούμε σε διαγραφές ή ακόμη και σε μια μικρή διάσπαση, λένε οι γνωρίζοντες καλά τα παρασκήνια της Χαριλάου Τρικούπη.

Σε κάθε περίπτωση -και αυτό είναι το τέταρτο συμπέρασμα- βουλευτές και κομματικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ δηλώνουν «προβληματισμένοι έως ανήσυχοι» για τη διαφαινόμενη απώλεια της ηγεμονίας στον κεντρώο χώρο. «Αν χάσουμε το Κέντρο θα χάσουμε και τον πρώτο λόγο στην ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς», μας λέει ιστορικό στέλεχος και πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ. Και αυτός ο κίνδυνος είναι υπαρκτός όσο «ο Νίκος αποδεικνύεται ότι δεν είναι ο ηγέτης που θα κάνει το ΠΑΣΟΚ ξανά μεγάλο και κυβερνητικό κόμμα». Εξάλλου, όπως μας επισημαίνεται, «μετά τις ευρωεκλογές πήγαμε σε εκλογή αρχηγού επειδή, όπως έλεγαν σχεδόν όλοι, “ο Ανδρουλάκης δεν μπορεί”. Δυστυχώς, τον επανεκλέξαμε και αποδεικνύεται ότι όντως δεν μπορεί. Η κυβέρνηση καταρρέει, έχει χάσει σχεδόν τη μισή δύναμή της από τις εκλογές του 2023, ο ΣΥΡΙΖΑ διασπάται και αυτοδιαλύεται κι εμείς κολλημένοι στο 13%-14%. Οξυγόνο παίρνει μόνο η κόρη του Νίκου Κωνσταντόπουλου».

Εκτός από τον Ανδρουλάκη αποδεικνύεται, ως πέμπτο συμπέρασμα, ότι δεν κάνει ούτε ο Φάμελλος για ηγέτης της ευρύτερης Κεντροαριστεράς, ούτε προσώρας έχει βρεθεί κάποιος άλλος παρά τις εργώδεις προσπάθειες στο παρασκήνιο του Διονύση Τεμπονέρα, της Λούκας Κατσέλη, του Νίκου Κοτζιά, του Χρήστου Σπίρτζη να βρεθεί ο «εκλεκτός» που θα τεθεί επικεφαλής ενός εκλογικού μετώπου της προοδευτικής και αντιδεξιάς παράταξης. Κάποιοι εξ αυτών βλέπουν με καλό μάτι τα δημοσιεύματα που δίνουν αυτό τον ρόλο στη χαροκαμένη μάνα Μαρία Καρυστιανού.

Θεωρούν πως ο τίτλος «Οξυγόνο» θα μπορούσε να είναι η εκλογική ομπρέλα μιας αντικυβερνητικής συμμαχίας που θα μπορούσε στις κάλπες να πρωτεύσει. Μάλλον όμως θα πρέπει να περιμένουν. Και δεν αναφερόμαστε στα κόμματα (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά), αλλά στα κοινωνικά και αυτοδιοικητικά στελέχη καθώς και σε επικεφαλής επιστημονικών ομίλων και σωματείων, που δηλώνουν πίστη στην Καρυστιανού, εφόσον αποφασίσει να διαβεί τον Ρουβίκωνα της πολιτικής. Κάποιοι την προτρέπουν να το κάνει τώρα που η αποδοχή της βρίσκεται ψηλά και άλλοι της συνιστούν υπομονή για αργότερα, προκειμένου να μη γίνει κομματική υπόθεση η τραγωδία των Τεμπών.

Ο Αλέξης Τσίπρας

Οπως θα πρέπει να περιμένουν και όσοι βλέπουν σαν Μεσσία τον Τσίπρα. Ο Αλέξης, στο πλαίσιο και του προσωπικού του rebranding, επιλέγει να βρεθεί στην Αμερική για διαλέξεις στο Χάρβαρντ, παρά να βοηθήσει τους συντρόφους του, με παρεμβάσεις του και στη Βουλή, να τρυγήσουν πολιτικά τα Τέμπη και να ανακάμψουν δημοσκοπικά. Και πράττει μάλλον ορθώς αφού η κυβέρνηση, αλλά και αντίπαλοί του από το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Αριστερά, τον περιμένουν στη γωνία για να του επιτεθούν καθιστώντας τον μέρος της υφιστάμενης κρίσης του κομματικού συστήματος, κάτι που ο ίδιος, φρονίμως ποιών, αποφεύγει όπως ο διάβολος το λιβάνι, παρότι, σε ομιλία του για τον Πάπα Φραγκίσκο, ανακάλυψε ομοιότητες ανάμεσα στον μαρξισμό και τον χριστιανισμό, ξεχνώντας ότι οι κομμουνιστές θεωρούσαν, ανέκαθεν, τη θρησκεία «όπιο του λαού».

Τελικά, ο «Κανένας» (όσο κι αν στοιχειώνει τα κόμματα της αντιπολίτευσης) δύσκολα θα βρεθεί καθώς τα μεθοδολογικά εργαλεία που χρησιμοποιούν τα κόμματα για να αναγνώσουν και να δώσουν λύσεις στα κοινωνικά προβλήματα είναι του περασμένου αιώνα. Και το κυριότερο -αυτό είναι το έκτο συμπέρασμα- έχουν μια μεσσιανική προσέγγιση στα θέματα της ηγεσίας, ενώ υστερούν στις ιδεολογικο-επιστημονικές αναγνώσεις του μέλλοντος, που θα έκαναν ελκυστικά τα πολιτικά τους αφηγήματα και τα κυβερνητικά τους προτάγματα. Και δεν υστερούν μορφωτικά και θεωρητικά, αλλά είναι επιπόλαια ακόμη και σε θέματα κοινοβουλευτικής αλφαβήτας.

Τελευταίο παράδειγμα, η Πρόταση Δυσπιστίας στην κυβέρνηση και η Προανακριτική για τον υφυπουργό Τριαντόπουλο. Και στις δύο περιπτώσεις η κυβέρνηση δεν υπέστη την ήττα που ανέμεναν τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Στη μεν Δυσπιστία η κυβέρνηση μάλλον κέρδισε αφού ο πρωθυπουργός δεν τη μετέτρεψε, όπως κάποιοι περίμεναν, σε πρόταση Εμπιστοσύνης. Δεν υπερψηφίστηκε η Εμπιστοσύνη, δηλαδή η κυβέρνηση -κάτι που ο Μητσοτάκης δεν το έχει ανάγκη αφού η εμπιστοσύνη στην κυβέρνησή του δεν αμφισβητείται-, αλλά καταψηφίστηκε η Δυσπιστία, δηλαδή η αντιπολίτευση.

Στην περίπτωση της Προανακριτικής για τον Τριαντόπουλο σχεδόν όλοι θεωρούν πως η πρόταση του ΠΑΣΟΚ, την οποία εξ ανάγκης δέχτηκαν και τα άλλα κόμματα, ήταν «ελαφριά ως και προβληματική καθώς ήταν μόνο για πλημμέλημα και αποκλειστικά γι’ αυτόν και ως ήταν φυσικό η κυβέρνηση το εκμεταλλεύτηκε και βγαίνει και από πάνω», μας λέει διακεκριμένο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο, ειρήσθω εν παρόδω, δηλώνει ευχαριστημένο από την αυτοκριτική που έκαναν κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ των οποίων και ο Γιάννης Δραγασάκης, για την περίοδο 2015-2023, ενώ βλέπει με καλή διάθεση την πρόταση να δημιουργηθεί μία, ας πούμε δεκαπενταμελής, επιτροπή προσωπικοτήτων, η οποία θα πρωταγωνιστήσει στην προσπάθεια να συγκροτηθεί πολιτικό και εκλογικό μέτωπο με κόμματα, συλλογικότητες και πρόσωπα που θέλουν πολιτική αλλαγή και αναδιοργάνωση της πληθυντικής Αριστεράς. Πρόταση η οποία εν όψει του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ και των εξελίξεων που δρομολογούνται από τη δικαστική διερεύνηση της τραγωδίας των Τεμπών θα γίνει, όπως λένε, εναργέστερη και θα λάβει και πρακτικά χαρακτηριστικά με τη διοργάνωση εκδηλώσεων.

Καλά όλα αυτά, αλλά τα τρία κόμματα της αντιπολίτευσης (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά), που θα μπορούσαν, όπως ορισμένοι προωθούσαν, να συγκροτήσουν τον κυβερνητικό εναλλακτικό πόλο των προοδευτικών δυνάμεων ξεμένει, όπως πιστοποιούν και οι δημοσκοπήσεις, από οξυγόνο. Ολο τον «αέρα» των Τεμπών τον «ρουφάει» η Ζωή, η οποία μέχρι τώρα ήταν εκτός των σχεδιασμών της Κεντροαριστεράς. Πλέον, με τα σημερινά δεδομένα, χωρίς τη Ζωή -και αυτό είναι το έβδομο συμπέρασμα- δεν μπορεί να υπάρξει οποιαδήποτε κυβερνητική εναλλακτική.

Η κυβερνώσα Αριστερά ή Κεντροαριστερά ως εκλογική στρατηγική τελειώνει. Τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και το ΠΑΣΟΚ δεν μπορούν να υποστηρίξουν το αίτημά τους για πολιτική και κυβερνητική αλλαγή. Δεν βγαίνουν οι αριθμοί. Τα ποσοστά τους αθροιζόμενα μόλις και μετά βίας ξεπερνούν το 20% και το πιθανότερο είναι να μην καταφέρουν να κρατήσουν τη Ν.Δ. κάτω από το 25% ώστε να μη λάβει το μπόνους των εδρών και να καταστεί έτι δυσχερέστερο το κυβερνητικό παιχνίδι την επομένη των εκλογών.

Δεν θα ήταν υπερβολή αν υποστηρίζαμε ότι ο Αντόνιο Γκράμσι δικαιώνεται, έστω αναδρομικά, όταν γράφει για την εποχή των τεράτων. Πράγματι, στις μέρες μας τόσο διεθνώς όσο και στα καθ’ ημάς «το παλιό πεθαίνει και το νέο δεν λέει να γεννηθεί». Στο μεσοδιάστημα αυτό που ζούμε και βιώνει και η ελληνική Κεντροαριστερά είναι όντως η εποχή των τεράτων.

Η «εποχή των τεράτων»

Και παλιό δεν είναι μόνο η Ν.Δ., αλλά το σύνολο σχεδόν του κομματικού συστήματος της Μεταπολίτευσης. Το πρόσθετο πρόβλημα -και αυτό είναι το όγδοο συμπέρασμα- είναι ότι στην «εποχή των τεράτων» η απελπισία γεννά μίσος. Μίσος για όλους και μεταξύ όλων. Και από τους συγγενείς των θυμάτων προς το κράτος και την κυβέρνηση. Και στην αντιπολίτευση για τη Ν.Δ, που μετά από έξι χρόνια και την αναπόφευκτη κυβερνητική φθορά συνεχίζει να προηγείται στις δημοσκοπήσεις. Και μεταξύ των κομμάτων της αντιπολίτευσης για τα τείχη που ύψωσαν ανάμεσά τους, για το κυβερνητικό παρελθόν, για τις εκατέρωθεν πολιτικές κατηγορίες, για τα μνημόνια, για το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε τη θέση του ΠΑΣΟΚ στο δίπολο εξουσίας. Και για πολλά άλλα.

Και το κυριότερο, ο Ανδρουλάκης και το ΠΑΣΟΚ, ο Φάμελλος και ο ΣΥΡΙΖΑ, ο Χαρίτσης και η ΝΕ.ΑΡ. δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι η συγχώρεση δεν είναι συναίσθημα, είναι επιλογή. Και ισχύει όχι μόνο μεταξύ των ανθρώπων, αλλά και στην πολιτική.

Οσο τα κόμματα της Προοδευτικής Παράταξης δεν το κατανοούν, ο Μητσοτάκης και η Συντηρητική Παράταξη θα συνεχίσουν να καρπώνονται τα ωφελήματα του γκουβέρνου και τα ίδια θα γκρινιάζουν και θα τσακώνονται για το πόσο θα διαρκέσει η «μονοθεματική» ηγεμονία της Ζωής και το ποιος θα τη διαδεχθεί στη δεύτερη θέση...