Συνεχίζει να «αλωνίζει» ανενόχλητο το Μπαρμπαρός στις κυπριακές ακτές

Τρίτη ημέρα της παρουσίας του τουρκικού ερευνητικού σκάφους «Μπαρμπαρός» στη κυπριακή ΑΟΖ και καμία αντίδραση δεν ενόχλησε την «κρουαζιέρα» του, απέναντι από τα παράλια της Λάρνακας και της Λεμεσού. Χθες κινήθηκε δυτικά από την Αμμόχωστο και το τεμάχιο 3 της ΑΟΖ προς τα τεμάχια 2 και 1 και όταν έφτασε 35 χιλιόμετρα ανοικτά από το Ακρωτήρι της Λεμεσού, έκανε στροφή και κινήθηκε νοτιοανατολικά για να στραφεί και πάλι προς τη Λάρνακα. Ο θαλάσσιος χώρος που κινήθηκε ήταν μεταξύ των κυπριακών ακτών και του γεωτρύπανου της ιταλικής εταιρείας ΕΝΙ, Saipem 10000, που συνεχίζει κανονικά τις γεωτρήσεις στο τεμάχιο 9.

Όπως εκτιμούν ειδικοί, το «Μπαρμπαρός» θα παραμείνει και σήμερα μεταξύ των τεμαχίων 1 και 2.

Πρόκληση και «έρευνες»

Το «Μπαρμπαρός» συνοδεύεται από δύο υποστηρικτικά σκάφη ενώ η τουρκική φρεγάτα που βρίσκεται στη Κυπριακή ΑΟΖ παραμένει σε απόσταση 5 ναυτικών μιλίων από το γεωτρύπανο της ΕΝΟ παρακολουθώντας τις εργασίες.

Το τουρκικό ερευνητικό σκάφος είναι προφανές ότι χρησιμοποιείται ως μέσο πρόκλησης έντασης και δήλωσης των τουρκικών διεκδικήσεων στη Κυπριακή ΑΟΖ. Είναι αμφίβολο αν κάνει έρευνες καθώς κάτι τέτοιο είναι μάλλον ανώφελο, αφού οι συγκεκριμένες περιοχές έχουν σαρωθεί από άλλα ερευνητικά σκάφη για λογαριασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας και τα τρισδιάστατα σεισμολογικά δεδομένα που έχουν συγκεντρωθεί και αναλυθεί έχουν δοθεί σε ιδιωτικές εταιρείες που είχαν εκφράσει ενδιαφέρον για γεωτρήσεις. Αυτά τα δεδομένα δεν θα ήταν δύσκολο να εξασφαλιστούν από τη Τουρκία, η οποία δεν χρειαζόταν να στείλει το «Μπαρμπαρός».

Εκτιμάται ότι η Τουρκία με το πρόσχημα των ερευνών θέλει να βάλει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού το θέμα του φυσικού αερίου επιθυμώντας να εξασφαλίσει μερίδιο για τους Τουρκοκύπριους αλλά και δεσμεύσεις για συμμετοχή της Άγκυρας στους ενεργειακούς συσχετισμούς στη περιοχή. Σήμερα η Τουρκία είναι παντελώς απομονωμένη καθώς απέναντι της δεν βρίσκεται μόνο η Κύπρος, αλλά και οι χώρες που έχουν συνάψει συμφωνίες με τη Λευκωσία. Λίβανος, Ισραήλ και Αίγυπτος. Επίσης η Συρία με τη διαφαινόμενη επικράτηση του Άσαντ κλείνει τον κλοιό στα νότια της Τουρκίας ενώ το ενδεχόμενο δημιουργίας Κουρδικής κρατικής οντότητας δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τα πράγματα. 

Θλίψη για απουσία της Ελλάδας

Οι τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ μπορεί να δημιουργού κλίμα ανησυχίας στη Κύπρο, αλλά θλίψη προκαλεί η ανυπαρξία ελληνικής παρουσίας. Οι πολίτες αλλά και πολιτικά κόμματα ανέμεναν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να αποστείλει ένα πολεμικό πλοίο ή αεροσκάφη για να δηλώσει και τη δική της παρουσία αλλά και για να στείλει το μήνυμα ότι η Κύπρος δεν είναι μόνη. Κυβερνητικοί κύκλοι, σημείωναν τις δηλώσεις που είχε κάνει την 1η Οκτωβρίου ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Δημήτρης Αβραμόπουλος στη Λευκωσία, σημειώνοντας πως η Ελλάδα βρίσκεται στο πλευρό της Κύπρου και αντιμετωπίζουν από κοινού τις προκλήσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι προσφάτως οι δύο υπουργοί Άμυνας είχαν υπογράψει Μνημόνιο Χειρισμού Κρίσεων, το οποίο πριν καν στεγνώσει το μελάνι αποδείχθηκε γράμμα κενό και διακήρυξη άνευ αντικρίσματος. 

Αρκετοί θυμήθηκαν τις μέρες της εισβολής του 1974 όταν στη Κύπρο ανέμεναν την αποστολή στρατιωτικής βοήθειας από την Ελλάδα η οποία δεν έφτασε ποτέ γιατί η μεγαλόνησος «ήταν μακριά». 

Στο Εθνικό Συμβούλιο που συνεδρίασε χθες αναφέρθηκε ότι ζητήθηκε από την Ελλάδα η αποστολή μιας φρεγάτας για να δώσει στίγμα ελληνικού ενδιαφέροντος και μήνυμα προς τη Τουρκία, αλλά δεν λήφθηκε απάντηση από την Αθήνα.

 
Βαρύ κλίμα για Σαμαρά

Η απουσία ελληνικής παρουσίας στη Κύπρο σε μία τόσο κρίσιμη στιγμή, έχει δημιουργήσει αρνητική ατμόσφαιρα την οποία θα εισπράξει ο πρωθυπουργός Αντώνης σαμαράς κατά την επίσκεψη του στη Λευκωσία στις 7 Νοεμβρίου. Εκτός από τους πολίτες πικρία εκφράζουν και πολιτικοί παράγοντες, οι οποίοι ωστόσο αποφεύγουν τις δημόσιες δηλώσεις για να μην προκαλέσουν ρήξη μεταξύ Αθηνών και Λευκωσίας. Το πρώτο κύμα των αντιδράσεων μάλλον θα το δεχθεί ο Ευάγγελος Βενιζέλος ο οποίος θα βρίσκεται στη Λευκωσία σε λίγες μέρες για τη συνάντηση με τους ομολόγους του της Κύπρου και της Αιγύπτου. Κυβερνητικοί κύκλοι, στη προσπάθεια τους να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις για την ελληνική απραξία αποδίδουν την μη αποστολή κάποιου ελληνικού πλοίου σε συναπόφαση Αθηνών και Λευκωσίας για αποτροπή όξυνσης της κατάστασης, αφού κατά πάσα πιθανότητα μία τέτοια κίνηση θα τύγχανε απάντησης από τη Τουρκία με δικά της πολεμικά σκάφη, και ενδεχόμενη παρεμπόδιση των γεωτρήσεων της εταιρείας ΕΝΙ.

Χλιαρά μέτρα

Το Εθνικό Συμβούλιο της Κύπρου αποφάσισε χθες την εφαρμογή και την μελέτη 8 μέτρων με στόχο να προκληθεί πολιτικό και νομικό κόστος στη Τουρκία. Το πιο σημαντικό από αυτά είναι το πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων Τουρκίας – ΕΕ με βέτο της Κύπρου στο άνοιγμα νέων κεφαλαίων. Ακόμα και αυτό το μέτρο είναι αμφίβολο αν θα πείσει τη Τουρκία να ρίξει τους τόνους αφού το ενδιαφέρον για ένταξη στην ΕΕ έχει ατονήσει. Τα υπόλοιπα μέτρα παραμένουν στη σφαίρα των καταγγελιών και των δικαστικών προσφυγών, που θα χρειαστούν χρόνο για να αποδώσουν.

Τα οκτώ μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι:

• Καταγγελία της Τουρκίας από τον Πρόεδρο της Kυπριακής Δημοκρατίας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που συνέρχεται στις 23 και 24 Οκτωβρίου, με σκοπό την καταδίκη των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας και της παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνης.

• Η Κυπριακή Δημοκρατία θα αξιοποιήσει, σε διάφορα διεθνή φόρα, την ιδιότητα της ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με λήψη μέτρων, που θα προκαλέσουν κόστος στην Τουρκία για τις παράνομες ενέργειες της.

• Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα συναινέσει στο άνοιγμα οποιουδήποτε νέου κεφαλαίου στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.

• Μελέτη του ενδεχομένου προσφυγής στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

• Μελέτη από τον Κύπριο Γενικό Εισαγγελέα και Διεθνείς Νομικούς Οίκους, για λήψη συγκεκριμένων νομικών μέτρων εναντίον όσων εμπλέκονται με οποιονδήποτε τρόπο στις παράνομες τουρκικές ενέργειες.

• Συνέχιση διπλωματικών διαβημάτων και αξιοποίηση σχέσεων με συγκεκριμένα κράτη.

• Καταγγελία της Τουρκίας για τις παράνομες ενέργειες της στη Διεύθυνση Ωκεανών και Δικαίου της Θάλασσας της Γραμματείας των Ηνωμένων Εθνών.

• Καταγγελία της Τουρκίας για την παράνομη δέσμευση και παράνομη διεξαγωγή ερευνών εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, προς το Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό. 

Ανακοινώθηκε ότι έχουν μελετηθεί και άλλα μέτρα η εφαρμογή των οποίων θα εξαρτηθεί από τη στάση της Τουρκίας. 

Δεν αποκλείεται να αποφασιστεί η επιβολή διοικητικού προστίμου σε όσους χρησιμοποιούν τα παράνομα λιμάνια και αεροδρόμια στα κατεχόμενα για άφιξη τους στη Κύπρο, ενώ το κλείσιμο των οδοφραγμάτων αν και προτάθηκε, δεν είναι εύκολο να εφαρμοστεί καθώς θα προκαλέσει κόστος στους Τουρκοκύπριους και θα ενισχύσει τον Ντερβίς Έρογλου.

Ασκήσεις τέλος

Σήμερα ολοκληρώνεται στα ανατολικά της Κύπρου, σε περιοχή που γειτνιάζει στη Συρία η ρωσική ναυτική άσκηση με χρήση πραγματικών πυρών. Η άσκηση όπως αποδείχθηκε δεν προκάλεσε καμία ενόχληση στη Τουρκία αφού το «Μπαρμπαρός» κινήθηκε ανενόχλητο στο σημείο που δεσμεύθηκε από τη Τουρκία με οδηγία προς ναυτιλομένους (NAVTEX). 

Επίσης ολοκληρώθηκε χθες το απόγευμα και η άσκηση της αεροπορίας του Ισραήλ με τη Κυπριακή Εθνική Φρουρά με την ονομασία «Ονήσιλος – Gideon». Στην άσκηση συμμετείχαν 30 αεροσκάφη τρίτης και τέταρτης γενιάς F-15, F16 και F-18. Τα πληρώματα των ισραηλινών αεροσκαφών είχαν την ευκαιρία να ασκηθούν απέναντι σε ρωσικά συστήματα αεράμυνας (TOR-M1 και BUK) που διαθέτει η Κυπριακή Εθνική Φρουρά και είναι ίδια με αυτά που διαθέτουν και διάφορες αραβικές χώρες. 

Οι ισραηλινοί δοκίμασαν και τακτικές ηλεκτρονικού πολέμου με εξουδετέρωση των ραντάρ, ενώ προσέβαλαν εικονικούς στόχους στην αεροπορική βάση «Ανδρέας Παπανδρέου» στη Πάφο και σε ραντάρ της Εθνικής Φρουράς στο όρος Τρόοδος. 

Τα συστήματα αεράμυνας της Κύπρου δεν είχαν δοκιμαστεί σε παρόμοιες συνθήκες για πολλά χρόνια αφού η Εθνική Φρουρά δεν διαθέτει αεροσκάφη. Όπως ανέφεραν κύκλοι του υπουργείου άμυνας η αντιαεροπορική ομπρέλα λειτούργησε με επιτυχία καθώς εγκλωβίστηκαν τα ισραηλινά αεροσκάφη και βλήθηκαν με εικονικά πυρά.