Ανδρέας: Ο «Handy Andy» που έγινε «εχθρός» των Αμερικανών

Τη νέα βιογραφία του Ανδρέα Παπαντρέου (Andreas Papandreou: The making of a Greek Democrat and Political Maverick) του Stan Draenos παρουσιάζει ο ECONOMIST, στην ηλεκτρονική του σελίδα.

Πρόκειται για μία ανάλυση της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας επισημαίνει μεταξύ άλλων το βρετανικό περιοδικό, προσθέτοντας ότι ο συγγραφέας βασίστηκε στα ιστορικά αρχεία και σε συνεντεύξεις για να μελετήσει κάθε πτυχή της πολιτικής καριέρας του ανθρώπου που εισέβαλε σα θύελλα στην Ελλάδα ως ο πρώτος σοσιαλιστής πρωθυπουργός το 1981.

Σημειώνεται επίσης ότι το βιβλίο αναφέρεται και στην πολιτική παρουσία του Γεωργίου Παπανδρέου, στη σύγκρουσή του με το παλάτι και στη μετέπειτα δικτατορία το 1967, για την οποία πολλοί Έλληνες είχαν την υποψία ότι είχε υποκινηθεί από τις ΗΠΑ.

Στην παρουσίασή του ο ECONOMIST διερωτάται μεταξύ άλλων εάν μπορούν να υπάρξουν παραλληλισμοί με τη σημερινή κρίση στην Ελλάδα και σημειώνει ότι ένα πράγμα που δεν φαίνεται να αλλάζει είναι ο «φαύλος κύκλος» των εξωτερικών παρεμβάσεων στα ελληνικά πράγματα, παράγοντας που δημιουργεί ξενοφοβία και το αίσθημα του θύματος και περιορίζει τις πιθανότητες οι έλληνες πολιτικοί να αναλάβουν την ευθύνη για την πορεία της χώρας: Ως πολιτική και ψυχολογική στρατηγική το να κατηγορεί κανείς του ξένους είναι πιο εύκολο από μία ειλικρινή ενδοσκόπηση και πιο εύκολο όταν και οι ξένοι φέρονται άσχημα, εκτιμά μεταξύ άλλων το περιοδικό.

Χαρακτηρίζει επίσης το βιβλίο «βαθύ πολιτικό δράμα» του οποίου – σημειώνει – οι συνέπειες εξακολουθούν σήμερα να υφίστανται, αφού πολλοί Έλληνες πιστεύουν ότι η δημοκρατική ανάπτυξη της χώρας τους υπέστη «μοιραία επιβάρυνση» από τη χούντα του 1967-74 και ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις θα πρέπει να ανακάμψουν από τη σύγκρουση του 1974.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αναφορές του βιβλίου στις σχέσεις του Ανδρέα Παπανδρέου με τις ΗΠΑ

Σύμφωνα με τον συγγραφέα «ο  Α. Παπανδρέου, λόγω της καριέρας του στις ΗΠΑ, είχε αποκτήσει επαφές με ακαδημαϊκούς και αξιωματούχους, που αργότερα στελέχωσαν την κυβέρνηση του Τζον Κένεντι και έμειναν στα πράγματα, ακόμα και μετά τη δολοφονία του Αμερικανού προέδρου. Χρησιμοποίησε τις γνωριμίες του πολλές φορές, για να εξυπηρετήσει την κυβέρνηση του πατέρα του. Από την άλλη, οι Αμερικανοί έβλεπαν στο πρόσωπό του έναν πολύ χρήσιμο σύνδεσμο, καθώς θεωρούσαν σπουδαίο να έχουν μέσα στην ελληνική κυβέρνηση ένα "Αμερικανό", όπως έλεγαν μεταξύ τους. Ο Α. Παπανδρέου γνώριζε ότι αυτή η αντίληψη, έκανε κακό στην εικόνα του και προσπαθούσε να αποτινάξει από πάνω του τη "ρετσινιά" ότι ήταν άνθρωπος των Αμερικανών».

Ο Stan Draenos περιγράφει το πως τελικά ο Ανδρέας,  οδηγήθηκε σε μετωπική σύγκρουση με τις ΗΠΑ, αναφέροντας χαρακτηριστικά παραδείγματα:

*Τα πρώτα σύννεφα παρουσιάζονται όταν ως υπουργός ανακαλύπτει την κρυφή χρηματοδότηση της KYΠ, από τη CIA, εν αγνοία της ελληνικής κυβέρνησης. Παραμένει σιωπηλός για να μη διαταράξει τις σχέσεις των ΗΠΑ με την κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου.

*Το κυπριακό ήταν μια διαρκής πηγή έντασης για τις σχέσεις Α. Παπανδρέου-ΗΠΑ. Όταν το BBC χρησιμοποίησε τον χρόνο που είχε στον ελληνικό ραδιοφωνικό αέρα για να επιτεθεί στον Μακάριο, ο Α. Παπανδρέου ως υπουργός Προεδρίας, έκοψε το πρόγραμμά του, όπως επίσης και τον χρόνο της VOA (Voice Of America) και τη Γαλλική Ραδιοτηλεόραση.

Οι Αμερικανοί θορυβήθηκαν. Ο Βίνσεντ Τζόις, επικεφαλής του γραφείου πληροφοριών των ΗΠΑ (USIA) στην Ελλάδα επισκέφθηκε τον Α. Παπανδρέου, έχοντας κατά νου τον "Handy Andy” των Αμερικανών. Σύμφωνα με τον Stan Draenos, αυτός ο άνθρωπος που θυμόταν ο Τζόις, δεν υπήρχε πια.

"Αndy, δεν μπορούμε να λύσουμε το ζήτημα" είπε στον Α. Παπανδρέου.

"Από εδώ και στο εξής, δεν θα με αποκαλείς Andy. Θα με αποκαλείς ‘κύριε υπουργέ’" ήταν η απάντηση του Ανδρέα.

*Η οριστική ρήξη του Α. Παπανδρέου με τους Αμερικανούς έρχεται όταν η κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου απορρίπτει τη λύση Άτσισον (προέβλεπε μεταξύ άλλων παραχώρηση στην Τουρκία της χερσονήσου της Καρπασίας για τη δημιουργία κυρίαρχης στρατιωτικής βάσης). Οι ΗΠΑ θεωρούν ότι ο Γ. Παπανδρέου επηρεάζεται αρνητικά από τον γιο του.

Ο Α. Παπανδρέου, συμμερίζεται την οργή του ελληνικού λαού για τις μεθοδεύσεις των ΗΠΑ στο κυπριακό και αρνείται να αποκηρύξει τον Μακάριο. Οι ΗΠΑ υποπτεύονται πλέον ανοιχτά ότι ο όλο και πιο ισχυρός νέος Έλληνας πολιτικός, έχει αφήσει οριστικά πίσω του την αμερικανική του ταυτότητα.

Οι αναφορές από την πρεσβεία των ΗΠΑ προς το πρόσωπό του είναι συνεχώς αρνητικές, θεωρούν ότι με τη στάση του "κλείνει το μάτι" στην Αριστερά και επί θητείας Τάλμποτ, οι δίαυλοι επικοινωνίας κλείνουν.